Z wudaća: wutora, 29 septembera 2015

Wałbrzych (dpa/SN). W Pólskej so wojacy tele dny na to hotuja, při pytanju za tak mjenowanym „złotym ćahom“ z časa Druheje swětoweje wójny pomhać. Pioněrske jednotki přepytuja kónčinu, w kotrejž běchu wólnočasni slědźerjo za ćahom pytali, schowanym pječa w podzemskim tunlowym systemje. „Chcemy předewšěm wuzamknyć, zo su w zemi strašne maćizny schowane, kaž na přikład miny“, rjekny Tomasz Smolarz, nawoda delnjošleskeho regionalneho zarjadnistwa, wčera nowinarjam. Dźěła po- dłu železniskeje čary mjez Wrócławjom a Wałbrzychom traja prawdźepodobnje cyły tydźeń. Hdy ma so konkretne py­tanje za ćahom započeć, hišće njewědźa.

W awgusće běštaj mužej, Polak a Němc, zdźěliłoj, zo staj němski pancerowany ćah w tunlu namakałoj. Dopokazać tole dotal njemóžeštaj. Wot njeju předpołoženy radarowy wobraz, kotryž ma ćah pokazać, njeje po měnjenju fachowcow jasny dosć. Najebać to je w kónčinje hotowa hysterija wudyriła, dokelž tukaja na to, zo je w ćahu 300 tonow złota.

Drježdźany (kl/SN). Budyska Domowinska župa „Jan Arnošt Smoler“ je minjenu sobotu swoju lětušu kubłansku jězbu přewjedła. Dohromady 46 čłonow jednotliwych skupin a towarstwow župy poda so do Drježdźan. Prěnja stacija w sakskej stolicy bě Dwórska cyrkej. Tam zhonichu wobdźělnicy wo stawiznach Božeho domu, wo kralowskim dworje a wo najwjet­šim wołtarnym wobrazu Němskeje.

Jan Brězan z Drježdźan, kiž bě Domowinjanow z Łužicy witał, rozprawješe jim wo stawiznach města a wo serbskim žiwjenju w Drježdźanach. Wobdźělnicy zhonichu, zo maja tam ekumenisku skupinu. Štyri króć wob lěto swjeća zhromadnu nutrnosć, dwójce ewangelsku a dwójce katolsku, a to w cyrkwi swjateho Józefa. W Dwórskej cyrkwi je kapała serbskeho biskopa, swjateho Bena, a tam je tež jeho mitra widźeć. Dale zhonichu skupinarjo wo zbóžnym Alojsu Andrickim, kiž je w Drježdźanach jako kapłan spomóžnje skutkował.

DJV zasudźa nadpad

Berlin. Zwjazk žurnalistow Němskeje (DJV) namóc přećiwo žurnalistam na wčerawšej demonstraciji Pegidy w Drježdźanach zasudźa. „To je wohrožaca situacija“, praji rěčnik DJV Hendrik Zörner powěsćerni­ dpa. Wčera wječor běchu nje­znaći přiwisnicy „Patriotiskich Europjanow přećiwo islamizowanju nawječora“ jednomu žurnalistej z pjasću do mjezwoča bili a dalšeho kopali.

Woža kontejnery do Němskeje

Praha. Čěska republika je „wulkomóc“ na polu produkcije kontejnerow, kotrež hodźa so jako bydlenske module zestajeć. Lětnje twarja zawody kraja 25 000 ekse­mplarow. 90 procentow z nich woža do Němskeje. Tuchwilneje žołmy ćěkancow dla su tajke bydlenske kontejnery jara­ požadane – je pak wobćežne, jich produkciju dale rozšěrić.

Nowe wjednistwo

Budyšin (apa/SN). Wulke hibanje knježeše wčera popołdnju w sportowej hali Serbskeho šulskeho a zetkawanskeho centruma w Budyšinje. We wobłuku 6. interkulturneho tydźenja přeprosy Budyski wokrjesny sportowy zwjazk na zhromadny integratiwny turněr „VoBaFu“ za ćěkancow a domoródnych. „Chcemy młodostnym ze sportowym turněrom trochu wotměny we wšědnym dnju poskićić“, rozłoži 23lětna koordinatorka za sportowu młodźinu Gabriela Große, „ze zarjadowanjom, kotrež ma wučić fairplay, chcemy docpěć integraciju, tolerancu a zro­zumjenje za demokratiju.“ Wobdźělnicy móžachu so jako mustwo w disciplinach wolejbul, basketbul kaž tež kopańca wubědźować. Mjez sportowcami běchu požadarjo azyla z Kamjenca, Wojerec, Radeberga­ a Budyšina kaž tež skupinka Serbow. Hry běchu napjate, a za čas horcych bojow bě tón abo tamny na fairplay abo prawu techniku pozabył.

Za „genialsocial“ 590 000 eurow nazběrali

Budyšin (SN/mwe). 29 300 sakskich šulerkow­ a šulerjow je so na lětušim akciskim dnju „genialsocial“ wobdźěliło. Mjez nimi běchu holcy a hólcy z hornjołužiskich šulow, kaž z Wojerowskeho ewangelskeho gymnazija Johanneum kaž tež z Budyskich a Kamjenskich gymnazijow a šulow, lědma pak ze serbskich kubłanišćow. Dźěłali su jedyn dźeń pola pjekarjow, kaž w Róžeńće pola Maika Šołty, w zawodach, w agrarnych drustwach, institucijach runje taž kaž pola ludźi doma abo w pěstowarnjach.

Tak móžachu šulerjo z 268 sakskich kubłanišćow na 11. akciskim dnju „genialsocial­ – twoje dźěło přećiwo chudobje“ 590 000 eurow nazběrać. Pjenjezy nětko na štyri wuzwolene projekty rozdźěla. W Nepalskej chorowni Amppipal chcedźa nowe chorobne awto kupić, w keniaskim regionje Kakamega trjebaja nuznje 1 500 porjadnych hlinjanych kachli. W filipinskej prowincy Leyte čakaja njesćerpnje na lěpše zastaranje z wodu a hygienu w sto šulach, a nic naposledk słuža pjenjezy z akciskeho dnja „genialsocial“ nałožowa­nju tradicionalneje mediciny na nomadiskim sewjeru Tibeta.

Choćebuz (AW/SN). 32 twórbow łužiskich komponistow a dalše – klasiskeje kaž filmoweje hudźby – zaklinča we wobłuku 42. Choćebuskeje hudźbneje nazymy. Wona zahaji so štwórtk, 1. oktobra, w delnjołužiskej stolicy.

Federalistiska unija europskich narodnych mjeńšin přihotuje personalne změny na čole organizacije, wšako wólbna doba wuběži, a na klětušim kongresu we Wrócławju budu wólby.

Flensburg/Budyšin (SN/at). Klětuši kongres Federalistiskeje unije europskich narodnych­ mjeńšin (FUEN) budźe w pólskim Wrócławju. Delnjošleska metropola je zhromadnje z baskiskim městom San Sebastiánom europska kulturna stolica 2016. Najebać bohaty kulturny poskitk na kromje kongresa maja wobdźělnicy wo přichodnej zestawje dźěłowych gremijow rozsudźić.

„Wólbna perioda so klětu zakónči. Na dele­gatnej konferency wotměja so potom turnusowe nowowólby prezidenta a wiceprezidentow. W tymle zwisku je sej prezidij FUEN na swojim njedawnym posedźenju w Flensburgu wuwědomił, zo rjad staršich ludźi za funkciju znowa k dispoziciji njeje“, rjekny tuchwilny wiceprezident FUEN a jednaćel Domowiny Bjarnat Cyž našemu wječornikej.

Drježdźany (SN). Składnostnje akciskeho dnja kubłanja Drježdźanskeje rjemjesl­niskeje komory minjenu sobotu wu­znamjenichu třiceći zawodow komorneho wobwoda, kotrež so hižo wjele lět wuspěš­nje zaměrnemu a na wysokim niwow­je stejacemu powołanskemu wukubłanju wěnuja. Předsyda rjemjeslniskeje komory dr. Jörg Dittrich chwaleše dobre dźěło wuzwolenych zawodow: „W boju wo dobry dorost hraje kwalita wukubłanja centralnu rólu. Tohodla wuznamjenjamy zawody, kotrež pokazuja, kak porjadne wukubłanje běži, a kotrež kmane technologije do wukubłanja zapřijimaja.“

Mjez wuznamjenjenymi zawodami su tři Budyske. Nimo předewzaća energie bautzen eG, kotryž wukubłuje elektronikarjow, stej to MAN Truck & Bus Deutschland GmbH a Bau Cooperation GmbH za wukubłanje mechanikarjow respektiwnje murjerjow. Tež Biskopičanski optikar Michael Plüschke bu za dobre a wuspěšne wukubłanje optikarjow počesćeny, runje tak Lubijska blidarska mišterk­a Ines Briesowsky-Graf, kotraž dobry blidarski dorost wukubłuje.