Lube čitarki, lubi čitarjo, kiž, byrnjež naša kniharnja dale nochcyjo zawrjena była, swěru serbske knihi kupujeće, hdy sće popra­wom posledni raz baseń Ćišinskeho čitali? Ow, njewěm so dopomnić, drje wjetšina z Was nětkle sćicha přiznaje. A ta abo tamny budźe stonać: Ach, toh‘ Ći­šinskoh tla njezrozumiš. Ale to njetrjechi, kaž nam znazornjeja sćěhowace štučki z basnje „W zymje“ z cyklusa „Za ćichim“:

Zemja błyskoce so w čistej pyše,

hdyž so hwězdy z njebjes saja běłe.

Kerki, štomy jako w meji kćěja,

zasłyšeć pak njeje mejskich pěsni.

Sněh so wodnjo, w nocy saje, saje –

we wsach, na pućach so knjejstwa přima.

Sankow, smykawow so hólčec přima,

běha, brodźi po sněhowej pyše.

Njech tež wječor doma swar so saje,

přeměrić te sepje dyrbi běłe;

a móc w lodowej so hrěje pěsni,

módre, čerwjene zo lica kćěja.

Połne běłych róžow wokna kćěja,

hdyž do běłych barbow zyma přima.

Wonka na sanjach so lubi pěsni,

k lóštnej rejce spěwa běłej pyše.

Zajac za włosy so drapa běłe,

hdyž na kožušk hońtwjer z třělby saje.

Hdyž so saje sněh a běłe wonka

wšo a wokna kćěja w zymnej pyše,

stwička přima mje, sym dobry pěsni.

Před někotrymi lětami wobkedźbowach w Berlinje mi dotal njeznaty fenomen: ­Widźach dźeń a wjace młodostnych, kotřiž swoje šmóratko na njewšědne, płone wašnje blisko k hubje dźeržachu, zo bychu do mikrofona rěčeli. Kak pak runočasnu mobilnu rozmołwu sćěhować, hdyž je horni dźěl nastroja ze zatwarjenym słuchatkom daloko wot wucha zdaleny? Dyrbju přiznać, zo sym wotmołwu na swoje prašenje hakle po wěstym času zhonił. Město pisanja krótkich powěsćow, štož bě w 90tych lětach w formje SMSkow hišće nowa, atraktiwna alternatiwa k telefonatam, nabywaše w běhu lět zaso ertna komunikacija na woblubowanosći: rěčane a wotposkane powěsće. Nowe zwučenosće pokazuja so na wšelakich polach: streaming, podcast, posłužowanje nastrojow z rěču.

Nětko tež my ju za sobu mamy – našu prěnju nakładnisku knižnu online-premjeru. Njeje drje to žana sensacija w času, hdyž su słužbne konferency, uniwersitne seminary a awtorske čitanja před wobrazowku uzus a samo trěbne. A přiwšěm bě to nowosć za serbski knižny swět a wěsty test, kak našich potencielnych čitarjow, dźensa dźeń bóle rozbrojenych po swěće, docpějemy. Zo tworješe runje antologija „Susodźa“ naš digitalny zazběh, njech je připad, ale po mojim zdaću derje trjecheny. Wotdoma móžachmy přez woknješko-wobrazowku přihladować a słuchać, što wědźeštaj nam Měrana Cušcyna a Pětr Dźisławk wo swojich (drje fiktiwnych) susodach powědać. Hdyž bě dobra hodźinka nimo, sym změrowany swój ličak hasnył z wěstym začućom, zo bě to wuspěch za nakładnistwo a za knihu.

Je nazyma! Dny bywaja krótše, je potajkim čas so za ćopłe kachle sydnyć, sej słódny čaj zesłodźeć dać a k tomu rjanu knihu do ruki. Rjenje by było, njebychu tu třo wokoło běhali, kiž chcedźa zabawjeni być. Byrnjež mojej holcy hižo wjetšej byłoj, je tola rjenje, hdyž mama něšto předčita.

Tak smy sej knižku z pjera Marca-Uwe Klinga wuhrjebali „Dźeń, na kotrymž je wowka internet skóncowała“. Je da tajkele něšto móžne? Mój Božo, cyle bjez inter­neta – to tola dźensa scyła wjac njeńdźe! Ow haj, to bychmy wšitcy hłupje hladali. Awtor knihi je wjetšinje swojich kenguruwowych chronikow dla znaty. Wón pak tež za dźěći pisa. Najnowšej twórbje stej „Das NEINhorn“ a „Dźeń, na kotrymž je dźěd woduwarjak na kachle stajił“ – lóštne a směš­ne powědančka.