Wo knihach a kniharni (01.11.19)
„Jeli so hišće dźiw njestanje, móhli ,Wósłonki mójogo žywjenja‘ być poslednje wjetše literarne dźěło maćernorěčneho Delnjoserba“, piše Horst Adam w swojej recensiji wo awtobiografiji Erwina Hanuša. Snano so posledni abo předposledni dźiw stanje, ale hladajo do přichoda je skerje prašenje: Budźe Hanušowa kniha jedna z poslednich wjetšich literarnych dźěłow scyła w delnjoserbšćinje? Wšako je to wulke wužadanje, spisać dlěšu twórbu w rěči, kotraž njeje twoja maćeršćina.
Wo knihach a kniharni (11.10.19)
„Schadźowanka zwěrjatow“ rěka zběrka nowych serbskich fabulow, kotruž tuchwilu w našim nakładnistwje dodźěłujemy. Kolektiw 21 młodych serbskich „spisowaćelow“ mjez Wutołčicami a Salowom je sej hłójčku łamał. A woni njejsu sej jenož nowe fabule wumyslili, tež ilustracije su sami zhotowili. Ně, to njejsu koncepcionelne sony našeje přichodneje jednaćelki – chiba jednaćela ☺ – to je wěrno. Wězo dyrbi so nětko rjec, zo jedna so wo cyle wosebite předewzaće a zo awtorojo hišće do šule chodźa. Srjedu tydźenja poby 21 šulerjow 7. lětnika Ralbičanskeje wyšeje šule z wučerjomaj Francisku Wróblowej a Janom Rjedu na Sukelnskej 27 tu w Budyšinje, zo bychu sej wobhladali, kak z jich manuskriptow a wobrazow na ličaku pisana čitanka nastawa. Při tym zbližichu sej a dožiwichu tež mnoho dalšeho, štož so w nakładnistwje dźeń wote dnja stawa. Projekt słuša do marketingowych aktiwitow, z kotrymiž chcemy wobdźělnikam dohlad do procesa nastaća knihi dać a jich na našu dźěławosć skedźbnjeć. Serbscy šulerjo tak nazhonjeja, zo so aktiwna zaběra ze serbskej rěču zadani a zo ma zmysł, w maćeršćinje tworić.
Wo knihach a kniharni (13.09.19)
Bórze so wona zaso do łužiskich domow dóstanje – Serbska protyka. A tak drje so wosebje lubowarjo šlagroweje nocy wjesela, dokal so aktualne wudaće měri, mjenujcy do Njeswačidła. Hornjołužiskej wsy z baroknym hrodom a sławnym parkom wěnuja so wšelacy awtorojo, kotrychž je hibićiwy redaktor Pětr Šołta zaso k pisanju pohnuć móhł.
Wo knihach a kniharni (23.08.19)
W prózdninach popřewa sej tón abo tamny wjace chwile za čitanje. My w kniharni dóstawamy často naprašowanja za hižo rozebranymi knihami. Snano steja tajke pola was doma w knižnej polcy a wjace trěbne njejsu. Bychmy so wjeselili, dóstanjemy-li tu abo tamnu za dalšich zajimcow zaso do wobstatka kniharnje. Pytamy mjez druhim sćěhowace titule: Ratajczakowa, Mühlroser Generationen; Sinfonija radosće (tež w druhich rěčach); Walde, Wie man seine Sprache hassen lernt; Defoe, Robinson z lěta 1949; Klinkotata lipka z lěta 1972; zešiwk za powołanske šule – železnicar.
W antikwariaće n. př. poskićamy: Kerstin Młynkec, Drachentochter; Křesćana Krawcowe, W Delanach na Katyrnu; němske zešiwki z rjadu Bolek und Lolek. Kohož smy wćipni činili, smě sej radlubje wjele dalšich wudaćow na polu stawiznow, chronikow abo rjaneje literatury pola nas wupytać. Mjeztym tež wjacore nowostki a kalendry za přichodne lěto wabja.
Wo knihach a kniharni (09.08.19)
Wuńdźe-li nowa kniha, je wjeselo wulke, nic jenož za čitarja abo awtora, ale tež za sobudźěłaćerjow nakładnistwa, kiž su na wuwiwanju noweje knihi wobdźěleni byli, a za kniharnikow, kotřiž ju předawaja. Spokojom su, hdyž na knize wšo trjechi: zajimawy wobsah, dobra rěč, wulkotne ilustracije abo fota. To pak njedosaha. Kniha dyrbi tež derje wuhotowana a derje ćišćana być. Za tele nadawki mamy w LND wosebity wotrjad, w kotrymž dźěłaja knižna wuhotowarka a zhotowjerjej. Što pak je dobre wuhotowanje?
Wo knihach a kniharni (12.07.19)
Hišće před pjatnaće lětami dyrbješe sej dowolnik-wjelečitar přemyslić, hač radšo dźěl drasty abo knihu wjac do swojeho kófra zapakuje. Mjeztym mamy swět digitalnych knihow. Bjezdwěla ma čitar e-booka dźensa lěpšinu, zo trjeba jenož hišće mały elektroniski nastroj, z kotrymž móže sej cyłu swoju biblioteku na jězbu sobu wzać. Jenička hranica wobsteji w tym, hač kniha digitalnje předleži.
Dopominam so hišće derje na diskusije, hač je e-book tótka ćišćaneje knihi. Ta abo tamna knihićišćernja čuješe so snadź hižo w swojej eksistency wohrožena. Hdyž pak dźensa konsumowe ličby wobkedźbujemy, zwěsćamy zajimawy fenomen. Hačkuli je ličba čitarjow e-bookow w Němskej wot lěta 2010 wo 500 procentow rozrostła a poskitk dale přiběra, dotal wo digitalnej rewoluciji na polu knihow rěčeć njemóžemy. Podźěl předatych e-bookow porno ćišćanym pendantam hižo cyłu chwilu pod šěsć procentami stagněruje.
Wo knihach a kniharni (21.06.19)
Znajeće Astrid Lindgren a jeje powědančko „Pippi Langstrumpf“ abo Selmu Lagerlöf? Wona je awtorka stawiznički wo małym Nilsu Holgerssonu a jeho dyrdomdeju z dźiwimi husami. Su wam „Wicki a sylni mužojo“ – wikingojo z pjera Runera Jonssona – znaći?
Wo knihach a kniharni (07.06.19)
Srjedź meje je w Zarěčanskej Konsumowej galeriji jednaćelka Sakskeje literarneje rady dr. Sibille Tröml lětuši „Sakski knižny kófer“ předstajiła.
Wot lěta 2013 hižo wudawa wony Lipšćanski gremij wabjenske łopjeno, z kotrymž dwójce wob lěto na dźesać nowostkow ze Sakskeje skedźbnja. Su to knihi awtorow a přełožerjow, kotřiž ze Sakskeje pochadźeja abo tu bydla. Po tym, kajki poskitk runje je, su tam lyrika runje tak kaž proza, přełožki abo wěcne edicije zastupjene kaž tež knihi za dźěći a młodostnych. Wabjenske łopjeno w formje leporela pak nima jako „bestseller-lisćina“ fungować. Ma być skerje kompas, kotryž w mnóstwje nowowudaćow mału orientaciju skići a čitarjow wćipnych čini na bohatu literaturu awtorow a přełožerjow „wottud“. Ke kóždemu wudaću słuša tež ze wšěmi dźesać publikacijemi spakowany „realny“ kófer. Tón steji potom něhdźe dźesać tydźenjow w jednej z priwatnych kniharnjow abo na městnosćach, hdźež tež zarjadowanja přewjeduja.
Wo knihach a kniharni (18.04.19)
Dźens tydźenja swjećachmy w Smolerjec kniharni premjeru wosmeho wudaća rjadu „Paternoster“, w kotrymž wozjewjamy prawidłownje teksty našeho pisaceho dorosta. Awtorki a awtorojo nowostki su Annamaria Hadankec, Judith Handrikec, Božena Hojerec, Kira Hrjehorjec, Cecilija Neterec, Halina Pohončec, Julia Šnajderec, Luiza Šubertec, Clemens Bobka, Fabian Brycka, Michał Donat, Damian Dyrlich a Pětr Dźisławk. Wšitcy běchu sej z basnju abo powědančkom myto Literarneho wubědźowanja LND a Załožby za serbski lud 2017 zdobyli.
Wubědźowanje wotměwa so kóžde druhe lěto a je so tak móhłrjec hódna literarna kowarnja stało. Stajnje znowa smy jako jury překwapjeni, kajke krasne teksty naši młodźi pisaja, kelko hłuboko sahacych, druhdy samo nimale filozofiskich myslow so w nich wotbłyšćuje. Zdźěla su teksty jara chutne, ale w někotrych jewi so tež tójšto humora. Wokřewjaca je młodźinska lochkosć, kotraž z nich prudźi.
Wo knihach a kniharni (05.04.19)
Logistika knihow w Němskej a němskorěčnym rumje wotpowěduje systemej pawčiny. Dźensa sej knihu w kniharni skazaš, jutře móžeš sej ju hižo wotewzać.
Wulkowikowar Koch, Neff & Volckmar ze Stuttgarta je jedyn z tych, kotřiž hižo wot lěta 1829 knihi do wšěch kónčin Němskeje rozšěrjeja. Załožer Friedrich Volckmar natwari w Lipsku wobchod, zo móhli kniharnje a nakładnistwa we wuskim kontakće być. Karl Voerster, prawnučk załožićela, bě 1928 prěni raz zmóžnił knihi kniharnjam přez nóc dodawać. Z Němskej železnicu so dojedna, spěšnikam do wosom najwažnišich wulkoměstow Němskeje knižne wagony připójsnyć. Zrodźeny bě system dodawanja knihow přez nóc.
W Druhej swětowej wójnje so hospodarske twarjenja zničichu. Prowizorisce wěste dźěle znowa natwarichu, ale 1948 přesydli so mějićelska swójba politiskich přičin dla z Lipska do Stuttgarta. Lěto pozdźišo Lipšćansku firmu wuswojichu. W samsnym lěće wuńdźe w Stuttgarće prěni powójnski katalog knihow. Pod mjenom Koehler & Volckmar nasta w Kölnje nowe twarjenje za wulkowikowarja.
