Z wudaća: pjatk, 31 julija 2015

Błóto, błóto a hišće raz błóto: Tysacy wobdźělnikow wčera zahajeneho Heavymetal-festiwala w schleswigsko-holsteinskim Wackenje bědźa so po zliwkach z chětro njepřijomnymi wobstejnosćemi na stanowanišću a před jewišćemi. Tež dźensa wočakowachu skupiny z wjacorych krajow na cyłkownje wosom jewišćach. Na festiwalu wobdźěla so něhdźe 75 000 ludźi. Foto: dpa/Axel Heimken

Berlin (dpa/SN). Z raznej kritiku reaguja němske medije na přepytowanja zwjazkoweho statneho rěčnistwa přećiwo bloggeram internetneho žurnalistiskeho portala Netzpolitik.org krajneje přerady dla. „Stat drje ma prawo, wšelake naležnosće tajne dźeržeć. Tele přepytowanja pak wohrožeja swobodu medijow“, rjekny nawoda rešeršoweho zwjazka sćelakow NDR a WDR Georg Mascolo. Portal Netzpolitik.org bě plany wustawoškita wozjewił, čušlenje w interneće rozšěrić. „Nětko hrozy strach, zo stanu so žurnalisća zdobom skućićeljo, hdyž na přikład wo čušlenju NSA w Němskej rozpra­wjeja“, Mascolo rjekny. Přepytowanje statneho rěčnistwa ma wón za pospyt, žurnalistow a informantow zatrašić.

Wopušći Choćebuske sudnistwo

Choćebuz/Podstupim (dpa/SN). Dotalny prezident Choćebuskeho krajneho sudnistwa Klaus-Christoph Clavée stanje so z prezidentom Braniborskeho wyšeho krajneho sudnistwa. Statny sekretar Roland­ Pienkny přepoda jemu dźensa w Podstupimje wotpowědne powołanske wopismo. 56lětny jurist naslěduje Wolfganga Kahla, kiž woteńdźe na wuměnk. Wyše krajne sudnistwo ze sydłom w Brandenburgu nad Habolu je najwyše sudnistwo na krajnej runinje za ciwilne, swójbne a chłostanske jednanja. Štó budźe nowy prezident Choćebuskeho krajneho sudnistwa, njeje dotal znate.

Listonošej so zetkałoj

Athen (dpa/SN). Grjekska knježerstwowa strona Syriza chce nutřkostronsku zwadu wo dalšim wusměrjenju na wurjadnym zjězdźe rozrisać. To je centralny komitej strony wčera wječor po wjacehodźinskej debaće wobzamknył, kaž statna telewizija ERT rozprawja. Lěwe křidło strony ministerskeho prezidenta Alexisa Tsiprasa hłosowaše minjeny čas dwójce přećiwo reformowym a lutowanskim naprawam, kotrež běchu zakład nowych jednanjow kraja z mjezynarodnymi pjenjezydawarjemi wo nowych pomocnych srědkach. Tsipras móžeše naprawy jeničce z pomocu hłosow opozicije přesadźić. Nětko hrozy pačenje Syrizy.

Drježdźany (dpa/SN/K). Sakski hospodarski minister Martin Dulig (SPD) rěči za dobry poměr z Ruskej. „Pod sankcijemi napřećo Ruskej ćerpi wosebje sakski mašinotwar. Tohodla dyrbimy w kóždym padźe politiske rozmołwy z njej dale wjesć a problemy po móžnosći diplo­matisce rozrisać. Rozmołwy njesmědźa wjaznyć. Za to chcu so zasadźeć“, Dulig rjekny. K tomu wón wita, zo so sakske firmy zaso bóle w Ruskej prezentuja. „Sakska je stajnje hižo wosebje dobre styki k Ruskej wudźeržowała, a z tym chcemy pokročować. Zabyć wšak so njesmě, zo dyrbi Ruska tohorunja prawo ludow dodźeržeć.“ Sakskich eksportow do Ruskeje bě loni wo 13,4 procenty mjenje.

Prezident Komorowski 6. awgusta zastojnstwo naslědnikej přepoda

Waršawa. Pólske medije tele dny jara dokładnje wobkedźbuja, što prezident Bronisław Komorowski poslednje dny w zastojnstwje čini. 6. awgusta dźě Andrzej Duda jeho funkciju přewozmje. 63lětny Komorowski bě jemu při prezidentskich wólbach 24. meje podležał.

Poměrnje nowy bulwarny tydźenik ABC je Bronisława Komorowskeho tele dny na jeho kónctydźenskej ležownosći na wuchodźe Pólskeje z kameru při dźěle w zahrodce wobkedźbował. Časopis konstatuje, zo Komorowski tam swoje „rany liza.“ Wšako njemóže Polakam wodać, zo njejsu­ jeho hižo wolili. Pječa nima wón tež žadyn politiski přichod we Wobydlerskej platformje, kotraž bě jeho kandidaturu podpěrała­.

London (dpa/SN/K). Dźiwajo na to, zo přichadźa k Ärmelowemu kanalej dale a wjace ćěkancow, schadźuje so dźensa Narodny wěstotny kabinet (Cobra), kotrehož wurjadne zeńdźenje je ministerski prezident David Cameron zwołał. Gremij ma naprawy wobzamknyć, ko­trež knježerstwu zmóžnja prekerne połoženje zmištrować. Kóždu nóc spytaja sta ćěkancow jako slepi pasažěrojo z Calaisa přez eurotunl do jendźelskeho Dovera so dóstać. We Wulkej Britaniskej nadźijeja so lěpšich šansow na azyl kaž tež přihódnišich žiwjenskich wobstejnosćow. Wčera bě premier Cameron radikalnišu zapućowansku politiku připowědźił, zo by so nawal cuzych zamjezował.

W Bukecach a wokolinje rozšěri so tele dny zrudźaca powěsć: Swěrny čłon Bukečanskeje Domowinskeje skupiny a serbski wučer na wuměnku Feliks Wowčer njeje hižo mjez nami. Zhubimy swěrneho a spušćomneho čłona našeje Domowinskeje skupiny. Mnohe lěta skutkowaše wón aktiwnje jako čłon předsydstwa Budyskeje župy „Jan Arnošt Smoler“. 22. julija nastupi swój posledni puć tule na zemi – runje tři dny do swojich 84. narodnin. Wón zawostaji mandźelsku, tři dźowki a štyri wnučki.

25. julija 1931 w Zdźěri rodźeny Feliks Wowčer bě přistajeny Domowiny a dźěłaše pozdźišo něšto lět w hórniskim předewzaću­ Wismut, doniž njepoda so na studij wučerstwa. Jako pedagoga wěnowaše so połnje serbskemu žiwjenju w Bukecach. Tři lětdźesatki skutkowaše jako serbski zapósłanc a čłon gmejnskeje rady a bě wjacore lěta tež zastupowacy wjesnjanosta. Wosebje zasadźowaše so za serbske žiwjenje, wobkedźbowaše pak wu­wiće w gmejnje z kritiskim wóčkom. Často běše na wsach komuny po pu­ću, zo by z fotami žiwjenje w Bukečanskej gmejnje dokumentował. Słowo a skutk tworještej w bywšim wučerju jednotu.

Berlinski wyši měšćanosta Michael Müller (SPD) žada sej dale wjace podpěry zwjazkoweho knježerstwa k zaměstnjenju a zastaranju ćěkancow. Poło­ženje na tym polu je napjate.

Berlin (dpa/SN). „Trjebamy jara spěšne azylowe jednanja, zo bychmy bórze wědźeli, kotry požadar azyla ma tule perspektiwu a kotry nic. Za to pak trjebamy runje na zwjazkowej runinje wjace personala, kotryž nowych ćěkancow registruje“, rozłoži Müller powěsćerni dpa, „nimo toho dyrbjał Zwjazk připłatki krajam dynamisce po ličbje ćěkancow přiměrić. Dotal njejsu so zarjadnistwa hišće na raznje přiběrace ličby migrantow nastajić móhli, dokelž prosće wjace ludźi přichadźa hač wočakowane.“

Olympia 2022 w Pekingu

Kuala Lumpur. Olympiske zymske hry 2022 wotměja so w Pekingu. To je Mje­zynarodny olympiski komitej dźensa w Kuala Lumpuru rozsudźił. Chinska stolica je so přećiwo najwjetšemu městu Kazachskeje, Almaty, přesadźiła. Peking je tak prěnje město w olympiskich stawiznach, kotrež po lětnjej w lěće 2008 nětko tež zymsku olym­piadu wuhotuje­.

Ludmila Dvořáková njeboh

Praha. Operowa spěwarka Ludmila Dvořáková je njeboh. 92lětna zemrě wohenja­ w swojim bydlenju w Praze dla, powěsćernja ČTK dźensa rozprawja. Dvořáková bě swój čas Wagnerowe a Straussowe opery spěwała. Wona skutkowaše mjez druhim w Berlinje, Mnichowje, Londonje, New Yorku a Parisu. 1972 spožčichu jej Narodne myto NDR.

Nowa internetna terapija

Lipsk. Internetnu terapiju za přiwu­znych suicidnych woporow chce Lipšćanska uniwersita poskićić. Kaž direktorka kliniki za psychosomatisku medicinu a psychoterapiju Anette Kersting zdźěla, ma internetne lěkowanje wosebje pomocne być, dokelž je anonymne. Program traje dwě lěće. Loni bě sej w Sakskej 664 ludźi žiwjenje wzało.

BVB zbožownje dobył