Projekty za žiwu dwurěčnosć wuznamjenjene
Drježdźany/Miłoćicy (SN/BŠe). Dobyćerjo lětušeho koła sakskeho wubědźowanja simul+ su wuzwoleni. Wčera je wobdźělnikam sakski minister za regionalne wuwiće Thomas Schmidt (CDU) w live-wusyłanju sposrědkował, hač su mjez mytowanymi. Cyłkownje 221 zapodatych projektow z cyłeje Sakskeje je mjez dobyćerjemi. „Sakski krajny kuratorij so z wobdźělnikami wubědźowanja wjeseli. Ličba zapodatych projektow pokazuje wšelakorosć a kreatiwitu we wjesnych kónčinach“, wuzběhny jednaćel sakskeho krajneho kuratorija Marko Kliman.
We wobłuku „Žiwa dwurěčnosć“ su akterojo 13 projektow wuzwolili, kiž smědźa so nad pjenježnej podpěru wjeselić. Spěchowanske towarstwo Serbskeho muzeja dóstanje 10 000 eurow za projekt „Portrety serbskich žonow ze Slepjanskeje kónčiny“. Předewzaće Rabatz Design & Function z Bóšic chce so z Krabatom zaběrać a temu načasnje w zwisku z kantorkami přenjesć. Za to jim jury tohorunja 10 000 eurow přewostaji.
Chcedźa wšitkim přistup do busa zmóžnić
Kamjenej (SN/BŠe). Za ludźi z handicapom, staršich wobydlerjow abo swójby z dźěćacymi wozyčkami je stajnje wulke wužadanje bliskowobchadne srědki wužiwać. Předewšěm we wjesnych kónčinach je tajki wutwar na zastanišća bjez zadźěwkow bytostny. Wažne je, wšitkim zajimcam zmóžnić z busom jěć. Swobodny stat a zaměrowy wobchadny zwjazk (ZVON) tole wulkomyslnje spěchujetej. Bjez podpěry je přetwar busowych zastanišćow mjenujcy wulke wužadanje.
Hromak lětsa zašo žnjeli hač hewak
Hózk (SN/BŠe). Žně hromaka su so we Łužicy přerěznje wo dwaj tydźenjej prjedy zahajili hač dotal. Přičina toho běchu ćopłe temperatury kónc apryla a spočatk meje. „Tuž móžachmy na polach wokoło Hózka hromak hižo srjedź apryla žnjeć, hewak je to kónc apryla abo spočatk meje“, ratar Michał Domanja rozprawja.
Zymne temperatury wokoło 23. apryla, při čimž spadnychu temperatury daloko pod nulu, su rostliny derje znjesli. Za tón čas su pak w Hózku jasnje mjenje woblubowaneje zeleniny žnjeli. „Hromak je přestał rosć“, 88lětny rozkładźe. Na třoch hektarach tam wokoło wjeski hromak plahuja. Na hrjadkach připrawja sobudźěłaćerjo foliju. Při ćopłych temperaturach kładu ju na běłu stronu, tak zo słónco ćopłotu reflektuje. Při zymnych temperaturach foliju na čornu stronu wobroća, tak zo słónco hrjadki wohrěwa. Z kwalitu su jara spokojom. Tež lětsa maja w Hózku zaso dosć swěrnych pomocnikow, kotřiž při žnjach sadu a zeleniny pomhaja. Tak móža spušćomnje wudźěłki kupcam na wikach abo tež Budyskim hosćencam, kaž na přikład „Wjelbikej“, „Culinariumej“ abo „Mönchshofej“ dodawać.
Rjemjeslnikam přihladować móhli
Milina ze słónca za wjace hač 8 000 domjacnosćow
Wochozy (AK/SN). Energijowy koncern LEAG je wutoru njedaloko Parka błudźenkow we Wochozach swój nowy Solarny park Hamor poswjećił. Naprawa na 23 hektary wulkim arealu ma lětny wukon hač do 26 000 megawattow na hodźinu. „Dohromady 8 000 do 9 000 domjacnosćow móžemy tak z milinu zastarać“, wuzběhny nawoda předsydstwa LEAG Thorsten Kramer na zarjadowanju. Wón přepoda wjesnjanosće gmejny Hamor Hendrykej Balkej koncept wobdźělenja, w kotrymž je mjez druhim zakótwjene, zo dóstanje gmejna lětnje 50 000 eurow popłatka ze zdobywanja energije w tutej připrawje. Wo dalšich dypkach w koncepće wobě stronje hišće jednatej.
Kabinetaj so w Hamorje zešłoj
Hamor (dpa/SN). Na zhromadnym kabinetnym posedźenju zwjazkoweju krajow Braniborska a Sakska wutoru w Hamorje stej so zastupjerjo knježerstwow na to dojednałoj, zo swoje dobre poćahi k susodnej Pólskej z wobšěrnym přećelskim zrěčenjom skruća. Wonej namołwjetej zwjazkowe knježerstwo, realizaciju tajkeho zrěčenja konkretnje přepruwować. „Hladajo na eksistencielny wuznam němsko-pólskich poćahow za zhromadnu Europu móhło Aachenske zrěčenje z přikładom być“, tak podšmórnjetej. Zwjazkowe knježerstwo měło tež zwěsćić, hač móhł so – na přikład z pomocu załožby za zhromadne dźěło – němsko-pólski wobydlerski fonds zarjadować. Financielna podpěra mjezy překročaceho zhromadneho dźěła móhła so tak dale wutwarić a wuwić.
„Naše najwjetše zbožo běše Sprjewiny kolesowarski puć“
W gmejnje Sprjewinym Dole je so turizm derje wuwił, kotryž maja tam hižo wjace hač sto lět. Mnoho je so stało w minjenych 28 lětach. To běše hamtska doba wjesnjanosty Manfreda Heine. Wón je so kónc apryla ze zastojnstwa rozžohnował. Do toho je Jost Schmidtchen z nim na docpěty staw wuwića turizma zhladował.
Knjež Heine, hdy je so organizowany turizm na dźensnišim teritoriju gmejny zahajił?
M. Heine: Jutry 1991 su so kanuća z Grodka prěni raz ze swojimi kanuwami přećiwo wodźe do Čelna podali. Wot toho časa wotměwaja tule jězbu, pak z prudom, stajnje zelenu štwórtk jako „Oster-Tzschelln-Eier-Fahrt“. Naš hosćenc „K hamorej“ w Nowym Měsće je wot lěta 1977 oficialna kanuwowa stacija zwjazka DKV. Do toho běše to wot lěta 1921 hosćenc we wotbagrowanym Čelnom. Ale tež hewak su kanuća z Grodka hižo prjedy ze swojimi čołmikowanjemi rady do našeje kónčiny přišli.
Čehodla?
Nowy předsyda chce na dźěło nawjazać, iniciatiwy wožiwić a ...
19. měrca 2001 su akterojo kaž Tomaš Čornak, Gertrud Winzerowa a dalši towarstwo „Na slědach Krabata – Towarstwo k regionalnemu wuwiću w dwurěčnej Łužicy“ załožili. Njedawno so sobustawojo nowe předsydstwo wuzwolili. Andreas Kirschke je so z nowym předsydu Steffenom Mühlom rozmołwjał.
Čehodla bu předsydstwo znowa wolene?
S. Mühl: Kóžde druhe lěto ma so po wustawkach nowe předsydstwo wuzwolić. Reiner Deutschmann je towarstwo 19 lět nawjedował. Za to so wosebje jemu a Simone Zschiesche jako dołholětnej zamołwitej za kasu dźakujemy. Wonej nochcyštej hižo k wólbam nastupić.
Što Was jako nowy předsyda motiwuje?
S. Mühl: Chcu na dźěło bywšeho předsydy nawjazać. Mi je wažne, region po Krabatowym duchu bóle splesć a iniciatiwy wutworić a koordinować. Towarstwo ma być domizna, kotraž iniciatiwy we Łužicy zamołwja. Wone ma marku „Krabat“ jako kwalitny pječat zaručić.
Bruna Sprjewja wobydlerjow w Grodku dale zaběra
Grodk (JoS/SN). Na zjawny wobydlerski forum „Jasna Sprjewja“ bě akciski zwjazk tele dny w Grodku přeprosył. Něhdźe 30 zajimowanych wobydlerjow bě přeprošenju sćěhowało. Na spočatku zarjadowanja wopytachu přitomni neuralgiske dypki w nutřkownym měsće, hdźež so bruna Sprjewja wosebje wotbłyšćuje. Tam wopytachu dom čołmikoweho towarstwa Jednota SG. Wobdźělnicy foruma njerjany napohlad wuhladachu. „Čołmy so přebarbjeja. Tohorunja hižo pjeć lět zwěsćamy, zo dale a wjace rostlinow při přibrjohu rosće, štož njeje za naš motorski čołm optimalne. Čołm nas za čas treninga přewodźa a ma wuchowansku funkciju“, čłonojo towarstwa rozjasnichu. Jasne je, zo wobsteji zwisk mjez železowym hydroksydom a njerodźu. Potrjechene je tež spušćadło a slalomowa čara, kotruž za trening abo za narodne a mjezynarodne wubědźowanja wužiwaja.
Stawkuja dale
Budyšin (SN/MiP). Tež dźensa wjedu přistajeni regionalneho bliskowobchada po cyłej Sakskej swój sobotu rano zahajeny stawk dale. „Najebać to, zo smy dobu za wudźěłanje lěpšeho tarifoweho poskitka ze stron Zwjazka dźěłodawarjow w bliskowobchadźe (AVN) podlěšili, njeje nam wón ničo předpołožił. Tak dyrbimy znowa k stawkowanju namołwjeć“, pisa dźěłarnistwo ver.di w zdźělence na swojej internetnej stronje. Paul Schmidt, nawoda fachoweho wobłuka wobchad pola ver.di zdźěli, zo chcetej so wobě stronje dźensa dopołdnja na jednansku rozmołwu zeńć. „Potom rozsudźimy, hač stawki dale wjedźemy abo nic“. Ver.di žada sej 22 procentow wjace mzdy za přistajenych. Dźěłodawarjo běchu naposledk zwyšenje mzdy 13,7 procentow a přidatnje inflaciske wurunanje poskićili.
