Domowina wita stejišćo biskopow
Budyšin (SN). W lisće předsydźe Němskeje biskopskeje konferency Georgej Bätzingej wita předsyda Domowiny Dawid Statnik stejišćo konferency „Němscy biskopja w swětowej wójnje – Słowo ke kóncej Druheje swětoweje wójny“, w kotrymž wobžaruja, zo njejsu wójnje a fašistiskemu režimej jasnje dosć znapřećiwili. Najebać mnohe zasłužby cyrkwjow a angažement serbskich duchownych za zdźerženje rěče, kultury a identity swojeho ludu, je tež njedobrych nazhonjenjow Serbow z cyrkwinskej wyšnosću.
Jara zrudźace bě wupokazanje serbskich duchownych ze serbskich kónčin w času nacionalsocializma. Woni dyrbjachu samo po wójnje zdźěla lěta čakać a buchu hakle na nuzne próstwy wosadow wróćo přesadźeni. Dawid Statnik dopomina tež na zbóžnoprajeneho kapłana Alojsa Andrickeho, kiž njeje jeno swojeje wěry, ale tež serbskeje identity a zwjazanosće ze słowjanskimi ludami dla swoje žiwjenje woprował.
Předsydstwa zaso dźěłać započeli
W Domowinskich župach „Michał Hórnik“ Kamjenc, „Handrij Zejler“ Wojerecy a „Jan Arnošt Smoler“ Budyšin su předsydstwa pod wuměnjenjemi koronapandemije wčera zaso dźěłać započeli a dalše skutkowanje rozjimali.
Chrósćicy (KJu/SN). Na prěnje njezjawne posedźenje po zakazu, zhromadźizny přewjesć, je so předsydstwo župy „Michał Hórnik“ wčera w Chrósćicach schadźowało. Wažny dypk bě, dźěłowy plan aktualizować. Tak župa dale planuje, wotměć nazymu projektowe dny „Jakub Bart-Ćišinski“ za serbske zakładne šule na župnym teritoriju. Runje tak so nadźija, zo smědźa skupinarjow a čłonow towarstwow w oktobrje na župnu kermušku na Smolic statoku w Hórkach witać.
Wobkrućili su wčera druhe zetkanje hotowarničow serbskeje katolskeje narodneje drasty, hdźež chcedźa na njedawno wudatych poručenjach dale dźěłać. W tym zwisku prócuje so župa wo srědki za internetnu stronu, na kotrejž budu wšitke informacije wokoło katolskeje narodneje drasty wozjewjene.
Mały jubilej njemóža lětsa swjećić
Před dźesać lětami je Domowinska skupina Trjebin kluč za tamniši Šusterec statok dóstała. Mały jubilejny swjedźeń pak dyrbi bohužel wupadnyć.
Trjebin (JoS/SN). W „zelenym srjedźišću“ Trjebina su před dźesać lětami bydlenski dom a pěc znateho dudaka Hanza Šustera znowa natwarili. Dojednane bě to w „Trjebinskim zrěčenju“ z energijowym koncernom Vattenfall.
Kładźita chěža (Schrotholzhaus) steješe něhdy we wjesnym dźělu Trjebina Za Goru (Hinterberg) na kromje Zwěrjenca. Twarjena bu wona před 200 lětami bjez hozdźi a cementa. Runočasnje su před lětdźesatkom bróžeń z dalšeho statoka přenjesli a rekonstruowali. Ansambl chěžow twori wot toho časa Šusterec statok. Widźeć su tam dopomnjenki na Hanza Šustera, kiž bě jako dudak posledni zastupnik dołheje swójbneje tradicije a scyła posledni awtentiski serbski ludowy muzikant w Slepjanskim regionje. Nimo toho maja na statoku stare ratarske mašiny, w bróžni je k dopomnjeću na Trjebinsku šulu rjadowniska rumnosć zarjadowana, kajkuž tehdy tam mějachu.
Přikazany měr na Njepilic statoku
Wot pjerjodrěća njejsu na Rownjanskim Njepilic statoku lětsa dotal žane zarjadowanje wjac přewjedli. A wšitke tam planowane akcije su na njewěsty čas wotprajene.
Rowno (JoS/SN). Njepilic statok w Rownom njeje tuchwilu přistupny. „Mamy so dokładnje po statnych wukazach“, rozłožuje předsyda spěchowanskeho towarstwa Njepilic dwór Manfred Nikel. „Předewšěm naši starši čłonojo su zrudni. Wšako dyrbjachmy tež wšitke dalše zetkanja, kaž na přikład hladanske a wuporjedźenske narodneje drasty, wotprajić. Jim pobrachuje na kóždy pad zhromadnosć a towaršliwosć.“ Hakle, hdyž zamołwići wobmjezowanja koronawirusa dla zmjechča abo cyle zběhnu, chcedźa swoje zetkanja jako prěnje zaso wotměć. Wšako słuža wone pěstowanju nałožkow.
Wopomnja znowazałoženje
Budyšin/Chrósćicy (SN). 10. meje 1945 – jenož dwaj dnjej po kapitulaciji fašistiskich němskich wójskow – su horliwi Serbja swoju narodnu organizaciju Domowinu pola Natušec w Chrósćicach wozrodźili.
Byrnjež koronapandemije dla planowane wjetše zarjadowanje wupadnyło, je prezidij Domowiny na swojim wuradźowanju předwčerawšim we Wojerecach potwjerdźił, na tónle jubilej ze swjatočnosću w Chrósćicach při wopomjatnej tafli na Wjeselic statoku na Hórnikowej 25 spominać, a to zajutřišim, njedźelu. Mysle k tomule historiskemu dnjej w serbskim stawiznopisu zwuraznitaj předsyda Domowiny Dawid Statnik a Zala Cyžowa, županka župy „Michał Hórnik“. Wo hudźbne wobrubjenje postaraja so Donatec bratřa, kaž Domowinski zarjad informuje. Zajimcy su na zarjadowanje w 10.30 hodź. wutrobnje witani.
Domowinski zarjad a župa „Michał Hórnik“ na to skedźbnjatej, zo maja přitomni mjezsobny wotstawk połdra metra dodźeržeć a zo trjebaja po tuchwilu płaćiwych postajenjach za zhromadźowanje škit za hubu a nós.
Domowina skići praktisku pomoc
Budyšin (SN). Wot wudyrjenja je koronapandemija prawidłownym wuradźowanjam regionalnych rěčnicow a referentow Domowiny zadźěwała. Wčera su swoju dźěłowu rozrěč prěni raz pod wuměnjenjemi widejokonferency přewjedli. Wobdźělnicy běchu jako jednotliwcy w swojich běrowach abo w skupinkomaj z předpisanym mjezsobnym wotstawkom w Budyšinje a Choćebuzu přizamknjeni. Kaž Domowina informuje, je zhromadne dźěło při wšelakich akcijach přez digitalnu komunikaciju mjez doma dźěłacymi derje běžało. „Ale direktna wuměna na městnje wostanje nam wažna towaršnostna hódnota“, rjekny jednaćel Marko Kowar.
Zarjad třěšneho zwjazka chce wšitkim podpěru potrěbnym serbskim towarstwam praktisce pomhać, zo bychu so krok po kroku do zhromadneho socialneho žiwjenja nawróćili. „Strowota steji w srjedźišću, zdobom měli tuchwilu měnjace so postajenja tak wužiwać, zo trěbne hygieniske wukazy dodźeržimy a towarstwowe žiwjenje zaso zmóžnjamy, kotrež potrjebam ludźi wotpowěduje“, Marko Kowar wuzběhny.
Najebać koronu padłych pólskich wojakow wopominali
Chrósćicy (SN/JaW). Při pomniku na Chróšćanskej Fulkec hórce spominachu wčera na pólskich wojakow, kotřiž běchu w poslednich dnjach Druheje swětoweje wójny we Łužicy padnyli. Wobmjezowanjow koronakrizy dla su wopomnjeće w 75. lěće po kóncu wójny w najmjeńšim kruhu přewjedli. Přitomni běchu jenož zastupnicy Domowiny a Chróšćanskeje gmejny.
Hinak hač hewak njemóžachu so lětsa žani hosćo z Pólskeje wobdźělić, štož županka Kamjenskeje župy „Michał Hórnik“ Zala Cyžowa wobžarowaše. Kóžde lěto 28. apryla bě stanje nimale sto pólskich přećelow – zdźěla samo weteranojo wójny, kotřiž běchu we Łužicy wojowali – ze Żarow do Chrósćic přijěło. Zala Cyžowa skedźbni w tym zwisku zdobom na wjelelětneho wjesnjanostu Franca Młynka. Na jeho iniciatiwu běchu 1980 na Fulkec hórce šěsć metrow wysoki pomnik postajili.
Dwójce Chrósćicy
Namjety zapodać
Budyšin (SN). Łužiske župy a towarstwa, ale tež jednotliwcy móža hač do 30. junija swoje namjety zapodać, kotre zasłužbne wosoby za wuznamjenjenje z Mytom Domowiny, Mytom Domowiny za dorost a čestnym znamješkom nominuja.
Z Mytom Domowiny česći třěšny zwjazk tych, kotřiž so zaměrnje a wuspěšnje za zachowanje a wozrodźenje serbskeje kultury, wosebje pak serbskeje rěče zasadźeja, kaž su to na přikład starši, kubłarki a wučerjo, wjelelětni předsydźa Domowinskich skupin a dalšich towarstwow.
Z Mytom Domowiny za dorost wuznamjenja młodostnu/młodostneho abo skupinu, kiž so na wusahowace wašnje za serbsku rěč a kulturu angažuja.
Z Čestnym znamješkom Domowiny připóznawaja zasłužby w towarstwowym dźěle, zwoprawdźace program a směrnicy Domowiny.
Mytowanski wuběrk prosy wo to, za namjet nowy formular wužiwać, kotryž je na webstronje Domowiny (w podregistru Domowina/Wuběrki) składowany. Wupjelnjeny dokument móža namjetowacy z mejlku referentej za kulturne naležnosće Clemensej Škodźe () abo z listom do Serbskeho domu w Budyšinje pósłać.
Zahorjeny lajski dźiwadźelnik na prawdu Božu wotešoł
Zrudźacu powěsć dóstachmy my čłonojo Serbskeje lajskeje dźiwadłoweje skupiny Chrósćicy. Jan Pjech, naš čestny čłon a wjelelětny hrajer, je na prawdu Božu wotešoł.
Štóž jeho znaješe, tón wě, zo steješe mnohe lěta na jewišćach cyłeje Hornjeje Łužicy. Hač běchu to wjeselohry, kaž na přikład 1985 hra z pjera Jana Wornarja „Při cyganskej ławce“ abo lěta 2012 „Hdyž rentnarjo zapřimnu“. Runje tak zahoriće je wón w nabožno-duchownych a historiskich kruchach sobu hrał. Njezapomnite su předstajenje k 750. jubilejej klóštra Marijineje hwězdy „Hwězda jasna“ a pasionske hry Chróšćanskeje wosady.
Hižo zahe je so Jan za dźiwadźelenje horił. Jeho prěni wustup bě 1956 w inscenaciji „Hrodźišćo“ składnostnje 100. posmjertnych narodnin Jakuba Barta-Ćišinskeho. Pod nawodom Chróšćana Pawoła Kmjeća wustupowaše wón tež w dalšich hrach. Wjeršk tutych prěnich lět drje bě předstajenje hry „Hańža Hernaštec“, z kotrejž poda so skupina samo do Słowakskeje. Tule dramu pokaza naša lajska dźiwadłowa skupina, znowa w lěće 2003, hdyž je wón přeswědčiwje Ždźarowskeho knjeza předstajał.
