Berlin (dpa/SN). Organizacija za zachowanje čłowjeskich prawow Amnesty International njeje hladajo na přichodne lěta optimistiska. Wona zwěsća „globalnu krizu čłowjestwa“, w kotrejž prezident USA Donald Trump „bencin do wohenja“ kida. Z wuzwolenjom Trumpa za prezidenta USA hrozy „kónc wšěch prawidłow w institucijach, kotrež běchu po Druhej swětowej wójnje wutworili, zo bychu měr, swobodu a dostojnosć zachowali“. Trump je sto dnjow w zastojnstwje.
Zelenskyj wumjetuje Putinej
Kijew (dpa/SN). Ukrainski prezident Wolodymyr Zelenskyj ruskemu prezidentej Wladimirej Putinje wumjetuje, zo z připowědźenym přiměrom składnostnje jubilejnych swjatočnosćow k róčnicy dobyća nad Němskej před 80 lětami zwólniwosć k dialogej a měrej jenož hraje. Přiměr je we wočach Zelenskeho „dalši pospyt manipulacije“, rjekny Zelenskyj w swojim widejowym poselstwje. Putin je přiměr 8. meje wukazał. Zelenskyj žada sej hnydomny kónc wojowanjow.
Žony a dźěći mjez mortwymi
Rom (B/SN) Zakónčace dokumenty wšěch sydom kontinentalnych konferencow k synodalnemu pućej su nětko zjawnje w interneće na stronje Němskeje biskopskeje konferency přistupne. Wobkedźbowali su so mjez druhim přinoški ze 40 europskich krajow z konserwatiwnymi a progresiwnymi pozicijemi pod hesłom „Jednota w mnohotnosći“.
Ortodoksne jutry
Kijew/Moskwa (B/SN). Jutry w ortodoksnych cyrkwjach běchu minjeny kónc tydźenja. Terminy wobliča so po julianskim abo gregorianskim kalendrje, 2025 swjećimy zrowastanjenje na samsnym dnju. Ukrainjenjo smědźachu hakle njedźelu wot ranja swjećić, dokelž njesmědźachu w nocy dom wopušćić. Ruska je jutrońčku bjez přestawki wójnu w Ukrainje dale wjedła.
Samowólnosć Chiny
Vatikan (B/SN). Knježerstwo w Pekingu je bjez wothłosowanja ze Swjatym stołom biskopa Shen Bina do Shanghaija přesadźiło, hačrunjež wobsteji wot lěta 2018 zrěčenje mjez Chinu a Vatikanom wo zasadźenju biskopow, zdźěli rěčnik Vatikana Matteo Bruni.
Přećiwo přiběracej běrokratiji
Polacy waža sej žiwjenje a skutkowanje zemrěteho Franciskusa
Waršawa. Smjerć bamža Franciskusa je Polakow překwapiła. Hišće jutrowničku jědźeše wón w swojim papamobilu po Pětrowym naměsće a je so – byrnjež słaby – při woknje wěriwym pokazał. Wšitcy sej myslachu, zo so nawoda katolskeje cyrkwje po dołhim lěkowanju w chorowni zaso wustrowja. Powěsć wo jeho smjerći padny tež do přihotow swjatočneho posedźenja sejma k 1000. róčnicy krónowanja pólskeho krala Bolesława Chrobłeho jutře w Gnieznje njedaloko Poznanja. Prezident Pólskeje Andrzej Duda dyrbi swoje plany změnić a pojědźe z mandźelskej Agatu do Roma na swjatočne chowanje. Přewodźeć budźe jeho nawoda sejma Szymon Hołownia.
Pohladnicu pasažěra łódźe „Titanic“, kotruž je na dnju wotjězda wotpósłał, su w Jendźelskej za rekordnu płaćiznu přesadźowali. Z 300 000 puntami (350 000 eurow) wuzbytkowachu na kóncu pjeć króć telko, kaž běchu do toho trochowali. Pasažěr prěnjeje klasy colonel Archibald Gracie bě kartu 10. apryla 1912 w Southamptonje wotpósłał. Štyri dny pozdźišo so łódź podnuri. Gracie bě mjez přežiwjencami.
Antikske meble zemrěteho znateho entertainera Haralda Juhnkeho su blisko Stuttgarta přesadźowali. Za komodu w stilu francoskeho krala Louisa XVI. zapłaći zběrar 5 000 eurow, awkciski dom zdźěla. Meble pochadźachu z wile Juhnkeho w Berlinje. Dźiwadźelnik zemrě před 20 lětami w starobje 75 lět. Doma bě so wón rady z meblemi wobdawał, kotrež pochadźachu z 19. lětstotka.
Móranja na dróhach w Radworju ze žadanjom „Žony na konje“ a plakat ze samsnym napisom mjez Čornym Hodlerjom a Radworjom – wšo to je so jutrowničku skradźu přewjedło. Škoda, zo potrjechene žony a holcy rozmołwu ze zamołwitymi procesiona do toho pytali njejsu. Plakat a móranja njejsu dialog, ale diletantiske postupowanje. To je mjenujcy wobraz, kotryž so hosćom a wobydlerjam wo Radworju zašćěpi, hdyž na minjene jutry mysla.
