Za region typiske domoródne štomy, kaž lipy, duby a wjerjebiny, su čłonojo Choćebuskeje wobswětoweje skupiny Zelena liga na ležownosći pola Rownoho sadźeli. Přestrjeń jim wot decembra wjesnjan přenajima. Zelena liga chcyše tam wjacore kubłanske poskitki zarjadować, kotrež pak su koronawirusa dla najprjedy raz wotprajene. Přiwšěm hotuje so wobswětowa skupina hižo na čas po pandemiji a zdźěłuje koncepty. Hižo do zakaza kontaktow, kotrež je zwjazkowe knježerstwo postajiło, ­běchu tam čłonojo Choćebuskeje Zeleneje ligi wšelake štomiki sadźeli a tak zakład za ­wjetšu mnohotnosć rostlin wutworili. Foto: Jessica Zaydan

Akrofobiju, potajkim strach we wyšinje, jako saznik cyle wěsće měć njesměš. Tež hłowywjerćenje njeměło dźěło nad třěchami wuskutkować. Woboje za Ambroža Handrika njepřitrjechi, a tak hotuje so wukubłanc w třećim lěće na bórzomne rjemjeslniske pruwowanje. Wuspěšne wobstaće za młodeho Serbskopazličana tež rěka, zo změje potom swójski cylinder. Foto: Jakub Brězan

Stani Nawka z Hamburga piše: Coronawirus tež pola nas wulki problem

Hamburg ze swojimi 1,8 milionami wobydlerjow je tuchwilu jedyn z epicentrumow coronainfekcije. To zaleži tež hłownje na zymskich prózdninach, kiž běchu wot 2. do 13. měrca a kotrež su njeličomnych sněhakowarjow z města nad Sewjernym morjom do Awstriskeje wabili. Ludźo su so nawróćili – a su so tam nadosć natyknyli, nic jenož w Ischglu ...

Angažuju so w systemje nuzoweho medicinskeho zastaranja w Hamburgu. A tu maja so wšitcy podhladni telefonisce přizjewić, maja-li symptomy. Woni njesmědźa do praksow abo chorownjow přińć! Kóždeho, kiž bě runje w tak mjenowanych rizikowych wobwodach abo měješe kontakt z wosobu, kotraž bu pozitiwnje na coronawirus testowana, a ma zymicu, kašel abo šijebolenje, wopyta lěkar, kiž potom PCR-test přewjedźe. Tónle test je tuchwilu najspušćomniši, byrnjež nic stoprocentowski. Tež hdyž je wuslědk negatiwny, to njerěka, zo sy strowy a zo wirus nimaš.

Budyšin (SN). Swójbne kubłanje Rěčneho centruma WITAJ a serbska dźiwadłowa pedagogika Němsko-Serbskeho ludoweho dźiwadła Budyšin stej na wobćežowacu situaciju za swójby doma reagowałoj a zhromadnu internetnu stronu „dźiwaj so!“załožiłoj. Kóždy wě, zo w słowje dźiwadło tež fenomen dźiwanja nutřka tči. Tak njeje w padźe internetneje strony ­žadyn připad, zo zabawu na wšelakore wašnje poskića. Tuž, hdyž žno njemóžeće do dźiwadła ze swojimi dźěćimi, čińće sej wšědne dźiwadło doma rjeńše.

W přichodnych tydźenjach zběraja na mjenowanej webstronje pokiwy a impulsy za wužadacy wšědny dźeń doma. Starši namakaja tu pod hesłom „dźiwaj so, swójba“ ideje za zabawu zhromadnje z dźěćimi runje tak kaž pod „staršiski konopej“ nastorki a pokiwy, kak móhli sej situaciju wolóžić. Wobłuk za dźěći „dźiwaj so, dźěćo“ budźe z mjeńšimi a wjetšimi idejemi pjelnjeny a skići tež móžnosć, projekty a ideje dźěći pod hesłom „dźěći za dźěći“ doma sobu zaplesć a twórby małych wuměłcow prezentować.

207 natyknjenych we wokrjesu

Budyšin. Přez kónc tydźenja je ličba z koronawirusom inficěrowanych w Budyskim wokrjesu ze 14 nowonatyknjenymi na dohromady 207 přiběrała, kaž krajnoradny zarjad informuje. W karantenje přebywa tuchwilu 497 ludźi, štož je hišće třećina dotal postajenych karantenow. Ze štyrjomi dalšimi wosobami je tu dohromady 43 wustrowjenych, dwaj pacientaj staj zemrěłoj.

Nowy semester zahajeny

Drježdźany. Lětuši lětni studijny semester na wjetšinje sakskich uniwersitow su dźensa zahajili. Ćežišćo studijnych wobsahow je při tym digitalne wuknjenje. Prezencne wuwučowanje najprjedy raz hač do 4. meje žane njebudźe. Wotpowědne informacije steja na internetnych stronach wysokich šulow. Konferenca kultusowych ministrow Němskeje njeje kruty termin za spočatk lětnjeho semestra pomjenowała, dokelž je tón w zwjazkowych krajach rozdźělny.

Pola LEAG a TSS nětko krótkodźěło

Do bydlenja so zadobyli

Pěskecy. Njeprošeny wopyt mějachu w nocy na sobotu w jednoswójbnym domje w Pěskecach. Tam běchu so cuzy na dotal njeznate wašnje zadobyli. Na delnim poschodźe přepytachu wšitke rumnosće a pokradnychu pjenjezy, laptop kaž tež ručnu tobołku z wupokazami. Škoda wučinja 700 eurow.

Wokoło jutrow rěčimy wjele wo zajacu. Lětsa wěnujemy dołhowuchačej wjetšu zjawnu kedźbnosć, dokelž je za zwěrjo lěta­ 2015 pomjenowany. Snano je tón abo tamny při nalětnim wuchodźowanju zajaca­ wuhladał. Bě pak to woprawdźe zajac abo tola dźiwi nukl?

Spočatk měrca, na Mjezynarodnym dnju žonow, wulećachu sej čłonojo Njebjelčanskeho towarstwa Kamjenjak do delnjołužiskeho Łaza (Laasow) na wuměnu z wuměłcom Willijom Selmerom. Njecyłe dwaceći „Kamjenjakow“ bě so za wuprawu rozsudźiło. Willi Selmer, bě loni mjez wuměłcami na Mjezynarodnej rězbarskej dźěłarničce w Miłočanskej skale. Jeho twórba, zaběraca so z pozhubjowacym so časom, je wulki zajim zbudźiła. Tónkróć wodźeše wón hosći po swojim ateljeju, kiž je zaměstnjeny w něhdyšim Łazowskim hosćencu. Při tym wopytowarjam napadny, zo twori Willi rady dowysoka sahace žónske postawy. Na zahrodźe bě składnosć, popřeć sej wid na měrnu delnjołužisku krajinu, kotraž njeje daloko wot Błótow z jeje groblemi zdalena. Willi Selmer wulětnikarjam powědaše, zo njeje lochko jako swobodnje skutkowacy wuměłc wobstać. Tak wuwučuje wón zdobom na Choćebuskej Techniskej uniwersiće studentow socialneho dźěła. A woni wužiwaja dźěłarnju, material a nazhonjenja wuměłca-awtodidakta we Łazu. Zhromadnje ze swojej partnerku a dalšimi wobydlerjemi domskeho je wón wopytowarjow pohosćił.

Niska (SN/BŠe). W Zhorjelskim wokrjesu so połoženje w zwisku z koronawirusom přiwótřa. Wčera wječor wozjewi tamniši krajnoradny zarjad 167 wobkrućenych padow, štož je šěsć wosobow wjace hač sobotu, hdźež zwěsćichu razantne wu­wiće z 65 dalšimi schorjenymi.

Koronawirus je so w běhu krótkeho časa ­po Niskej rozpřestrěł, a to wosebje w hladarni „Abendfrieden“. Jeničce tam su 49 wobydlerjow a sobudźěłaćerjow pozitiwnje na wirus testowali. Strowot­niski zarjad wokrjesa sćěhuje tuž ak­tualne poručenja Roberta Kochoweho instituta, štož konkretnje woznamjenja, zo starownja pod karantenu steji. Tež pozitiwnje testowani přistajeni bjez symp­tomow maja dale swoje dźěło wukonjeć, tak zo su wobydlerjo zastarani. Hewak tam hladanje přemało personala dla zaručene njeje. Doma pak maja sobudźěłaćerjo štyrnaće dnjow předpisy karanteny dodźeržeć.

Tež ličba zemrětych je so kónc tydźenja wo dwaj na štyri powjetšiła. Mjez woporomaj je 94lětna žona, kotraž ćerpješe tež na dalše chorosće. Cyłkownje štyrnaće wosobow přebywa tuchwilu w chorowni, při čimž jednoho pacienta intensiwnje lěkuja.

Budyšin. Wotnožka Sakskeho wukubłanskeho a wupruwowanskeho kanala (SAEK) w Budyšinje je nowe online-poskitki wuwiła. Kóždu wutoru w aprylu (7., 14., 21. a 28.) přeproša wona stajnje wot 19 hodź na stajne blido medijoweje pedagogiki. Přistup za přizjewjenje wobsteji na internetnej stronje www.saek.de/bautzen. Dalše poskitki tam přihotuja. Krótke wuwučowanske filmy steja na Youtube-kanalu Budyskeho SAEK. Aktualnje je to mały poradnik nastupajo smartfon, webcam, kreatiwne appy, kolaboratiwne dźěłowe srědki a live-videostreaming.

Štó rysuje najlěpši komik

Swójbne mjena su přeco zaso zajimawe swědčenja rěče našich prjedownikow. W serbšćinje maja wone wosebitu hódnotu, dokelž pochadźeja z časa, z kotrehož hišće žane pisomne pomniki njewobsedźimy. Kak su naši prjedownicy před wjele lětstotkami myslili a so rěčnje zwuraznili, wo tym nam wone mjena znajmjeńša něšto přeradźeja.

Chcemy so zaso wěnować někotrym serbskim prócowarjam zańdźenosće, kotřiž maja lětsa kulojtu abo połkulojtu róčnicu narodnin abo posmjertnin, a so zamyslić do jich mjenow. Swójbne mjena nastachu často z mjenow powołanjow, kotrež běchu prěni nošerjo mjenow wukonjeli. Tak je to na přikład pola Šewčika, takrjec „małeho šewca“. Jakub Šewčik, rodźeny w Baćonju a farar mjez druhim w Chrósćicach, wěsty čas předsyda Domowiny, předewšěm pak awtor basnjow patriotiskeho charaktera, změje 6. septembra 150. róčnicu narodnin.

Korla Awgust­ Fiedler, znaty hudźbnik a sobuwuhotowar spěwanskich swjedźenjow, zemrě 16. meje 1917. Swójbne mjeno Fiedler pochadźa tohorunja z mjena powołanja; w tym padźe wšak je wone němskeho pochada, měnjeny je wězo­ „husler“.