Dr. Jan Cyž
Kamjenc a Serbja
Kamjenc (aha/SN). Do swjedźenskeho tydźenja składnostnje 450. róčnicy wobstaća cyrkwje swj. Hany stej tamnišej stawizniske towarstwo a cyrkwinsko-twarske towarstwo zapřijałoj přednošk serbskeho superintendenta Jana Malinka. Minjeny pjatk přednošowaše wón w Kamjenskej Haninej cyrkwi wo skutkowanju ewangelskich Serbow w Lessingowym měsće. Mjez 60 zajimcami běchu tež wjacori Serbja.
„Witam was wutrobnje na přednošk ze zajimawym pozadkom. Hač do lěta 1928 běchu tu serbske kemše swjećili“, zahaji Malink serbsce swój přednošk, kotryž swědčeše wo intensiwnym slědźenju a zaběrje z archiwnym materialom. Wobswětlejo čas do reformacije, tehdy bě pjećina wobydlerjow Kamjenca hišće serbska, pokaza Malink na wuslědk reformacije, kotraž měješe 1527 w Kamjencu swoje spočatki. Po tym zo bě 1536 posledni Kamjenski katolski duchowny zemrěł, załožichu tam před 450 lětami, 1565 serbsku ewangelsku wosadu. Do njeje słušachu hišće 1691 tehdy nimale ryzy serbske wsy kaž Njedźichow, Běła, Jěžow, Bambruch a Křidoł.
Rozprawy w serbskich nowinach su bohaty pokład
Budyšink (SN/at). Teksty z Tydźenskich Nowin, ze Serbskich Nowin abo z pjera ludowych awtorow móža dźensnišeho čitarja nade wšo wokřewjeć. To je premjera knihi „Mjez Křičom a Lubatu – Zwischen Lutherberg und Löbauer Wasser“ minjeny pjatk w Budyšinku přeswědčiwje pokazała. Bukečan Marko Grojlich je so po wuspěchu prěnjeje tajkeje zestajeneje čitanki w serbskej a němskej rěči „Pod Čornobohom – Unterm Czorneboh“ nětko šěsć ewangelskim wosadam w kónčinje wokoło Malešec mjez pahórčinu a holu přiwobroćił. „Při dźěle na tutej knize sym husćišo na dweju swojeju wulkeju dźědow myslił“, přiznawa Grojlich w dosłowje. Zaběra z materialom bě jemu nawrót do wsow, zwotkelž jeho staršej pochadźataj, a do swójskeho powołanskeho započatka.
K wosomdźesaćinam sam sebje wobdarił
Budyšin (SN/at). Je něšto njezwučeneho, hdyž sej jubilar-narodninar k wosomdźesaćinam sam najrjeńši dar wobradźi. To pak dožiwichu wopytowarjo knižneje premjery wčera wječor w Budyskej Smolerjec kniharni. Dźeń po srjedownych 80. narodninach předstaji tam wjelelětny lektor w Ludowym nakładnistwje Domowina Jurij J. Šołta swoju knihu „Horje a dele po Serbach“, kotruž bě sam wudał. Handrij Bjeńš je ju po předstawach awtora-wudawaćela wuhotował. Mjez hosćimi-gratulantami běchu wčera swójbni kaž tež bywši kolegojo z nakładnistwa.
Nowy zwjazk
Flair a jednanje so lubiłoj
Po kruchu „Knježe prawa“ Serbskeho ludoweho ansambla w Mortkowje
Parkowanišća njedaloko Mortkowskeje Jakubecec twjerdźizny su rědke. Štóž je so potajkim na to spušćał, zo tež krótko do spočatka lětušeho premjerneho předstajenja SLA „Knježe prawa“ sej tam spočatk měsaca městno za awto namaka, je so mylił a dyrbješe trochu dale k předstajenišću nóžkować. Městno za sebje namakać porno tomu ćežko njebě. Kóždy stólc bě z čisłom woznamjenjeny – cyle po zastupnych lisćikach, kotrež běchu sej wopytowarjo kupili. Nowinka to, wšako bě sej loni hišće kóždy sam městno wuzwolić móhł. Trochu sćerpni dyrbjachu ći być, kotřiž sej hakle na městnje kartki kupichu. Přetož sobudźěłaćerjo SLA předachu je po tradicionalnym wašnju: wo kartku prosyć, přihladowar ma rozsudźić, w kotrej pjenježnej kategoriji chce sedźeć, sej městno na planje wupytać, zapłaćić a sej městno nańć – někotremužkuli je to dosć dołho trało. Ale što wo to? Hosćo podachu so na teren twjerdźizny, hdźež čakaše na nich předstajenje z jednanjom w 17. lětstotku. Tehdy časniki hinak tikotachu. Wjetšina publikuma bě na to nastajena.
Hdźež Kocorowa hudźba klinči, tam je takrjec doma
Klasiski koncert je kruty wobstatk nazymskich přirodowych wikow biosferoweho rezerwata Hornjołužiska hola a haty a domizniskeho towarstwa Radiški w Stróži pola Hućiny. Pod nawodom Liany Bertók staj tam minjeny pjatk dorostowaj hudźbnikaj swój talent kedźbyhódnje wopokazałoj.
Zboka błyšćatych, bjezporočnych powjerchow ćehnje so wuměłstwo, ...
Žně Krabatoweje dźěłarnički
Třinaće wuměłcow předstaja swoje wobrazy nětko w Serbskim domje
Je rjenje, telko zajimawych a wšelakorych wobrazow zaso jónu tu na sćěnach schodźišća w Budyskim Serbskim domje widźeć. Wustajeńca Spěchowanskeho kruha za serbsku ludowu kulturu prezentuje wot minjeneho štwórtka najnowše wuměłske žně swojich čłonkow a čłonow. Widźeć je třiceći dźěłow – wuslědkow lětušeje molerskeje dźěłarnički na temu „Krabat“, kotruž je spěchowanski kruh w juniju w Čornym Chołmcu přewjedł. Třinaće wuměłcow, mjez nimi tajcy swěrni kaž Marko Bruk, Mario Ošika a Horst Jurtz, su jich twórcy.
Dźakuja so hudźbnikej Korli Tilichej z trójnej „Sławu“
Serbski folklorny ansambl Slepo dźakuje so z trójnej „Sławu“ klarinetistej Korli Tilichej za swěrne čłonstwo. Dlěje hač 40 lět je jón wuměłsce podpěrał.
Na domojjězbje z njedawneho wustupa na sakskej krajnej zahrodnej přehladce w rudnohorinskim Oelsnitzu je so Korla Tilich z cyłkom rozžohnował, wozjewjejo, zo bě to jeho posledni wustup w kruhu ansambla. Klětu budźe wón wosomdźesat.
33 lět skutkowaše Korla Tilich w Slepjanskim ansamblu jako soloklarinetist a dudak. Wot lěta 1966 twari wón dudy. Wotpowědne dźěłowe kroki – kozu zarězać, jej kožuch wotćahnyć a jón garbować, tružić, trubku točić a wudebić atd. – bě w Pólskej nawuknył.
W Rakecach podawaše instrumentalnu wučbu. Jako wjelelětny hudźbny nawoda ma wón zdobom wulku zasłužbu na docpětej wuměłskej kwaliće tamnišeho dujerskeho orchestra.
