Z wudaća: póndźela, 29 junija 2015

Pančicy-Kukow (SN/MWj). Dwaj wólbnej přechodaj běštej trěbnej, zo by zhromadźizna zarjadniskeho zwjazka Při Klóšterskej wodźe wčera noweho předsydu a naslědnika dotalneho předsydy Alfonsa Ryćerja wuzwoliła. Krótko po 19 hodź. wón wozjewi, zo bě wjetšina radźićelow za Měrka Domašku hłosowała.

Hamtska doba Alfonsa Ryćerja skónči so 31. julija. Jeho městno běchu 28. februara wupisali, na čož so sydom zajimcow přizjewi. Dźěłowa skupina rozsudźi so za dweju kan­didatow, kotrejuž mě­jachu za naj­kmańšeju. Přećiwo tomu je jedyn z dalšich kandidatow znapřećiwił, tak zo zwostachu štyrjo.

W boju přećiwo psyčim hownam we wjacorych městach chutnje wo tym rozmysluja, hač njezarjaduja datowy skład DNA jednotliwych psow. W Londonje chcedźa klětu pilotowy projekt k tomu zahajić. Tak móhli psa a jeho wobsedźerja zwěsćić. Mjeztym su tež w měšćanskej radźe w měsće Leichlingen pola Kölna­ wo tym diskutowali. Londonski­ projekt w Berlinje tohorunja z wulkim zajimom sćěhuja.

Žortny internetny widejo z psom za wodźidłom mopeda móhł za jeho wobsedźerja we Vietnamje chutne sćěhi měć. Policija mjeztym za mužom pyta. Jemu hrozy pokuta hač do 320 dolarow. Nimo toho ma jězbnu dowolnosć na dwaj měsacaj a moped na měsac wotedać. W filmje je widźeć, kak muž wosrjedź jězby w Hanoiju wodźidło pušći a psyk moped něhdźe poł mjeńšiny wodźi.

Sakski ministerski prezident Stanisław Tilich (CDU) je sej wčera w Mišnje hišće njewobydleny­ dom požadarjow azyla wobhladał, hdźež bě so nóc do toho paliło. Při tym­ Tilich kóždužkuli namóc přećiwo cuzym zasudźi. Po přeswědčenju policije bu woheń wotpohladnje zamiškrjeny. W domje přihotowachu přebytk za 35 po­žadarjow azyla. Foto: dpa/Sebastian Kahnert

Berlin (dpa/SN). Z wulkim swjedźenskim zarjadowanjom zhladuje CDU dźensa w Berlinje na 70. róčnicu swojeho załoženja. Wopominajo ćežke časy załoženja po Druhej swětowej wójnje namołwješe předsydka CDU, zwjazkowa kanclerka Angela Merkel, stronu k njesprócniwemu zasadźenju na dobro přichoda. CDU jedna po słowach Merkel na zakładźe křesćanskich hódnotow. Při tym njewojuje přećiwo druhim, ale so za nich zasadźa, kanclerka rjekny. Centralne wuža­danja dźensnišeho časa su globalizacija, digitalna rewolucija a demografiska změna­. Wjeršk zarjadowanja ze 600 ho­sćimi bě diskusija z młodymi a starymi čłonami strony.

Wobydlerjo znjeměrnjeni

Wjelcej (dpa/SN/ch). Móžny stop přihotow přesydlenja za planowany wutwar brunicoweje jamy Wjelcej-juh blisko Choćebuza Wjelčanow wulce znjeměrnja. „Trjebamy wěstotu planowanja, wuwiće města njehodźi so wot jednoho dnja na druhi změnić“, zwurazni pjatk zastupowacy měšćanosta Rainer Schmidt. „Wosebje tragiske je to za něhdźe 800 wot přesydlenja potrjechenych wobydlerjow, kotřiž nětko zaso njewědźa, kak ma dale hić.“ To samsne płaći za přistajenych Vattenfalla­, kiž so wo swoje dźěłowe městna boja. Energijowy koncern Vattenfall je přestał přesydlenje wobydlerjow za wutwar Wochožanskeje jamy planować. To samsne pruwuje nětko za jamu Wjelcej-juh.

Ambroziju wutorhali

Meißen (dpa/SN). Po wohenju w hišće njewobydlenym domje požadarjow azyla w Mišnje je wobsedźer domu na to pokazał, zo bě nadpad připowědźeny. Hižo spočatk junija bě wón wotpowědnu pa­pjerku z jasnym hroženjom při durjach našoł, muž medijam rjekny. Tola policija jeho wotpokaza, jako chcyše wotpowědnu skóržbu zapodać. K wopodstatnjenju rěkaše, zo móža skóržbu hakle přiwzać, je-li škoda nastała. Woheń bě w nocy na njedźelu w štyriposchodowym domje wudyrił, w kotrymž přihotowachu přebytk za 35 ćěkancow. Po informacijach policije bu woheń na wjacorych městnach wotpohladnje zamiškrjeny. Operatiwny centrum policije přepytuje.

Berlin (dpa/SN/K). Tři dny po žałostnym teroristiskim nadpadźe w Tuneziskej wopyta­ zwjazkowy nutřkowny minister Thomas de Maizière (CDU) dźensa Sousse. Na městnje chcyše wón přiwuznym woporow­ swoju sobuželnosć wuprajić a tuneziskemu ludej napřećo solidarnosć wopokazać. Minjeny pjatk bě we wonym znatym wočerstwjenišću na terenje přibrjóžneho hotela Imperial Mar­haba nadpadnik 38 ludźi zatřělił. Mjez woporami je 30 Britow a znajmjeńša jedyn Němc. Pola skućićela jedna so wo 24lětneho studenta Kairouanskeje uniwersity, jedneje z twjerdźiznow salafistow. Atentatej přiznachu so podpěrarjo teroristiskeje milicy Islamski stat (IS). Nan atentatnika je so wot swojeho syna distancował. „Jenož Bóh wě, što je jeho k tomule njeskutkej pohnuło“, wón rjekny.

W Grjekskej změje nětko lud doskónčnje rozsudźić

Athen/Frankfurt n. M. (dpa/SN/K). Kriza grjekskeho zadołženja dla bě přez kónc tydźenja na dramatiskosći hišće přibyła. Jednanja mjez EU, IWF a EZB a grjekskej stronu běchu wšitke njewuspěšne runje tak kaž dalše wurjadne schadźowanje financnych ministrow euroskupiny. A po tym zo bě parlament w Athenje namjet­ premiera Alexisa Tsiprasa schwa­lił­, 5. julija so lud prašeć, hač žadanja pjenjezydawarjow spjelnić abo nic, počachu so wěcy přez hłowu mjetać.

Brüssel (dpa/SN). Europska unija je dźensa znowa spytała, w njerozrisanym konflikće w Kosowje posrědkować. Při tym wočakowachu w Brüsselu jasne wuslědki. Tak chcyštaj serbiski ministerski prezident Aleksandar Vučić a jeho kolega z Kosowa zrěčenja podpisać, z kotrymiž ma so serbiska mjeńšina w zwjetša wot Albanjanow wobydlenym Kosowje integrować. Kompromisy wobeju stron chce EU za dalšimi přilubjenjemi hladajo na móžne čłonstwo wobeju krajow w EU mytować. Něhdyša serbiska prowinca je mjeztym sydom lět njewotwisna. Serbiske knježerstwo pak ju njepřipóznawa, dokelž ma ju dale za dźěl swojeho stata.

San Francisco (dpa/SN). Dźesaćitysacy ludźi su na kóždolětnej paradźe homoseksualnych w San Franciscu najnowši wusud k mandźelstwam jenakosplažnych woswjećili. „Witamy runoprawosć za wšitkich“, rjekny měšćanosta Ed Lee w internetnej zdźělence. Něhdźe 26 000 ludźi so na demonstraciji wobdźěli. Statysacy přihladowarjow ju na kromje dróhi přewodźachu. Zarjadowarjo rěčachu wo najwjetšej Gay-Pride-party, kotruž su hdy organizowali. Wšudźe zmawowachu chorhoje z tučelowym symbolom jako znamjo homoseksualnych z napisom „Lubosć dobywa“. Na hłownym jewišću so dwě žonje pod wyskom přihladowarjow zmandźelištej.

Najwyše sudnistwo USA we Washingtonje bě minjeny pjatk mandźelstwam homoseksualnych porow zasadnje při­zwoliło. Wobstejacy zakaz tajkich mandźelstwow w někotrych zwjazkowych statach je po jeho wusudźe njezakonski. Skoržił bě muž, kiž wo to wojowaše, zo jeho jako wudowca swojeho 48lětneho zemrěteho partnera připóznaja.