Prěni digitalny forum Serbskich Nowin z prapremjeru filma wuspěšny

Budyšin (SN/MiR). Prěnička Serbskich Nowin – prěni digitalnje přewjedźeny forum­ serbskeho wječornika – je so zešlachćiła. Tak zjima šefredaktor SN Janek Wowčer wčerawši wječor z hnydom třomi premjerami – prěni wirtuelny forum SN, prapremjera krótkofilma „Sorbenkind“ a simultany přełožk, kotryž zaruči nimo Janeka Wowčerja redaktor SN Bosćan Naw­ka. „Něhdźe 320 ludźi je forum SN před wobrazowkami slědowało. To mam za wulki wuspěch“, tak Wowčer po zarjadowanju. Z podpěru Michała Cyža a Budyskeho studija MeKoSax su wječor přihotowali a přewjedli. Kaž Cyž zdźěli, bě na wšě 200 ličakow přizjewjene a wjet­­šina z nich bě přez cyły wječor online.

W srjedźišću foruma steješe krótkofilm Lipšćanskeje režiserki Patricije Kaube „Sorbenkind“. Skulojćeny bu wječor z rozmołwnym kołom, kotrehož serbske přinoški buchu simultanje do němčiny přenjesene. Přełožk bu nimo toho tež we formje podtitulow poskićeny.

Hdyž wuměłča praji: „Njejsym před dołhimi lětami wustajeńcy dla molowała, ale zo bych słowjanske zynki, kotrež su tam klinčeli, zapopadnyła. Wjeselu so, zo su mi wobrazy zmóžnili, swoje wuprajenje ludźom sposrědkować.“ Z tajkich słowow rěči hłuboka lubosć k Łužicy, k regionej, kotryž běše čěskej molerce Alenje Čermákovej serbski kraj. Wčera před 95 lětami, 28. februara 1926, so wona w Praze narodźi, w lěće 2009 wona zemrě.

Mjez mnohimi słowjanskimi wuměłcam, hač běchu to Čech Ludvík Kuba, Słowjenc­ Ante Trstenjak, Polak Jerzy Cieslak­ – mužojo –, je wona swojorazna wusahowaca wosobina. 1976 bu na Zasłužbnu wuměłču ČSSR pomjenowana.

20. februara před 180 lětami narodźi so wu­čer a spisowaćel Hendrich Jordan wučerskej swójbje w Čelnom we Wochožanskej wosadźe. 1861 skónči wón wučerski studij w Bolesławju a wučerješe naj­prjedy jědnaće lět we Łazowskej wosadźe, dźewjeć lět z toho w Hermanecach nad Sprjewju. Basnješe a pisaše powědančka a wuda serbskej čitance za šulerjow pruskeje Hornjeje Łužicy. Handrij Zejler rěkaše jemu „mój basniski syn“. ­Jako Jordan 1. oktobra 1872 Herma­necy wopušći, zo by w delnjołužiskich Popojcach jako wučer a kantor dźěłał, zbasni jemu Zejler „Mój přewodnik – lubemu přećelej Jordanej“. Hač do smjerće 3. měrca 1910 skutkowaše Jordan w Popojcach. Tam je Zejlerjowe basnje a spěwy do delnjoserbšćiny přełožił. Jordan pisa­še wo stawiznach, mjenowědźe a pućowanjach a wozjewješe tójšto delnjoserbskich basnjow w Bramborskich Nowinach jako jich soburedaktor, we Łužicy a časopisu Maćicy Serbskeje. Tež Pratyju je sobu redigował. Wot lěta 1866 bě Maćicar a wot załoženja Maśicy Serbskeje tež jeje čłon a je Maśicu kaž cyłe delnjoserbske narodne hibanje sobu nawjedował. Manfred Laduš

Třicećiny smy docpěli a wjeselimy so na dalše lěta z mnohimi knihami, čitanjemi a rozmołwami. Wutrobny dźak wam wšěm za wjelelětnu swěru a přichilnosć k Smolerjec kniharni. Dźak słuša kupcam, čitarjam, awtoram, towarstwu ­Přećeljo Smolerjec kniharnje, sobudźěłaćerjam LND a podpěraćelam.

Kelko skazankow, telefonatow a wězo poručenjow smy w minjenych 30 lětach dóstali a wobdźěłali, njemóžemy hižo rjec. Ale wěmy sej kupcow, čitarjow a awtorow wažić. Je rjane začuće, was w kniharni witać a was posłužować, wam radźić a z „dobrej knihu“ domoj hić dać. Móžemy z wulkeho poskitka LND, regionalnych nakład­nistwow kaž tež cyłeje Němskeje čerpać. Někotrežkuli zajimawe wudaće je so tak k swojemu čitarjej dóstało.

Waše bohate wobdźělenje na njeličomny zarjadowanjach – knižne premjery, knižne předstajenja a literarne wječorki nam tuchwilu pobrachuja. Nadźijomnje móžemy was bórze zaso na literarne wječory witać. Awtorojo su runje tak njesćerpni kaž my, bohužel pak dotal hišće žanu dowolnosć nimamy prezencne čitanja poskićeć.