×

Powěsć

Failed loading XML...

Škleńčane wuměłstwo wuspytali

srjeda, 03. awgusta 2022 spisane wot:
Projektowa nawodnica Eva Braun je trochu horda na swoju mału wuměłsku twórbu. Wobdźělnicy lětušeho geoparkoweho campa, zarjadowaneho wot UNESCO Global geopark Mužakowski zahork, přebywachu minjenu wutoru w kulturnym a kubłanskim centrumje geoparka we Łęknicy. Tu zeznajomi so 20 holcow a hólcow ze škleńčanym wuměłstwom. Nawodaj geoparka Mirek a Maria Levicki podawaštaj prěnje ­dohlady k wuměłskemu wuhotowanju z pomocu zeškrěća škleńcy (fusingoweje škleńcy). Tež wopyt jamy Babiny steješe při tym na planje. Foto: Joachim Rjela

Dźenik Měrćinka sej naposkać

wutora, 02. awgusta 2022 spisane wot:

1855 bu w Němskej dźenik Jana ­Awgusta Měrćinka z Hrodźišća ćišćany. W nim piše wón wo swojich nazhonjenjach na ekspediciji do sewjerneho ­čopa. Kniha bu do danšćiny, francošćiny a jendźelšćiny přełožena. Nětko móžeš sej ju digitalnje wotkryć a sej dźenik pod samo naposkać.

Mały Wjelkow (SN/CoR). „Kajke to prašenje, kak je k tomu dóšło, zo sym słuchowu instalaciju zhotowił? Sym wuměłc, a to w sotrowni Mały Wjelkow, a jako tajki zajimuju so wězo za ludźi, kotřiž su tule we wobłuku Ochranowskeje bratrowskeje jednoty skutkowali. Čitach dźenik Měrćinka a dźiwach so, čehodla hišće jako słuchokniha njepředleži. Jako dóstach składnosć to činić, sym to činił“, praji ­Mike Salomon Serbskim Nowinam.

Cirkus, dźiwadło a dźěłarnički

póndźela, 01. awgusta 2022 spisane wot:

Budyšin (SN/bn). Swjedźenski ćah po měsće kaž tež sep dźěłarničkow, klankodźiwadłowych předstajenjow a artistiskich prezentacijow – tak zakónčištej ­Jeleniogórski Centrum kultury a tam­niše dźiwadło Teatr Odnaleziony swoju 15. turneju „Skoki w miasto“ (Skoki po měsće) minjeny kónc tydźenja w Budyšinje. Kooperaciskej partneraj na městnje běštej towarstwo Kamjentny dom a bara Sundowner.

Wuměłstwowy bus w brošurce

póndźela, 01. awgusta 2022 spisane wot:
Korzym (SN/CoR). W lěće 2014 bě wuměłstwowy bus prěni raz w Hornjej Łužicy po puću, zo by wobydlerjam kulturnišća domizny bóle zbližił. Nětko je wuměłstwowa iniciatiwa „Im Friese“ brošurku wudała, z kotrejž na minjene lěta wróćo zhla­duje, prěnju bilancu ćehnje a akterow kaž tež městna projekta bliže předstaji. Dohromady je so dotal 650 wuměłcow na akciji wobdźěliło, 5 000 sobujěducych je bus do 28 hrajnišćow wozył a při tym něhdźe 10 000 kilometrow po puću był. Wuměłstwowy bus je dopokaz, zo ma Łužica wjele njewotkryteho kulturneho potenciala“, rjekny jeho patronka Birgit Weber.

Kokotowa sezona zahajena

póndźela, 01. awgusta 2022 spisane wot:
W Delnjej Łužicy su sezonu žnjowych nałožkow zahajili. Młodźina w Barbuku je jako prěnja sobotu łapanje kokot přewjedła. Titul žnjoweho krala zdoby sej Robert Anskat. Wčera su po lětomaj přestawki korony dla w Bórkowach kokota łapali. Dźewjeć ­młodostnych na konjach a sydom holcow w narodnej drasće Delnich Serbow ćehnješe na swjedźensku łuku. Po tradiciji je dobyćer tón, kiž kokotej jěchajo na konju hłowu wottorhnje. Jemu připowědźa to bohate žně w přichodnym lěće. Dobył je w Bórkowach Dorian Urban (na foće). Młody wučomnik Bórkowskeho gmejnskeho zarjadnistwa je so scyła prěni raz na nałožku wobdźělił a smě Bórkowy na superko­koće 24. septembra w Nowej Niwje jako žnjowy kral zastupować. Foto: Michael Helbig

Zběrka Carla Blechena w nowym swětle

póndźela, 01. awgusta 2022 spisane wot:

Choćebuz (MH/SN). Zběrka Carla Blechena města Choćebuz je wotnětka w restawrowanych wjerchowskich stwach Rogeńskeho hrodu widźeć. Nowoprezentaciju je wyši měšćanosta Holger Kelch (CDU) swjatočnje wotewrěł. W třoch rumnosćach, w kotrychž měješe wjerch Pückler wokoło 1850 swoje prěnje by­dlenje, prezentuja błyšćate mólby a dźěła na papjerje ze sławneje zběrki města Choćebuz. Z tym zběrku swojemu woznamej wotpowědnje prominentnje wustaja. Prezentacija Blechenowych twórbow w Rogeńskim hrodźe je najwjetša po wšěm swěće.

Nowa prezentacija znazornja kopicu zběrki w nowym swětle a wopřijima twórby, kotrež zdźěla hišće ženje pokazane njebuchu, na př. wójnska strata Johana Christiana Clausena Dahla, kotraž bu njedawno wot Hamburgskeje wuměłstwoweje hale restituowana. Prěni raz znazornjena je tež zběrkowa koncepcija 1927: Tak stupja twórby Adolpha von Menzela a impresionistow Maxa Liebermanna a Lovisa Corintha z tymi Blechena do napjateho dialoga.

Serbski talent w Salzburgu

pjatk, 29. julija 2022 spisane wot:

Salzburg (klb/SN). Na swjedźenskich hrach w Salzburgu, kotrež su 26. julija w tamnišej „Felsenreitschule“ zahajili, skutkuje lětsa młody serbski hudźbny talent sobu – Valentin Bjedrich, kotryž pochadźa z Wěteńcy a studuje tuchwilu na Salzburgskim Mozarteumje. Wón spěwa w tamnišim Bachowym chórje na swjedźenskich hrach sobu.

Na zahajenskim zarjadowanju minjenu wutoru pokazachu w prěnim dźělu operu „Herzog Blaubarts Burg“ znateho komponista Bély Bartóka. W druhim dźělu dožiwi publikum operu „De temporum fine comoedia“ Carla Orffa. Na młodeho serbskeho baritona čaka nětko hišće pjeć předstajenjow Orffoweje opery w Bachowym chórje. Wosebita česć bě Bjedrichej sobu skutkować na zahajenju Salzburgskich swjedźenskich hrow a na nich europsku hymnu „Ode an die Freude“ ze synfonije čo. 9 Ludwiga van Beethovena sobu spěwać. Awstriski zwjazkowy prezident Alexander van der Bellen namołwješe w swojej swjedźenskej narěči k jednoće Europy, zo bychmy tuchwilnu krizu derje zmištrować móhli.

Budyšin (SN/bn). Swjedźenske lěto Kocora a Zejlerja bě Ludowemu nakładnistwu Domowina přičina wudać knižku „Čas ma křidła“. Kaž jednaćel LND Syman Pětr Cyž we wobłuku premjerneje prezentacije publikacije wčera w Budyskej Smolerjec kniharni wuzběhny, jedna so wo „darowansku knihu, přewšo wysokohódnotnje wuhotowanu, kotraž ma tomu słužić, tworjenje Handrija Zejlerja předewšěm młodźinje spřistupnić a jeho słowa dale dawać“. Wudawaćelce Marce Maćijowej bě „knihu zestajeć nadawk, za kotryž so LND dźakuju. Mějach składnosć, so znowa z tworjenjom Zejlerja rozestajić. Jeho teksty dźě su dosć znate, to pak skerje w spěwanej dyžli čitanej formje. Z nimi so wospjet zaběrać bě mi wulke wjeselo.“ Wuraznje dźakowaše so Maćijowa lektorce Weronice Žurowej „za kritiske přewodźenje“, Isy Bryccynej za „wulkotne wuhotowanje“ a Fabianej Kaulfürstej za „wobrubjenje a sobuwuhotowanje knižneje premjery“.

Wospjet dobry nós

pjatk, 29. julija 2022 spisane wot:
24 wobrazow wob sekundu zbudźa pola čłowjeka iluziju běžneho pohiba, hdyž sej film – měnjeny je tu „klasiski“ pask – wobhlada. Něhdźe 24 wobrazow na hodźinu tole z ryzy techniskeje perspektiwy njezamóža. Přiwšěm je tajkele spomalenje wunošne, kaž diasowa prezentacija bajki „Rumpelstilzchen“ a dyrdomdejow barona von Münchhausena w rumnosćach towarstwa Dźěłań dźeń dopokaza. Móc fantazije je potajkim najebać dźensniše zwučenosće tak mjenowaneho medijoweho konsuma dale njewobmjezowana – ćim bóle, hdyž so wobrazam swójsce zdokonjany zwuk přidruža. A hinak hač dosć pasiwna recepcija filma abo serije – dołhož wotměje so doma na křesle a nic na žurli kina – zmóžnja tajkale pozdatnje zastarska prezentacija woprawdźite zhromadne dožiwjenje. Byrnjež potencial na premjernym zarjadowanju toho razu dawno njewučerpali, smě so towarstwu dobry nós za kreatiwne koncepty atestować, a to nic prěni raz. Bosćan Nawka

Budyšin (SN/CoR). Wo swojich nazho­njenjach jako wučer za čěšćinu w Serbach je Jan Breindl wčera wječor wobdźělnikam mjezynarodneho Lětnjeho kursa za serbsku rěč a kulturu Serbskeho instituta w internaće Budyskeho Serbskeho gymnazija powědał. Pjeć lět bě wón na serbskich zakładnych šulach w Radworju, Budyšinje, Ralbicach, Pančicach-Kukowje a Worklecach wuwučował, nětko jeho zrěčenje wuběži – prawy wokomik to za bilancu.

nowostki LND