Krótkopowěsće (02.03.23)

štwórtk, 02. měrca 2023 spisane wot:

Mjeńšinowe dźiwadła w Irskej

Galway. We wobłuku mjezynarodneho projekta „Phōnē – mjeńšinowym rěčam hłós dać“ wotměwa so wot dźensnišeho do 6. měrca zetkanje cyłkownje wosom swobodnych dźiwadłowych skupin w Galwayju (Irska). Łužicu zastupuje nawoda Budyskeho socioteatralneho Thespis-centruma za transkulturne dźiwadłowe dźěło Georg Genoux.

Pytaja přichodneho „Krabata“

Čorny Chołmc/Pesterwitz. Lětuše „Krabatowe swjedźenske dny“ su dźeń po wčerawšim zahajenju předpředanje zastupnych lisćikow hižo wupředate. Kaž spektakl wuhotowaca agentura 0351 dale zdźěla, njeje titulna róla hišće wobsadźena. Tuž přijimaja hišće hač do 12. měrca „po móžnosći direktne požadanja“, pytany je „profesionelny muski hrajer w starobje něhdźe 30 lět“.

Wěstotu zastaranja njewohroža

Krótkopowěsće (01.03.23)

srjeda, 01. měrca 2023 spisane wot:

Wotewru „Lorencowy archiw“

Berlin. Akademija wuměłstwow w Berlinje postara so přichodnje wo literarne zawostajenstwo Kita Lorenca. „Lorencowy archiw“ chcedźa 21. měrca z premjernej prezentaciju knihi „Es war nicht die Zeit“, wopřijimaceje zdźěla hišće njewozjewjene basnje Lorenca, wotewrjeć. Z hosćom budu mjez druhim Róža Domašcyna, Kerstin Hensel, Michael Krüger a Gabriele Radecke.

Wliw zymy wočiwidny

Budyšin. Trajaceje zymy dla je bjezdźěłnosć we wuchodnej Sakskej dale postupiła. Kaž Budyska wotnožka Zwjazkoweje agentury za dźěło dźensa rozprawja, bě w februarje z 19 624 bjezdźěłnymi 330 wjace hač hišće w januarje. Porno lońšemu februarej rozrost samo 1 800 wosobow, 10,1 procent wučinja. Zdobom pak móžeše wjace ludźi hač w januarje zaso nowe dźěło nastupić.

Kampanju wuspěšnje zakónčili

Krótkopowěsće (28.02.23)

wutora, 28. februara 2023 spisane wot:

Ćišćana grafika w srjedźišću

Zhorjelc. Nowa wosebita wustajeńca „Wo ćišć. Našočasna ćišćana grafika ze Sakskeje a z Łužicy“ budźe wot 11. měrca w Kulturnohistoriskim muzeju Zhorjelskich zběrkow Kaisertrutzu přistupna. Widźeć budu tam tež twórby Maje Nagel, Angele Hampel a Borbory Wiesnerec. Stajnje srjedu přeproša na „wuměłstwowu přestawku“, hdźež je rěč wo jednotliwych twórbach. Na zarjadowanju 10. meje je mjez druhim Maja Nagel z hosćom.

Twarja spěšny internet

Choćebuz. Koncern Telekom budźe lětsa škleńčnonićanu syć za spěšny internet w Choćebuzu za nimale 17 000 domjacnosćow a předewzaćow twarić. Kaž měšćanske zarjadnistwo wčera informowaše, budźe to w Rogeńcu, Žandowje-sewjer, Chmjelowje-juh, Brunšwigu-zapad, Žandowje-zapad, Strobicach-wuchod, Knorawje-sewjerozapad a Chmjelowje.

Priwileg prezidenta zběhnu

Krótkopowěsće (27.02.23)

póndźela, 27. februara 2023 spisane wot:

Serbsce po hrodźe wodźił

Wojerecy. Prěnje serbskorěčne wodźenje po Wojerowskim hrodźe, dźensnišim měšćanskim muzeju, hdźež běštej hač do 1972 běrow a magacin serbskeho muzeja zaměstnjenej, je so njedźelu pod nawodom Wernera Sroki wotměło. Skupina dźewjeć ludźi, mjez nimi županka Gabriela Linakowa, sćěhowaše hodźinu dołho wuwjedźenja wo stawiznach domu a wustajeńcach muzeja.

Narodne krajiny přirody

Drježdźany. W nowej brošurje „Jónkrótne. Narodne krajiny přirody w Sakskej“ předstaji sakske wobswětowe ministerstwo narodny park Saksku Šwicu, biosferowy rezerwat Hornjołužisku holu a haty, kónčinu dźiwizny Kinsporsku holu kaž tež přirodowe parki Dübensku holu, Rudne horiny/Bohotsku a Žitawske horiny z jich biologiskej mnohotnosću.

Češa wobrónjuja Ukrainu

Krótkopowěsće (24.02.23)

pjatk, 24. februara 2023 spisane wot:

817 nowych wučerjow

Drježdźany. Z druhim šulskim połlětom započnje 817 nowych wučerkow a wučerjow w Sakskej wuwučować. Jich je mjenje hač bě planowane, prěnjotnje bě hač do 1 100 nowopřistajenjow předwidźanych. „Byrnjež něhdźe 100 wosobow wjace přistajeć móhli porno minjenemu połlětu, bych sej k wolóženju našich šulow wjace nowych pedagogow přał“, rjekny kultusowy minister Christian Piwarz (CDU) wčera w Drježdźanach.

Wokrjesnu dróhu wutwarja

Budyšin/Ptačecy. Budyski wokrjes wokrjesnu dróhu mjez Lejnjom a Ptačecami dospołnje wutwari. Zdobom připrawja dróhu přewodźacy kolesowarski puć, kaž krajnoradny zarjad dźensa informuje. Twarski čas ma wot 6. měrca hač do 15. decembra trać. Za tutu dobu přejězd přez Lejno a Ptačecy zawrjeny wostanje.

Přeprošenje na Dźeń Saksow

Krótkopowěsće (23.02.23)

štwórtk, 23. februara 2023 spisane wot:

Změna w hrajnym planje

Budyšin. Hinak hač planowane předstaji Němsko-Serbske ludowe dźiwadło w lětušim 27. lětnym dźiwadle musical „The Adams Family“. Kaž zamołwići na swojej internetnej stronje zdźěla, přesunje so lětsa planowana inscenacija „Spuck unterm Riesenrad“ z organizatoriskich přičin na 2024. Kaž Sakske Nowiny dźensa pisaja, su nimo wobšěrneho přihota tež chorobne wupady přičina za přesunjenje.

Namjety za Nobelowe myto

Oslo. Za lětuše Měrowe Nobelowe myto je 305 kandidatkow a kandidatow namjetowanych. Kaž je Nobelowy institut w norwegskej stolicy Oslo zdźělił, steji na lisćinje nominowanych 212 wosobow a 93 organizacijow. Komu najwažniše politiske wuznamjenjenje spožča, chcedźa spočatk winowca wozjewić. Přepo­daće myta budźe 10. hodownika, na po­smjertninach Alfreda Nobela. Myto wuchadźa ze załožby Nobela (1833–1896), loni su je aktiwisća za čłowjeske prawa z Běłoruskeje, Ruskeje a Ukrainy dóstali.

Čěska Šwica dale zaraćena

Krótkopowěsće (22.02.23)

srjeda, 22. februara 2023 spisane wot:

Štomy dospołnje porubane

Ottendorf-Okrilla. Porubanje štomow we Łužničanskej holi je wotzamknjene. Wčera su lěsni dźěłaćerjo jenož hišće poslednje zdónki z přestrjenje wotwjezli, hdźež běše połdra lěta protestny camp aktiwistow klimy zaměstnjeny. Na terenje chce předewzaće KBO šćerk wudobywać a ma za to tež dowolnosć. Minjeny tydźeń je policija tam camp protestowacych z wulkozasadźenjom rumowała.

Někotři z wysokej mzdu

Magdeburg. Po rešeršach nowiny Mitteldeutsche Zeitung (MZ) płaći Srjedźoněmski rozhłós (MDR) 36 přistajenym mzdy zwonka tarifa a za to lětnje miliony wudawa. K tak mjenowanym sobudźěłaćerjam zwonka tarifa słušeja mjez druhim intendantka MDR Karola Wille a wosom direktorow sćelaka. „Zbytnych 27 sobudźěłaćerjow su zwjetša wotrjadnicy“ wopodstatni rěčnik MDR nowinje MZ.

Prezident wopyta wuběžk

Krótkopowěsće (21.02.23)

wutora, 21. februara 2023 spisane wot:

Přehladka z dalšej staciju

Přibysłaẃ. Pućowanska wustajeńca „Što rěka tu mjeńšina? Danojo, Frizojo, němscy Sintojo a Romojo, Serbja a rěčnicy delnjoněmčiny – Twoji njeznaći susodźa?“ je wotnětka w Kulturnohistoriskim muzeju w Přibysławje (Prenzlau) přistupna. Mjez přehladku dźensa wotewěracymi hosćimi běchu kulturny statny sekretar Braniborskeje Tobias Dünow (SPD), Ute Eisenack ze Zwjazkoweje rady za delnjoněmčinu a kurator dr. Robert Lorenc.

Z dwěmaj kandidatomaj

Łaz. Za wólby wjesnjanosty 23. apryla w gmejnje Łazu staj dwaj požadarjej wobkrućenaj, kaž Mandy Liepert, předsydka gmejnskeho wólbneho wuběrka, dźensa wozjewi. Mějićel zastojnstwa Thomas Leberecht kandiduje za CDU. Jeho wužada Frank Förster z Hermanec nad Sprjewju, kotrehož je AfD nominowała.

„Biikebrennen“ Frizow na Sylće

Krótkopowěsće (20.02.23)

póndźela, 20. februara 2023 spisane wot:

Myće Liebeskindej a Baumej

Drježdźany. US-ameriski architekt Daniel Liebeskind je z lawreatom 14. mjezynarodneho Drježdźanskeho měroweho myta. Wčera přepodachu jemu myto w Semperowej operje. „Zda-li so wšitko nimo być – wójna, genocid, terorowy nadpad – zbywa spomnjeće. Za to trjebamy městna wopominanja, kotrež njehodźa so přewidźeć a kajkež Libeskind naćisnje“, we wopodstatnjenju rěka. Čestne myto přiznachu politikarjej Gerhartej Baumej (FDP).

Premjera ze serbskej hudźbu

Berlin. We wobłuku tele dny wotměwaceho so 73. mjezynarodneho filmoweho festiwala Berlin bu minjeny pjatk film režiserki Anna Zett „Es gibt keine Angst“ premjernje předstajeny. Pask wopřijima mjez druhim spěw „Rückkehr aus Ithaka“ skupiny SERVI. Hudźbnik a komponist Jan Bělk piše, zo je „jara hordy, z małym podźělom“ filmej přinošować móc.

Zahubny woheń na zahrodce

Krótkopowěsće (17.02.23)

pjatk, 17. februara 2023 spisane wot:

Přichodnje zdarma do muzeja?

Lipsk. Zastup do trajnych wustajeńcow měšćanskich muzejow w Lipsku ma wot 2024 darmotny być. Tutón namjet bu na słužbnym posedźenju wyšeho měšćanosty wothłosowany, kaž město wčera zdźěli. Měšćanska rada pak hišće přihłosowała njeje. Z „atraktiwnym poskitkom“, kiž móhł so z modelom za dalše wustajenišća stać, chcedźa sej „korony dla zhubjeny publikum wróćo zdobyć“.

Filmowy festiwal zahajili

Berlin. Mjezynarodny filmowy festiwal Berlin 2023 bu wčera ze swjatočnej galu zahajeny. 19 paskow wubědźuje so wo „złoteho a slěborneho bara“; dohromady pokazaja na mjeztym 73. festiwalu, kotryž słuša k najwjetšim zarjadowanjam swojeho razu na swěće, něhdźe 250 produkcijow wšitkich žanrow. Lawreataj wosebiteju mytow za žiwjenski skutk staj režiser Steven Spielberg a kamerownica Caroline Champetier.

Wobdźělenje Rusow njedowolić

nowostki LND