Tójšto nowačkow w křižerskich procesionach
Pjatk, 6. meje 2021
SERBSKE NOWINY – KÓNCTYDŹENSKA PŘIŁOHA
W minjenych lětach ličba křižerjow na jutrownej njedźeli dale a bóle spadowaše. Tež lětsa jěchaše we wšitkich procesionach něhdźe 100 křižerjow mjenje sobu, hač hišće do pandemije w lěće 2019. Za to pak je ličba nowačkow dale chwalbyhódna. Lětsa wobdźěli so wjac hač 40 křižerjow k prěnjemu razej, zo bychu poselstwo zrowastanjenja wozjewili. Tule mała kolaža jěcharjow ze zelenym wěnčkom. Jurij Bjeńš
Chodojtypalenje w Lipsku
Po lětomaj přestawki přewjedźechu serbscy studenća sobotu, 30. haperleje, znowa chodojtypalenje a mejestajenje na ležownosći Lipšćanskeho internata na Arna Nitzschowej. Tamniše towarstwo Sorabija Lipsk přeprosy hižo wot připołdnja hosći z dalšich Lipšćanskich studentskich radow jědnatkow, na wolejbulowy turněr, kotryž hosćićeljo dobychu. Nimo toho mějachu nowačcy składnosć, nałožkaj mejestajenja a chodojtypalenja zeznać. Holcy wijachu k znatym mejskim spěwam banty wokoło meje. Pozdźišo chodojtu wuswarjechu a ze spalenjom na šćěpowcu pochłostachu. Při zasudźenju chodojty stejachu wosebje skomdźenja pandemije dla w srjedźišću, kaž tež zamylenja ludu koronowych postajenjow dla. Zhromadny wječor, na kotrymž so tež studentske towarstwo „Bjarnat Krawc“ Drježdźany wobdźěli, wuklinča při wohenju abo na rejach w Centrifuze. tekst a fota: Glorija Žurec
Tradicionalny kickerowy turněr wotmě so 2. apryla we Wotrowje. ...
Tradicionalny kickerowy turněr wotmě so 2. apryla we Wotrowje. Cyłkownje traješe jubilejne dźesate wudaće wjac hač dwanaće hodźin, dokelž wobdźěli so 59 mustwow – 40 holcow a 79 hólcow. Rumnosće we Wotrowskim klubje bě tamniša młodźina wulkotnje přihotowała. Wosom kickerowych blidow bě na dwěmaj etažomaj přihotowane. W finalu nastupi mustwo z mjenom Spirit of Hans Sarpei, wobstejace z Damiana Cyža a Andreasa Korjeńka, přećiwo mustwu z mjenom FUN, za kotrež hraještaj Marko Mět z Radeberga a Tomaš Hejduška z Kamjenca. Na kóncu triumfowaše dwójka z Njebjelčic. W hrě wo třeće městno přesadźištaj so Jakub Wjacławk a Florian Kreuz z Wotrowa jako Asterix a Obelix přećiwo mustwu Sokol Mechinicze, wobstejacemu z Fabiana Reiniša a Feliksa Tammera. Lucky Loser-wurisanje dobyštaj na kóncu Davinia Brězanec ze Sulšec a Elias Kreuz z Wotrowa. tekst a foće: Kilian Hrjehor
Moto-tydźeńweWorklecach Na wyšej šuli we Worklecach ...
4
3
2
1
5
4
3
2
1
Tekst a fota: Antonia Cyžec
Monumentalny roman za myto Lipšćanskich knižnych wikow nominowany ...
Po dlěšej přestawce předpołoži Emine Sevgi Özdamar kónc lěta 2021 swój nowy, wjace hač 700 stron wopřijacy roman „Ein von Schatten begrenzter Raum“. Z powědančkami pod titulom „Mutterzunge“ (1990) a z romanom „Das Leben ist eine Karawanserei“ (1992) bě so ze spisowaćelku stała a bu tak znata šěršemu čitarstwu. Awtorka skutkuje tež jako dźiwadźelnica a filmowča, nimo toho pisa dźiwadłowe hry. Po wjace hač dźesaćlětnej přestawce na polu prozy předleži nětko jeje monumentalny nowy roman.
Z přećelom rěčny pilotowy projekt nastorčił
Na wopyće pola młodeho prócowarja za delnjoserbšćinu Maksimiliana Hasackeho w Dešnje
Nalětnje słónco mje přewodźuje jako so z awtom do delnjoserbskeje wsy Dešno podam. Po puću so na to dopomnju, zo je sławny serbski rěčespytnik prof. dr. Arnošt Muka wot 1875 do 1910 po Delnjej Łužicy wot jedneje do druheje delnjoserbskeje wsy pućował a hač do jednotliweho statoka za delnjoserbšćinu slědźił. Wjes Dešno je wón „delnjoserbsku dušu“ mjenował. W njej knježeše tehdy tež hišće sylne serbske žiwjenje jako tam serbski rěčespytnik a sobuzałožer Domowiny Bogumił Šwjela wot 1913 hač do 1941 jako ewangelski wosadny farar skutkowaše. Wón je Muku sobu při jeho wudawanju „Słownika dolnoserbskeje rěcy a jeje narěcow“ podpěrował.
Bajka a spěwy z jednoho pjera
Do zbožowneho dźěćatstwa słušeja bajki a spěwy. Njezadźiwa tuž, zo mamy njemało serbskich knihow, kiž woboje zwjazuja. „Mjetelčka“ (LND 1987), stawiznički z notami za melodiku, „Knjez Mróz a knjeni Zyma“ (LND 1989) abo „Marka, Janko, pójtaj won“ (LND 2016). Wot lońšeho předleži w Ludowym nakładnistwje Domowina najnowša publikacija w tutym stilu a zdobom prěnička nazhoniteje awtorki „Zhubjena kniha mudrosće“ Sabiny Žuroweje. Porno prěnim naspomnjenym titlam je tule awtorka nimo bajki tež spěwy sama spisała, hudźbu tworiła a nahrawanja, dirigat a nawod produkcije za přidatu cejdejku přewzała. Wučerka Sabina Žurowa je sej tójšto předewzała a by-li knize jeje biografiju přidali, bychmy zhonili, zo so hižo lětdźesatki za młodźinske dźiwadło w šulach zasadźuje a za nje kruchi pisa. Serbske Nowiny pisachu w lěće 2019: „Wosebitej měznikaj swójskeho tworjenja stej Sabinje Žurowej w lětomaj 2004 a 2009 spisanej kruchaj ‚Knoćik Frido‘ a ‚Zhubjena kniha mudrosće‘. Wobaj je wona z Pančičansko-Kukowskej skupinu kaž tež ze šulerjemi z Ralbic a Worklec inscenowała.“
Swětowy duch w Serbach
Wo započatku ludoweho kubłanja w Mužakowskej holi
Su němscy, pólscy, ruscy, litawscy, čěscy abo serbscy roboćenjo kmani pisać, čitać abo samo ličić? We 18. lětstotku bě tute prašenje tak njejasne kaž w 16. lětstotku prašenje, hač słušeja Indianojo poprawom k čłowjekam, k samsnej družinje stworjenjow kaž my? Wo druhim prašenju měješe bamž rozsudźić, wo prěnim su po wjele pospytach knjezow, fararjow a wučerjow zwěsćili: Haj, tući roboćenjo su inteligentni a kmani dosć, zo bychu jich čitać a pisać a ličić wučili, a zo bychu za to wosebite metody nałožili.
Wo mjelčacych (demokratiskich) žabach
W tutej kolumnje powěda šěsć redakciji SN znatych mjezynarodnych awtorow, wotměnjacy so pod pseudonymom „prof. Wink“, jónu wob měsac wo swojich nazhonjenjach a dožiwjenjach we wobłuku zetkanja kulturow, identitow, rěčow a narodnych mjeńšin.
Tři lětdźesatki bjez žanrowych hranicow
Hrajna doba 2021/2022 bě a je Němsko-Serbskemu ludowemu dźiwadłu wosebita přiležnosć, stawizny jewišćoweho wuměłstwa w Budyšinje na najwšelakoriše wašnje wobswětlić. Wšako bu před 225 lětami prěnje stajne hrajnišćo w sprjewinym měsće wutworjene, mjenujcy w lěće 1968 zwottorhane dźiwadło při Lawskich hrjebjach. Dalša róčnica bě załoženje klankodźiwadła před 60 lětami. A přichodny jubilej steji hižo před durjemi. W hrajnej dobje 2022/2023 budźe tomu 30 lět, zo šulerki a šulerjo Serbskeho gymnazija Budyšin přihladowarjow prawidłownje na „deskach, kotrež swět woznamjenjeja“ zawjeseleja, zahorjeja, zamyleja a k rozmyslowanju pohnuwaja.
Wot wšeho spočatka jewišćo eksperimentow
