Z wudaća: srjeda, 24 meje 2017

Tež klětu chcedźa w Kamjenskej tworni baterijow młodostnych wukubłać

Kamjenc (SN/JaW). Twornja litiumo-inonowych baterijow Accumotive zaměrnje nowych dźěłaćerjow pyta. Hladajo na jeje tuchwilne rozšěrjenje z twarom dal­šeho zawodoweho dźěla z čimž pro­dukcisku pře­strjeń na něhdźe 80 000 m^² zeštworja, w přichodnych lětach tež ličbu sobudźěłaćerjow w měsće wjac hač po­dwoja. „Hač do kónca dekady budźe Accumotive­ wjac hač tysac ludźom dźěłodawar“­, kaž firma wozjewi.

Paducha při swojim łožu dožiwił je wčera rano młodostny w Dortmundźe. Skućićel měješe hižo jeho mobilny telefon w ruce. Ćahaše pak hišće za elektro­kablom, štož 17lětneho wubudźi. Tón bě runje­ tak wustróžany kaž paduch, kiž handy pušći a so z terasowymi durjemi zminy. Do toho wšak so młodostnemu hišće poradźi skućićela fotografować. Policija­ móžeše 25lětneho, kiž bě jej derje­ znaty, tuž spěšnje zajeć.

Jara krótki puć k městnu wohenja mě­ješe wohnjowa wobora wčera w Kölnje: Na třěše jeje hišće zaróštowaneje noweje gratownje bě woheń wudyrił. Wobornik jón wuhlada a swojich kolegow alarmowaše. Ći wšak mějachu to spo­čatnje za žort. Hakle po tym zo bě jich kolega přeswědčił, chwatachu přez dwór. Na třěše gratownje paleše so smołowcowy papjerc (Teerpappe). Płomjenja běchu spěšnje podušene, a nichtó so njezrani.

W času, jako studowach na Budyskim Serbskim wučerskim wustawje, zašćěpichu nam přichodnym kubłarkam jednu bytostnu informaciju do mozow. Dawajće kedźbu na swoje dźěći. Dyrbiće začuwać, kotre tryski a pryzle sej wone wumysleja. Zanurće so do jich myslow. Lochko prajene, tele „dyrbiće začuwać“, maš-li črjódku wokoło sebje, z kotrejež sej kóždy hólc a kóžda holca­ połnu kedźbnosć kubłarki wužaduje. Tuž je derje, zo je Sakska pomjeńšiła zastaransku ličbu dźěći na kubłarku, a to w žłobiku kaž tež pěstowarni. Snano budźe tale ličba přichodnje hišće mjeńša. Žadanje za tym­ znajmjeńša přiběra.

Myslu-li na njedawne njezbožo při Budyskim spjatym jězoru, sym dźakowna, zo njejsym swój čas ženje ani jedne ze swojich 24 tři- do štyrilětnych chowancow pytać trjebała. Wšako pućowach z nimi sama runje­ po tej šćežce, při kotrejž je so lětuše njezbožo stało. Milenka Rječcyna

Budyšin (CS/SN). Myslička bjezwumě­nitych zakładnych dochodow (bedin­gungsloses Grundeinkommen) wočiwi­dnje wjele ludźi zaběra: Wjace hač 200 zajimcow­ je wčera na přednošk załožerja a čłona dohladowanskeje rady drogerijoweho rjećaza dm, prof. Götza W. Wernera, do Budyskeje Ludoweje banki přišło.

Bě to druhe zarjadowanje w rjedźe „Budyskich­ rozmołwow“. Ze swojim měrnje a powažliwje poskićenym přednoškom móžeše referent drje mnohich zahorić, přiwšěm zby tójšto skeptiskich prašenjow.­ Bjezwuměnite zakładne dochody su finan­cujomne, rjekny prof. Werner na jedne z najčasćišo stajenych prašenjow. „Wone su hižo financowane“, wón přeswědčeny rjekny. Přetož hdyž ludźo dźěłaja, dawaja sej mjez sobu rukowaćelstwo. Žadyn čłowjek sam za sebje njedźěła. Tole je fundamentalny zmylk w myslenju. Kóždy dźěła za druheho a wočakuje, zo tež tón tamny za njeho dźěła. A to funguje samo w globalnym wobłuku.

Analyza aktualneho połoženja zanjechaneho dźěsća našeje kultury

Film je zanjechane dźěćo serbskeje kultury. Njeje so radźiło jón runoprawnje z tamnymi wuměłstwami tworjaceho wuměłstwa, hudźby a literatury etablěrować. To wšak njebě wotpohlad. Medialne poskitki mjeńšin maja so ze strukturalnymi wosebitosćemi rozestajeć. Poli­tiske a financne wotwisnosće sadźeja wuměnjenja za medijowu produkciju. Hospodarsce njejsu filmy hladajo na małe wiki rentabelne. Film w serbskej rěči ma jenož mało publikuma. Němske podtitule móhli problem rozrisać, tak jednore pak to njeje, byrnjež němscy přihla­dowarjo synchronizaciju zwučeni byli.

Na spěchowanje pokazani

SJ Njebjelčicy

– Natwar Němske Pazlicy 1:2 (0:1)

Zestawa domjacych: Hahn – Hrjehor, Kral, Haška, Pawlik, Hommel, Šołta, Hoelzel, Hanuza, Korjeńk (60. Čornak), Lejnart

Kóžda poražka je njepřijomna, a wosebje bolostna je derbyjowa. Hižo w prěnjej połseriji běchu koparjo Němskopazličanam podleželi. Tohodla bě cyłk trenarskeje dwójki Detlef Panic/Handrij Krawčik na to wusměrjeny sej dypki doma zdźeržeć. Hačrunjež běchu hosćo hrajersce lěpje nastajeni, by so to jemu poradźić móhło, by-li wuhrate šansy wuspěšnje wužiwał. Tale mizera pak ćehnje so hižo přez cyłu sezonu Njebjelčanow.

Hižo­ w 2. min. móhli domjacy wrota třělić, ale po spěšnje wuhratym nadběhu so to Stefanej Kralej, Robertej Lejnartej kaž tež Jakubej Šołće njeporadźi. W 5. min. nawjedowachu hosćo po wušiknym nadběhu nadobo z 0:1. Njebjelčenjo prócowachu so mócnje wo wurunanje, ale kaž hižo často so to Lejnartej (9., 12.), Tommyjej Hommelej (26.) a Pawlej Hrjehorjej (44.) wospjet njezešlachći.

ZFC Meuselwitz

– FSV Budissa Budyšin 4:1 (1:0)

Zestawa hosći: Große – Iliadis, Hoßmang, Hausdorf (56. Šisler), Hänsch, Müller (68. Němec), Barnickel, Kloß, Salewski, Rosendo, Žuljević (52. Herrmann)

Na poslednjej dypkowej hrě hrajneje doby 2016/2017 chcychu koparjo Budissy Budyšin porjadny zaćišć zawostajić. Torsten Gütschow žadaše sej wot swojich chowancow zasadźenje, zo bychu sezonu z dobrym wuslědkom wotzamknyli. Tójšto hrajerjow pak słowa Gütschowa po zdaću zrozumiło njeje abo bě snano w myslach hižo w dowolu. ZFC Meuselwitz bě wot wšeho spočatka angažowaniše mustwo. Wone hru postaješe a měješe mučnych hosći pod kontrolu. Prěnje móžnosće drje hišće njewužiwaše, do połčasa pak tola hišće z 1:0 (39.) nawjedowaše.

Hodźij (CK/SN). Nadawk, wuhotować wonkowne připrawy wohnjowoborneje gratownje w hornich Sulšecach, je Hodźijska gmejnska rada na swojim zašłym posedźenju přepodała. Za 67 250 eurow natwari dróho- a hłubokotwarska firma z Nišćanskeho měšćanskeho dźěla Jězor separatny přijězd, připrawi parkowanske městna, chce kanal za dešćikowu wodu kłasć, městno za kontejnery a pućiki plestrować a cyły teren wozelenić. Loni nasta při gratowni přitwar, hdźež maja wobornicy nětko dalekubłansku rumnosć, předrasćernju, duše a nuzniki. Nimo toho su jězdźidłowu halu nutřka wobmjetali, barbili a špundowanje zazyglowali. Tak je we wsy „parlička nastała“, rěkaše nětko w gmejnskej radźe.