Zły Komorow (SN/MiP/AN). „Łužica po puću k naslědnemu kulturnemu regionej – šansy a potenciale za serbskosć w kulturnym turizmje“, rěkaše tema zjawneho posedźenja, na kotrež běštej wčera towarstwo Serbski kulturny turizm a Choćebuzka wotnožka Serbskeho instituta do Byrgarskeho domu serbskeje cyrkwje w Złym Komorowje přeprosyłoj.

Dohromady 57 zajimcow z towaršnostnych wobłukow turizm, kultura, komunalna a krajna politika a wědomosć bě přichwatało, zo bychu přednoškam připosłuchali a so na popołdnišej dwudźělnej dźěłarničce k temje dnja wobdźělili. „Cyłkownje smy z dźensnišim inputom jara spokojom. Mjez přinoškami je dobrych idejow za dźěło do přichoda, ale tež kritiskich měnjenjow, kotrež k přemyslowanju pohnuwaja“, rozprawja Pětr Brězan, předsyda towarstwa Serbski kulturny turizm.

Dale a mjenje železa w Sprjewi

štwórtk, 07. měrca 2024 spisane wot:

Zły Komorow/Grodk (SN/at). Zežołtnjena Sprjewja wosebje ludźi w Delnjej Łužicy starosći. Techniske připrawy južnje Rulec młyna abo blisko Noweje Wsy (Burgneudorf) wjazaja železowy oksid a redukuja žołte brěmjo w rěce. Łužiska a srjedźoněmska towaršnosć hórnistwoweho zarjadnistwa (LMBV) je wčera rozprawu lěta 2023 wo monitoringu poćeženja ze železom Sprjewje a w Grodkowskim spjatym jězoru předstajiła a při tym redukowanje železa zwěsćiła. Cyłkowna koncentracija je přerěznje 0,5 miligramow na liter wučiniła. Wot hraničneje hódnoty dweju miligramow železo we wodźe widźiš. Rěka so wobruni jako dołhodobny sćěh wudobywanja brunicy.

Technisku připrawu je LMBV 2014 na přitoku Sprjewje k Grodkowskemu spjatemu jězorej twariła. W prěnim kroku wodu Sprjewje wapnuja, w dalšim srědk přidadźa, tak zo so wulke mnóstwa železoweho błóta wotsadźeja. 43 procentow železa we wodźe je tale připrawa wufiltrowała. To je na dobro wody, kotraž čeće do směra na Błóta. Železowe brěmjo na pegelu Grodk/Wylemojce je wot lětnje něhdźe 5 500 kg na 3 800 kg woteběało.

Tesla hišće cyły tydźeń zlemjena

štwórtk, 07. měrca 2024 spisane wot:

Po nadpadźe na milinowe zastaranje debatuja wo wěstoće infrastruktury

Grünheide (dpa/SN). Po atentaće na milinowe zastaranje twarca elektroawtow Tesla z USA w Grünheide pola Berlina wostanje produkcija awtow prawdźepo­dobnje hač do kónca přichodneho tydźenja přetorhnjena. Tole zdźěla předewzaće na naprašowanje medijow.

Nadpad je debatu wo tym nastorčił, kak móhli sensibelnu infrastrukturu w Němskej lěpje škitać. „Politika a hospodarstwo stej zhromadnje wužadanej, wěstotu milinowych syćow a kritiskich techniskich připrawow zaručić“, rjekny hłowny jednaćel Němskeje industrijneje a wikowanskeje komory Martin Wansleben wčera w Berlinje. Zwjazkowe knježerstwo dyrbjało wotpowědne zakońske rjadowanja skónčnje předpołožić.

Nawoda zawoda Tesla André Thierig rjekny. „Nadźijamy so, zo wěstotne zarjady Braniborskeje a tež Němskeje wo tym rozmysluja, kak móhli zawod zawěsćić.“ Krajne knježerstwo chcyło škitne naprawy zesylnić, pokazuje pak zdobom na to, zo njeje stoprocentowski škit móžny.

Niwow do korony nimale docpěty

srjeda, 06. měrca 2024 spisane wot:

Marketingowa towaršnosć Hornja Łužica-Delnja Šleska zhladuje na wuspěšne turistiske lěto. Přiwšěm je hišće dosć rezerwow, na kotrymž měło so zaměrnje dale dźěłać.

Nikriš (AK/SN). Lěto 2023 bě za turistisku branšu w Hornjej Łužicy wuspěšne lěto. Hladajo na cyłu Saksku je region nastupajo ličbu přenocowanjow třeće městno docpěł. Tole wuswětli předwčerawšim w Nikrišu (Hagenwerder) krajny rada Zhorjelskeho wokrjesa dr. Stephan Meyer (CDU), kiž je zdobom prezident euroregiona Nysa. W „Hotelu zmysłow“ při Bartonskim jězorje (Berzdorfer See) je Marketingowa towaršnosć Hornja Łužica-Delnja Šleska (MGO) minjene turistiske lěto bilancowała. Wuslědki loni běchu samo lěpše hač lěto do toho. Z tym je so nimale niwow do korony docpěł. Za branšu je tole dobre znamjo.

Prěni zaryw za wulku halu Choćebuskeje porjedźernje železnicow su wčera přewjedli. Braniborski ministerski prezident Dietmar Woidke (SPD, nalěwo) při tym dotalne dźěło chwaleše. Nowa 500 metrow dołha hala ma 2026 hotowa być a mjeńšu halu wudospołnić. W njej wot januara spěšniki ICE přehladaja a wuporjedźeja. Nastanje 1 200 dźěłowych městnow. Foto: Michael Helbig

Dny zymy su cyle oficialnje zašłe. Nalěćo na nas čaka a z tym wosebje ratarjam zaso wjace dźěła na polach do rukow hlada. ­Nětko je dobry čas hnojiwa na pola wozyć, zo by so póda prawje derje z wutkami nasrěbała a bohate žně přinjesła. Tež blisko Chasowa su tute dźěła póndźelu zahajili a hnójnicu kidali. Foto: SN/Bojan Benić

Wobydlerjo aktiwistow podpěruja

póndźela, 04. měrca 2024 spisane wot:

Grünheide (dpa/SN). Škitarjo wobswěta su braniborske knježerstwo namołwjeli, planowane rozšěrjenje twornje Tesle w Grünheide zadźeržeć. „Što dyrbi so ­hišće stać, doniž politikarjo njereaguja“, wu­zběhny Lou Winters. Wona angažuje so w zwjazku, kotryž so přećiwo planam Tesle zasadźa. Předewšěm aktiwistka kritizuje, zo dźe politikarjam jenož wo profit. Twornja njeměła hižo žane spěchowanske srědki ze stron braniborskeho knježerstwa dóstać. Po słowach wobswětoškitarjow předewzaće přirodu masiwnje wohrožuje. To nastupa mjez druhim pitnu wodu. Tež hódnoty wopłóčkow, kotrež so z twornje do systema dóstanu, su přewysoke. Zastupjerjo gmejny w Grünheide njesmědźa tole ignorować. Kaž z naprašowanja wuchadźa, je wjetšina wobydlerjow tohorunja přećiwo planowanemu rozšěrjenju twornje za elektroawta.

Protesty burow špatny přikład

štwórtk, 29. februara 2024 spisane wot:
Augsburg (dpa/SN). Prezident Centralneho zwjazka rjemjeslnikow Němskeje Jörg Dittrich je do zahajenja mjezynarodnych rjemjeslniskich wikow w Mnichowje swoju branšu před tym warnował, sej najebać wulku njespokojnosć mnohich zawodow protesty ratarjow za přikład brać. Hospodarska politika njesměła so na dróhach wudiskutować, ale w parlamentach a w dialogu politiki z powołanskimi zwjazkami, rjekny Dittrich Augsburgskim nowinarjam. Wón začuwa ­wulki ćišć z wjacorych dźělow Němskeje, přikładej burow sćěhować a tohorunja protestować. Dittrich ma tole za wopačny puć. Politikarjow prezident zwjazka rjemjeslnikow namołwja, so problemam zawodow chutnje přiwobroćić a aktiwnje za rozrisanjemi pytać. „Njetrjebamy ‚zrozumjenje‘, ale pomoc“, rjekny.

Dialog a wola pomhać

štwórtk, 29. februara 2024 spisane wot:
Kak je w małej, swójbnej naležnosći, tak je runje tak we wulkej, cyłotowaršnostnej: Maksimalne žadanja njepřinošuja k tomu problemy rozrisać, ale pačene pozicije skerje pohłubšeja. Njespokojnosć dlěši čas jeničce wótře na dróze zwuraznjeć ma tójšto potenciala za njekónčacu so spiralu njemdrosće, za dalše zdalowanje tych, kiž měli poprawom ze sobu rěčeć, a přiwótřenje konflikta. Poselstwo prezidenta Centralneho zwjazka rjemjeslnikow Němskeje Jörga Dittricha je toho­dla jasne: werbalnje wotbrónić, zwólniwy być za rozmołwu na samsnej runinje a na tajkim wobstawać. W jeje srjedźišću měli problemy stać, kotrež ćěrja njespokojenych k zjawnym protestam. Woni čuja so njesłyšeni a ze swojimi wšědnymi starosćemi wo traće zawoda sebi samym přewostajenych. Pobrachowaca komunikacija je dowěru do dźěławosće wolenych politikarkow a politikarjow podrywała. Ju wróćo zdobyć je ćežki puć – z dialogom a krutej wolu, tamnej stronje pomhać chcyć. Axel Arlt

Busy zaso njepojědu

srjeda, 28. februara 2024 spisane wot:
Budyšin/Zhorjelc (SN). Dźěłarnistwo ver.di je za tutón tydźeń dalše stawki w zjawnym bliskowobchadźe připowědźiło. Štwórtk a pjatk dyrbja so sobujěducy w Budyskim a Zhorjelskim wokrjesu na wupady jězbow nastajić. Kaž zdźěli wo­krjesny wobchadny hamt Budyskeho wokrjesa w Kamjencu, su woni „jenož informaciju dóstali, zo so stawkuje“, nic pak hdy a w kajkim wobjimje. Šule su na to skedźbnili, zo je busowe předewzaće RegioBus znowa lisćiny z wupadnjenymi jězbami na swojej webstronje wozjewiło. Tam móža so tež priwatnicy informować. Kaž wuchadźa z lisćinow, pojědu busy Šmitec wozydłownistwa z Radworja po planje. Tež w Zhorjelskim wokrjesu je situacija podobna. Krajnoradny zarjad tam z toho wuchadźa, zo něhdźe połojca wšěch busowych jězbow po planje budźe. Tež woni pokazaja na internetne strony busowych předewzaćow we wo­krjesu, hdźež móža so potrjecheni informować. Stawki štwórtk a pjatk potrjechja cyły Saksku. Hižo wot póndźele stawkuje dźěłarnistwo ver.di po cyłej Němskej za powyšenje mzdow a poniženje dźěłoweho časa.

nowostki LND