Z wudaća: srjeda, 24 awgusta 2016

SJ Njebjelčicy – SV Frankenthal 4:2 (3:0)

Zestawa domjacych: D. Ričel – Haška, Hommel, Hrjehor, Hoelzel, Cyž, Hanuza, Lejnart, Čornak (77. Pawlik), Korjeńk (55. Šołta), F. Ričel

W swojej prěnjej domjacej hrě noweje sezony su chowancy Detlefa Panica a Handrija Krawčika publikumej nahladnu kopańcu poskićili. Hižo w 5. min. docpě Robert Lejnart 1:0. Z lěweje strony wuhra wón dweju škitarjow před přećiwniskej šěsnatku. Po tym zaměstni z wulkotnej třělwu bul njedźeržomnje w hornim třiróžku. Z přichodnym strašnym nadběhom postaji sudnik André Strelow na hraće z ruku w šěsnatce. Jědnatku za domjacych Rony Hanuza wěsće přetwori (11.). Dalšu dobru šansu Gabriela Čor­naka znješkódni hóstny wrotar z prima zasadźenjom a storči wótry bul k róžkej (21.). Jeno tři mjeńšiny po tym padny předrozsud k 3:0. Lejnartowy wótrje třěleny róžk móžeše hóstny škitar jenož tak wotwobarać, zo skoči bul do swójskich wrotow.

Do zakopa prěnjeje dypkoweje hry w krajnej klasy přećiwo mustwu Horni kraj Sprjewja bu škitar Bosćij Cyž za swoju stotu w trikoće prěnjeho mustwa SJ Chrósćicy počesćeny. Ze šěsć lětami bě wón w Chróšćanskej młodźinje F kopački šnórować započał. W starobnej klasy C přizamkny so z dalšimi přećelemi Sokołej Ralbicy/Hórki. Tam doby­ wón w lěće 2005 pod režiju trenarja Matijasa Šnaj­dera mišterstwo a pokal (C-młodźiny­).

Jako­ 18lětny nawróći so zhromadnje z Fabianom Pöpelom do Chrósćic. Z prěnim mustwom a trenarjom Andreasom Schul­zu postupi w lěće 2012 do wokrjesneje wyšeje ligi.

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy kabinet je dźensa diskutowany koncept ciwilneho škita schwalił a tak planowanjam w padźe teroroweho abo internetneho nadpada na puć pomhał. Knježerstwo reaguje z konceptom na změnu wěstotneho połoženja w Němskej. Mjez druhim dźe wo to, ciwilny katastrofowy škit a přihoty w padźe zakitowanja zjednoćić. Tak móža nětko wšelakore zamołwitosće Zwjazka, krajow a komunow lěpje koordinować.

Zapadne staty inkonsekwentne

Berlin (dpa/K/SN). Předsyda Towarstwa němsko-ruski forum Matthias Platzeck (SPD) zapadnym statam porokuje, zo su we wobchadźenju z Ruskej inkonsek- wentne a njesprawne. „Arabskich naftowych šajchow witamy jako přećelow, byrnjež w jich krajach ludźi kamjenjowali, čwělowali a wotprawjeli. To prajimy, što móžemy činić. Pola Ruskeje zapad porno tomu hinaše měritka nałožuje“, kritizuje bywši předsyda SPD a wjelelětny braniborski ministerski prezident.

Syrisku nadpadnyli

Rom (dpa/K/SN). Ćežke zemjerženje je srjedźnu Italsku trjechiło, žadajo sej tójšto smjertnych woporow a načinjejo njesměrne škody. Wosrjedź nocy je zemski stork wosebje hórsku prowincu Appennin mócnje třasł. Po dotalnych zwěsćenjach je znajmjeńša 38 ludźi zahinyło, zwjetša w swojich rozpadowacych twarjenjach. W znatym dowolnišću Amatrice samym su pjeć ćěłow našli. Jeho měšćanosta Sergio Pirozzi rjekny telewiziji RaiNews24, poł sydlišća hižo njesteji, rozpadanki su wjele ludźi pohrjebali, tež dźěći. Puće su zašlahane a milina wupadła. Naležnje prošeše wón wo pomoc z helikopterami. Jedyn z wobydlerjow sćelakej zadwělowany rjekny: „Wšitko je so nam skóncowało.“ Zemjerženje bě tež w regionomaj Latium a Umbria a bě samo pytnyć w 150 kilometrow zdalenej stolicy Romje. Po informaciji Podstupimskeho geofyziskeho instituta měješe zemjerženje sylnosć 6,1 a sta so dźesać ki­lometrow hłuboko.

Kóčka je po wšěm zdaću rozbuchnjenje we Wittenbergskim domskim zawiniła. Kaž policija zwěsći, bě zwěrjo elektroniske kachle, kotrež so přez dótknjenje wodźa, zašaltowało. Na kachlach stejaca plastikowa škla so zapali a sćopli blisku sprayjowu dozu, kotraž na to rozbuchny. Na zbožo so nichtó njezrani, rozbitki woknoweje škleńcy pak wobškodźichu před domskim parkowace awto.

Koleso na wuměłskej twórbje „Molecule Man“ w Berlinje dyrbjachu industrijni krosnowarjo wotstronić. Akcija, při kotrejž lězechu woni na třiceći metrow wysoku postawu, traješe połdra hodźiny. Čehodla a štó bě koleso tam powěsnył, njeje jasne. Pječa dyrbješe tež to wuměłstwo być. Wuhladali su kolesa tež na druhich městnach, hdźež poprawom njesłušeja, jedne wisaše na přikład na sćežoru ample.

Choćebuz (HA/SN). Šula za delnjoserbsku rěč a kulturu w Choćebuzu zhladuje lětsa na wosebity jubilej. Před 65 lětami běchu so tam kursy delnjoserbšćiny za dorosćenych oficialnje zahajili. Za Hornju Łužicu běchu lěta 1949 Serbsku lu­dowu uniwersitu (SLU) z kubłarnjomaj w Chrósće a Radworju załožili, 1951 slědowaše wotnožka SLU w Delnjej Łužicy. Wona bě w bywšim Bórkowskim hosćencu zaměstnjena. Tak zwoprawdźachu dale zaměr Domowiny, w serbskej ludnosći přewjesć wobšěrnje organizowane serbskorěčne dalekubłanje.

Tři lěta pozdźišo, 1954, załožichu Centralnu serbsku rěčnu šulu. Ta bě prěnje měsacy w Běłej Gorje (Byhleguhre) a hač do lěta 1990 w Dešanku pola Choćebuza. Po tym wobsteješe wulki strach, zo so wažne kubłanišćo zhubi. Tohodla bu 1992 Šula za delnjoserbsku rěč a kulturu jako dźěl Choćebuskeje ludoweje uniwersity nowozałožena. Na jubilej 1951–2016 chce šula na wosebitym zarjadowanju 26. septembra w měšćanskim domje spominać.

Mjenje na błyšćace mjena wotwonka a eksperimenty, za to pak bóle na swójskosć sadźa intendantka SLA Diana Wagnerec. Před lětom bě wona jeho nawod přewzała, a w planje noweje hrajneje dobje je rukopis hižo nimale 20 lět w jeničkej profesionalnej hudźbnej instituciji Serbow skutkowaceje raznje pytnyć. Hač su to program na česć Juraja Kubánki, zesylnjene zhromadne dźěło z NSLDź, z Friedemannom Böhmu a dalšimi tudyšimi partnerami, wona wě, kotre pokłady tule ma a na koho móže so spušćeć. Solidnje dźěłać rěka jeje hesło, a k tomu tež słuša, sej znowa repertoire a za turneje hodźace so programy zdźěłać. To njerěka, zo ćah SLA nětko do druhdy snano přejara glorificěrowaneje zašłosće jědźe. Diana Wagnerec skerje realizuje, štož je dźensa a přichodnje za profilowanje ansambla w domiznje runje tak kaž na wikach trěbne – inowacije inkluziwnje. Cordula Ratajczakowa

Forum „Politika zetka so z cyrkwju“ za Budyski wokrjes so wotměł

Budyšin (SN/MkWj). Wo islamje, muslimach a integraciji ćěkancow su dźensa w Budyskim krajnoradnym zarjedźe debatowali. Stało je so to we wobłuku diskusijneho foruma „Politika zetka so z cyrkwju“. Něhdźe sto ludźi, zastupnicy katolskeje a ewangelskeje cyrkwje, komunalni zamołwići a sobudźěłaćerjo krajnoradneho zarjada, je na forum přišło. Mjez nimi bě tójšto serbskich duchownych, ewangelski superintendent Jan Malink runje tak kaž dekan Wito Sćapan, fararjej Šćěpan Delan, Gabriš Nawka a dalši. Serbske gmejny zastupowaštaj mjez druhim Radworski a Chróšćanski wjesnjanosta Wincenc Baberška a Marko Kliman (wobaj CDU). Diskusijne koło přihotowała bě Sakska krajna centrala za politiske kubłanje w Drježdźanach z nawodu Frankom Richterom na čole, kiž je zarjadowanje na žurli zarjada moderěrował.

Budyšin (SN/CoR). Z dohromady pjatnaće premjerami, ze zajimawymi poskitkami w bohaće pjelnjenej protyce a z nowym chórowym nawodu startuje Serbski ludowy ansambl do noweje hrajneje doby. Prěni wjeršk čaka na hornjołužiski publikum hižo 2. a 3. septembra, hdyž předstaja balet, chór a orchester SLA na Jakubecec­ twjerdźiznje w Mortkowje druhi dyrdomdej trilogije wokoło króny serbskeho krala. Spektakl pod hołym njebjom je hižo 4 000 ludźi na Błótowskej nocy bajow dožiwiło.

„Lubowarjo folklory přińdu w přichodnej sezonje połnje na swoje kóšty“, přilubi intendantka SLA Diana Wagnerec wčera na nowinarskej konferency. Tak chcedźa z folklornej rewiju „Moja reja! Tanz. Freude“ něhdyšemu šefchoreografej SLA a wurjadnemu znajerjej słowjanskeje folklory Jurajej Kubánce programowy pomnik stajić. Delnjoserbska pre­mjera budźe 14. oktobra w Choćebuskim Piccolo-dźiwadle. Dźěći móža so zaso na „Bubon Bertu“ wjeselić.

Čitanje z romana„Paradiz“ z hudźbu wobrubjene

Budyšin (AW/SN). Do wobšěrneho programa njedźelu wotměwaceho so 3. dnja Hornjeje Łužicy zapřijachu we wobłuku něhdźe 19 zarjadowanjow w Budyskim a Zhorjelskim wokrjesu tež kulturny poskitk Zwjazka serbskich wuměłcow. Tak čitaše spisowaćel Křesćan Krawc Serbam a Němcam w Budyskim lokalu „Rańše słónco“. Z wulkim zajimom sćěhowachu přitomni rozprawu spisowaćela wo 100lětnej žiwjenskej situaciji serbskeje swójby kaž tež wuwjedźenja a stawiznički, rysowace jeho dźěćatstwo a powójnske dožiwjenja w Hućinjanskej wokolinje. Připosłucharjow putaše wosebje tež epilog w Krawcowym romanje „Das Ende vom Paradies“.

Powědał je literat tež wo swojim tuchwilnym wašnju pisanja. Tak koncentruje so wón při tworjenju nětko bóle na formu­ wěcneje knihi, zo by takle li­terarnu tematiku najbóle wěrjepodobnu předstajił. Křesćan Krawc je zetkanje z čitarjemi wužiwał, zo by skrótka předstajił někotre ze swojich dźěćacych a dalšich knihow – powědančkow a reportažow.