Mjeńšinowy model jako imaterielne kulturne namrěwstwo nominowany

Flensburg (SN/at). Statnu mjezu přesahowacy němsko-danski mjeńšinowy mo­del w Južnym a Sewjernym Schleswigu je za status imaterielneho kulturneho namrěwstwa UNESCO nominowany. Próstwu wo zapis do registra „dobrych přikładow z praksy“ organizacije Zjedno­ćenych narodow za kubłanje, wědomosć a kulturu wot wutory předleži, kaž Južno­schleswigska nowinarska słužba informuje. Wo přiwzaću do registra imaterielneho namrěwstwa UNESCO ma mjezystatny wuběrk kónc lěta 2021 rozsudźić.

Němsko-danski mjeńšinowy model je přikład měrniweho zhromadneho žiwjenja. Wurostł je wón z ludoweju wothłosowanjow w lěće 1920, po kotrymajž słuša sewjerna Schleswigska k Danskej, južna k Němskej. Charakteristiske je, zo ma wotpowědna wjetšina ludnosće mjeńšinu za jasne kulturne wobohaćenje regionow na woběmaj stronomaj mjezy.

Vatikan (B/SN). Martrowny tydźeń płaći w běhu cyrkwinskeho lěta we wšěch kře­sćan­skich konfesijach jako najwažniši. Wosebje su to zeleny štwórtk, ćichi pjatk a ćicha sobota, hdyž wěriwi na wosebite wašnje na ćerpjenje, wumrěće a zrowastanjenje Chrystusa spominaja. Hišće ženje­ njejsu tute wobrjady we Vatikanje bjez kemšerjow přewjedli. Lětsa pak budźe bamž Franciskus prěni raz najwažniše liturgije za zawrjenymi durjemi swjećić. „Njejsym dotal wo žanej přirunajomnej situaciji słyšał, tež nic, jako w Romje cholera zachadźeše, abo we wójnskich časach“, praji Vatikanski fachowc Ulrich Nersinger Kölnskemu rozhłosowemu sćelakej Domradio.

Duchownje so zwjazać

Wrócław (JBR/SN). Delnjošleska stolica Wrócław ma wulke zbožo w ćežkim času koronapandemije dla. Wo wobydlerjow stara so, kaž nan wo swoje dźěći, wyši měšćanosta Jacek Sutryk. Wšědnje wječor napoł sedmich ma wón z ludźimi zwisk přez internet. Tak rozprawja jim wo aktualnych naprawach knježerstwa, prosy jich, wukazy respektować, a sćerpnje wujasnja, čehodla su trěbne. Wot 1. jutrownika na přikład su parki, bulwary a promenady podłu Wódry zawrjene. Tež jara woblubowane měšćanske kolesa njejsu wjace přistupne. Dźěći njesmědźa so bjez dorosćeneho wonka pokazać. Gumijowe rukajcy we wobchodach su winowatosć. Měšćanosta wšitkich namołwja, „jutry jenož doma we wuskim kruhu swójby swjećić. Dyrbimy zhromadnje přetrać, zo bychmy so na klětu wjeselić a potom wšitke swjatočnosće nachwatać móhli.“

CDU žada sej plan za Łužicu

Podstupim (dpa/SN). Opoziciska CDU w braniborskim sejmje je krajne knje­žerstwo namołwiła, strukturnu změnu we Łužicy pjenježnje podpěrać. „Štož pobrachuje, je plan za Łužicu“, wobžarowaše hospodarskopolitiski rěčnik CDU, Dierk Homeyer wčera w aktualnej hodźinje parlamenta­. „Trjebamy spěšnu a njebě­rokratisku pomoc za předewzaća, kotrež so na nowe wobłuki zwaža.“ Přiwšěm je jasne, zo je brunica hišće dołho za spušćomne a zapłaćomne zastaranje ludźi z milinu trěbna, Homeyer rozłoži. Braniborske knježerstwo pak měło wotwidźomneho kónca zmilinjenja dla strukturnu změnu zahajić. „Dźe wo industrijny zakład wšeho kraja“, wón napominaše.

Ochranowske hesła zestajane

„Bayerska skrótši lětnje prózdniny“. Tale WhatsApp-powěsć, zwjazana z manipulowanej titulnej stronu tydźenika Der Spiegel, je 1. apryla tójšto njeměra zbudźiła. Tři tydźenje wjace šule, zo bychu koronapandemije dla wupadnjenu wučbu nachwatali, to bě mnohim hororowa informacija. Zestajał bě ju nan w Mnichowje, kiž chcyše swoje tři dźěći nastróžić. Te pak trjebachu jenož někotre sekundy, zo bychu aprylski žorćik spóznali.

Klawnojo w chorownjach, kotřiž běchu małych pacientow na dźěćacych stacijach a w hladarnjach dotal zwjeseleli, pokazuja swoje pryzle a žorty wotnětka w interneće. „Chcemy pacientow pohonjeć, zo njejsu same a zo jich při wustrowjenju podpěrujemy“, zdźěla towarstwo klinikowych klawnow w Berlinje. Woni su za dźěło z dźěćimi wosebje wukubłani a skutkuja wot lěta 2003 w medicinskich zarjadnišćach.

Nichtó njemóže dźensa z wěstosću rjec, hdy budźe po koronakrizy a kak dołho dyrbimy wšitke naprawy hišće znjesć, kotrež tak raznje do našeho wšědneho dnja zasahuja. Porno tomu pak je hižo dźensa jasne, zo pisamy nětko zhromadnje kapitl, kotryž drje do stawizniskich knihow zańdźe. Snano změje wón hesło „Towaršnosć w nuzowym stawje – što je naraz wšitko móžno“.