Wažny stołp za wuspěšnu změnu

póndźela, 21. februara 2022 spisane wot:

Drježdźany (SN/JaW). Zhromadnje chcetej Srjedźoněmska syćowa towaršnosć za płun (Mitnetz) a koncern Łužiska energija a milinarnje (LEAG) na wuchodźe Němskeje infrastrukturu z wodźikom (Wasserstoff) wutwarić. To zwuraznichu zastupnicy předewzaćow minjeny pjatk popołdnju w Drježdźanach, hdźež podpisachu w přitomnosći sakskeho ministerskeho prezidenta Michaela Kretschmera (CDU) kooperaciske zrěčenje wo swojim předewzaću. Wo tym informujetej wobě firmje na swojich internetnych stronach.

Zrěčenje předwidźi zhromadne dźěło při wuwiwanju směrodajnych rozrisanjow surowiznu wodźik za łužiski a srjedźoněmski wuhlowy rewěr nastupajo. Zrěčenje wobsahuje rjadowanje wot zhotowjenja wodźika přez jeho transport a rozdźělenje hač k dodawanju tak mjenowaneho zeleneho wodźika industrijnym kupcam. „Zaměr zdobom je zhromadnje wutworić cyłkowny rjećaz tworjenja hódnotow k dekarbonizaciji regiona a tak k wažnej klimowej neutraliće w Němskej hač do lěta 2045 přinošować“, rěka w nowinskej zdźělence koncerna LEAG.

Wodu zlutniwje wužiwać

póndźela, 21. februara 2022 spisane wot:

Satelity w swětnišću maja daty zběrać a ratarstwo polěpšić

Freiburg/Jena (dpa/SN). Wulki dźěl pitneje wody zasadźa ratarstwo, často pak to idealnje nječini a njeličomne litry wažneje resursy broji. Slědźerjo z Jeny a Freiburga chcedźa pomhać. Nowu wunamakanku su nětko do swětnišća třělili, a to jako kartony, wupadace kaž za nowe črije. Tak mjenowane mikrosatelity maja wužiwanje wody w ratarstwje po cyłym swěće polěpšić. Z nimi chcedźa slědźerjo daty temperatury na zemi zběrać. To pomha potrjebu wody trochować, wu­jasni techniski šef Freiburgskeje firmy ConstellR Marius Bierdel. „Hdyž so rostlinam špatnje dźe, so wone brune barbja a wjadnu“, Bierdel rozjasnja. „W tym padźe pak je hižo přepozdźe.“ Dźakowano infračerwjenej technice, z kotrejž su satelity předewzaća wuhotowane, móža hižo dwaj tydźenjej prjedy zwěsćić, hdźe je woda trěbna. Na tamnej stronje technika pomha, z wodu druhdźe njebrojić. Firma ConstellR je wotnožka Freiburgskeho Fraunhoferskeho instituta, kotryž projekt nawjeduje.

Zapłaćomna energijajara trěbna

srjeda, 16. februara 2022 spisane wot:

Podstupim (SN/BŠe). Nawodnica wobwoda dźěłarnistwa IG metal Berlina-Braniborskeje a Sakskeje Birgit Dietze zetka so předwčerawšim z braniborskim mi­nisterskim prezidentom Dietmarom Woidku (SPD) a tamnišim hospodarskim ministrom Jörgom Steinbachom (SPD), zo bychu zhromadnje wo přichodnych perspektiwach za industriju w regionje rěčeli.

Za turizm w regionje so zajimowała

srjeda, 16. februara 2022 spisane wot:
Sakska ministerka za kulturu a turizm Barbara Klepsch (CDU, srjedźa) je wčera Budyski pućowanski běrow ATeams kaž tež měšćansku wodźerku Renatu Peter (1. wot­lěwa) wopytała. Jej bě wažne zeznajomić so z turistiskej branšu w regionje. W rozmołwje z jednaćelom pućowanskeho běrowa Andreasom Thomasom dźěše předewšěm wo hospodarske połoženje předewzaća w času koronapandemije. ­Ministerka zajimowaše so zdobom za to, hač je zawod wšelake pomocne a spěchowanske programy Zwjazka a swobodneho stata wužiwało. Po terminje poda so Klepsch hišće na ­wodźenje po měsće, při čimž je ju mjez druhim zapósłanc Sakskeho krajneho sejma Marko ­Šiman (CDU, naprawo) přewodźał. Foto: Werner Lindner

W Běłej Wodźe planuja naslědnu ofensiwu

póndźela, 14. februara 2022 spisane wot:

W Běłej Wodźe so hladajo na naslědnosć tuchwilu tójšto hiba. Tak su njedawno iniciatiwu z mjenom „foodsharing“ załožili, z kotrejž spytaja žiwidła lěpje wužiwać. Nimo toho maja tam staciju za nabiwanje e-kolesow. Milinu za to produkuje solarna připrawa.

Běła Woda (SN/BŠe). Z fachowych pře­pytowanjow wuchadźa, zo so nimale třećina­ produkowanych žiwidłow njewu­žiwa abo njepředźěła. Tónle pozadk po­zbudźi akterow w Běłej Wodźe, kotřiž chcedźa nuznje něšto změnić, wutworić iniciatiwu „foodsharing“. ­„Wěmy, zo tež w Běłej Wodźe mnoho žiwidłow na wikach abo w kupnicach ­do wotpadkow mjetaja“, wuswětla jedyn ­ze załožerjow iniciatiwy Adrian Rinnert. „Často je tomu tak, zo ludźo to poprawom nochcedźa a sej druhe móžnosće přeja, hdźež móhli je dale dać.“

We Wjazońcy nastawaja w tworni Kannegießer Keramik hornčerske wudźěłki po starodawnym wašnju, kaž Joey Gröubig pokazuje. Foto: Steffen Unger

Konstanze Niemz z Hórnikec powjedźe ludźi přichodnje po Łužiskej jězorinje

Wo Veronique, Lilo, Yoko a mnohich dalšich ludźoch jedna spěw, kotryž je Konstanze Niemz napisała. „Woni bydlachu w Budyšinje a Berlinje, we Worklecach kaž tež w Trieru a Bahiji.“ We w lěće 2019 nastatym spěwje „Witamy a Shalom“ zhladuje 52lětna 600 lět wróćo do stawiznow a slěduje zwiski k prawótcam ludźi. „Poprawom ma kóždy z nas miliardu přiwuznych. Tak móžemy z toho wuchadźeć, zo nas wjace z Łužicu zwjazuje hač jenož poćah k Serbam“, bywša Wojerowčanka wujasni. Wona čuje so z kulturnymi a twar­skimi stawiznami, z lyriku a poeziju kaž tež architekturu jara zwjazana.

Za zhromadnu iniciatiwu wabili

srjeda, 09. februara 2022 spisane wot:

Elektrifikacija železniskeje čary mjez Drježdźanami a Zhorjelcom je horco ­diskutowana tema. Zwisk njeje jenož mjezy přesahowacy wažny, ale wobwliwuje tež wuwiće industrijnišćow w Hornjej Łužicy.

Budyšin (SN/BŠe). Hižo lěta tłóča zastupjerjo politiki a hospodarstwa na elektrifikaciju železniskeje čary mjez Drježdźanami a Zhorjelcom, dotal pak běchu wšitke prócowanja podarmo. Hladajo na strukturnu změnu brunicoweho regiona bě zaso trochu nadźije, zo so nuznje trěbna naprawa bórze tola přewjedźe, wšako chce zwjazkowe knježerstwo wšitke trěbne srědki k dispoziciji stajić. Ze spěchowanskeho hornca, kotryž je předwidźany za projekty změny, pak njemóža akterojo čerpać. To je so jim minjene lěćo zaprajiło. Nětko ma so nowa strategija wuwić, tola hišće srědki za elektrifikaciju čary dóstać.

Dźěłaja na domjacych nadawkach

wutora, 08. februara 2022 spisane wot:

Ze spěchowanskich pjenjez programa Leader su kónčiny na wsach wjele profitowali. Njezadźiwa, zo prócuja so zamołwići wo to, tež přichodnje pjenjezy w regionach zasadźić směć.

Słódny liker za wosebity jubilej

wutora, 08. februara 2022 spisane wot:
We Wjelećinje maja lětsa wšu přičinu swjećić. Tak zhladuje město na 800lětne wobstaće. Ale tež tamniša znata palencarnja bu před 180 lětami załožena. Jednaćel předewzaća Santa Barbara towaršnosće za spirituozy Lutz Schürer, čemuž Wjelećanska palencarnja přisłuša, je tuž hordy na jubilejny liker, kotryž su spočatk februara wudali. Cyłkownje 2 000 blešow je na předań, kotrež móža sej ludźo w zawodnym wobchodźe abo w měšćanskej kupnicy Edeka wobstarać. Jubilejny liker z mjenom Cordial Medoc wobsteji z běłeho a čerwjeneho wina. Dalše přidawki stej mjez druhim španiske ­słódke wino Malaga kaž tež ekstrakt z korjenja fijałki. Foto: SN/Hanka Šěnec

nowostki LND