Podstupim (dpa/SN). Hladajo na zwadu prezidenta zwjazkoweho wustawoškita Hansa-Georga Maßena dla je so braniborski ministerski prezident Dietmar Woidke (SPD) za to wuprajił, zo wulka koalicija ze swojim dźěłom pokročuje. „Sym wo wulku koaliciju wojował a budu to dale činić“, rjekny Woidke rozhłosej RBB. Zdobom wón nowowólby wotpokazuje. „Knježerstwo, kotrež nětko dźěłać přestanje a nowowólby wukaza, by hladajo na wužadanja a problemy kraja z wěstosću wopačna wotmołwa było.“

RWE chce štomy dale pušćeć

Essen (dpa/SN). Najebać tragiske smjertne njezbožo w Hambachskim lěsu energijowy koncern RWE na tym wobstawa, kaž planowane štomy dale pušćeć. By-li so koncern toho wzdał, by to pjeć miliardow eurow płaćiło, rjekny šef RWE Ralf Martin Schmitz wčera w telewiziji ZDF. „Nadźija, zo móžeš lěs wuchować, je iluzoriska“, Schmitz rjekny. Zo je za tajku iluziju čłowjek zemrěł, jeho přiwšěm jara hnuje. Zawčerawšim, srjedu, bě 27lětny žurnalist smjertnje znjezbožił, jako 15 metrow do hłubiny padny.

Pušćenje zajatych sej žadali

Gdańsk (B/SN). Předsyda Němskeje biskopskeje konferency, kardinal Reinhard Marx, je na swojim njedawnym wopyće Pólskeje w Gdańšćanskim Solidarność-centrumje „za nowe wědomje za Europu, za wulki projekt měra“ wabił. „My wšitcy směmy w najlěpšim zmysle słowa patrioća być“, rjekny Marx. Dyrbimy pak tež přez swójsku kromu talerja hladać, zo bychmy wotpowědowali zamołwitosći zhromadneho domu.

Wjele Božich domow spušćiła

Bonn (B/SN). Katolska cyrkej w Němskej je wot lěta 2000 něhdźe 540 cyrkwinskich twarjenjow spušćiła, 160 je spotorhać dała, 142 předała. Wjacore Bože domy słuža dźensa jako dźěćace dnjowe přebywanišća, starownje, hosćency, kulturne zarjadowanišća abo archiwy. Tuchwilu w Němskej hišće 22 200 cyrkwjow a kapałkow wužiwaja.

Horcota cyrkwjam škodźała

„Wupućowanja z Litawskeje, Letiskeje a Estiskeje do zapada přewobroćeja Baltikum do najspěšnišo pustnjaceho teritorija w Europskej uniji. Wosebje wotchad młodych ludźi změje bolostne wuskutki na přikład na rentowe systemy w tutych krajach.“ Takle dramatisce rysuje korespondent čěskeje nowiny Mladá fronta dnes w litawskim Kaunasu nětčiše połoženje spomnjenych třoch baltiskich statow. Mjez druhim wón zwěsća, zo je Litawska po lěće 1991 – po rozpadnjenju Sowjetskeho zwjazka zaso samostatny kraj – třećinu swojeho wobydlerstwa zhubiła. Při tym je najwjetši dźěl ludźi wotešoł po lěće 2004, po tym zo bě so Litawska z čłonom EU stała. Hdyž ličba wobydlerjow njewulkeho kraja w běhu dwaceći lět wot 3,7 milionow na 2,9 milionow woteběra, ma baltiski kraj ćim wjetši problem, hdyž běštej dwě třećinje wotchadnikow ludźo w starobje 20 do 40 lět – generacija to, kotraž by ze swojimi dźěćimi populaciju poprawom zestabilizować měła. Město toho zbywaca ludnosć hladajcy zestarja. „A tych, kotřiž rentu za seniorow financuja, je spochi mjenje“, cituje nowinar bjezradneho staršeho Litawčana.

CDU žada sej plan za Łužicu

Podstupim (dpa/SN). Opoziciska CDU w braniborskim sejmje je krajne knje­žerstwo namołwiła, strukturnu změnu we Łužicy pjenježnje podpěrać. „Štož pobrachuje, je plan za Łužicu“, wobžarowaše hospodarskopolitiski rěčnik CDU, Dierk Homeyer wčera w aktualnej hodźinje parlamenta­. „Trjebamy spěšnu a njebě­rokratisku pomoc za předewzaća, kotrež so na nowe wobłuki zwaža.“ Přiwšěm je jasne, zo je brunica hišće dołho za spušćomne a zapłaćomne zastaranje ludźi z milinu trěbna, Homeyer rozłoži. Braniborske knježerstwo pak měło wotwidźomneho kónca zmilinjenja dla strukturnu změnu zahajić. „Dźe wo industrijny zakład wšeho kraja“, wón napominaše.

Ochranowske hesła zestajane

Dźesać młodych bykow je sej zahrodu jednoswójbneho domu w Friziskej za nowu pastwu wuzwoliło. Wobydler we Va­relu nochcyše wčera rano swojimaj wočomaj wěrić, jako byki na zahrodźe ležo ­wuhlada. Wone běchu w nocy z pastwy ćeknyli a susodne zahrody přečušlili. Alarmowany wobsedźer je skoćata pozdźišo z připowěšakom zaso na poprawnu pastwu dowjezł. Jich zawostajenstwa na zahrodźe dyrbješe wězo tež zrumować.

Rozestajenje mjez sydomlětnym a jeho maćerju porjada w dźěćacej stwě dla je w badensko-württembergskim Weilu zasadźenje policije wuskutkowało. Mać bě hólčeca namołwjała, skónčnje stwu zrumować. Tón pak to nochcyše a so z maćerju wurěčowaše, při čimž wospjet wótře wo pomoc wołaše. Susod alarmowaše zastojnikow, kotřiž wobeju prošachu wěcku ­woměrje rozrisać.

To je ći powěsć! 21 młodych ludźi chce lětsa započeć na fakulće za kašubsku rěč a kulturu na Uniwersiće Gdańsk studować. Ta pak chce studijny směr zawrěć – po tym zo bě hižo loni njedosahaceje ličby studentow dla z tym hrozyła. Na kóncu pak da so zmjechčić, a nowačcy móžachu so dale kašubšćiny nasrěbać. Lětsa pak chce Gdańšćanska wysoka šula kašubšćinje takrjec swěcu hasnyć. Dwě ličbje stejitej sebi napřećo. W Pólskej je z wašnjom, zo ma za jedyn studijny směr 25 studentow być. Za kašubšćinu pak maja dotal jenož 21 zajimcow. Što nětko? Za potrjechenych tuž rěka protestować. Wšako je lědma druheje móžnosće na problem skedźbnić.