Rakečanska gmejnska rada je na swojim zašłym posedźenju podpěru wjesnym towarstwam wobzamknyła.
Rakecy (JK/SN). Po spřisahanju třoch radźićelow, kotřiž njemóžachu so na konstituowacym posedźenju w awgusće wobdźělić, móžeše Rakečanska gmejnska rada minjenu srjedu ze swojim wobšěrnym dnjowym porjadom pokročować.
Najwažniši dypk při tym bě diskusija wo rozprawje pruwowanskeje firmy k zahajenskej bilancy gmejny k 1. januarej 2013. Pruwowanje na městnje kaž tež eksterne bě gmejna derje wobstała, a hač na někotre kritiske přispomnjenja pruwowanskeje firmy a pokiwy zličbowanskeho zarjada za bilancy přichodnych lět njeje na rozprawje ničo wustajić, měnješe wjesnjanosta Swen Nowotny (CDU). „Dźakuju so wšitkim wobdźělenym, předewšěm financnemu zarjadej gmejny.“
Pólska chce w Turówskej jamje hač do lěta 2044 brunicu wudobywać
Budyšin (SN/BŠe). Pólski energijowy koncern PGE ma wotpohlad, brunicowu jamu Turów rozšěrić a dowolnosć, wuhlo wudobywać, wo 25 lět podlěšić. Poprawom smědźa jenož hišće hač do klětušeho apryla za brunicu kopać.
Dokelž leži jama w třikrajowym róžku mjez Pólskej, Němskej a Čěskej su wuskutki mjezy přesahowace. Minjeny štwórtk zetkachu so wobydlerjo w pólskej Bogatyniji, hdźež je koncern na prašenja wobydlerjow, zarjadow a wobswětowych zwjazkow wotmołwjał. Kaž so wujewi, je wjele faktow njerozrisanych. Generelnje dźe wo wustork wuhlikoweho dioksida a wo poćeženje procha dla. „Hladajo na jednotliwe potrjechene kónčiny pak su ćeže chětro wšelakore“, měni Horst Schiermayer ze Žitawskeho měšćanskeho a regionalneho zwjazka Zelenych.
Drježdźany (ML/SN). „Njeswačidło přisłuša wot Europskeje unije spěchowanemu Leaderowemu regionej Hornjołužiska krajina hole a hatow, kotraž w Budyskim wokrjesu tři města a třinaće gmejnow wopřijima. Gmejna Njeswačidło słuša do hamtskeho serbskeho sydlenskeho ruma, je 46 kwadratnych kilometrow wulka a jeje wjesnjanosta rěka Gerd Schuster (CDU). Wjes Njeswačidło je dźěl gmejny samsneho mjena, leži dwanaće kilometrow sewjerozapadnje Budyšina na kromje biosferoweho rezerwata Hornjołužiska hola a haty UNESCO a ma 851 wobydlerjow. W lěće 1268 bu sydlišćo jako Nyzwaz prěni króć naspomnjene.“
Takle započina třistronski přinošk „Wjes so znowa wunamaka“ w Drježdźanskim časopisu „enso Magazin“ wo dwurěčnej wsy. Wjesnjanosta Gerd Schuster w nim wuzběhuje, zo „třinaće towarstwow kulturne žiwjenje Njeswačidła postaja. Za wulkosć našeje wsy je to kedźbyhódna ličba.“
Z ciwilnej njeposłušnosću
Berlin. Akciske zwjazkarstwo Ende Gelände je po wozjewjenju klimoweho paketa zwjazkoweho knježerstwa dźensa masowe akcije ciwilneje njeposłušnosće we łužiskim brunicowym rewěrje připowědźiło. Tysacy ludźi chcedźa kónc tydźenja wot 29. nowembra do 1. decembra 2019 ze swojim ćěłom wuhlowu infrastrukturu blokować. To ma wotmołwa na „dospołne zaprajenje zwjazkoweho knježerstwa w klimowej politice“ być.
Günter Kunert njeboh
Kaisborstel. Wuznamny našočasny basnik Günter Kunert je minjenu sobotu 90lětny w swojim domje w schleswigsko-holsteinskim Kaisborstelu zemrěł. W jeho žiwjenju a tworjenju wotbłyšćowachu so stawizny Němskeje w 20. lětstoku. 1976 bě Kumert jedyn z prěnich, kotřiž podpisachu protest přećiwo wusydlenju Wolfa Biermanna z NDR, tři lěta pozdźišo wón sam kraj do směra na zapad wopušći. Nimale 70 lět je njewšědnje produktiwny awtor publikował.
„Čornemu“ twarjenju zadźěwać
Dźěl rubizny stejo wostali
Bjezdowy. Njeznaći su w nocy na sobotu w twarskim zawodźe gmejny Halštrowska Hola wjacore drohe zahrodniske nastroje kaž tež jedyn traktor-trawusyčak pokradnyli. Nimo toho wobškodźichu wjacore jězdźidła gmejny. Wšitko sobu wzać pak so jim njeporadźi. Při wottransporće dalšeho traktora-trawusyčaka z pomocu gmejnskeho Multicarja wostachu z nim w dźiwiznowym płoće wisajo a na to tež hišće na čerstwje woranej roli tčacy, tak zo dyrbjachu dźěl rubizny stejo wostajić. Policija trochuje hódnotu rubizny na něhdźe 2 000 eurow.
Pod wliwom drogow po puću był
Kamjenc. Zastojnicy su njedźelu rano w Kamjencu zwěsćili, zo bě 21lětny šofer VWja drogi brał, a přikazachu test kreje. Šofer ma nětko z wysokej pokutu ličić.
Wokoło jutrow rěčimy wjele wo zajacu. Lětsa wěnujemy dołhowuchačej wjetšu zjawnu kedźbnosć, dokelž je za zwěrjo lěta 2015 pomjenowany. Snano je tón abo tamny při nalětnim wuchodźowanju zajaca wuhladał. Bě pak to woprawdźe zajac abo tola dźiwi nukl?
Jónu w běhu pjeć lět přewjedźe sakski krajny sejm oficialnje dźěłowu jězbu do wukraja. Wo wopyće na Bliskim wuchodźe rozprawješe zapósłanc CDU Marko Šiman minjenu wutoru před kruhom serbskich seniorow Budyskeje tachantskeje wosady, kotrejž dźě wón sam tež přisłuša.
Drježdźany (SN). Sakska čestnohamtski angažement wobydlerjow dale spěchuje. Za klětu přewostaja we wobłuku programa „My za Saksku“ dohromady jědnaće milionow eurow. Program bu do noweje směrnicy wo spěchowanju towaršnostneje zwjazanosće přiwzaty, kaž statne ministerstwo za socialne a škit přetrjebarjow w Drježdźanach informuje.
Za swoje přerězne měsačne zasadźenje znajmjeńša 20 hodźin móža wobydlerjo přez nošerja projekta pawšalne zarunanje měsačnje hač do 40 eurow dóstać. Kaž z nowinskeje zdźělenki ministerstwa dale wuchadźa, podpěruje swobodny stat na te wašnje 23 000 čestnohamtsce skutkowacych.
Projektowi nošerjo – to móža towarstwa, zwjazki, załožby, cyrkwje kaž tež města a gmejny być – móža hač do 31. winowca 2019 swoje próstwy za lěto 2020 zapodać. Spěchowany budźe angažement na přikład we wobłukach socialne, kultura, sport, wobswět a towaršnosć. Drježdźanska wobydlerska załožba próstwy wobdźěłuje. Trěbne nowe formulary kaž tež podłožki programa su pod www.ehrenamt.sachsen.de přistupne.
Swójbne mjena su přeco zaso zajimawe swědčenja rěče našich prjedownikow. W serbšćinje maja wone wosebitu hódnotu, dokelž pochadźeja z časa, z kotrehož hišće žane pisomne pomniki njewobsedźimy. Kak su naši prjedownicy před wjele lětstotkami myslili a so rěčnje zwuraznili, wo tym nam wone mjena znajmjeńša něšto přeradźeja.
Chcemy so zaso wěnować někotrym serbskim prócowarjam zańdźenosće, kotřiž maja lětsa kulojtu abo połkulojtu róčnicu narodnin abo posmjertnin, a so zamyslić do jich mjenow. Swójbne mjena nastachu často z mjenow powołanjow, kotrež běchu prěni nošerjo mjenow wukonjeli. Tak je to na přikład pola Šewčika, takrjec „małeho šewca“. Jakub Šewčik, rodźeny w Baćonju a farar mjez druhim w Chrósćicach, wěsty čas předsyda Domowiny, předewšěm pak awtor basnjow patriotiskeho charaktera, změje 6. septembra 150. róčnicu narodnin.
Korla Awgust Fiedler, znaty hudźbnik a sobuwuhotowar spěwanskich swjedźenjow, zemrě 16. meje 1917. Swójbne mjeno Fiedler pochadźa tohorunja z mjena powołanja; w tym padźe wšak je wone němskeho pochada, měnjeny je wězo „husler“.
