Brěčkownja Neubert z Rózborka je tuchwilu z mobilnej staciju we Łužicy po puću. Mjez druhim přijimuja sobudźěłaćerjo płody w Delnjej Kinje. Sad ma čisty a zrały być. Kóždy pjatk tam ­jabłuka, krušwy a kwity na brěčku předźěłuja, kotruž móža sej ludźo hnydom sobu domoj wzać. Móža pak sej tež z połsta ­družin sadowych brěčkow a runje tak wina, kotrež Rózborske předewzaće mjeztym w třećej generaciji za předań přihotuje, ­za přihódnu płaćiznu kupić. Foto: SN/Hanka Šěnec

Korona měnja nakupowanje

srjeda, 15. septembera 2021 spisane wot:
Berlin (dpa/SN). W zwisku z koronakrizu sej ludźo w Němskej dźeń a časćišo swoje žiwidła online kupuja. To wuchadźa z wčera předstajeneho reprezentatiwneho naprašowanja w nadawku digital­neho informaciskeho zjednoćenstwa ­Bitkom. Tak hižo 26 procentow wobydlerjow žiwidła hdys a hdys w interneće skaza. Do pandemije bě jich 16 procentow. Bitkom z tym liči, zo trend wostanje. „Změny koronakrizy dla wuskutkuja so tež na drobnowikowanje ze žiwidłami“, měni hłowny jednaćel Bitkom Bernhard Rohleder. Wosebje młódši ludźo rady ­online nakupuja, mjez 16- do 29lětnymi sej nimale 32 procentow prašanych w syći často jědźe abo napoje skaza. Mjez 30- do 49lětnymi je jich ze 36 procentami ­samo trochu wjace. Chětro woblubowane su online-dworowe wobchody a online-superwiki.

Figura z interneta je minjeny kónc tydźenja w Stróži (Wartha) lětuše Łužiske rybowe tydźenje wotewrěła. Tež hewak je to a tamne hinak hač lěta do toho wotběžało.

Stróža (UM/SN). Módro-běła smužkata matrozowa košla, žołty kabat, gumijowe škórnje, čerwjenu čapku na hłowje a šibały posměwk: To je Franzi. Holčka z rybarskeho dwora, kotraž hižo něšto měsacow w interneće na łužisku rybu skedźbnja. Tola kak so naraz realna stanje? „Cyle jednorje: Sym čłonka młodźinskeho dźiwa­dła NLSDź“, rozłoži Greta. Wšako je Gre­ta Brückner prawe mjeno figury Franzi. A wona tež njeje hakle dźewjeć, ale hižo 13 lět. Hewak pak ma rodźena Budyšanka ze swojim wirtuelnym při­kładom tójšto zhromadneho – hač k lubosći k přirodźe a domjacej rybinje.

Steinbach liči z přizwolenjom

wutora, 14. septembera 2021 spisane wot:

Podstupim (dpa/SN). Twarc elektro­awtow Tesla z USA za swoju fabriku pola Berlina prawdźepodobnje přizwolenje dóstanje, zdźěli wčera braniborski hospodarski minister Jörg Steinbach (SPD). W rozmołwje z dźenikom Frankfurter Allgemeine Zeitung liči Steinbach 95procentowsce z pozitiwnym rozsudom. Dotal jenož hišće wobswětoprawniska dowolnosć krajneho wobswětoweho zarjada Braniborskeje pobrachuje. Twar fabriki pak je mjeztym hižo chětro postupował, dokelž Tesla na zakładźe dočasnych při­zwolenjow dale twari. Wobswětowe zwjazki a wobydlerjo pak widźa rizika.

Hospodarski minister wumjetuje koncernej Tesla „pobrachowacu wotewrjenosć ludźom napřećo. Bych sej přał, zo Tesla starosće wobydlerjow chutnišo bjerje.“ Poprawom chcyše Tesla hižo w juliju z produkciju elektroawtow započeć, mjeztym pak to kónc lěta planuje.

New York w Hornjej Łužicy?

wutora, 14. septembera 2021 spisane wot:

W Budyskim a Zhorjelskim wokrjesu pytaja wuspěšne předewzaća

Budyšin (SN/BŠe). Za dwaj měsacaj spožča zaso Hornjołužiske předewzaćelske myto, za kotrež hodźa so hišće hač do 24. septembra namjety podać. Hłowne hesło wuznamjenjenja je lětsa New York. Što pak za tym tči, a kak so Hornja ­Łužica w nim jewi?

Z lětušim hesłom Hornjołužiskeho předewzaćelskeho myta njezwjazuja metropolu USA New York, ale dźe wo filozofiju Frithjofa Bergmanna. Wusměrjenje předewzaća skići sobudźěłaćerjam nowe móžnosće, nańć balansu mjez swójskim dźěłom a žiwjenjom. Organizatorojo předewzaćelskeho myta, Marketingowa towaršnosć Hornja Łužica-Delnja Šleska, reaguja tak na měnjate ramikowe dźěłowe wuměnjenja. Dźěłowy swět dźě so runje w zwisku z digitalizaciju přeměnja. Situacija a wužadanja kołowokoło korony wuwiće samo pospěšeja. Předewzaća a předewzaćeljo we wjesnych kónčinach maja wjetše ćeže, wuměnjenjam wotpowědować. Wopřijeće New York zjednoća měnjacy so dźěłowy swět a z tym zwisowacu filozofiju.

Korony dla jich wukubłanje tróšku hinaše było

póndźela, 13. septembera 2021 spisane wot:

75 rjemjeslniskich su na swjatočnosći Budyskeho wo­krjesneho rjemjeslnistwa w Němsko-Serbskim ludowym dźiwa­dle minjeny pjatk z wukubłanja wuwjazali a jim wuswědčenja přepodali.

Budyšin (CS/SN). Młodźi ludźo su po­wołanje pjekarja, rěznika, wšelakich fachowych předawarjow, frizerki, mulerja, třěchikryjerja, blidarja kaž tež překupče a překupca w běrowowym managemenće nawuknyli. Lětnik měješe so ćešo hač tamne, dokelž je w času korony něštožkuli hinak běžało hač zwučene. Přede­wšěm wučba w powołanskej šuli bě zdźěla wupadnyła abo bu digitalnje poda­wana. Frizerki njejsu zawrjenych zawodow dla zdźěla praktisce dźěłać móhli. Wone maja so tež dźensa hišće z najwjace wobmjezowanjemi bědźić. Zasadnje je wola, so wukubłać dać, přez koronu haćena była­, rjekny zastupowaca wo­krjesna rjemjeslniska mišterka, frizerka Szilvia Schiffel. Wobžarujomny sćěh z toho je, zo přichodnje žane frizerki a žani pjekarjo swoje powołanskošulske wukubłanje w Budyšinje wjac njezměja, dokelž bě so přemało młodostnych přizjewiło.

Kónčina móhła přikład być

srjeda, 08. septembera 2021 spisane wot:

Na dźěłarničkach bjezbarjerny přistup k łužiskim jězoram rozjimali

Kóšyna (AK/SN). Hižo wot lěta 2012 wobstejacy mjezy přesahowacy turistiski zwjazk Łužiska jězorina bjez­barjerny dowol nastupajo zaměrnje dale dźěła. To podšmórny wčera jednaćelka zwjazka Kathrin Winkler w Kóšynje (Großkoschen). W tamnišim prózdninskim domicilu „Sonnenhof 1864“ su sej turistikarjo z Braniborskeje w běhu dweju dnjow nazhonjenja a mysle wuměnjeli. Do zetkanja běchu organizatorojo dźěłarnički na temu turizm bjez zadźěwkow w Braniborskej zarjadowali.

„Na prěnim workshopje dźěše wo bjezbarjerny přistup k jězoram. Na druhim wobjednawachmy přikłady braniborskeho a sakskeho dźěla jězorino­weho zwjazka“, jeho jednaćelka ­rozłoži. Wuslědk rěkaše, zo su hišće wulke re­zerwy. Zdźěla hač do 14 metrow wysoke nasypy maja tež ­za ludźi w jězbnym ­stole přewinjomne być. Ćežko zwoprawdźić hodźi so tohorunja přistup k wodźe po pěskojtym přibrjohu.

Disputow njebyło

srjeda, 08. septembera 2021 spisane wot:
Štóž je wčera na 21. srjedźostawskim dnju BVMW na Butrowej horje diskusiju nastupajo direktne spěchowanje předewzaćow w strukturnej změnje kónca wudobywanja brunicy dla wočakował, tón je podarmo na móžne disputy čakał. Snadź pak su tam firmownicy přiwšěm wažny nastork dóstali – mjenujcy tón, zo Europska unija změny hospodarstwa we wosebje wot energijoweho přewróta potrjechenych regionach z wosebitym horncom strukturneho spěchowanja podpěruje. Wokrjesaj Budyšin a Zhorjelc k tomu słušatej. To je dobra powěsć. A zawěsće bě tež informacija zastupjerja wokrjesneho wuwićoweho zarjada wužitna, čehodla předewzaća w zwisku ze zakonjom wo sylnjenju strukturow žanu direktnu podpěru dóstać njemóža. Srjedźny staw scyła tak zboka njesteji, kaž bě to do wčerawšeho zarjado­wanja hišće słyšeć. Wón pak steji před wulkim wužadanjom: z mjenje ludźimi samsny wuslědk za něšto lět klimje tyjo produkować. Axel Arlt

Koronakrizu jako šansu zrozumili

wutora, 07. septembera 2021 spisane wot:

Trójce do Delnjeje a jónu do Hornjeje Łužicy du lětuše myta Łužiskeho wubědźowanja załožerjow eksistency (LEX), kotrež je Łužiska hospodarska iniciatiwa (WiL) za najlěpši předewzaćowy koncept nětko w Lěšćach spožčiła.

Lěšće (SN/at). Wšitke štyri wobchodniske ideje, kotrež běchu jurorojo za myto nominowane spočatk awgusta zjawnosći prezentowali, buchu nětko mytowane. WiL jako wuhotowarka je so rozsudźiła, w 17. lětniku tohole wubědźowanja dwě třećej myće spožčić. Rozsud za to mje­nowaše dr. Markus Binder, předsyda WiL a jury LEX, wosebite wužadanje: „Fakt, zo smy dwě třećej městnje rozdali, pokazuje, kak ćežko nam bě, z jara dobrych wobchodniskich planow najlěpše wuzwolić.“

Koronowe dobropisy wulki wothłós žnjeli

póndźela, 06. septembera 2021 spisane wot:

Kulow (AK/SN). Mějićeljo wobchodow, wikowarjo, hosćencarjo a posłužbarjo w Kulowje hromadźe dźerža. Woni wobydlerjow pohnuwaja na městnje w domiznje nakupować. Wuslědk to akcije ko­ro­nowych dobropisow, kotruž su w měsće přewjedli. „Iniciatiwa je wulki wothłós žnjała. W aprylu wudatych 250 dobropisow bě spěšnje rozebranych“, hódnoći sobuorganizatorka a Kulowska wobchodnica Birgit Bensch. Měšćanski radźićel Alex Scholze (SPD) bě akciju nastorčił, orientujo so při tym na podobnej iniciatiwje w Załomju. Město Kulow je projekt z 2 500 eurami podpěrało. „Zaměr bě, domjacym małym wobchodam w koronowej krizy pomhać. Chcychmy na te wašnje mnohotnosć wobchodow a hosćencow zachować“, Bir­git­ Bensch rozłožuje.

nowostki LND