Z wudaća: štwórtk, 19 nowembera 2015

New York (dpa/SN/K). Ruska je w Bjezstrašnostnej radźe UNO njenadźicy naćisk rezolucije předpołožiła, wobsahowacy namołwu k bojej přećiwo teroristiskej milicy Islamski stat (IS). „Myslu sej, zo je naš tekst jara wuwaženy, tak zo móhł jón kóždy akceptować“, rjekny ruski wulkopósłanc pola UNO Witalij Čurkin. Tež Francoska naćisk rezolucije w samsnej naležnosći připowědźi. Po jeje zastupniku je wón „krótki, sylny a na zhromadny bój wusměrjeny“. Ruski naćisk předwidźi zhomadne dźěło ze syriskim mócnarjom Bascharom al-Assadom. Dotal je zapad ruske naćiski toho razu wšě wotpokazał. Čurkin praji, zo njeby wón ničo přećiwo tomu měł, by-li z dweju naćiskow rezolucija wušła. Ruski namjet přińdźe njewočakowany. Jedna so wo aktualizowanje staršeho naćiska.

Spěchuja Kamjenski gymnazij

Kamjenc (SN/ch). Lessingowy gymnazij w Kamjencu spěchuja z něhdźe 20 milionami eurow z programa Zwjazka a krajow „Měšćanski přetwar wuchod“. Wyši měšćanosta Roland Dantz (njestronjan) a sakski statny sekretar za nutřkowne naležnosće Michael Wilhelm staj wutoru w Kamjenskej radnicy wotpowědne městotwarske dojednanje podpisałoj, zdźěla sakska statna kenclija. Tuchwilne twarjenje Lessingoweho gymnazija steji mjeztym tři lěta prózdne. Jedna so wo pomnik njemałeho městotwarskeho wuznama. Kapacita městnow, žadanja na wohnjoškit a zbrašenym wotpowědowace wuměnjenja pak potrjebje třičaroweho gymnazija njewotpowěduja. Twarjenju w nutřkownym měsće ma so tuž rozšěrjenski dom přidružić. Twarić ma so tež sportownja, Jahnowe sportnišćo pak saněrować.

Ekskursija šulerjow

Mnichow (dpa/SN). Na Mnichowskim wyšim krajnym sudnistwje pokročowachu dźensa z procesom přećiwo Beaće Zschäpe a štyrjom sobuwobskorženym. Minjene štyri jednanske dny běchu wupadnyli dla próstwy zajatosće sobuwobskorženeho Ralfa Wohllebena. Wo próstwje njeje so hišće hač do wčerawša rozsudźiło.

Dźensa běchu jako swědkojo štyrjo zastojnicy kriminalneje policije prošeni. Woni su prawdźepodobnje wuskušowanske noticy NSU wuhódnoćili.

Njejasne je přeco hišće, hač so Beate Zschäpe skónčnje před sudnistwom k wobskóržbje a wumjetowanjam wupraji. Wšako bě wona runje tak kaž Ralf Wohlleben připowědźiła, mjelčenje minjeneju dweju a poł lěta zakónčić.

Damaskus (dpa/SN). Syriski prezident Baschar al-Assad je nadźije zapadnych krajow na spěšnu změnu mocowych poměrow w Syriskej rozpjeršił. „Tajki proces hodźi so hakle zahajić, hdyž so wliw zběžkarjow čujomnje pomjeńši“, praji Assad w interviewje z italskim telewizijnym sćelakom RAI.

„Politisce njehodźi so wjele dobyć, dołhož terorisća wulke dźěle Syriskeje kontroluja. Jeli po tym rěčimy, stej dwě lěće časa dosć, přechod mocy rjadować“, praji Assad na wuprajenje ameriskeho wonkowneho ministra Johna Kerryja, kiž bě na kromje Syriskeje konferency kónc tydźenja wo tym rěčał, zo je politiska změna w Syriskej w přichodnych tydźenjach móžna. Wosud Assada wostanje při tym njejasny. Za zapad je wón hłowny winik wudyrjenja wobydlerskeje wójny.

Wien (dpa/SN). Němska zwjazkowa kanclerka Angela Merkel (CDU) a jeje awstriski kolega Werner Faymann prócujetaj so dale wo kompromis nastupajo europsku politiku ćěkancam­ napřećo. Wobaj načolnaj politikarjej wuradźowaštaj dźensa w kanclerskim zarjedźe wo dalšim postupowanju při rozrisanju problema. Dale wulkeho nawala ćěkancow dla na awstrisko-němskej hranicy kritizuje strona CSU Merkel a Faymanna a žada sej wobmjezowanje ličby ćěkancow. Faymann žada sej zhromadne postupowanje krajow Europskeje unije z widom na wutwar kontrolow wonkownych hranicow EU a sprawne a jasne rozdźělenje ćěkancow w Europje. Zawrjenje hranicow Faymann wotpokazuje, dokelž so to Schengenskim dojednajam spřećiwja.

Athen (dpa/SN). Grjekski parlament ma nadawk, dźensa wječor wo dalšej lutowanskej naprawje za kraj wothłosować. Wobzamknjenje parlamenta je wuměnjenje toho, zo dóstanje Grjekska dalšich 12 miliardow eurow pomocnych pjenjez do statneje kasy. Z nimi maja so přewa­žnje banki kraja rekapitalizować. Kaž grjekske medije wozjewichu, je přihłosowanje parlamenta k lutowanskim naprawam wěste. Ručež budu lutowanske naprawy schwalene, da přihotowanski gremij europskich financnych ministrow jutře signal k wupłaćenju mjenowanych pomocnych srědkow.

Sylne lutowanske naprawy potrjechja tež lubowarjow wina. Wino so přichodnje wo 40 centow na liter podróši. Z naprawu chce sej knježerstwo lětnje100 milionow eurow dochodow zawěsćić.

Časopis LandLust zaběra so kaž mnohe dalše němskorěčne publikacije z informacijemi, kotrež posrědkuja čitarjej začuće, kak derje je na wsy bydlić. Mjez druhim rozprawjeja wo přirodźe a powabliwych kónčinach.

Bernadet Pjetašec a Borbora Kralowa z Malešanskeje Witaj-pěstowarnje:

Sobotna fachowa konferenca Serbskeho šulskeho towarstwa a kubłanskeho srjedźišća LIPA na temu „Agresije pola dźěći mjez 2 do 10 lětami“ bě jara wunošne a informatiwne zarjadowanje.

Hustodosć stejimy jako pedagogojo sami před ćežkim prašenjom, je to agresiwita abo je to brjowa faza dźěsća. Prof. dr. Barbara Wolf, docentka na Wysokej šuli w Mittweidźe, zamó nam jara derje tež na praktiskich přikładach wobćežnu tematiku zbližić a rozjasnić. Namaj je so wuwědomiło, zo dyrbimoj hišće hłubšo za přičinami dźěćaceho agresiwneho zadźerženja hladać. Dobra nalada a atmosfera ryćerskeho kubła w Bukowcu pola Wotrowa nam intensiwnu wuměnu, bjesadu a diskusiju zmóžni. Z wjele dobrymi pokiwami za dalše dźěło podachmoj so na dompuć. Wutrobny dźak wšěm organizatoram!

15. nazymnika 1890 narodźi so w Bójs- wecach (Kleinpostwitz) Józef Jakubaš, starši bratr wučerja, słownikarja, Sokoła Filipa Jakubaša. Po ludowej šuli w Budestecach wjedźeše jeho puć do Budyšina na tachantsku šulu a dale na Katolski wučerski seminar. 1904 bu chowanc Praskeho Serbskeho seminara. W lěće 1910 zahaji studij teologije, 1916 promowowaše na doktora teologije. Po studiju cyrkwinskeho prawa wot lěta 1923 w Romje spožčichu jemu druhi doktorski titul. Jako duchowny skutkowaše wot 1918 w Drježdźanach – jako kapłan Dwórskeje cyrkwje a jako farar w Lubitowje (Löbtau). 1939 nastupi krótku słužbu w Budyskej Serbskej cyrkwi, na to dyrbješe jako wojerski duchowny do wójny. 1945 přewza znowa Budysku serbsku wosadu. Józef Jakubaš je hižo jako student na narodnym polu skutkował: Bě předsyda Serbowki, dopisowaše do Kwětkow, wozjewješe basnje a powědančka, redigowaše protyku Krajan, wuda knižce „Serbski kraj, krasny raj“ a „Wo serbskim studentstwje“ a přełoži Molièrowu wjeselohru „Skupy“. 68lětny zemrě 13. februara we Worklecach. M. Krawc