Kóžde pjate dźěćo wohrožene
Drježdźany/Gütersloh (dpa/SN). Kóžde pjate dźěćo a kóždy třeći młody dorosćeny w Sakskej su wot chudoby wohroženi. Tole wuchadźa ze studije, kotruž je dźensa załožba Bertelsmann wozjewiła. Loni bě potajkim 131 705 dźěći a 87 301 młodych dorosćenych w starobje 18 do 25 lět wot chudoby wohroženych. Najbóle potrjecheni su samostejace starši a swójby z wjace hač třomi dźěćimi. „Štóž jako młody čłowjek w chudobje wotrosće ma hladajo na přichod špatniše wuhlady“, wuswětli Anette Stein ze załožby.
Po cyłym Zwjazku bě loni něhdźe 2,88 milionow dźěći wot chudoby wohroženych. Nastupajo młodych dorosćenych běchu to 1,55 miliony. We přirunanju z krajemi na wuchodźe Němskeje leži kwota w Sakskej snadnje nad přerězkom (32,5 procentow). W zapadnej Němskej bě jich porno tomu w přerězku 24,2 procentow.
Prěni króć po pjeć lětach su ličby chudych dźěći a młodych dorosćenych jasnje stupali. Přičina toho su mjez druhim tež ćěkancy z Ukrainy, kotrychž su w studij sobu zapřimnyli.
We Wojerowskim klinikumje sadźeja na digitalizaciju
Wojerecy (SN). Tež w strowotnistwje digitalizacija pokročuje. Tak je we Wojerowskim klinikumje Łužiska jězorina wjele projektow planowanych a samo hižo zwoprawdźenych. Wulki dźěl spěchowanskich pjenjez dósta chorownja na zakładźe zakonja za přichod chorownjow (KHZG). K tomu słušeja na přikład elektroniska powěsćernja za infekciske chorosće přez přizjewjenski portal Roberta Kochoweho instituta, z kotrymž w klinikumje wot lońšeho septembra dźěłaja. Tohorunja móža lěkarjo zranjenja pacientow elektronisce dokumentować. Tohodla njeje hižo dokumentacija na papjery w aktach pacienta trěbna.
Čehodla žadyn měd ćěšenkam?
„Posłuchaj lěkarja, prjed hač jeho trjebaš!“, serbske přisłowo namołwja.
Tuž wěnuje so student mediciny Pětr Dźisławk w nowej seriji znatym a mjenje znatym chorosćam, zo by je čitarjam trochu bliže rozłožował (10).
Přeco zaso čitamy na mjedowych škleńcach informaciju, zo njesmě so tutón ćěšenkam prěnjeho žiwjenskeho lěta ani w jědźi ani w napojach poskićeć. Mnozy tukaja, zo je měd tak ćahaty, zo by dźěsću hišće njezrału jědnicu a w najhóršim padźe samo dychnicu zatykał. To drje je logiska, ale nic poprawna přičina za pokazku pčołarjow a pčołarkow.
Tři tablety zwjetša dosahaja
„Posłuchaj lěkarja, prjed hač jeho trjebaš!“, serbske přisłowo namołwja.
Tuž wěnuje so student mediciny Pětr Dźisławk w nowej seriji znatym a mjenje znatym chorosćam, zo by je čitarjam trochu bliže rozłožował (9).
Kóždy z nas ma někotre razy wob lěto zymicu. Při tym pak njeje přeco jednorje spóznać, hdy maš woprawdźe zymicu, kotraž je zwjetša indic za chorosć, a hdy je ćěło prosće tróšku sćoplene. Po sporće a ćělnym napinanju wšak je ćěło runje tak horce kaž po nješkitanym přebytku w słóncu. Tež njeje ćělna temperatura konstantna, wona w běhu dnja chabła. Rano w štyrjoch je wona w normalnym padźe najniša, w hubje měrimy něhdźe 36,5 stopnjow. W běhu dnja ćělna temperatura stupa, doniž docpěje mjez 16 a 18 hodźin swój maksimum. Tu móža so tež raz temperatury hač do 37,5 stopnjow měrić, wjele wyše pak njesmědźa być. Mjez 37,6 a 38,0 stopnjemi wšak rěčimy wo subfebrilnych temperaturach. Ćěło drje je sćoplene, ale zymicu hišće nimaš. Snadnu zymicu definujemy přez temperatury mjez 38,1 a 38,5 stopnjemi, srjedźnu mjez 38,6 a 39,0 stopnjemi.
Lěkarjo faluja
Drježdźany (SN/mb). W 32 wot cyłkownje 48 regionalnych wobłukow w Sakskej hrozy njedostatk domjacych lěkarjow. To praji dźensa Kevin Reißig, rěčnik frakcije Lěwicy w krajnym sejmje, na zakładźe wotmołwy socialneje ministerki Barbary Klepsch na naprašowanje zapósłanče Susanny Schaper, předsydki sakskeje Lěwicy. 426 městnow resp. praksow domjacych lěkarjow je dotal njewobsadźenych. Přerězna staroba lěkarjow za powšitkownu medicinu w swobodnym staće běše 54,4 lět (2021).
Najebać to, zo njejsu pozdatnje ličby za jednotliwe wokrjesy přistupne, móžeš ze statistiki „stopjeń zastaranja“ wučitać, hač su wšě městna wobsadźene (100 procentow). W kónčinach wokoło Běłeje Wody (2021: 81,8%/2018: 86,9%), Wojerec (88,1%/87,3%) a Kamjenca (89,3%/ 102,3%) je deficit. Dokoławokoło Budyšina je swět statistisce nimale w porjadku, ale połoženje je so pohubjeńšiło: 99,1%/109,1%. Plan ma zjednoćenstwo kasowych lěkarjow na starosći, wone dyrbi so po postajenjach zhromadneho zwjazkoweho wuběrka lěkarjow, chorownjow a chorobnych kasow měć. Hižo dołho so kontrowersnje diskutuje, hač plan lokalne wosebitosće dosć wobkedźbuje.
Wot přichodneje póndźele nahubnik zbytny
Drježdźany (SN). Wot 16. januara winowatosć wužiwanja mediciniskeje maski w zjawnym wosobowym bliskowobchadźe w Sakskej wotpadnje. Dotalna winowatosć nahubnika so na nuzne doporučenje redukuje. Wotpowědnu změnu Sakskeho postajenja korony dla je statne knježerstwo wobzamknyło a wčera wozjewiło. Do toho bě so socialne ministerstwo z fachowčemi a ekspertami w strowotniskim stabje poradźowało. Kaž ministerka Petra Köpping zdźěli, „smědźa škitne naprawy přećiwo koronje jenož z přećeženjom strowotniskeho systema wopodstatnić“. Tuchwilu rysuja indikatory korony pozitiwny wobraz. Ze winowatosće nahubnika w zjawnym wobchadźe budźe nuzne doporučenje. Zdobom budu połoženje dale wobkedźbować, kaž na přikład nastupajo nowu omikronowu wariantu w USA. „Po potrjebje móžemy kóždy čas reagować.“
Zahorjenje je reakcija ćěła
„Posłuchaj lěkarja, prjed hač jeho trjebaš!“, serbske přisłowo namołwja.
Tuž wěnuje so student mediciny Pětr Dźisławk w nowej seriji znatym a mjenje znatym chorosćam, zo by je čitarjam trochu bliže rozłožował (8).
Hdyž zhibadła boleć započnu
„Posłuchaj lěkarja, prjed hač jeho trjebaš!“, serbske přisłowo namołwja.
Tuž wěnuje so student mediciny Pětr Dźisławk w nowej seriji znatym a mjenje znatym chorosćam, zo by je čitarjam trochu bliže rozłožował (7).
Wić njeje zhromadnje z diabetesom jenož jedna z najrozšěrjenišich chorosćow přeměny maćizny, ale tohorunja jedna z hłownych přičinow za bolosće w zhibadłach. W industrijnych krajach ćerpi něhdźe jedyn procent ludnosće pod wiću, w Němskej mamy samo přez milion schorjenych. Při tym su něhdźe dźewjećdźesat procentow potrjechenych mužojo. Estrogeny, hormony, kotrež so pola žony we wulkich a pola muža w mjeńšich mnóstwach produkuja, spěchuja wuměsowanje močoweje kisaliny. Tuta wić zawinuje.
Jěrchenjowe kamjenje
„Posłuchaj lěkarja, prjed hač jeho trjebaš!“, serbske přisłowo namołwja.
Tuž wěnuje so student mediciny Pětr Dźisławk w nowej seriji znatym a mjenje znatym chorosćam, zo by je čitarjam trochu bliže rozłožował (5).
Symptomy infarkta spóznać
„Posłuchaj lěkarja, prjed hač jeho trjebaš!“, serbske přisłowo namołwja.
Tuž wěnuje so student mediciny Pětr Dźisławk w nowej seriji znatym a mjenje znatym chorosćam, zo by je čitarjam trochu bliže rozłožował (4).
Schorjenja wutroby a wobtoka su hłowna přičina za njepřirodnu smjerć w Němskej kaž tež w mnohich tamnych industrijnych krajach. Čehodla to tak je, je wočiwidne. Čłowjek so stajnje mjenje hiba a so stajnje njestrowšo zežiwja. Wosebje surowa situacija, kotraž mnohim ludźom strach wobradźa, je w tutym zwisku infarkt wutroby.
