Trěbny je mjezsobny respekt mjez ludźimi
Serbski prawiznik Hajko Kozel pomha ludźom pod hesłom „Pomoc k samopomocy“ we Łužicy kaž tež w Čěskej a Pólskej
Poradźowanje ludźi w socialnych prašenjach ma wobstajnje konjunkturu. Hajko Kozel mjeztym dlěje hač 25 lět na tymle polu čestnohamtsce skutkuje. Milenka Rječcyna je so ze serbskim prawiznikom, historikarjom a politikarjom rozmołwjała.
Kak sće přišoł na ideju ludźi w socialnych prašenjach poradźować?
H. Kozel: Rěčne hodźiny sym jako zapósłanc Sakskeho krajneho sejma wot wšeho spočatka swojeho skutkowanja poskićił, to rěka wot lěta 1999. Konkretnišo wusměrić so na socialne poradźowanje, tu ideju mějach w zwisku z tak mjenowanymi Hartz IV reformami. Sym swój čas iniciěrował w Budyskim wokrjesu politisku akciju „zběžk přećiwo socialnemu rubježnistwu“. Smy samo demonstraciju organizowali, na kotrejž je so na wšě tysac ludźi wobdźěliło. Powšitkowne kampanje wjesć bě a je wažne, zo by so w towaršnosći něšto změniło. Runje tak hódne pak je konkretnje pomhać. Hdyž wěš, wo čo so ludźo starosća, móžeš ćim jasnišo a wuspěšnišo politisce argumentować.
„Štóž ze sobu rěči, so njebije“
Budyšin (SN/CoR). Pod hesłom „Lóšt na Budyšin“ bě wčera iniciatiwa Budyšin w zhromadnosći na prěnju z dohromady štyri planowanych rozmołwnych kołow do Budyskeje bary Sundowner pod Röhrscheidtowej baštu přeprosyła. Kónc minjeneho lěta bě iniciatiwa „Budysku manifestaciju“ wozjewiła, kotraž so pod hesłom „Budyšin njeje městno pochodowanja prawicarjow a zaprěwarjow korony“ přećiwo póndźelnym protestam wusměrješe a ze 47 000 podpisarjemi wulki wothłós w zjawnosći žněješe. Přeprošenje k dialogej su wčera tež wobdźělnicy póndźelnych demonstracijow sćěhowali. „Chcemy tež z tymi rěčeć, kiž su hinašeho měnjenja. Wšako trjebamy w Budyšinje konstruktiwnu zhromadnosć“, rjekny jednaćel Budyskeho Kamjentneho domu Torsten Wiegel z iniciatiwy, witajo 15 zajimcow za zhromadnym blidom.
Krótkopowěsće (10.08.22)
Přećiwo planam knježerstwa
Bórkowy. W běhu jeno jeničkeho měsaca je peticiju “Błóta su swětowe kulturne namrěwstwo, nic swětowe dźiwiznowe herbstwo“ wjac hač 4 000 ludźi podpisało. Z njej protestuja wobydlerjo přećiwo planam Braniborskeho knježerstwa, w biosferowym rezerwaće Błóta wulke płoniny jako dźiwiznu woznamjenić. Woni njeboja so jeno škodow za přirodu, ale tež hospodarskeho ruina. 24. awgusta chcedźa wobydlersku iniciatiwu załožić.
Za dobru klimu kolesować
Budyšin. Wot 5. do 25. septembra wobdźěli so město Budyšin znowa na akciji „Kolesować po měsće“. Město namołwja wobydlerjow sobu činić a w akciskim času tak husto kaž móžno wšědnje po puću na dźěło, do šule abo tež w dowolu koleso wužiwać a tak kilometry za swój team a Budyšin zběrać. Přizjewjenje je móžne pod: .
Produkciju chcedźa rozšěrić
Při měšćanskim haće swjećili
Wot rjemjesła njewotwisni
We Wojerecach załoža posłužbowu towaršnosć za bydlenja
Wojerecy (AK/SN). Wojerowska bydlenjotwarska towaršnosć wěnuje so přichodnje sylnišo rjemjeslniskim nadawkam, přemysłu a posłužbam. Za to załoža stoprocentowsku dźowku „Bydlensku posłužbowu towaršnosć.“ „Jeje dźěło zahajimy 1. septembra. Wobhladujemy sebje samoho jako posłužbowarja. Nochcemy pak konkurenca k domjacym rjemjeslnikam być“, praji jednaćel bydlenjotwarskeje towaršnosće Steffen Markgraf.
Hižo před 30 lětami podobny zawod mějachu. „W lěće 1990 mějachmy 208 sobudźěłaćerjow. Lěto na to bě jich hišće 66. Dźensa so štyrjo sobudźěłaćerjo rjemjeslniskim nadawkam wěnuja“, Markgraf rozłoži. Po 30 lětach chcedźa so něhdyšej praksy zaso wróćić, strategiske dźěło předewzaća rozšěrić a być tak wot rjemjeslniskich zawodow njewotwisni.
Policija (09.08.22)
Wopiteho šofera lepili
Budyšin. Dźakowano kedźbliwym wobydlerjam móžeše policija předwčerawšim w Budyšinje muža lepić, kotryž pod wliwom alkohola z awtom jědźeše. Ze Stieberoweje swědkojo popołdnju wopiteho šofera zdźělichu. Jako chcyše wodźer Forda runje teren tankownje wopušćić, jeho policisća zadźeržachu. Pola 56lětneho naměrichu 1,34 promilow alkohola w kreji. Jězbnu dowolnosć muž hižo žanu njeměješe. Ju bě druheho alkoholoweho delikta dla hižo před časom wotedać dyrbjał.
Darmotnje do prazwěrjenca
Swoju wědu rady posrědkuje
Nimo dalšich insektow su předewšěm tež pčołki za přirodu nimoměry wažne. Často sej małe stworjenčka prawje wažić njewěmy. Tohodla so w lětnjej seriji na lokalnej stronje lětsa pilnym pčołkam a pčołarjam wěnujemy. (11)
Pozastanješ-li w Konjecach, zo by sej w pčólnicy „Regina“ škleńcu słódneho mjeda kupił, sy spěšnje z nazhonitym pčołarjom Janom Šołtu do zajimaweje rozmołwy zaplećeny. Lědma móhł wěrić, zo je wón, pilny kaž jeho pčołki, loni wosomdźesate narodniny swjećił. Jeho kolebka steješe za čas Druheje swětoweje wójny w Salowje. Dokelž so nan hižo ze suroweje wójny njenawróći, dyrbješe so Jan z maćerju wo 16 hektarow wulke ratarstwo starać. Wot swojeho dźěda Pětra Brězana, Salowskeho młynka, kotryž bě pčołar, zhoni, kak wažne su pčołki za wšu přirodu. Jako dźěd 1954 zemrě, so Jan Šołta, hakle 15lětny, wo zawostajene pčołki staraše.
