Z wudaća: póndźela, 23 nowembera 2015

póndźela, 23 nowembera 2015 13:00

Wožiwjacy program a protest

141. schadźowanka z nowymaj režiseromaj so wotměła

Budyšin (jb/SN). Jakub Wowčer a Maksimilian Kral měještaj na 141. schadźowance sobotu wječor w Budyšinje prěni raz jako režiseraj wotežku w rukomaj. Młodaj Serbaj žněještaj tójšto přikleska, byrnjež wosrjedź programa indirektnje tež sylnu kritiku přiwzać dyrbjałoj.

Budyska „Króna“ bě derje pjelnjena a krótko po sedmich wotewrě předsyda Domowiny Dawid Statnik program. Lětuša moderatorka bě Hańžka Šimanec z Chrósćic/Lipska. Młoda studentka drje njebě přehusto na jewišću, je pak stajnje jasnje wurjekujo, z přiměrjenej spěšnosću a w dobrej serbšćinje hosći po wječorje wjedła. Po spočatnym spěwje skupiny SerBeat, kotraž postara so wo mjezyhudźbu, wo přewody kaž tež wo wječorne reje, běchu studenća z Drježdźan na rjedźe. W swojim kabareće předstajichu Serbow, kotřiž měnja, zo do serbskeje Łužicy dale a wjac Němcow ćěka, tak zo serbšćina pomału woteměra. Na šćipate wašnje z krótkej widejowej sekwencu běchu paralele k tuchwilnej situaciji ćěkancow w Němskej a předsudki domoródnych přećiwo nim spóznajomne.

wozjewjene w: Kultura
póndźela, 23 nowembera 2015 13:00

Tradicionalne mustry w fokusu

Hłowna zhromadźizna Spěchowanskeho kruha za serbsku ludowu kulturu wotmě so sobotu w Hórnikečanskej Energijowej fabrice. Cordula Ratajczakowa je so z předsydu Eberhardom Zobelom­ rozmołwjała.

Kak wupada waša lětuša bilanca?

wozjewjene w: Rozmołwa
póndźela, 23 nowembera 2015 13:00

Kontrowersnje diskutowali

Zwjazkowe předsydstwo Domowiny je stejišćo k zaměstnjenju ćěkancow zabrało.­ Zdobom je wobzamknyło, wutworić­ „serbsku rěčnu radu“.

wozjewjene w: Towarstwa
póndźela, 23 nowembera 2015 13:00

Historiske fota spěchowanskemu towarstwu darił

Budyšin (CoR/SN). Wosebity dar přepoda fotografikar Jürgen Maćij minjeny pjatk spěchowanskemu towarstwu Serbskeho muzeja Budyšin. Je to 37 škleńčanych negatiwow Oskara Meistera a jeho syna Johannesa z 1880tych hač do 1930tych lět. Nimo serbskich motiwow wobsteji konwolut tež ze zajimawych wobrazow Budyskich stawiznow. Do cyłka negatiwow, kotrež su digitalizowane a znowa wućišćane, słuša tež dźesać historiskich powjetšenjow. „Wjeselimy so, zo čłon našeho towarstwa nam wobrazy dari, kotrež muzejej dale damy. Kóždy muzej je wosebje žiwy z wizuelnych dokumentow, kaž su­ to tule fota drastynošerkow, kwasow abo tež skupiny w narodnej drasće w atel­jeju składnostnje Wettinskeho jubileja 1889 w Drježdźanach“, rjekny předsydka spěchowanskeho towarstwa dr. Annett Brězanowa.

wozjewjene w: Kultura
póndźela, 23 nowembera 2015 13:00

To a tamne (23.11.15)

Štyrjoch wopačnych policistow su w Berlinje lepili. Wulcečinjacy w starobje 28 do 33 lět jědźechu w nocy na sobotu z módrej swěcu a sirenu po měšćanskim dźělu Friedrichshain. Při tym přesćahnychu awto z ciwilnymi zastojnikami, po­kazujo jim policajsku machawku. Zastojnicy wšak jich přesćěhachu a z pomocu kolegow zadźeržachu. Pola 33lětneho šofera zwěsćichu 1,8 promilow alkohola. Awto njebě zawěsćene.

Z pomocu bagra su rubježnicy w durinskim Münchenbernsdorfje spytali, pjenježny awtomat rubić. Wjaceswójbny dom, w kotrymž je wotnožka banki zaměstnjena, pak njeznaći při akciji w nocy na njedźelu chětro wobškodźichu z bagrom, kotryž běchu do toho w twarskej firmje pokradnyli, spotorhachu wukładne wokno a dźěl fasady. Pjenjezy pokradnyć pak so jim njeporadźi. Wostajichu bager tuž wosrjedź dróhi stejo a ćeknychu. Dom njeje hižo wužiwajomny.

wozjewjene w: To a tamne
Ze statnym aktom su so dźensa w Hamburgu ze zemrětym něhdyšim zwjazkowym kanclerom Helmutom Schmidtom (SPD) rozžohnowali. Mjez 1 800 prošenymi hosćimi běchu zwjazkowy prezident Joachim Gauck, zwjazkowa kanclerka Angela Merkel (CDU) a předsyda SPD Sigmar Gabriel (hlej foto). Foto: dpa/Christian Charisius

wozjewjene w: Kraj a swět
póndźela, 23 nowembera 2015 13:00

Lědma ćežke njezboža prěnjeho sněha dla

Berlin (dpa/SN). Najebać prěni sněh a zdźěla­ hładke a mokre dróhi je policija minjenu nóc jenož jedne ćežke njezbožo registrowała. W Badensko-Württembergskej bě 28lětna šoferka wosoboweho awta­ pola Dunningena na pomjerznjenej jězdni kontrolu nad wodźidłom zhubiła a do štoma zrazyła. Při tym sobu jěduca wowka smjertnje znjezboži, mać a sotra poćerpještej ćežke zranjenja. Hewak wosta w nocy při někotrych snadnych nje­zbožach. Na awtodróze A 9 zawinowachu wjacore njezboža na hładkej jězdni hodźiny­ trajace haćenja. Čaru do směra na Mnichow dyrbjachu dospołnje za­wrěć. Při njezbožach nasta přewažnje jenož wěcna škoda. Za přichodne dny připowědźa Němska wjedrarnja předewšěm na horach dalši sněh, z městnami hač do dźesać centimetrow. Ličić mamy tež z wějeńcami a wichorom.

wozjewjene w: Kraj a swět
póndźela, 23 nowembera 2015 13:00

Łužica (23.11.15)

Probowy běh gigalinerow

Podstupim/Choćebuz (dpa/SN/ch). Tež w Braniborskej maja přichodnje hač do 25 metrow dołhe nakładne awta jězdźić. Tamniše wobchadne ministerstwo chce so na kraje překročacym pospyće z gigalinerami wobdźělić, rozprawjeja w sobotnym wudaću Lausitzer Rundschau. Tuchwilu pruwuja, kotre dróhi mjez Łobjom a Wódru so hodźa. Hač do srjedź decembra je zamołwitemu zwjazkowemu ministerstwu wozjewja. Hišće lěta 2013 bě braniborske wobchadne ministerstwo twjerdźiło, zo su hoberske nakładne awta wopačny signal a zo wone wěstotu na dróhach wohrožeja.

Žanu namóc přećiwo žonam

wozjewjene w: Łužica
póndźela, 23 nowembera 2015 13:00

Merkel dźesać lět w zastojnstwje

Berlin (dpa/SN). Němska zwjazkowa kanclerka Angela Merkel (CDU) swjećeše wčera swój dźesaćlětny słužbny jubilej. 22. nowembra 2005 běchu ju w zwjazkowym sejmje do zastojnstwa spřisahali. Do toho bě CDU z wólbow zwjazkoweho sejma jako najsylniša strona wušła, dotalny zwjazkowy kancler Gerhard Schröder (SPD) bě podležał. Wot lěta 2005 hač do 2009 knježeše Merkel we wulkej koaliciji z SPD, wot 2009 do 2013 zhromadnje z FDP. Po tym su znowa wulku koaliciju wutworili. Hač do lětušeho lěća bě kanclerka najwoblubowaniša politikarka kraja kaž tež w rjadach CDU jara popularna. Krizy ćěkancow dla pak jeje nahladnosć mjez ludźimi woteběra.

wozjewjene w: Kraj a swět
póndźela, 23 nowembera 2015 13:00

Połkupa Krim bjez miliny była

Kijew (dpa/SN/K). Po tym zo bě so połkupa Krim kónc tydźenja njejapcy „zaćmiła“, dokelž rozbuchnychu njeznaći někotre sćežory z Ukrainy wjeducych milinowodow, su někotre regiony mjeztym zaso na syći. Rěčnik přisłušneje Kijewskeje wyšnosće rjekny, zo je dźakowano swójskim milinarnjam, płunowym turbinam a dieselowym generatoram w někotrych městach zaso miliny. Něhdźe 1,6 milionow ludźi pak přeco hišće na nju a zdobom na tepjenje čaka. We wšěch wjetšich městach elektriku kaž tohorunja wodu po hodźinach přidźěleja. Njeskutka podhladni su Krimscy Tatarojo abo ukrainscy nacionalisća.

wozjewjene w: Kraj a swět

nowostki LND