Kritiski wid na Pólsku a Němsku
11. lětnik Němsko-Pólskich medijowych dnjow wotměwa so hač do dźensnišeho w Stralsundźe. Wjeršk wčerawšeho dnja bě mytowanje lawreatow 21. wubědźowanja wo Němsko-Pólske žurnalistiske myto Tadeusza Mazowieckeho na žurli Remter bywšeho klóštra swj. Katyrny.
Stralsund (SN/at). Ministerska prezidentka Mecklenburgsko-Předpomorskeje Manuela Schwesig (SPD) w swjedźenskej narěči wuzběhny, zo wotbłyšćuje žurnalistiske myto Tadeusza Mazowieckeho „kritiski wid na Němsku a Pólsku z wobeju stron a to, štož ludźi zwjazuje. Swoboda, měr, swoboda medijow a jich mnohotnosć maja so jako wulke kubło wotewrjeneje towaršnosće swobodniskeje Europy zachować.
MIDAS z nowym sekretarom
Günther Rautz ze zastojnstwa rozžohnowany
Bozen (SN/JaW). Europske zjednoćenstwo nowin w mjeńšinowych a regionalnych rěčach (MIDAS) ma noweho generalneho sekretara. Na swojej minjenej hłownej zhromadźiznje w Ostravje su zastupnicy 27 čłonskich mjeńšinowych dźenikow – mjez nimi tež Serbske Nowiny, kotrež zastupowaše šefredaktor Janek Wowčer – Južnotirolčana Marca Rögglu do zastojnstwa powołali. 31lětny je jurist a slědźer Instituta za mjeńšinowe prawa na Europskej akademiji EURAC Bozen, priwatnym centrumje za nałožowane slědźenje. Tam mjeztym něhdźe pjeć lět tež za MIDAS skutkuje.
Marc Röggla naslěduje dr. Günthera Rautza, kiž je funkciju po 17 lětach z wosobinskich a powołanskich přičin złožił. „Wot spočatka lěta sym nawoda Instituta za mjeńšinowe prawa při EURAC, tuž njeje hižo telko chwile za nadawki MIDAS. Přiwšěm sym přeswědčeny, zo maće z Marcom Rögglu hibićiweho a spušćomneho noweho generalneho sekretara. Wostanu pak MIDAS a wam dale swěrny“, dźakowaše so Rautz přitomnym žurnalistam za lěta spomóžneho zhromadneho dźěła.
Debata wo wustawkach MIDAS
Pólski dźenik w Čěskej Głos ludu steji lětsa w srjedźišću hłowneje zhromadźizny Europskeho zjednoćenstwa dźenikow w mjeńšinowych a regionalnych rěčach (MIDAS), kotraž wotměwa so hač do njedźele w čěskej Ostravje.
Ostrava (SN/JaW). Wuměna nazhonjenjow, aktualne połoženje mjeńšinowych dźenikow w Europje kaž tež wustawki Europskeho zjednoćenstwa dźenikow w mjeńšinowych a regionalnych rěčach (MIDAS) tworja lětsa ćežišća wuradźowanja zastupnikow čłonskich nowin MIDAS w čěskim měsće Ostrava. Serbske Nowiny, kotrež su wot załoženja w lěće 2001 z čłonom zwjazka MIDAS, zastupuje šefredaktor Janek Wowčer.
Wuskutki lisćiny njepřećelow
Wo Madźarskej chcedźa na zeńdźenju MIDAS inoficialnje rěčeć
Bratislava/Ostrava (SN/MiR). Oficialnje nimaja represalije nutřkokrajnych a wukrajnych žurnalistow, zaběrace so z Madźarskej, na lětušej generalnej zhromadźiznje MIDAS tema diskusije być. Schadźowanje w čěskim měsće Ostrava traje wot jutřišeho hač do njedźele. „Zboka zarjadowanjow pak bjezdwěla wo tym rěčimy“, wobkrući na naprašowanje SN Edita Slezáková, prezidentka Europskeho zjednoćenstwa dźenikow w mjeńšinowych a regionalnych rěčach (MIDAS), „wšako potrjechi postupowanje Madźarskeje wjacorych našich čłonow. Oficialnje pak stejišćo njezabjerjemy, dokelž njejsmy politiska organizacija, ale škitamy prawa mjeńšinowych nowin.“
Publikumowe myto hišće spožča
Drježdźany (SN/at). Wuslědki 20. wubědźowanja wo Sakske nowinarske foto lěta su zajimcam wot wčerawšeho w Drježdźanskej kupnicy Galerija na Starym torhošću přistupne. Składnostnje wotewrjenja mjeztym dwanaty raz na tymle městnje wotměwaceje so ekspozicije wuzběhny zastupowacy šefredaktor Sächsische Zeitung Olaf Kittel za jurorow ličbu 228 wubědźowanskich dźěłow, kotrež bě 53 fotografow ze wšeje Sakskeje zapodało. Zwjeselace zdobom je, zo wobdźělichu so dźesaćo prěni raz.
Sakske nowinarske foto lěta 2017 z titlom „Złe překwapjenje, njewuspěšne za Němsku“ třělił bě Eric Münch z Drježdźan na wólbnej party Drježdźanskeje CDU po wólbach zwjazkoweho sejma. Po słowach jury skutkuje foto kaž mólba, we wobličach zwobraznjenych wosobow spóznawaš wulki strach. Po wšěm zdaću su runje prěnju prognozu wólbneho wuslědka z wuspěchom AfD zhonili.
Porjedźenka
7. februara njeje dwójce
Ani procent klawsle njeznaje
Berlinske sudnistwo žada sej wuměnjenja Facebooka sporjedźeć
Berlin (SN/bn). Ani procent nimale dweju miliardow wužiwarjow socialneje syće Facebook njeje sej wědomy, što předewzaću dowoli, přihłosuje-li za přizjewjenje trěbnym powšitkownym wobchodniskim wuměnjenjam (AGB). To wuchadźa z reprezentatiwneho naprašowanja Instituta za statne a zarjadniske prawo Wienskeje uniwersity. W studiji dale rěka, zo njeje sej 78 procentow AGB „scyła abo jenož njedokładnje přečitało“. Wjace hač 43 procentow njewě, zo su přezjedni platformje swoje daty za dalše předźěłanje přewostajić. Pjećina naprašowanych je samo wo tym přeswědčena, zo su koncernej tele zběranje informacijow wuraznje zakazali, štož pak „w padźe aktiwneho wužiwanja prawnisce scyła móžno njeje“. Ani dźesaćina njeje sej wědoma, zo smě Facebook mjena, wobrazy a wosobinske informacije za wabjenje – jadrowemu wobchodnistwu firmy – wužiwać a dale dawać.
Wažnosć syće MIDAS wustajił
Berlin (SN/JaW). Zhromadne dźěło mjez mjeńšinowymi nowinami a dalšimi medijemi steješe minjeny pjatk mjez druhim na programje 1. medijoweho foruma Federalistiskeje unije europskich narodnych mjeńšin w Berlinje.
Nimo wjacorych němskorěčnych mjeńšinowych nowin, kaž na přikład w Danskej, Kazachstanje, Pólskej abo Rumunskej, předstaji šefredaktor Serbskich Nowin Janek Wowčer skutkowanje serbskeho wječornika na tym polu. W prezentaciji wustaji wón wažnosć Europskeho zjednoćenstwa nowin w mjeńšinowych a regionalnych rěčach (MIDAS), w kotrymž su mjeńšinowe dźeniki zwjazane, tež Serbske Nowiny. „Z njeho njesměrnje profitujemy. Mamy składnosć wo aktualnych podawkach w europskich mjeńšinach z prěnjeje ruki rozprawjeć, a přisłušne nowiny rozprawjeja tež wo nas Serbach. Nimo toho sej prawidłownje tež nazhonjenja wuměnjamy, štož wšědne dźěło wopłodźa“, Wowčer wuzběhny. Zdobom skedźbni wón na tuchwilne problemy w serbskim žurnalizmje, kaž na přikład na pobrachowacy dorost a na ćeže nastupajo nowe medije z wulkimi nowinami sobu dźeržeć móc.
Ličba Korutanskich Słowjencow w Awstriskej w běhu lět chětro ...
Ličba Korutanskich Słowjencow je so po oficialnych podaćach w minjenych sto lětach wot něhdźe 60 000 na 12 000 pomjeńšiła. Při čimž pak běchu so při ludličenju skerje za wšědnej wobchadnej rěču prašeli. Nimo toho bě k njewujasnjenym chabłanjam dóšło, kotrež zwisuja z metodu naprašowanja, kaž rěkaše. Słowjency sami – w Korutanskej mjenuja jich jednorje ludowu skupinu – pak wuchadźeja z toho, zo maja hišće něhdźe 50 000 přisłušnikow.
Němcy abo Słowjency: Hač do 19. lětstotka njebě w Korutanskej wažne, hač sy Němc abo Słowjenc. Nimale kóždy třeći měješe tam słowjensku/němsku wowku abo němskeho/słowjenskeho dźěda. Přiběracy nacionalizm pak zhromadne žiwjenje wobeju ludow zamući. Po Prěnjej swětowej wójnje je nowe kralestwo Słowjencow, Chorwatow a Južnych Serbow spytało sej južnu Korutansku zdobyć. Korutanojo pak so wobarachu.
