Ludźo po wšěm swěće přetrjebuja dźeń a wjac resursow zemje. Kaž w Serbskich Nowinach z 29. julija rozprawjachmy, bliži so přetrjeba zaso stawej do korona­pandemije, kaž su wobličenja non-profitoweje organi­zacije Global Footprint Network ze sydłomaj w USA a Šwicarskej wunjesli. Tak wědomostnicy zdźělichu, zo bě 29. julij lětuši tak mjenowany dźeń přećeženja zemje – dźeń to, wot kotrehož bjerjemy zemi resursy, kotrež wona lětsa wjace wobnowić njemóže. „Wot toho dnja zemju potajkim přewužiwamy“, praješe rěčnik organizacije Germanwatch Steffen Vogel powěsćerni dpa. Tež my smy na přećeženju zemje sobu wobdźěleni, a to zdźěla samo wšědnje. Ber­linjan Helmut Schippel, z Hornjeje Łužicy pochadźacy wjelelětny dopisowar našeho wječornika, je sej runje wo tejle tematice hłowu łamał a dawa tule swoje mysle nastupajo přetrjebu resursow a wašnja nakupowanja a konsumowanja do diskusije.

Zapósłane (29.07.21)

štwórtk, 29. julija 2021 spisane wot:

Benjamin Hrjehor z Wiena poćahuje so na přinošk „Młody pjekar z łužiskim chlěbom“ w SN z 23. julija:

Móže to špatny čłowjek być, kiž tajki rjany chlěb pječe? Foto wo młodym ­pjekarju z łužiskim chlěbom namakaš tróšku nakromnje na štwórtej stronje pjatkowneho wudaća Serbskich Nowin, tam hdźež snano někotři hižo tak dokładnje njehladaja. Pjekar je sobustaw AfD, kaž to znajmjeńša w poslednjej lince steji. Wón pak je wjace hač to. Za pře­ćelnym posměwkom chowa so jedyn z hłownych akterow Budyskeje wotnožki neofašistiskeho identitarneho hibanja.

Paul Neumann pochadźa z pjekarskeje swójby a je na serbskim gymnaziju ma­turował. Swoje znajomosće serbšćiny wužiwaše w zašłosći při zhotowjenju serbskorěčnych plakatow a transparentow za neofašistiske demonstracije. W socialnych syćach pokazuje so wědomje byrgarski, tež tu pak wukopaja so přez zhromadne wobrazy přeco zaso zwiski k militantnej neonacistiskej scenje. Tajke postupowanje so šlachći. Wjace hač 800 ludźi — mjez nimi tež syła młodych Serbow a Serbowkow — sćěhuje Neumanna na Instagramje, podobna ličba na Facebooku.

Zapósłane (15.07.21)

štwórtk, 15. julija 2021 spisane wot:

Cyril Pjech z Berlina piše:

Zapósłane (13.07.21)

wutora, 13. julija 2021 spisane wot:

Goro Christoph Kimura z Tokija pisa:

Knjez Jan Wjenk je w swojim dopisu 30. junija w SN mój list w naležnosći zachowanja farskeho městna we Wotrowje naspomnił. Runje před dźesać lětami běch tehdyšemu Drježdźansko-Mišnjanskemu biskopej swój wid zdźělił, zo zasłužeja sej Serbja jako mały lud wosebitu kedźbnosć (wujimk, přełožk z němčiny): „Zdźeržeć fararja za relatiwnje mału wosadu kaž Wotrow móže so nadproporcionalne zdać přirunujo z druhimi wosadami. Katolska cyrkej na swěće pak njerozsudźa telko po ličbach, ale dźiwa na połoženje potrjechenych. Tak ma na přikład mała katolska diaspora w Mongolskej na 20 ludźi (!) fararja a na 500 ludźi w cyłym kraju biskopa. (...) Dopominam so na hosći z Bayerskeje we Wotrowje. Woni z wobdźiwanjom zwěsćichu, zo w Serbach wjele wjace ludźi kemši chodźi hač pola nich. Spěchować tajku sylnu a nadměru aktiwnu wosadu změje zawěsće tež pozitiwny wliw na cyłe biskopstwo.“ Dźakuju so knjezej Wjenkej za naspomnjenje, a chcu horliwemu Serbej hišće z cyłeje wutroby k 80ćinam gratulować.

Dwě nuli přemało

pjatk, 09. julija 2021 spisane wot:
W přinošku Jana Barta seniora „Analyza fenomena we Łužicy nuznje trěbna“ w srjedownym wudaću SN matej w tabulce podatej ličbje tradicionalnych rěčnikow bretonšćiny prawje rěkać 150 000 do 200 000. Srjedu – po manuskripće – stajnje jedna nula falowaše. Redakcija SN

Zapósłane (08.07.21)

štwórtk, 08. julija 2021 spisane wot:

Cyril Pjech z Berlina wupraja so k nastawkej „Starosća so wo demokratiju“ we wudaću SN z 1. julija:

Staw demokratije w Europje a Němskej mje njedźiwa. Widźu hižo w prěnjej sadźe nastawka přećiwk: „W Němskej starosći so wjetšina ludźi wo staw demokratije a wo agresiwnosć w zjawnosći.“ Runje tale agresiwnosć tola demokratiju podrywa! W socialnych medijach, kotrež so mi skoro hižo tam jewjaceje so lózyskosće dla čitać njecha, a w tym, štož so wo demonstracijach prěkimyslerjow a druhich za demokratow mějacych so ludźi rozprawja, njepytnu starosć wo derjeměće towaršnosće, štož dźě je demokratija, ale prócowanje wo najwjetše zranjenje čłonow knježerstwa a sobučłowjekow, kotřiž su hinašeho měnjenja.

Nestor hibanja Witaj Jan Bart-senior podawa swoje mysle k aktualnym kubłanskim temam w Serbach

tradicionalni rěčnicy„nowi rěčnicy“
teritorijwjesne kónčiny zapadneje Bretonskejecyła Bretonska, tež hłowneho města Rennes
ličba15 000 – 20 000, ale alarmowacy běžny spad ca.

To absolutnje trjeba njeje

wutora, 06. julija 2021 spisane wot:

Tež w Serbach bě wo tym rěč a mnozy su hižo wo runohódnosći splahow w nałožowanej rěči diskutowali. Jednomu­ so to lubi, tamny to scyła wotpo­kazuje, měnjenja su nastupajo tak mjenowane dźenderowanje chětro rozdźělne. Je tomu tež w Serbach tak? Janek Wow­čer­ je so­ naprašował, što Serb*owki – abo lěpje tola Serbja a Serbowki – wo dźenderowanju mysla.

Halena Jancyna z Ralbic: Sym sej na­wu­čiła žónsku kaž musku formu wu­pi­sać. Tak mam to za sebje za prawe. Hižo w němčinje je njezwučene za dźende­rowanje krótku přestawku słyšeć. To chětro­ kumštne skutkuje. Tuž budu tež dale, kaž sym to nawuknyła, wobě formje nałožować.

Jan Nuk z Radworja: Wo tym přewjele njedźeržu. Sym přemało entuziast, zo bychu naše serbske žony tež po němskim „owa“ rěkać dyrbjeli. Za mnje to praktisce žadyn wuznam nima.

Zapósłane (30.06.21)

srjeda, 30. junija 2021 spisane wot:

Nawjazujo na přinošk šefredaktora na­še­ho wječornika w rubrice „Mój wid“, wozjewjeny 9. septembra 2020 pod nadpis­mom „To njerozumju!“, piše Jan Wjenk z Wotrowa:

Běch njedawno na wopyće pola kolegi w Zemicach. Tón so mje prašeše, čeho­dla nimamy jako katolscy Serbja žanu šulu w swobodnym abo cyrkwinskim nošerstwje kaž w Rakecach, Wóslinku a na dalšim městnje w Biskopičanskim wokrjesu. Wězo maja něšto małe připłaćić. Katolscy pak maja jenož Gymnazij swj. Bena w Drježdźanach. Jako to jednomu wučerjej Budyskeho Serbskeho gymnazija wuswětlich, so wón mi wu­smja, měnjo, zo je lěpje při­stajeny stata być. To nimaš žane starosće z pjenjezami a starši njemóža ći zna­přećiwjeć kaž pola cyr­kwje, a pjenjezy su wězo tež lěpše. To su naši přeswědčerjo. W Chrósćicach chcychu tež jónu serbsku katolsku šulu wo­činić, nětk maja tam kulturny centrum! Serbja sej z cyrkwinskej wyšnosću sami row ryja, hdyž njemóža to zwoprawdźić. Šula w Pančicach-Kukowje bě po mojim zdaću jónu najlěpša, hdyž dźěše wo wotchadnikow na Serbski gymnazij. Tamniša srjedźna šula pak bu začinjena.

Zapósłane (24.06.21)

štwórtk, 24. junija 2021 spisane wot:

Edith Pjenkowa z Rownoho so nastu­pajo konflikt mjez Serbskim sejmom a Domowinu słowa jima:

Po tym zo je anonymna skupina młodych Serbow widejo wo posedźenjach sejma wozjewiła a pask runje krótko do hłowneje zhromadźizny Domowiny mjez medijemi šěriła, prašam so za „wodźenskim procesom, runja tuchwilnej pandemiji“, zo bychu wěsći ludźo tež prawy wuslědk – w našim padźe na hłownej zhromadźiznje Domowiny – docpěli, na kotryž su so hižo derje přihotowali. Wuslědk bě wobzamknjenje delegatow, „poskitk wo zhromadnym dźěle ze sejmom cofnyć“.

Zawěsće njebě wot knjeza dr. Klugi prawje wo „stalinistiskej terororganizaciji“ rěčeć. Přiwšěm so prašam, čehodla bu widejo tak do zjawnosće ćehnjeny. Wuskutki za mnje wosobinsce su, zo nichtó dale wjace w Slepjanskej gmejnje a we Łužicy ze mnu a předewšěm ze Serbskim sejmom hromadźe dźěłać njebudźe, byrnjež sama ničo njerjekła a hačrunjež so hižo lětdźesatki přećiwo wotbagrowanju wsow brunicy dla sylnje angažuju.

nowostki LND