Zapósłane (13.05.15)

srjeda, 13. meje 2015 spisane wot:

Sieghard Kozel ze Stróže wobdźěli so minjeny kónc tydźenja na swjatočnosćach k 70. róčnicy wuswobodźenja wot fašizma w Berlinje.

Zapósłane (11.05.15)

póndźela, 11. meje 2015 spisane wot:

Priwatny docent dr. Timo Meškank z Lipska přispomnja k přinoškej Trudle Kuringoweje „K 70. róčnicy znowazałoženja Domowiny“ w SN 7. meje:

Po statistice Arnošta Černika z lěta 1956 bě w Hornjej Łužicy 57 976 Serbow žiwych, w Delnjej Łužicy pak 22 120 Serbow. Hłowny kriterij kategorizacije Serb bě Černikej wobknježenje serbskeje rěče. Wuprajenje Trudle Kuringoweje w sćěhowacymaj sadomaj je tuž wopak: „Spočatk 50tych lět započachu w Delnjej Łužicy kulturnje dźěłać, wobchadna rěč pak bě němska. Byrnjež hišće 1 730 ludźi serbšćinu wobknježiło, ju woni hižo njenałožowachu.“ Proces wotwobroćenja wot serbstwa je so w 50tych a 60tych lětach pospěšił, dokelž bě so Domowina do słužby SED přahać dała. Tole wšak so w katolskej Hornje­j Łužicy tak zahubnje na narodnu substancu njewuskutkowa, dokelž běchu tu katolscy duchowni a wučerjo nadal zepěra narodneho žiwjenja. Mjez druhim namaka to swój wotbłyšć w kruhu akademikarjow, kotryž schadźowaše so wot srjedź 60tych lět. Tam přednošowachu wučerjo kaž Jan Meškank (nic Měškank, kaž awtorka piše), zo bychu Serbam narodne a nabožne wědomje skrućeli.

Zapósłane (08.05.15)

pjatk, 08. meje 2015 spisane wot:

Lejna Šramina z Pančic-Kukowa wu­praja so k přinoškej w SN „Wutřěle artile­rije Róžeńčansku cyrkej zničili“:

Hnydom při čitanju artikla so do­pomnich, kak běch to jako dźewjećlětna sama dožiwiła. Mój njeboh nan bě jara na­božny čłowjek a wudźeržowaše k patrej Konradej Mawderej wuske zwiski. Wón by­dleše w tutym strašnym času wojo­wanjow wokoło Róžanta a dalšich delanskich wsow w klóštrje Marijinej hwězdźe. W našim staršiskim domje na Kimba­rku přebywachu w bojowniskich dnjach někotři němscy oficěrojo, kotřiž wottam frontu do směra na wuchod wobkedźbowachu.

Zapósłane (07.05.15)

štwórtk, 07. meje 2015 spisane wot:

Jan Nuk z Radworja přispomnja k přinoškej w SN z 5. meje na 4. stronje:

Njemało so zadźiwach, jako čitach pod rubriku „Serbski powěstnik“ slědowace nadpismo: „Ličba serbskich potomnikow přiběra.“

Su snadź žurnalisća SN wotkryli swoje profetiske kmanosće, zo wědźa, kelko serbskich potomnikow nětkle žiwi Serbja jónu zawostaja?

Abo su snadź přewjedli naprašowanje wo tym, kelko potomnikow nětkle žiwi Serbja maja a kelko chcedźa w běhu jich přebytka na tutej zemi jónu zawostajić?

Móže tež być, zo měnja SN potomnikow někajkeje wuznamneje wosoby zašłosće.

Při čitanju nastawka pod mjenowanym nadpismom wšak so wukopa, zo jedna so wo ćišćerski zmylk. Do słowa potomnik je so někajki „ot“ zabłudźił, jedna wšak so wo ličbu serbskich pomnikow. Hdźež so dźěła, stawaja so zmylki. Druhdy wšak wuwabjeja wone tež lóštny posměwk čitarja, a tak je tónle zmylk tež něšto pozitiwneho zdokonjał.

Debatu dyrbja Serbja sami wjesć

štwórtk, 07. meje 2015 spisane wot:

Južnoschleswigski wolerski zwjazk (SSW), strona danskeje mjeńšiny a Frizow w Schleswigsko-Holsteinskej, přisłuša wot lěta 2009 Europskej swobodnej aliancy (EFA). Stachmy so z jeje čłonom, dokelž wona jako europska strona zajimy mjeńšinowych a regionalnych stron zastu­pu­je. Wšitcy wěmy, kelko je politiskich rozsudow w Europskej uniji, nastupowace tež wobydlerki a wobydlerjow na městnje. Tohodla je z našeho wida wažne měć politisku ruku w Europskim parlamenće, kotraž móže jeho wobzamknjenja wob­wliwować. Zapósłancy EFA w Europskim parlamenće ze Šotiskeje, Walizi­skeje, Kataloniskeje, Walencije a Letiskeje při tym z europskimi Zelenymi w jednej frakciji wusko zhromadźe dźěłaja. Samo tónle fakt hižo dopokazuje, zo pohibuje so politiske wusměrjenje w politiskim spektrumje nalěwo a naprawo srjedźi­zny. Ekstremistiske strony EFA pak nje­přiwo­zmje pak won ćisnje, kaž bě to před lětami z italskej Legu Nord. Kaž je znate, twori SSW sam wot lěta 2012 z SPD a Zelenymi schleswigsko-holsteinske krajne knježerstwo.

Dźe wo prawa małych ludow

štwórtk, 07. meje 2015 spisane wot:

Srjedź apryla je EFA swoju lětušu hłownu zhromadźiznu w Budyšinje wotměła. Serbske Nowiny wo tym rozprawjachu. K dopomnjeću: EFA (European Free Alliance, Europska swobodna alinaca), je politiska strona, kotraž wopřijima ně­hdźe 40 stron małych ludow Europskeje unije. Jedna z nich je Łužiska alianca (ŁA). EFA zasadźa so za samopostajowanje małych ludow. Wona twori ze Zelenymi zhromadnu frakciju w Europskim par­la­menće, hdźež je z dwanaće zapósłan­cami zastupjena. Na namjet ŁA wotmě EFA swój 13. zjězd w Budyšinje, na kotrymž wobdźěli so 150 zastupjerjow stron małych ludow z 18 krajow, mjez nimi pjeć zapósłancow Europskeho parlamenta. Předsyda ŁA je jich w mjenje Serbow we Łu­žicy powitał. Budyski krajny rada Michael Harig (CDU) přewza patronat. Jeho­ zastupjerka Birgit Weber měješe wulkotnu narěč. Nawodnistwo EFA ma 13. hłownu zhromadźiznu za najpłódnišu w swojich stawiznach.

Widaj ­na kongres EFA

štwórtk, 07. meje 2015 spisane wot:
u Serbske Nowiny su Klawsa Thielmanna a Martina Lorenzena prosyli, swoje mysle napisać. Foto: Axel Arlt

Zapósłane (05.05.15)

wutora, 05. meje 2015 spisane wot:

We wudaću Serbskich Nowin z 13. apryla wozjewje­nemu přinoškej wo dźěle Rěčneho centruma WITAJ za wuwiwanje serbšćiny maja dr. Sonja Wölkowa, dr. Beata Brězanowa, dr. Hauke Bartels slědowace wudospołnjenja:

Zapósłane (29.04.15)

srjeda, 29. apryla 2015 spisane wot:

Ke komentarej Axela Arlta w Serbskich Nowinach z 22. apryla 2015 pod nadpismom „Skerje fawca, nic pak připóznaće“ ma dr. Měrćin Wałda w Njeswačidła slědowace přispomnjenje:

W mjenowanym komentarje rěka, zo je dwělomne, „čehodla njeje so město skromnuškeje horstki přitomnych Serbow wjace čłonow iniciatiwneje skupiny za Serbski sejmik abo znajmjeńša jeje rěčnik za Hornju Łužicu na jara informatiwnych plenumach wobdźěliło“. Tomu dyrbi hornjoserbski rěčnik iniciatiwneje skupiny wuznać, zo njemóžeše so wobdźělić, dokelž měješe operaciju a je tohodla kruće chory pisany. Wo přihot konferency, wo referenta a dalše wěcy pak je so wón aktiwnje starał. Na zarja­dowanju běchu wšak z mojeho wida pjećo­ z našeje skupiny.

Młyn ludźi wabił

wutora, 28. apryla 2015 spisane wot:

Zahajenje sezony z Dnjemi we łužiskej jězorinje wabješe sobotu wjace hač sto hosći na wodźenja do Krabatoweho młyna w Čornym Chołmcu. Katrin Demczenko je so někotrych prašała:

Kora Rottgardt z Wojerec: Smy prawi­dłownje tu a znaju powěsć wo Krabaće. Tudyše wuwiće ze zajimom sćěhuju.

Dieter Kain z Hessenskeje: Widźu młyn prěni raz a wón něšto wuprudźa. Sym wćipny na wodźenje, wšako chcu něšto wo Krabaće zhonić.

Veronika Lyssy z Wojerec: Kolesujemy rady po jězorinje. Poskitk Krabatoweho młyna so nam spodoba. Chcemy tež raz zastupne lisćiki za Krabatowy festiwal dó­stać. Njeje rjenje, zo su přeco wupředate.

Maren Apel z Lubina: Smy wo Dnjach we łužiskej jězorinje w nowinje čitali a tuž so z awtom na puć podali. Naša mać znaje film wo Krabaće a chcyše skónčnje raz tónle młyn widźeć.

Rita Plamann z Wojerec: Znaju Kra­batowu powěsć a wašnje, kak ju ludźom po­srědkuja. Dny w jězorinje su dobra wěc, informacije na dróhach, hdźe so što wotměwa, móhli lěpše być.

nowostki LND