Łužica na Prusku a Saksku dźělena

Mittwoch, 03. Juni 2015 geschrieben von:

Po poražce francoskeho kejžora Napoleona I. we wójnje Ruskeje, Pruskeje, Rakuskeje, Jendźelskeje a Šwedskeje 1812 do 1815 přećiwo njemu zwołachu Wienski kongres. Pod nawodom rakuskeho wjercha von Metternicha wuradźowachu zastupnicy wjace hač 200 europskich statow wot 1. nowembra 1814 do 19. junija 1815 we Wienje wo noworjadowanju politi­skich a administraciskich poměrow w Europje.

Slepjanska folklora Pražanow zajimowała

Dienstag, 02. Juni 2015 geschrieben von:

Wopytowarjo Praskeho etnografiskeho muzeja dožiwichu zańdźenu sobotu serbsku folkloru. Slepjanski ansambl bě sej do čěskeje stolicy dojěł a tam zabaw­ny program poskićił.

Praha (WK/SN). 32 ludowych wuměłcow Serbskeho folklorneho ansambla Slepo je minjenu sobotu w etnografiskim muzeju čěskeje stolicy wustupiło. Sobu wzali běchu tež kulinariske wosebitosće z regiona. Najprjedy dojědźechu sej do Kinski-parka wysoko nad centrumom města. Wšitcy a wužiwachu składnosć, sej prezentaciju muzeja wobhladać, při čimž zwěsćichu paralele k serbskim nałožkam.

Dešno. Dołho knježeštej měr a přećelnosć w Dešnjanskim staroserbskim sydlišću „Stary lud“. Wikowarjo wikuja, hudźbnicy hudźa, tkalcy tkaja, rězbarjo rězbarja, kowarjo kowaja. Skupina sylnych muži na kromje wsy pak po zdaću žane z tychle rjemjesłow nawuknyć nochce. Při małym mosće přez hrjebju chcedźa bojownicy bjez wulkeho dźěła ludźom cło wotewzać. Na druhej stronje rěčki pak čaka wobrónjena druha skupina, kotraž ma wotpohlad, za sebje zdźeržeć drjewjany móst a prawo, jón přeprěčić. Slědujetej rjejeńca a hroženje ze sekerami, hlebjemi a mječemi. – Takle móhł chronist podawk minjenu njedźelu popołdnju wopisać. Potom by dodał, zo njetraješe dołho a dwacećo wobrónjeni – čěska skupina Skjaldborg a pólscy wojowarjo Družyna Wojow Serbo Biełoboh – so bijachu a do so kałachu. W běhu mjeńšin ležachu prěni zabići w trawje a w hrjebi. Zranjeni mjez nimi stonachu. Dobyćerjo pak wyskachu. Na kóncu wězo wšitcy pod přikleskom přihladowarjow zaso žiwi stawachu. Wojersku scenu hišće wjackróć k wjeselu sta ciwilnych hosći wo­spjetowachu.

Lubin. Spěwarki Błótowskeho žónskeho chóra Lubin přeprošowachu hosći na sobotne jubilejne zarjadowanje do hosćenca „Burglehn“ w Kamjennej (Steinkirchen), štož je dźensa dźěl města Lubina.

Serbska rěč je so wokoło Lubina zahe zhubiła, přazu pak běchu tam hač do kónca 19. lětstotka přewjedowali. Na to su žony před 40 lětami nawjazali, jako tradiciju w hosćencu „Burglehn“ wozrodźichu. Jedna z nich, Hanni Briegerowa, bě nětko hósć na jubilejnym koncerće.

Lawdaciju přednjesła je sobotu Marga Morgensternowa. 21 spěwarkow wuhotowa pisany hudźbny program z němsko-serbskej moderaciju. Na klawěrje přewodźeše je Christine Gehlsdorfojc. Na jewišću su žony z Brjazyny nad jězorom, Noweje a Stareje Niwy přadli. Jedna z nich bě woblečena drastu z Kamjenneje, kotruž bě sej po originalnej předłoze zešić dała. Wulki dźěl pěsnjow wšelakorych žanrow Lubinske žony dwurěčnje serbsce a němsce spěwaja, a to so jim tež na swjedźenskim koncerće derje poradźi. Něhdźe 150 připosłucharjow je so jim za entuziastiski program a z mócnym přikleskom dźakowało.

Čitajće w nowym rozhledźe (29.05.15)

Freitag, 29. Mai 2015 geschrieben von:

Před 200 lětami w Pólskej rodźeny Oskar Kolberg płaći jako załožer „Europy regionow“. 1857 započa w Serbach mjenje znaty etnograf přez swój rjad „Lud, jeho nałožki, žiwjenske wašnje, rěč, powědki, přisłowa, rituale, kuzłarstwo, hry, spěwy, hudźba a reje“ swoje wobkedźbowanja wo słowjanskich ludowych kulturach zapisować – mjez druhim wo serbskej ludowej hudźbje. W Kolbergowych komparatiwnych přepytowanjach nachadźamy tež serbske pěsnički. Při tej składnosći wěnuje Kinga Doleżal-Kijo tomule mjenje znatemu pólskemu ludowědnikej swój přinošk w junijskim Rozhledźe.

Rheinsberg/Berlin (MEW/SN). Hudźbna akademija Rheinsberg přewjeduje pod nawodom komponista Helmuta Zapfa dlěje hač dwaj lětdźesatkaj hudźbnu dźěłarnju. Hižo štyri lěta je serbski hudźbu­twórc Sebastian Elikowski-Winkler jeje docent. Po tradiciji mějachu tež lětsa šulerjo w starobje dźesać do 21 lět składnosć, zdźěłać swoje twórby zhromadnje z profesionelnymi hudźbnikami. Wuslědki běchu na koncerće mytowanych lawreatow swjatki njedźelu słyšeć.

We wobłuku koncerta docentow zaklinčachu nětko w hrodowym dźiwadle Rheinsberg tři twórby Sebastiana Elikowskeho-Winklera, tak spěw na tekst Mata Kosyka „de mortuis nil nisi bene“ (njepowědaj wo zemrětych ničo druheho hač dobre) za solowu wiolinu a přihraće z paska. Tale kompozicija słuša k časćišo přednjesenym hudźbnym krucham młodeho Serba a wotbłyšćuje trajace zničenje serbskich wsow wudobywanja brunicy dla.

10. raz do srjedźowěka so podać

Donnerstag, 28. Mai 2015 geschrieben von:

Dešno (SN). 10. swjedźeń słowjanskeho srjedźowěka wotměje so zajutřišim a nje­dźelu, 31. róžownika, tradicionalnje posledni kónc tydźenja w meji, w Dešnje. Hnydom za tamnišim domizniskim muzejom móža so wopytowarjo na pućowanje do starodawnych časow podać, kaž zarjadnistwo Bórkowskeho hamta informuje. Tak prezentuja so swójby w lenowych a wołmjanych šatach tehdyšeho časa a wojowarjo w swojej bojowniskej drasće. Tónkróć budu w srjedźowěkowskim sydlišću Stary lud tež zemjenjo w drohotnej drasće widźeć. Prezentować chcedźa so tohorunja srjedźowěkowske skupiny ze wšeje Němskeje, z Pólskeje, Čěskeje, Běłoruskeje, Nižozemskeje a Danskeje. Mjez hudźbnymi ćělesami budźe lětsa tež hornjołužiska skupina Přezpólni. Wo ćělne derjeměće budźe postaran­e, wězo po srjedźowěkowskim wašnju. Załožba za serbski lud swjedźeń spěchuje.

Serbske Nowiny z nowym internetnym poskitkom

Mittwoch, 27. Mai 2015 geschrieben von:

Ludowe nakładnistwo Domowina swoje poskitki na polu nowych medijow dale rozšěrja. Wot dźensnišeho su Serbske Nowiny z nowym a wobšěrnišim internetnym wustupom online.

Budyšin (SN). Serbske Nowiny maja nowy dwurěčny serbsko-němski internetny poskitk. Wužiwarjo nańdu jón wot dźensnišeho pod www.serbske-nowiny.de pod nadpismom „Serbske Nowiny online“. Wšitke přinoški printwudaća su popołdnju tež w interneće přistupne, nic kaž dotal jenož wubrane artikle. „Tak je wšědnje kompletna nowina w syći, štož bě naš zaměr“, rozłožuje šefredaktor Serbskich Nowin Janek Wowčer. „Zdobom wotpowědujetej nakładnistwo a naš wječornik wjelelětnym žadanjam zjawnosće za šěršej prezencu serbskich medijow w interneće“, wón dodawa.

Dźěłarnička steji na hračkach

Dienstag, 26. Mai 2015 geschrieben von:

Miłoćicy (SN/CoR). Poprawom móhło towarstwo Kamjenjak po lońšej wuspěšnej 9. mjezynarodnej wuměłskej dźěłarničce w Miłočanskej skale lětsa mały jubilej swjećić. Hač pak docyła k dźesatemu zarjadowanju dóńdźe, njeje jasne. Financowanje njeje hišće zaručene, dźěłarnička steji tuž na hračkach.

Pozadk su mjez druhim nowe spěchowanske směrnicy kulturneho ruma Hornja Łužica-Delnja Šleska. Z nimi žada so při maksimalnym spěchowanju 37,5 procentow wyši swójski podźěl próstwarja. Za 10. mjezynarodnu dźěłarničku dósta towarstwo Kamjenjak z něhdźe 8 000 euram­i mjenje pjenjez hač wočakowane. Předsyda towarstwa Ludwig Pickert nochce so k tomu wuprajić. Wšako chcedźa najprjedy w předsydstwje a hromadźe z Njebjelčanskej gmejnu wo poło­ženju wuradźować. Hižo wot lěta 2006 zarjaduje Kamjenjak hromadźe z gmejnu dźěłarničku. Mjeztym je zarjadowanje mjezynarodnje tak etablěrowane, zo dyrbjachu­ loni wobdźělnikow z wulkeje ličby zajimcow wupytać.

Neuheiten LND