Kamjenc (SN). Wólbny wuslědk njepřekwapi, słabe wólbne wobdźělenje skerje: Kamjenčenjo su swojeho wyšeho mě­šćanostu Rolanda Dantza (njestronjan) z 94,6 procentami wotedatych płaćiwych hłosow w zastojnstwje za dalšich sydom lět wobkrućili. Na wčerawšich wólbach wyšeho měšćanosty w Lessingowym mě­sće pak wobdźěli so jenož 30,2 procentaj wólbokmanych. W padźe zo steji jenož jedyn kandidat na wólbnym lisćiku, móža wolerjo po płaćiwym zakonju dalše mjena podać. To je 79 žonow a muži činiło, 30 z nich bě Marion Junge na­pisało. Předsydka frakcije Lěwicy w měšćanskej radźe bě minjenu srjedu jako naměstnica Dantza wotstupiła.

Łužiske rybowe tydźenje su jedyn z nazymskich wjerškow, kotrež w regionje pěstujemy. Zawčerawšim je so zarjadowanje w Rakecach oficialnje z mnohimi hosćimi z politiki zahajiło. Jednaćel marketingoweje towaršnosće Hornja Łužica-Delnja Šleska Olaf Franke wuži tuž składnosć na to skedźbnić, zo njeje financowanje zarjadowanja klětu zaručene. Tak wón roz­jima, zo je za wabjenje a přihot rybowych tydźenjow něhdźe 20 000 eurow trěbnych. Wulki dźěl toho rybarjo financuja, kotřiž sami hižo telko feńkow nimaja. To je hladajo na jich lětuše połoženje čim wjetše wužadanje. Olaf Franke nadźija so tuž pomocy tež ze stron politiki. Přiwšěm njeměła to jenož politiska naležnosć być, ale žada sej runje ze stron marketingoweje towaršnosće wulki angažement. No­chcu jim wumjetować, zo to nječinja. Zdobom pak měli wšitke móžnosće přepruwować a wučerpać, zo móhli rybowe tydźenje zachować. Bianka Šeferowa

Hilža Handrikowa z Wojerec zwuraznja swoje wosobinske­ měnjenje:

Smy abonenća kónctydźenskeho wudaća Serbskich Nowin a Katolskeho Posoła. Hačrunjež mam z 83 lětami tež hižo ćeže z čitanjom, tutej serbskej publikaciji jara rady čitam. Mjeztym zo nimale wšitke přinoški w Posole přečitam, so pola Serbskich Nowin druhdy dźiwam a prašam, hač je to poprawom čěski, pólski abo serbski dźenik. To jenož připódla prajene, dokelž chcu dźensa w prěnim rjedźe pochwalić wšelake jara zajimawe artikle w tutej nowinje. Runje mjenujcy sym na přikład přečitała w młodźinskej přiłoze SN wot Marije Zahonec „Mjez fjordami w Norwegskej po puću“ a wot Glorije Žurec „Publikum zapřijaty był“ a běch zahorjena. Wša chwalba tajkim młodym dopisowarjam. Bjezdwěla su tež přinoški ze susodneje Pólskeje a Čěskeje přewšo zajimawe.

Čitała sym njedawno tež knihu „Z Francom po swěće“. Je tak lochce spisana, zo sym so wjele smjała a na kóncu samo někotružkuli sylzu wuroniła, jako pytnych, kak wažna wandrowskemu jeho serbska domizna je a kak ju lubuje.

Jednaćelski direktor Instituta za sora­bistiku Lipšćanskeje uniwersity prof. Edward Wornar podpěruje protest přećiwo zawrjenju wobłuka kašubskeje ­etnofilologije na Gdańšćanskej uniwersiće ze zjawnym listom tamnišemu ­rektorej.

Lipsk (LW/SN). Přičina protesta je postupowanje Uniwersity Gdańsk. Zarjadnistwo chce studijny směr kašubska etnofilologija, kotryž je zakótwjeny do fakulty za rěče, zawrěć z argumentom, zo je znajmjeńša 25 studowacych trěbnych.

Prof. Edward Wornar wobroća so na dr. Jerzyja Piotra Gwizdału, rektora Gdańšćanskeje uniwersity mjez druhim ze słowami: „Studij kašubskeje etnofilologije njezahajić mamy za rozsud, kotryž łama prawa etniskich mjeńšin ... To je jenička fakulta po cyłej Pólskej a swěće, w kotrejž móžeš so wukubłać dać, zo by kašubsku rěč a kulturu wučić móhł, štož je wažny faktor šěrjenja a podpěry kultury a regionalneje identity.“

Alternatiwne myto Nobela

Stockholm. Załožba Right Livelihood Award je po njej pomjenowane myto spožčiło. Tež jako alternatiwne myto Nobela znate wuznamjenjenje dóstanu ratar Yacouba Sawadoga z Burkina Faso a awstralski wědomostnik Tony Rinaudo kaž tež skupina wojowarjow za čłowje­ske prawa w Saudi-Arabskej. Juristomaj Thel­mje­ Alda­nej und Ivanej Velásquezej z Guatemale přiznachu čestne myto.

Běłe tigry haj abo nic?

Liberec. Liberecski zwěrjenc měł plahowanje anomalnych běłych tigrow zakónčić. Tele zdźělenje nawody coowa Davida Nejedla je njewočakowano brizantnu reakciju wubudźiło. Mnozy wo­by­dlerjo Libereca dźě maja tute wosebite zwě­rja­ta jako wuznamny symbol města. Tež čłonojo a přiwisnicy měst­ne­ho lodohokejoweho teama „Běłe tigry“ w datym zwisku swoju njespo­kojnosć wuprajichu.

Skupiny MENS wuradźowali

Mužej randalowałoj

Wojerecy. W někotrych Wojerowskich domjacnosćach njemóžachu wobydlerjo w nocy na njedźelu woměrje telewiziju hladać. Přičina běštaj młodaj mužej, kotrajž na Hasy Käte Niederkirchner při satelitowej připrawje telewizijneho poskićowarja randalowaštaj a tak přijimowanje myleštaj. Kedźbliwy wobydler bě jeju wobkedźbował a policiju zazwonił. Zastojnicy lepichu tam mužej w starobje 32 a 20 lět. Wonaj běštaj na techniskej připrawje něhdźe 1 000 eurow škody načiniłoj. Alkoholowy test wunjese pola njeju 1,08 resp. 2,08 promilow alkohola w kreji. Wonaj změjetaj so nětko wobškodźenja wěcow dla zamołwić.

Wokoło jutrow rěčimy wjele wo zajacu. Lětsa wěnujemy dołhowuchačej wjetšu zjawnu kedźbnosć, dokelž je za zwěrjo lěta­ 2015 pomjenowany. Snano je tón abo tamny při nalětnim wuchodźowanju zajaca­ wuhladał. Bě pak to woprawdźe zajac abo tola dźiwi nukl?

1. septembra 1963 stejachmy z cokorowymi titami napřećo Wotrowskej šuli na brjoze, zo bychu nas 26 dźěći z Wotrowa a Njebjelčic składnostnje šulskeho zastupa fotografowali. Lětsa, 15. septembra, so znowa tak zestupachmy – běchmy pak jeničce štyrnaćo.

Po 55 lětach bě witanje do něhdyšeje šule a rjadownje jara jimace. Spominachmy na njeboh wučerja Jana Meškanka, kiž bě štyri lěta naš rjadowniski wučer. Nawučił je nas pisać a ličić, mějachmy pola njeho rysowanje a sport. Na hornjej łubi spěwachmy – wučer bě knjez Cyril Nawka. Spěw „Hory módre, ja was znaju“ hišće wšitcy znajachmy a smy sej jón tež tónkróć zhromadnje zanjesli.

Na kromje jěchanskeho turněra kónc tydźenja w Hórkach stej so Michaela Körner a Maria-Theresia Heilemannowa (wotlěwa) wo to starałoj, zo móžachu so jěcharjo, pomocnicy a wězo tež wopytowarjo wobdźělić na akciji pytanja darićela rodowych bańkow za 13lětneho Bena z Halštrowa. Hólčec je druhi raz na leukemiju schorjeł. Dwěsćě ludźi je poskitk wužiło. „Smy přemóženi wo wulkej ličbje podpěraćelow, ­njejsmy z tajkej zwólniwosću ličili“, rjekny Sandra Berndt z předsydstwa towarstwa konjaceho sporta Při Klóšterskej wodźe. Foto: Jörg Stephan

Budyšin (SN). W Budyskej Montessoriskej zakładnej šuli wotměwaja so w běhu lěta wjacore bursy dźěćaceje drasty. Tak tež jutře, 22. septembra, wot 14 do 16 hodź. Na něhdźe 40 stejnišćach poskića tam wikowarjo a druzy trjebanu, derje zdźeržanu dźěćacu kaž tež babyjowu ­drastu, hrajki a dalše artikle.

Hladarjam cyle bliscy być

Wojerecy (SN). Wojerowski zwěrjenc drje mnozy hižo znaja, ale jónu wob lěto, na dnju němskeho zwěrjenca, móža tam wosebje dźěći něšto wosebite dožiwić. To hladarjo rewěra kopytačow, rubježnych zwěrjatow a ptakow kaž tež picowanskeje kuchnje holcy a hólcow za ruku bjeru. Tak móža dźěći picowanje zwěrjatow raz cyle blisko dožiwić. Tež w tropiskim domje njeje přeco móžno, hady a druhe reptilije zbliska wobkedźbować. Zajutřišim, njedźelu, wot 14 hodź. su swójby lubje do zwěrjenca witane.

Swójbne mjena su přeco zaso zajimawe swědčenja rěče našich prjedownikow. W serbšćinje maja wone wosebitu hódnotu, dokelž pochadźeja z časa, z kotrehož hišće žane pisomne pomniki njewobsedźimy. Kak su naši prjedownicy před wjele lětstotkami myslili a so rěčnje zwuraznili, wo tym nam wone mjena znajmjeńša něšto přeradźeja.

Chcemy so zaso wěnować někotrym serbskim prócowarjam zańdźenosće, kotřiž maja lětsa kulojtu abo połkulojtu róčnicu narodnin abo posmjertnin, a so zamyslić do jich mjenow. Swójbne mjena nastachu často z mjenow powołanjow, kotrež běchu prěni nošerjo mjenow wukonjeli. Tak je to na přikład pola Šewčika, takrjec „małeho šewca“. Jakub Šewčik, rodźeny w Baćonju a farar mjez druhim w Chrósćicach, wěsty čas předsyda Domowiny, předewšěm pak awtor basnjow patriotiskeho charaktera, změje 6. septembra 150. róčnicu narodnin.

Korla Awgust­ Fiedler, znaty hudźbnik a sobuwuhotowar spěwanskich swjedźenjow, zemrě 16. meje 1917. Swójbne mjeno Fiedler pochadźa tohorunja z mjena powołanja; w tym padźe wšak je wone němskeho pochada, měnjeny je wězo­ „husler“.