Zetkanje łužiskich chórow we wobłuku jubilejneho tydźenja w Malešecach

Malešecy (LTh/SN). W Malešecach před gmejnskim zarjadom zhromadźichu so wčera wječor dźesać chórow a jich publikum, zo bychu 800 lět wsy Malešecy z wěncom spěwow woswjećili. Běchu sej wjesny publikum přeprosyli a wabjachu stajnje znowa do zhromadneho spěwanja němskich ludowych spěwow. Tak nasta chór z wjace hač 400 hłosami. Wulkotny to wukon! Na starosći mějachu tute předewzaće wosebje kantorce Adele Grafe a Isabell Mücke. Jimaj poboku steješe z dobrej radu a připowědźu Margitta Luttner, kotruž wšitcy z Budyskeje hudźbneje šule znaja.

Dźensa před 80 lětami, 13. februara 1945, bu z najzrudnišim dnjom za saksku stolicu Drježdźany. Dotal njebu wulkoměsto nad Łobjom, kotrež bě swojich krasnych baroknych twarow dla swěto­znata metropola, wot ameriskich a jendźelskich lětadłow bombardowane. ­Sowjetska armeja steješe hižo sto kilometrow wuchodnje nad łužiskej Nysu, hdyž aliěrowane komanda přikaza Drježdźany přez bombardowanje zničić. Dwě hodźinje do połnocy 13. februara k 14. dnju tutoho měsaca zahaji so hoberski nalět ameriskich a jendźelskich wójnskich lětadłow na z ćěkancami z wuchodneje Němskeje a ze zranjenymi wojakami přepjelnjene wulkoměsto.

Hodźinje dołho mjetachu bomby na Stare a Nowe město a na dalše bydlenske wobwody Drježdźan. Domy so sypnychu a palachu so, tohorunja hasy, dróhi a naměsta, dokelž so tež palace bomby na město mjetachu. Rano zahe 14. februara docpě dalša žołma lěta­dłow město a tak cyły druhi dźeń dale a tež hišće 15. februara Drježdźany ­njesměrnje bombardowachu. Dohromady 3 450 bombowcow wospjet na město lećeše a swoje mordarske bomby ­mjetaše.

23. apryla 1810 narodźi so w dźensa pólskim Czerna pola Bolesławieca spěchowar serbskeje rěče dr. Johann Traugott Tzschirner. Studowaše wot 1832 na uniwersiće we Wrócławju. Wot 1837 bě tam na sławnym šleskim gymnaziju swj. Marije Madleny z wučerjom. W lěće 1855 powołachu jeho za direktora Choćebuskeho gymnazija. Wužiwajo přihódnu politisku situaciju docpě 1856, zo zawjedźe so fakultatiwna serbska wučba na gymnaziju, kotruž wučer Karlo Kito ­Dalej podawaše. Za jeho čas smědźachu so abiturienća w serbskej rěči pruwować dać. Z próstwu, załožić serbsku preparandu, njeměješe 1857 wuspěch. Tzschirner zajimowaše so za serbske kulturne stawizny a předstaji w jutrownym šulskim programje 1859 Jana Chojnana, ­kotrehož serbsku gramatiku ze 17. lětstotka bě w gymnazialnej knihowni ­našoł. Wón spěchowaše rozšěrjenje knihownje, kotraž měješe bórze na 80 delnjo- a hornjoserbskich wudaćow. W lěće 1863 powoła so za prowincionalneho šulskeho radu do Berlina. Tam zemrě 3. septembra 1866. Serbska wučba podawaše so na Choćebuskim gymnaziju do lěta 1888. Franc Šěn

Lěto 2025 je zas połne róčnicow. Kamjenc je hižo swjećił a w Chrósćicach so jubilejny tydźeń dźensa započina, při čimž smědźeše naše nakładnistwo wčera z premjeru noweje knihi wo Chrósćicach takrjec dočasnje swjedźenski zazběh dać. Ale tež Smolerjec kniharnja je wčera hosći witała, zo bychu zhromadnje druhu róčnicu woswjećili a so na jednu z wusahowacych wosobinow serbskeje kultury dopominali. Wjetšina zwjazuje z nim serbske molerstwo, tola zo běše wón tež wurjadny spisowaćel wosebje na polu publicistiki a pućowanskich reportažow, wo tym móžachu so připosłucharjo wčera přeswědčić. Rěču wo Měrćinje Nowaku, kiž by dźensa 125. narodniny měł. Tójšto atributow je sej wón pisarsce přiswojił abo buchu jemu přidate: Bobak, dundak, wšudźebył a druhe pomjenowanja namakaja so w titlach jeho knihow. Dokal je wšudźe pohladał, móžemy z jeho reportažow zhonić. Čim starši bu, ćim dale jeho pućowanja wjedźechu.