Gaza (dpa/SN). Hladajo na humanitarnu krizu w Gazaskim pasmje warnuja mjezynarodnje připóznaći fachowcy před hrožacej hłodowej katastrofu we wjacorych dźělach palestinskeho pasma. Na sewjeru dospołnje zawrjeneho pasma móhło hižo kónc měrca tak daloko być, w rozprawje rěka. Minjene měsacy bě so połoženje spochi pohubjeńšiło. Generalny sekretar UNO António Guterres mjenuje rozprawu „grawoćiwu wobskóržbu“. Podpěraćeljo Ukrainy wuradźuja
Ramstein (dpa/SN). Zakitowanscy ministrojo wjacorych krajow a wysokorjadni zastupnicy wójska su dźensa na wojerskim lětarskim zepěranišću USA w Ramsteinje znowa wo dalšej podpěrje Ukrainje we wójnje přećiwo Ruskej wuradźowali. Na konferencu na najwjetšim ameriskim lětarskim zepěranišću zwonka USA bě zakitowanski minister USA Lloyd Austin čłonow tak mjenowaneje kontaktneje skupiny Ukrainy přeprosył. K njej słušeja tež Němska a Wulka Britaniska.
Lěkarjo: Žane legalizowanje!
Rom (B/SN) Zakónčace dokumenty wšěch sydom kontinentalnych konferencow k synodalnemu pućej su nětko zjawnje w interneće na stronje Němskeje biskopskeje konferency přistupne. Wobkedźbowali su so mjez druhim přinoški ze 40 europskich krajow z konserwatiwnymi a progresiwnymi pozicijemi pod hesłom „Jednota w mnohotnosći“.
Ortodoksne jutry
Kijew/Moskwa (B/SN). Jutry w ortodoksnych cyrkwjach běchu minjeny kónc tydźenja. Terminy wobliča so po julianskim abo gregorianskim kalendrje, 2025 swjećimy zrowastanjenje na samsnym dnju. Ukrainjenjo smědźachu hakle njedźelu wot ranja swjećić, dokelž njesmědźachu w nocy dom wopušćić. Ruska je jutrońčku bjez přestawki wójnu w Ukrainje dale wjedła.
Samowólnosć Chiny
Vatikan (B/SN). Knježerstwo w Pekingu je bjez wothłosowanja ze Swjatym stołom biskopa Shen Bina do Shanghaija přesadźiło, hačrunjež wobsteji wot lěta 2018 zrěčenje mjez Chinu a Vatikanom wo zasadźenju biskopow, zdźěli rěčnik Vatikana Matteo Bruni.
Přećiwo přiběracej běrokratiji
Waršawa. Zhromadny wopyt pólskeho statneho prezidenta Andrzeja Dudy a ministerskeho prezidenta Donalda Tuska minjenu wutoru w stolicy USA Washingtonje je w pólskich medijach wězo wulki wothłós zbudźił. Bě to prěni króć scyła, zo běštaj wobaj politikarjej zhromadnje přeprošenaj. Pječa bě prezident USA Joe Biden na tym wobstał, tež šefa noweho pólskeho knježerstwa zeznać. Wopyt organizowali běchu składnostnje 25. róčnicy přistupa Pólskeje k NATO 12. měrca 1999. Z wěstotnych přičin lećeštaj Duda a Tusk we wšelakimaj lětadłomaj do USA. Prezidenta přewodźeše mjez druhim šefredaktor bulwarneho dźenika Fakt Michał Wodziński, kiž wo přebytku přewšo wobšěrnje rozprawja. Wón smědźeše so z Dudu samo na rańši jogging po Washingtonje podać.
CDU žada sej plan za Łužicu
Podstupim (dpa/SN). Opoziciska CDU w braniborskim sejmje je krajne knježerstwo namołwiła, strukturnu změnu we Łužicy pjenježnje podpěrać. „Štož pobrachuje, je plan za Łužicu“, wobžarowaše hospodarskopolitiski rěčnik CDU, Dierk Homeyer wčera w aktualnej hodźinje parlamenta. „Trjebamy spěšnu a njeběrokratisku pomoc za předewzaća, kotrež so na nowe wobłuki zwaža.“ Přiwšěm je jasne, zo je brunica hišće dołho za spušćomne a zapłaćomne zastaranje ludźi z milinu trěbna, Homeyer rozłoži. Braniborske knježerstwo pak měło wotwidźomneho kónca zmilinjenja dla strukturnu změnu zahajić. „Dźe wo industrijny zakład wšeho kraja“, wón napominaše.
Ochranowske hesła zestajane
19 tonow šinki su na awtodróze 45 w Sauerlandskej z powaleneho nakładneho awta překładować dyrbjeli. Ze šunku nakładowane awto bě wčera rano z njeznatych přičin z jězdnje zajěło, do betonoweje murje zrazyło a so powaliło. Šofer so zrani. Dokelž awto wobě čarje do směra na Frankfurt blokowaše, pósłachu sobudźěłaćerjow zawoda k městnu njezboža, w kotrymž na šinku čakachu. Awtodróha bě wjacore hodźiny blokowana. Hač móžachu šinku hišće wužiwać, njeje znate.
Wjace hač štyri miliony krokusow je minjeny kónc tydźenja w schleswigsko-holsteinskim Husumje nad Sewjernym morjom nalěćo witało. Tradicionalny swjedźeń barbičkow z koncertami a rjemjeslniskimi wikami su tam mjeztym 26. króć přewjedli. Po přeswědčenju zamołwitych maja w Husumje najwjetši wobstatk krokusow sewjerneje Europy.
Njecyłych 23 lět wróćo – w Chrósćicach knježa zrudoba, rozhorjenosć, zadwělowanosć a krótkodobnje tež nadźija. Cyle prawje – krótkodobnje. Zwrěšćena nadźija, tamnišu šulu zachować, dowjedźe młodych duchownje wysoko kubłanych Serbow k tomu, koncept za serbske šule nadźěłać. Snadź njeběchu a njejsu sej čłonojo Wěteńčanskeje iniciatiwy do dźensnišeho toho wědomi, zo su ze swojim nastorkom žadosć za tym wubudźili, lěpše wuměnjenja za nawuknjenje serbskeje rěče a zachowanje kultury, wosebje pak wuwića narodneho wědomja mjez nami docpěć. To je so mi srjedu wječor na debaće pod hesłom: „Serbska šulska awtonomija – abo dale kaž dotal“ w Chróšćanskej „Jednoće“ wuwědomiło. Z časa Chróšćan zběžka žedźimy so za tym, skónčnje měć optimalne zakłady za wuwučowanje dźěći a młodostnych. Na podiju sedźeše mać, kotraž z toho časa za to wojuje, zo nawuknu dźěći swoju maćeršćinu na najwyšim niwowje a zo so w narodnym wědomju kubłuja. To rěka w tym, štož pisanosć Serbstwa wučinja – to, štož respekt za Serbow w mjezynarodnym konteksće wowliwuje.