Z wudaća: pjatk, 26 junija 2015

Parlamentariska přirada so zešła

Budyšin. Parlamentariska přirada Załožby za serbski lud je so dźensa skonstituowała. Na posedźenju wuzwolichu nowe předsydstwo. Předsyda wostanje dale Marko Šiman (CDU, Sakski krajny sejm). Jeho zastupjerce stej Marja Michałkowa (CDU, zwjazkowy sejm) a Kerstin Kircheis (SPD, Braniborski krajny sejm). Parlamen­tariska přirada wobsteji wot lěta 1991.

Próstwa wotpokazana

Wodowe Hendrichecy. Něhdyši „šulscy rebelojo“ Wodowych Hendrichec njesmě­dźa so do swojeje bywšeje šule wró­ćić. To je sakske kultusowe ministerstwo rozsud­źiło a tak próstwu města wo dalewjedźenje 8. lětnika na kubłanišću wotpokazało. Wuměnjenje za to je, zo maja znajmjeńša 20 šulerjow. Wosom dźěći te­hdyšeho rebelowaceho 5. lětnika cho­dźi nětko w Rěčicach do šule.

Čech na čole NATO

Přewšo poradźena bě wčera wječor premjera 20. Budyskeho lětnjeho dźiwadła na Hrodźe. Znaty musical „My Fair Lady“ su do Hor­njeje Łužicy zaměstnili, a tuž słušeše wosebity dźak mustwa NSLDź wčera Hansej Kleckerej (srjedźa), kiž njeje jenož teksty­ do hornjokrajneje narěče přenjesł, ale je hrajerjow tež při prawym wurjekowanju podpěrał. Foto: SN/Maćij Bulank

Janek Wowčer

Zo w politice časćišo raz tam a sem dźe, smy wšak zwučeni. Štož pak tuchwilu w Berlinje zaso wupjeku, dyrbi čłowjek najprjedy raz rozumić!

Njedawno je zwjazkowy hospodarski minister Sigmar Gabriel (SPD) wozjewił, zo chcył klimowy wotedawk za starše a dodźeržane wuhlowe milinarnje zawjesć. Tole by Łužicu a předewšěm energijoweho hobra Vattenfall, kiž drje by jara krawił, chětro trjechiło. Tola naraz: korek­tura – wšo zaso wróćo a do napřećiw­­neho směra! Takle znajmjeńša skutkuje na mnje najnowše wozjewjenje hospodarskeho ministerstwa. Wottam mjenujcy rěka, zo su alternatiwny plan wuwili. A kaž so wustaja, je wón runje to nawopačne toho, štož bě z popłatkom za starše milinarnje wotpohladane. Pod smužku wupada mjenujcy tak: Energijowe koncerny njetrjebaja płaćić, ale stat da jim financnu podpěru, zo swoje milinarnjowe bloki nachwilnje hasnu a jako rezerwu dźerža. Tak koncernam pjenjezy za poprawom ničo do kyrka mjetaja! A štó ma worćiznu skónčnje płaćić? Wězo dawkipłaćerjo, štó hewak! Njeje tole šicofrene?

Vattenfall wzda so aktiwnych přihotow přesydlenja jamy Wochozy II dla

Choćebuz/Budyšin (SN/JK). Energijowy koncern Vattenfall je přestał přesydlenje wobydlerjow rozšěrjenja wuhloweje jamy Wochozy II dla přihotować. Přičina su njewěste energijopolitiske wobłukowe wuměnjenja za hórnistwo a zmilinjenje brunicy w Němskej. Tole zdźěli šwedski energijowy koncern wčera w Choćebuzu. Aktualny rozsud płaći za posudk ležownosćow wot přesydlenja potrje­chenych wobydlerjow kaž tež za pla­nowanske dźěła a zwěsćenje městnych poměrow. Wotpowědne zrěčenja z regio­nal­nymi posłužbowymi předewzaćemi je koncern wupowědźił.

Tež w zwisku z planowanym rozšě­rjenjom jamy Wjelcej-juh koncern móžne zakónčenje přesydlenskich přihotow pru­wuje. Hladajo na wotzamknjene zrěčenja měni rěčnik koncerna, zo móhło tež tu k wupowědźenjam dóńć.

Za zazběh lětušeho Mjezynarodneho swjedźenja serbskeje poezije je sej Zwjazk serbskich wuměłcow něšto wosebite přemyslił. Zahajili su jón wčera w Drježdźanskim Literarnym domje.

Drježdźany (cry/SN). Atmosfera we wili Augustin bě tróšku tajka, kaž sej swjatki předstaješ: Ludźo kóždeje staroby so we wja­corych rěčach čile rozmołwjeja, serbsce, pólsce, ukrainsce, němsce, ser­bi­sce, słowaksce, čěsce – Słowjenjo su dóšli! Dalši partnerojo lětušeho swjedźenja su čłonojo towarstwa Stup dale. Woni su při­šli ze swojimi dźěćimi, a tak je hišće wjace žiwjenja w domje a na zahrodźe. Někotři su prěni raz pódla, tamnym je to zasowidźenje. Wšako wotměwa so hižo 37. swjedźen poezije ZSW. Skupina pólskich młodostnych, kotřiž su něko­tre dny w Sakskej po puću, přińdu jako kedźbliwi připosłucharjo ze swojej přewodźerku dr. Moniku Blidy, kotraž wšitko chětře přełožuje.

Drježdźany (SN/JK). Po tym zo su płaći­zny za mloko hač na 25 centow na liter spadnyli, žadaja sej sakscy ratarjo podpěru a pomoc politiki. Problemy na mlo­ko­wych wikach rozrisać je bjez alternatiwy. Tole podšmórny prezident sakskeho burskeho zwjazka Wolfgang Vogel njedawno w Drježdźanach. Hladajo na rozrostowace produkciske kóšty sej ratarjo žadaja, zwyšić garantowanu minimalnu płaći­znu za butru a mlokowy próšk wot dotal 21 na 30 centow na kilogram. Nimo toho je so z embargom přećiwo Ruskej wažne wikowanišćo za mlokowych producentow zhubiło. „Płaćimy worćiznu za zwadu“, hódnoći burski zwjazk njespokojacu politiku. Za čujomne naprawy politiki k polěpšenju situacije na mlokowych wikach zasadźi so Wolfgang Vogel na Němskim burskim zjězdźe, kotryž je so minjene tři dny w Erfurće wotměł.

Tež ratarjo našeho regiona su wot tuchwilneje napjateje situacije na mlokowych wikach potrjecheni. Nukničanski ratar Józef Brězan je na wuwiće mlokowych wikow sčasom reagował a swoje dejki hižo před 16 měsacami „suche stajił“. Jako alternatiwu kormi wón byki.

Na dnje poprjancoweje tyzy je Berlinjan spytał, w Nižozemskej kupjene drogi do Němskeje pašować. 39lětny pak zastojnikam při kontroli busa při němsko-nižozemskej mjezy pola Leera napadny, a tak jeho wosobinske wěcy dokładnje kontrolowachu. Pod poprjancami namakachu 70 gramow heroina a 10 gramow kokaina. Policija muža zaja.

Grawoćiwy napohlad skićeše so sobudźěłaćerjam zwěrjatownje w bayerskim Bad Aiblingenje, jako chcychu 20 wulkich myši wotewzać, dokelž bě jich wobsedźer do chorownje přišoł: Na wšě 300 wulkich myši pak w bydlenju muža ži­worješe, w faškach kamorow, pod łožom a za kamorami, „a wšitke běchu hłódne“, zwěrjatownja zdźěli. Muž bě sobudźě­łaćerjam rjekł, zo wobsedźi 20 myši.

Britiska kralowna Elizabeth II. je so dźensa před Braniborskimi wrotami z Berlinjanami rozžohnowała. Wyši měšćanosta Michael Müller (SPD, nalěwo) ju přewodźeše. Queen bě z mandźelskim, princom Philipom, na mjeztym pjatym wopyće w Němskej přebywała. Popołdnju wopyta wona hišće wopomnišćo něhdyšeho koncentraciskeho lěhwa w delnjosakskim Bergenje-Belsenje. Foto: dpa/Michael Kappeler

Washington (dpa/SN). W zwisku z prócowanjemi wo měrniwe rozrisanje konflikta na wuchodźe Ukrainy staj prezidentaj USA Barack Obama a ruski prezident Wladimir Putin telefonowałoj. Ruska dyrbjała wuměnjenja Minšćanskeho měroweho plana spjelnić, žadaše sej Obama w rozmołwje, kaž Běły dom zdźěla. Jednotki a wotpowědnu wojersku techniku dyrbjała Ruska z Ukrainy cofnyć. Politikarjej rěčeštaj tež wo boju přećiwo teroristiskej milicy Islamski stat a wo aktualnym stawje jednanjow wo iranskim atomowym programje.

Ambroziju wutorhali

Wětošow (dpa/SN/ch). Wobydlerjo Wětošowa su dźensa kołowokoło lětnjeje kupjele alergije wuskutkowacu rostlinu ambroziju wutorhali. Strach za strowotu při tym njeknježeše, dokelž rostlina hišće njekćěje, praji zapósłanc města Winfried Böhmer (Zeleni). Přičina akcije bě jutřiši cyłoswětowy dźeń ambrozije. Z nim ma so na přiběrace rozšěrjenje rostliny skedźbnjeć. Kontakt z njej wuwabja swjerbjenje­ a wuražki kože.

Prěje wotpohlad morjenja