Z wudaća: wutora, 20 septembera 2016

wutora, 20 septembera 2016 14:00

Krótkopowěsće (20.09.16)

Koncert wustajeńcu zakónčił

Budyšin. Wustajeńcu „Pruhi kruhi, třiróžki“ w Budyskim Serbskim muzeju, kotruž bě sej cyłkownje 9 000 ludźi wobhladało, su zawčerawšim, njedźelu, zakónčili. Turnovski smyčkowy orchester je finisažu wobrubił. Hranicy překročacy hudźbny projekt čěsko-němskeho fondsa přichoda nětko w Zhorjelcu, Niederoder­witzu a Turnovje dale powjedu.

Pušća sta dźěłaćerjow

Freiberg. Twarc solarnych modulow Solarworld chce hač do kónca lěta w swojich sakskich a durinskich twornjach ně­hdźe 500 požčenych dźěłaćerjow pušćić. Tole zdźěli dźensa rěčnik předewzaća. Tak dyrbi w Freibergu 300 ludźi hić. Hłowna přičina je nadprodukcija chinskich twarcow, kotřiž z tunimi wudźěłkami mjezynarodne wiki „zapławjeja“.

Chmjel lětsa derje radźeny

Querfurt. W Sakskej, Durinskej a Saksko-Anhaltskej tuchwilu chmjel žněja, kotryž je so lětsa po wšěm zdaću derje radźił. Dešć minjenych dnjow je tomu polěkował, zdźěli zwjazk plahowarjow chmjela podłu Łobja a Solawy. W třoch krajach plahuja chmjel mjeztym na 1 450 hektarach. Tak wočakuja wunošk 59 000 centnarjow, 10 000 wjace hač loni.

wozjewjene w: Krótkopowěsće
wutora, 20 septembera 2016 14:00

Policiji prawje njedowěrjeja

Młodostni a zajimcy ze zastojnikomaj wo nadpadach na Serbow diskutowali

Nuknica (SN/JaW). Wot klětušeho změje sakska policija z „njeskutkom přećiwo etniskim mjeńšinam“ nowy kriterij za njeskutki. To připowědźi zastupowacy nawoda Sakskeho operatiwneho wotwoba­ranskeho centruma Dirk Münster wčera na fo­rumje ze serbskimi młodostnymi w Nuknicy. Zdobom je tole jedna z reakcijow policije na nadpady na serbskich młodostnych w lěće 2014.

wozjewjene w: Kraj a swět
wutora, 20 septembera 2016 14:00

„Wšědnje so pola nas něšto stawa“

Budyske towarstwo Majak zhladuje mjeztym na dźesaćlětne wobstaće. Z předsydku Natali Deis je so Cordula Ratajczakowa rozmołwjała.

Kajke bě wuwiće Majaka minjenych lět?

N. Deis: 2006 běchmy kruta skupina sydom ludźi, a chcychmy jako wusydlency z Ruskeje něšto za sebje kaž tež za druhich činić. Tak smy towarstwo załožili. Zakładna myslička bě, wusydlencow praktisce podpěrać, jim pomhać a jich přewodźeć. Hač su to Němcy z Ruskeje, přisłušnicy Europskeje unije abo tež druzy migranća, žanu rólu njehraje. Na integraciji dźěłać je hłowny zaměr. Smy sami migranća a chcemy swoje nazhonjenja z integraciju dale dać.

Kelko čłonow maće a kotre aktiwity přewjedujeće?

wozjewjene w: Rozmołwa
wutora, 20 septembera 2016 14:00

„Serbski Oertel“ z knižku počesćeny

Wjelelětneho serbskeho sportoweho žurnalista a rozhłosownika Měrćina Štrawbu su wčera w Radworju składnostnje 73. narodnin z wosebitej knižku wo jeho žiwjenju a skutkowanju počesćili­.

Radwor (SN/MkWj). Kak hódnoćiš žiwjenski skutk čłowjeka, kiž bě w Serbach swojeho dźěła, ale tež swojeho hibićiweho a wotewrjeneho wašnja znaty a připóznaty kaž lědma štó druhi? Něhdźe pjatnaće přećelow a něhdyšich kolegow je wčera do Radworskeho Słodeńka přišło, zo bychu Měrćinej Štrawbje k 73ćinam gratulowali a jemu brošurku z titulom „Serbski Oertel“ přepodali. W njej su swoje dopomnjenki na narodninarja znosyli, kotremuž bě němski sportowy reporter Heinz Florian Oertel stajnje z wulkim přikładom. Mjez awtorami su mjez druhim Jan Macka, Mikławš Krawc, Jurij Nuk, Józef Šwon a dr. Beno Wałda.

wozjewjene w: Medije
wutora, 20 septembera 2016 14:00

W Rownom kěrchow rjedźili

Zo bychu staru tradiciju wobchowali, zetkachu so minjenu sobotu w Rownom po mnohich lětach zaso prěni raz kameradojo dobrowólneje wohnjoweje wobory, čłonojo wjesneho kluba a towarstwa Njepilic dwór a druzy, zo bychu kěrchow rjedźili. Wjesna rada bě k tomu namołwiła. Na čerstej pódźe su trawu wusyli, puće ze šćerkom posypali a njerodź plěli. Po dźěle sydachu, kaž je to z wašnjom, pomazki z jatrowej a hejdušnej kołbasu. Foto: Joachim Rjela

wozjewjene w: Łužica
wutora, 20 septembera 2016 14:00

„Budyski wjeršk“ planowany

Budyšin (dpa/SN). Po mócnych napja­tosćach mjez młodymi ćěkancami a prawicarjemi w Budyšinje minjeny tydźeń je zapósłanc Sakskeho krajneho sejma Marko Šiman (CDU) na wuradźowanje přeprosył. Na „Budyskim wjeršku“ maja so jutře zastupjerjo sakskeho knježerstwa, Budyskeho wokrjesa, města kaž tež wobydlerstwa wobdźělić.

Němskej medijowej agenturje Šiman dźensa rjekny: „Dyrbimy znamjo sadźić, zo je Budyšin měr lubowace město a zo smy kmani problemy rozrisać. Dźe wo to, wobškodźenju města wobarać.“ Za to su nablaku naprawy trěbne, wo kotrychž chcedźa na zetkanju rěčeć.

Ideja za „Budyski wjeršk“ je so hižo minjeny kónc tydźenja zrodźiła, jako běchu lěwicarske a prawicarske skupiny demonstracije w sprjewinym měsće přizjewili a po tym tež přewjedli. „Mnozy wobydlerjo su mje narěčeli. Woni so starosća, zo namóc eskalěruje, a su zwuraznili, zo ju raznje wotpokazuja“, rozłoži w Budyšinje bydlacy politikar Marko Šiman.

(Hlej tež 2. stronu.)

wozjewjene w: Kraj a swět
wutora, 20 septembera 2016 14:00

Bombardowanje a boje

Aleppo (dpa/K/SN). Po atakowanju nakładnych awtow pomocneho konwoja UNO za syrisku ludnosć su bojowe lěta­dła dalše nalěty na rebelow přewjedli. Bombardowane buchu tereny sewjernje wulkoměsta Aleppo, zdźěla Syriska wobkedźbowarnja čłowjeskich prawow. Južnje Aleppa dóńdźe k bojam mjez přiwisnikami a přećiwnikami Assadoweho režima. Ruske a syriske lětadła su wone kónčiny bombardowali. Syriske wójsko bě přiměr wčera wupowědźiło.

Sebjekritiku Merkel witał

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy ratarski minister Christian Schmidt (CDU) je sebjekritiske wuprajenja zwjazkoweje kanclerki Angele Merkel (CDU) k politice ćěkancam napřećo witał. „Mam to za wulce respektabelny akt“, rjekny Schmidt, kiž je zdobom městopředsyda CSU, powěsćerni dpa. Schmidt je dźakowny za „realistiski posudk a sprawnosć“ předsydki CDU wo połoženju jeje strony po njedawnych wólbach.­ Merkel bě hladajo na poražku CDU při wólbach w Mecklenburgsko-Předpomorskej a Berlinje zmylki přiznała.

Biskop namołwja młodostnych

wozjewjene w: Kraj a swět
Dospołnje wupalene steja nakładne awta pomocneho skutka UNO na dróze njedaloko syriskeho města Aleppo, po tym zo buchu­ wčera wot lětadłow nadpadnjene. Při tym je znajmjeńša dwanaće ludźi zahinyło. UNO dyrbješe wšitke pomocne posyłki za ciwilnu ludnosć w kraju, w kotrymž howri wobydlerska wójna, mjeztym přetorhnyć. Foto: dpa/Ahmen Hasan

wozjewjene w: Kraj a swět
wutora, 20 septembera 2016 14:00

To a tamne (20.09.16)

Dokelž dyrbješe štyri dny při puću na awto čakać, kotrež by jeho sobu wzało, je so po Nowoseelandskej pućowacy Francoz roznjemdrił a wjacore nadróžne tafle wobškodźił. 27lětneho su mjeztym sudnikej předstajili, a jemu hroža hač do tři měsacy jastwa. Njemdrosć muža budźe tež dosć droha naležnosć: Zhotowjer taflow žada sej 2 000 eurow za porjedźenje. A tysac eurow pokuty je Francozej nimo toho sudnistwo napołožiło.

Dospołnje pjana muska trójka je sej w Bremerhavenje z trašawku w ruce wot pěškow pjenjezy žadała a runje 20 centow wuzbytkowała. 40lětny, kiž měješe pistolu w ruce, bě tak wopity, zo jemu bróń z ruki padny. Wustróženi pasanća pak móžachu ćeknyć. Policija muži w starobje 38 do 42 lět zaja. Woni běchu hižo do toho ludźi w hosćencu a tobakowym wobchodźe ­wohrozyli.

wozjewjene w: To a tamne
wutora, 20 septembera 2016 14:00

Ke krizowemu posedźenju zwołani

Budyšin (SN/MkWj). Po swojim wustupje w telewizijnym wusyłanju „Anne Will“ njedźelu je Budyski wyši měšćanosta Alexander Ahrens (njestronjan) zamołwitych Budyskeje radnicy wčera na krizowe posedźenje zwołał. W dwuhodźinskej diskusiji dojednachu so na wjacore hnydomne naprawy, kaž z nowinskeje zdźělenki radnicy wuchadźa.

Tak chcedźa pruwować, kak móhli štyrjo socialni dźěłaćerjo, kotrychž město tuchwilu financuje, problemowu štwórć na Budyskich Žitnych wikach do swojeho dźěła sobu zapřijeć. Nimo toho maja poskitk Kamjentneho domu na blidźe. Tam namjetuja tež tak mjenowanych streetworkerow zasadźić. Wotpowědny koncept chcedźa nětko zdźěłać.

Problemy na Žitnych wikach budźe tež tema přichodneho posedźenja měšćanskeje rady 28. septembra. Tam ma so mjez druhim wo zakazu alkohola na Budyskej „plaće“ wuradźować. Hišće tónle tydźeń planuja zamołwići sprjewineho města wuradźowanje z policiju wo móžnych zhromadnych kontrolach na Žitnych wikach. Zaměr je widźomna prezenca wobeju zarjadow, zo móhli konflikty sčasom spóznać a reagować.

wozjewjene w: Kraj a swět

nowostki LND