AAbenraa/Apenrade (SN). Wčera, 2. februara, je dźenik w Danskej Der Nordschleswiger takrjec posledni raz w ćišćanej formje wušoł. 75 lět stara němskorěčna nowina wotnětka mjenje abo bóle jenož hišće digitalnje wuchadźa.
Der Nordschleswiger je dokładnje 2. februara 1946 prěni raz – tehdy jako prěnja swobodna, demokratiska a němskorěčna nowina po Druhej swětowej wójnje w zapadnej Europje wušoł. Wot decembra 1951 je mjeńšinowa nowina dźenik – jedyn z najmjeńšich w Danskej. W swojich najlěpšich lětach měješe nakład něšto wjac hač 4 000 eksemplarow, dźensa ma hišće 1 100 abonentow, kotřiž su dotal wšědnje papjerjane wudaće dóstawali. „To pak nabrěmjenja mjeńšinje předewšěm dwaj problemaj: Sprěnja pobrachuje kritiska masa, a ćišćerske kóšty su na zakładźe toho njesměrnje rozrostli. Hišće hórje pak je, zo mjeńšina dźensa hižo wšitkich swojich přisłušnikow z dźenikom njedocpěwa. Předewšěm młódša generacija hižo žane papjerjane nowiny nječita – to płaći tež za němsku mjeńšinu w Danskej“, wujasnja šefredaktor Gwyn Nissen.
Budyšin/Erfurt/Drježdźany (SN/at). Serbja změja krute sydło w Rozhłosowej radźe Srjedźoněmskeho rozhłosa (MDR). To wuchadźa z noweho statneho zrěčenja za MDR, kotrež su kraje Sakska, Saksko-Anhaltska a Durinska wujednali. Rozhłosowa rada zestaja so z ... „jedneje přisłušnicy abo jednoho přisłušnika serbskeho ludu, a to drje ze Sakskeje“, rěka w naličenju pod dypkom 18 paragrafa 16, zestajenje Rozhłosoweje rady MDR.
Předležace a loni 22. decembra wot durinskeho ministerskeho prezidenta Boda Ramelowa (Lěwica) jako prěnjeho podpisane zrěčenje wosebje wobsadźenje gremijow noworjaduje. Wuchadźišćo za to běchu machinacije Sakskeje w zwisku z nowowólbami intendanta MDR, po tym zo bě so dotalny Udo Reiter na wuměnk podał. Zastojnstwo nastupi prof. dr. Karola Wille w nowembrje 2011. Kaž nowina Sächsische Zeitung rozprawja, je tež sakski kabinet minjeny pjatk zrěčenju přihłosował.
Stejnišća Sakskeho wukubłanskeho a wupruwowanskeho kanala (SAEK) su wohrožene, wo čymž su Serbske Nowiny wospjet rozprawjeli. Wotnožki, mjez druhim tež w Budyšinje, maja wulki wuznam za medijowe kubłanje. Tohodla maja so na tuchwilnych městnach dale wjesć a dalše, na přikład we Wojerecach a Běłej Wodźe, nastać. To měnja w Krajnym dźěłowym kole SPD „Serbja“.
Budyšin (SN/at). „Dołhož koncept njepředleži, maja tuchwilne wotnožki Sakskeho wukubłanskeho a wupruwowanskeho kanala – mjez nimi w Budyšinje a Zhorjelcu – z pomocu Sakskeho krajneho medijoweho wustawa kaž dotal dale dźěłać.“ Tale sada z wobzamknjenja, kotrež su wobdźělnicy njedawneho wirtuelneho zetkanja Krajneho dźěłoweho kruha SPD „Serbja“ jednohłósnje schwalili, zwuraznja starosć, zo so něšto zhubi, štož medijowu krajinu w Sakskej wobohaća.
Slepo (JH/SN). Pod krutymi naprawami hygieny je team delnjoserbskeho telewizijneho magacina Łužyca minjene dny w Němsko-serbskim šulskim centrumje Slepo moderacije za decemberske wusyłanje nahrawał. Moderator Christian Matthée bě na wjacorych městnach na šulskej ležownosći kaž tež w šulskim domje po puću. Tak měješe na přikład rozmołwu z Mirekom Malinkom ze zakładneje šule „Dr. Marja Grólmusec“, z wuknjacymi wyšeje šule Alinu Mäkelburgec, Oskarom Schutzu a Dominicom Krawžu. Dalšej dwě holcy tamnišeho kubłanišća přewodźeštej Slepjanske dźěćetko, štož bě tema jedneje moderacije. Na njej běštaj tež Manfred Hermaš z Rownoho a wučerka Silvia Seicowa z Mułkec wobdźělenaj. Wonaj rozkładźeštaj Christianej Matthéejej nałožk, kotryž pěstuja jenož w Slepjanskej wosadźe. Z nawodu Slepjanskeje wyšeje šule Janom Hrjehorjom chodźeše telewizijny team RBB po domje a wobdźěli so tež na wučbje serbšćiny. Tam předstajichu šulerjo 9. lětnika nowu wuknjensku metodu ze zwukopisakom a z wobrazowej knihu Ludoweho nakładnistwa Domowina „Swět wokoło nas“.
„Wužiwanje medijow – hdy budźe kritiske?“ bě hesło webinara, wobjednawaceho prašenje, kelko časa předewšěm dźěći a młodostni w digitalnym swěće přebywaja. Dalšej ćežišći běštej wěstota w interneće a medijowa pedagogika.
Budyšin/Kamjenica (SN/bn). Wuhotowarjo póndźelneho internetneho seminara běchu wotnožce Sakskeho wukubłanskeho a wupruwowanskeho kanala (SAEK) w Budyšinje a Kamjenicy kaž tež ludowej uniwersiće Wojerecy a Annaberg-Buchholz.
Kak sćelakaj MDR a NDR temy a rěče štyrjoch awtochtonych narodnych mjeńšin a ludowych skupin w Němskej do swojeho programoweho dźěła zakótwjatej, to bě předmjet zetkanja mjeńšinoweje rady z intendantomaj wobeju wustawow.
Berlin (SN/at). Mjeńšinowa rada ma zjawnoprawniski rozhłós za wažneho partnera narodnym mjeńšinam w Němskej. Wo tym informuje mjeńšinowy sekretariat w nowinskej zdźělence. Předsyda rady, předsyda Domowiny Dawid Statnik, ma jón „za njeparujomneho nošerja rěče a relewantnu komunikacisku platformu“. Intendantaj prof. dr. Karola Wille (MDR) a Joachim Knuth (NDR) kaž tež generalna sekretarka ARD dr. Susanne Pfab zhonichu w rozmołwje minjenu póndźelu w Berlinje, zo Danojo, Frizojo, Serbja kaž tež Sintojo a Romojo na to tłóča, zo zjawnoprawniske poskitki w jich rěčnych rumach dale wobsteja a so samo rozšěrja.
Wot póndźele, 7. septembra, wusyła serbski rozhłós wšědnje wot 5 do 9 hodź., sobotu wot 6 do 10 hodź. a njedźelu wot 11 do 12.30 hodź. z noweho studija. Zaměstnjene je wone w domje Němskeho pósta na Budyskim Póstowym naměsće 3. Přenajer rumnosćow je AGORA Łužica. Tež němske regionalne powěsće za Hornju Łužicu wottam wusyłaja. Wšako je to Budyske regionalne studijo MDR, kotrež Bogna Korjeńkowa nawjeduje.