Dobry wukon a tola minus
Sorabia: Naprawy za hospodarski wuspěch so poněčim wuskutkuja
Nowoslicy (JK/SN). Na swoju 33. hłownu zhromadźiznu su so wutoru w Nowosličanskej Dinarjec swjedźenskej žurli akcionarojo Róžeńčanskeje agrarneje AG Sorabia zetkali. Wobsah a wotběh zhromadźizny podležeštej znatemu krutemu porjadej. Wosebje na rozprawu wo lońšim hospodarskim lěće noweho předsydy předsydstwa, Chrisa Fabiga, běchu přitomni wćipni. Fabig předewzaće wot lětušeho 1. januara nawjeduje. Na spočatku witaše přitomnych předsyda dohladowanskeje rady, Dirk Urban, a wozjewi obligatorisce ličby přitomnych akcionarow a z tym přitomneho kapitala akcijoweje towaršnosće. Kaž hižo minjene lěta bě jenož snadny dźěl kapitala zastupjeny.
Dobre žiwidła njetrjebaja daloke puće
Regionalne a ekologisce produkowane žiwidła su dale a woblubowaniše. Kajkich akterow pak docyła w našim regionje mamy? Što woni produkuja a hdźe móža sej zajimcy produkty nakupować? Lisa-Maria Cyžec je so na puć podała a hladała, što so w nakupnišćach chowa.
Čłowjek je, štož jě. Dobry słód započnje so před swójskimi durjemi, chiba pola susoda na zahrodźe. Regionalnosć a naslědnosć stej tež buram we Łužicy wažnej.
Chcych wědźeć, kak dobre regionalne žiwidła woprawdźe su. Tuž sym so na puć podała, z producentami rěčała, wudźěłki woptała a testowała. Što sym našła? W prěnim rjedźe: kołbasu ze škleńcy, wolij z domizny a kisało z permakultury. A ludźi z jasnym nastajenjom.
Parlička Łužicy womazana
Měšćanostka Christine Herntier (njestronjanka) widźi to tak: „Grodk wobara so stracham z prawicarskoekstremneje strony ,III. puć‘“. Mjeztym jej AfD z wotwolenjom hrozy.
Grodk (AK/SN). Wo połoženju w měsće, kotrež so „parlička Łužicy“ mjenuje, wuradźowaše měšćanostka nětko ze zastupjerjemi šulskeho zarjada, wustawoškita, mobilneho poradźowanskeho teama Braniborskeje a koordinaciskeho běrowa „Tolerantna Braniborska“ krajneho knježerstwa. Přičina je nawal prawicarskich móranjow, přećiwowustawowych symbolow, překrasnjenje Adolfa Hitlera wosrjedź města kaž tež wobškodźenje wěcow a zanjerodźenje w měsće kaž ženje dotal. Na to pokaza tež reportaža rbb „Młodźi. Naprawo. Radikalnje – neonacije we Łužicy“. Herntier je so hižo do toho w hamtskim łopjenje tuteje temy dla na zjawnosć wobroćiła (SN rozprawjachu).
W přinošku so měšćanostka tež prašeše: „Kak móže być, zo přińdu wučerjo a šulerjo z wobeju wyšeju šulow ke mni, połni złobow a stracha, a mi wo situacijach rozprawjeja, kotrež njejsym za móžne měła? Kak móže być, zo mje runočasnje wo to proša, zo wo tym njerozprawjam?“
Jeho cyłe žiwjenje je rekultiwěrowanje Łužicy
Hildebrand Sauer załoži před 30 lětami firmu PLB Łaz / Dźensa wjedźe jeho syn žiwjenski skutk dale
Poprawom je so dr. Hildebrand Sauer ze skótnym lěkarjom stać chcył. Tola jeho mać bě jemu k ratarstwu radźiła. „Moja wowka Marta Sarodnikowa je hišće wšědny dźeń běžnje serbsce rěčała. Wona chodźeše wšědnje w narodnej drasće“, powěda dźensa 82lětny. „Sydom z jeje jědnaće dźěći je we wójnje zemrěło … Tutón trawma moju wowku čas žiwjenja wjace njepušći.“
Ćěkancow fairnje do wšědneho dźěła zapřijeć
W parku za swójby Kóšyna je 13 Ukrainjanow přistajenych
Z Mariju je so wšitko započało. „Chcu tu dźěłać“, je Ukrainjanka na swój smartphone napisała. Z tym steješe w nowembru 2023 před zarjadnistwom zaměroweho zwjazka Łužiska jězorina Braniborska w parku za swójby Kóšyna (Großkoschen) při Złokomorowskim jězoru.
„Pytachmy za nju rozrisanje, přetož zwjazk trjebaše nuznje sobudźěłaćerjow w domjacnosći“, powěda předstejićer zwjazka Detlev Wurzler. „Tehdy běštej wobłukaj domjacnosć a hladanje zelenišćow hišće dźělenej. Mjez sobudźěłaćerjemi bě distanca. Jedni hladachu naše přemysłowe připrawy, tamni zjawne wobłuki. Sym so wot spočatka wo to prócował, wšitkich sobudźěłaćerjow zwjazka jako cyłk hromadu zwjesć. Dalše wužadanje bě, sobudźěłaćerjow po móžnosći cyłe lěto zaběrać. Smy minjene tři lěta wjac hač 40 sezonowych zrěčenjow na cyłolětne zrěčenja přetworili.“ Marija słušeše k prěnim ukrainskim sobudźěłaćerjam w parku za swójby. Dźensa dźěła za komunalny zaměrowy zwjazk 44 wot 130 sobudźěłaćerjow na polu domjacnosće. Z toho je 13 Ukrainjanow.
Baćon žně wobkedźbował
Jako šuler w zawodźe swój powołanski puć namakał
Plahowarnja prosatow w Němcach woswjeći lětsa 50. róčnicu swojeho wobstaća. Zawod z dohromady třinaće sobudźěłaćerjemi nawjeduje wot lěta 2020 rodźeny Spalowčan Sebastian Stolzki.
„Na wšědnym picowanskim planje steja pšeńca, mlokowy próšk, soja-buny, lucerna abo ječmjeń. Dohromady wšak mamy něhdźe 50 wšelakich wobstatkow picy za naše prosata“, powěda jednaćel kormjernje swini w Němcach Sebastian Stolzki. „Nimo toho trjebaja swěcu, dosć ruma a zabawu. Strowota a derjeměće zwěrjatow stejitej na prěnim městnje pola nas“, doda wón.
Prosatka, kotrež so tu narodźa, wostanu prěnje štyri tydźenje swojeho žiwjenja pola maćerje-rancy. Hdyž su něhdźe 28 kilogramy ćežke, wopušća zawod hižo w šěstym abo sydmym tydźenju žiwjenja. „Předawamy prosata na kormjernje swinjow po cyłej Němskej, kóždy tydźeń něhdźe 600 do 900“, znazornja jednaćel. W kormjernjach swini wotrostu zwěrjata potom dalšich 16 tydźenjow, doniž njesu něhdźe 130 kilogramow ćežke – potom su k rězu zrałe.
Spočatki zawoda
Kupjel insolwentna
Krušwica (SN/VaŽ). Dožiwjenski swět Krušwica měješe po dwutydźenskim turnusowym hladanju dźensa zaso wotewrěć – tola tutón plan je so změnił. Na Drježdźanskim hamtskim sudnistwje bu zašły štwórtk próstwa wo insolwencu zapodata. Financne problemy su so naposledk dramatisce přiwótřili. Na internej zhromadźiznje sobudźěłaćerjow rěkaše, zo su wšitke pjenjezy přetrjebane. Za čas hladanja běchu w domje lědma rjemjeslnicy widźeć. Jednaćel Stefan Blümel, kotryž je wot januara 2025 w zastojnstwje, njebě za naprašowanja docpějomny. Jenički towaršnik, gmejna Krušwica, deficitarnu cyłolětnu kupjel bytostnje ze srědkami podpěra. Najebać zwyšenje wobrota w lěće 2023, nachwilneho zawrjenja Łužiskeje kupjele we Wojerecach dla – stupace energijowe a personalne kóšty zawod sylnje poćežuja. Z nowonatwarom Łužiskeje kupjele je nachwilna šansa, so financielnje zhrabać, nětko nimo.
Stupace mzdy zawinowachu přidatne kóšty we wysokosći něhdźe 100 000 eurow. Hač a hdy so kupjel zaso wotewri, wostanje njejasne.
Za dowol bjez zadźěwkow
Nastork za nowe
Drježdźany (SN). Dalši wuspěch za sakskich wunamakarjow: We wobłuku wubědźowanja „Startup Factories“ zwjazkoweho ministerstwa za hospodarstwo słuša konsorcij „boOst Startup Ecosystem“ do kruha dźesać projektow, kotrež buchu po cyłej Němskej wuzwolene. Na „boOst“ je so ze Sakskeje wosom wysokich šulow z Drježdźan, Kamjenicy, Lipska, Freiberga a Mittweidy wobdźěliło, z Durinskeje přidružištej so jim Friedricha Schillerowa uniwersita a Wysoka šula Ernsta Abbe (wobě w Jenje). Koordinaciju matej Techniska uniwersita Drježdźany a uniwersita Lipsk w horšći. Nětko wočakuje konsorcij spěchowanje Zwjazka we wobjimje hač do dźesać milionow eurow a znajmjeńša runje telko pjenjez wot partnerow z industrije.
