Žada sej kónc wójnow
Vatikan (B/SN). W swojim tradicionalnym jutrownym poselstwje žadaše sej bamž Franciskus energisce bórzomne zakónčenje wójnow na swěće a sprawne rozdźělenje šćěpiwow. Wosebje apelowaše wón, njezabyć na chudych a bědnych. Korony dla njepřednjese wón jutrowne poselstwo po zwučenym wašnju z wokna k Pětrowemu naměstu, ale přečita je po kemšach we Vatikanskej bazilice, hdźež wobdźěli so jenož něhdźe 200 kemšerjow. „Zrowastanjenje Jězusa by móhło wosrjedź tutych napjatosćow budźić nowu nadźiju,“ rjekny bamž. 170 telewizijnych sćelakow wusyłaše bamžowske žohnowanje „Urbi et orbi“. Hižo w jutrownej nocy bě pontifeks pozbudźował: „Z Božej pomocu móže so z črjopjenca čłowječich stawiznow stać wuměłstwo.“
Lětsa do Francoskeje
Poselstwo budźi nadźiju
Münster (B/SN). „Hdyž je Chrystus smjerć předobył, budźe tež nam móžno bój přećiwo koronawirusej dobyć.“ Takle Münsterski biskop Felix Genn z pomocu jutrowneho widejoweho poselstwa wjetšu nadźiju budźi. „We wobłuku cyrkwje so wjele ludźi čestnohamtsce angažuje. Dźakuju so wšěm, kotřiž staraće so wo chorych, starych a wosamoćenych a pokojeće mrějacych“, praji Genn, kiž zdobom kubłarki a kubłarjow kaž tež wučerki a wučerjow do swojeho poselstwa zapřijima. Wosebity dźak wupraja wón swójbam kaž tež samostejacym za starosć wo swoje dźěći a hladanje potrěbnych swójbnych. Biskop wěriwych namołwja „njespušćić nadźiju, zo koronu přewinjemy“.
Rozprawja wšědnje wo bamžu
Kardinal so zastojnstwa wzdał
Vatikan (B/SN). Bamž Franciskus přetworjenje romskeje kurije dale pospěša. Próstwu kardinala Roberta Saryh wo wotstup je wón přiwzał. Konserwatiwny Sarah je 75 lět a tak w starobje, w kotrejž ma bamža pisomnje prosyć, chce-li so zastojnstwa wzdać. Z Gineje pochadźacy bě kardinalny prefekt kongregacije za Bože mšě a porjad sakramentow. Přeco zaso je sej jako nawoda zarjadnistwa reformy liturgije žadał. Na konferency 2016 w Londonje na přikład wón měšnikow namołwješe zaso z chribjetom k wěriwym Božu mšu kaž do II. Vatikanskeho koncila swjećić. Wjackróć je tež reformowy kurs bamža Franciskusa zjawnje kritizował.
Katolikojo w sakskej diasporje
Mjez sobu so podpěrać a sylnić
Drježdźany (B/SN). Z modlitwu a mjezsobnym sylnjenjom hodźi so zmotanosć w tychle ćežkich časach přewinyć. Naša zhromadnosć je nětko wosebje wažna, namołwi krajny biskop ewangelsko-lutherskeje cyrkwje Sakskeje Tobias Bilz hłownohamtskich a čestnohamtskich cyrkwinskich sobudźěłaćerjow, za čas koronapandemije njespušćić zmužitosć. „Z Božej pomocu dobywamy nowe perspektiwy. Koronapandemija nas k tomu namołwja, so dopominać na žórła našeho duchowneho žiwjenja a je wužiwać“, piše biskop Bilz w lisće sobudźěłaćerjam w cyrkwi. „K tomu słušeja modlitwa, krutosć, čitanje biblije, wšelake wosobinske formy nyšpora a małe formaty Božich słužbow. Wone su wažna kótwica, hdyž so wšitko do prašenja staja.“
Za azyl Pakistanjana
Wopory namocy wopominał
Mossul (B/SN). Bamž Franciskus bě na wopyće w Iraku tež w awtonomnej kónčinje Kurdistanje. W Mossulu, něhdyšim hłownym sydle teroristiskeje milicy Islamski stat, wopominaše wón wopory wójny a namocy. K woporam njeskutkow słušeja muslimojo, křesćenjo a jezidojo. Na kóncu modleše so bamž z přitomnymi wosebity wopomnjenski paćer. Chaldejsko-katolski arcybiskop Najib Mikhael Moussa je so swjatemu wótcej za wopyt wutrobnje dźakował. „Naš kraj trjeba profetiski hłós, zo by tu ćerpjacym ludźom pomhał“, wón podšmórny.
Móža synagogu twarić
Podstupim (B/SN). Jako poslednja němska krajna stolica dóstanje Podstupim zaso synagogu. Po lětadołhim tam-a-sem chcedźa ju lětsa nazymu twarić započeć, kaž to kultusowa ministerka Braniborskeje Manja Schüle (SPD) zhromadnje z prezidentom Centralneje rady židow w Němskej Josefom Schusterom připowědźi. Kraj natwari za 13,7 milionow eurow na Hrodowej synagogu a wosadny centrum. Fachowje přewodźa projekt Centralna městnosć dobroćelstwa židow w Němskej. Twarske dźěła maja po planje w lěće 2024 zakónčene być.
Katedrala znowa wotewrjena
1 700 lět swjećimy njedźelu
Rom (B/SN). Kejžor Konstantin Wulki je 3. měrca 321 přikazał, zo maja sudnicy, zawody a měšćanske wobydlerstwo njedźelu wotpočnyć. Jenož wjesni wobydlerjo smědźachu wusywać, žnjeć a skót zastarać. Tón pisomny dokument je hač do dźensnišeho zachowany. Wědomostnicy tukaja, zo bě so kejžorej židowske rjadowanje tydźenja ze sedmym dnjom jako sabat zalubiło. Sedmy dźeń bu po přikazu kejžora Konstantina Bohu słónca wěnowany.
Wustupy z cyrkwje hroža
Berlin (B/SN). „Dokelž so reformy w katolskej cyrkwi dlija, hrozy strach, zo so cyrkej šćěpi.“ Tole zwěsća historikarka a profesorka na Berlinskej Humboldtowej uniwersiće Birgit Aschmann. Jako čłonka Centralneho komiteja katolikow a synodalneho puća wona tež hibanje „Maria 2.0“ stajnje zaso pozbudźa, dale wo runoprawosć žonow wojować. „To wožiwja debaty mjez doprědkarskimi a konserwatiwnymi kruhami, mjez biskopami a lajkami.“ Přećiwnicy měšniskeje swjećizny za žónske dźě skedźbnjeja zas a zaso na pastyrski list „Ordinatio Sacerdotalis“ z lěta 1994, kotryž bě tehdyši bamž Jan Pawoł II spisał.
Ludnosć surowy hłód trada
Polacy za wotstup biskopow
Waršawa (B/SN). Po tym zo je studija tydźensce wuchadźaceho powěsćoweho magacina Wprost dalše skandale pedofilnosće wotkryła, so 58,7 procentow Polakow za wotstup wšěch biskopow wupraja, 33,9 proc. ludźi je přećiwo tomu. Naprašowanje přewjedł bě Institut United Surveys. 87 procentow 30- do 39lětnych mjez naprašowanymi bě sej žadało, zo měli wšicy biskopja kraja wotstupić. Protesty přećiwo zamjelčenju seksualneho znjewužiwanja w pólskej cyrkwi přiběraja.
Pomoc k wumrěću njeposkićić
Jubilejne lěto za židow
Düsseldorf (B/SN) W Němskej mamy mjeztym 1 700 lět židowske žiwjenje. Najstarše tudyše pisomne žórło pochadźa z lěta 321 wot kejžora Konstantina. Předsyda nošerskeho towarstwa jubilejneho lěta Matthias Schreiber wupraji so w interviewje z katholisch.de k židowskim korjenjam křesćanstwa, k antisemitizmej w Němskej a k zamołwitosći křesćanskich cyrkwjow napřećo židowskim sobučłowjekam. Schreiber je ewangelski farar a dźěła dźensa jako cyrkwinski a nabožinski społnomócnjeny w statnej kencliji w Düsseldorfje.
Na „dróhu smjerće“ njezabyć
Bonn (B/SN). Zastupjerjo katolskeho kubłanskeho skutka su na swětowym dnju židowstwa a křesćanstwa wopory nacionalsocializma wopominali a k stražliwosći a čłowjeskosći namołwjeli. Tak napominaše bamž Franciskus we wosebitym poselstwje, zo njeměłoj so tajka hida a namóc kaž w času holocausta hižo wospjetować. „Wobhladajće sej, kak běchu tehdy započeli dróhu smjerće, ničenja a brutality twarić.“ Křesćenjo měli sej přeco znowa wuwědomjeć, zo je so Jězus jako žid narodźił a jako žid na křižu wudychał.
Róžowa póndźela w Kölnje
Köln (B/SN). Dokelž póstniske ćahi lětsa wupadnu, přewjedźechu přećah dźensa w miniaturnej formje a klanki w póstniskich kostimach přez město rejowachu! Wot lěta 1802 zahorjatej legendarnej a typiskej klance na kijach Tünnes a Schäl Kölnskich wobydlerjow. Při tym rěčitej wonej w Kölnskim dialekće. Ze sydom do wósom kilometrow dołhim póstniskim přećahom z něhdźe 10 000 wobdźělnikami bě w zašłych lětach Kölnjanski ćah najwjetši w cyłej Němskej. Lětsa stejachu we wulkej hali jenož 16 miniaturnych póstniskich wozow. Róžowa póndźela je wusko z katolskej cyrkwju zwjazana. Swjedźeń wotměje so stajnje póndźelu do popjelneje srjedy. Wot 11. do 19. lětstotka počesćichu bamžojo njedźelu do róžoweje póndźele zasłužbne wosobiny ze złotej róžu. Dokelž wotměwaše so hłowna zhromadźizna karnewalskich towaršnosćow přeco póndźelu po tutej njedźeli, pomjenowachu ju norojo róžowu póndźelu.
Bamž planuje jězbu do Iraka
Vatikan (B/SN). Bamž Franciskus chce najebać wobmyslenja do Iraka lećeć. „Tež hdyž budźe mje wjetšina Irakčanow pandemije dla jenož w telewiziji sćěhować móc, móža woni začuwać, zo je bamž mjez nimi“, rjekny pontifeks w rozmołwje ze žurnalistami we Vatikanje. Hižo Jan Pawoł II. bě so w lěće 2000 nadźijał, zo móže Irak wopytać. Politiskich napjatosćow dla pak jězbu njenastupi. Franciskus nochce tamnišich ludźi znowa přesłapić. „Hdyž ćerpja, jich tróštujemy“, wón wuzběhny. We wobłuku wopyta wot 5. do 8. měrca chce so swjaty wótc na mjezynabožnym modlenju z křesćanami, muslimami, židami a dalšimi wobdźělić.
Zběraja pjenjezy za Etiopisku
Erfurt (B/SN). Wołanje za pomoc kardinala Souraphiela, arcybiskopa Addis Abeby, a Petrosa Bergi, kiž socialne projekty na městnje rjaduje, zbudźi darjensku akciju Erfurtskeho biskopstwa. W slumach a předměstach Addis Abeby, stolicy Etiopiskeje, maja so wutworić wuměnjenja za myće rukow. Darowanska akcija započa so w adwenće a dale traje. Dotal su 3 800 eurow nazběrali.
Židźa nětko wěsćiši
