Dienstag, 15. Juli 2025

Wjace pjenjez za kulturu

Zhorjelc. Cyłkownje pjeć milionow eurow Sakska kulturnym rumam swobodneho stata po schwalenju dwójneho etata 2025/26 přidatnje přewostaja. Nimo toho steji dohromady dodatnych dźesać milionow eurow za sakske dźiwadła a orchestry k dispoziciji. W kulturnym rumje Hornja Łužica-Delnja Šleska chcedźa přidatne pjenjezy mj. dr. za Gerharta Hauptmannowe dźiwadło Zhorjelc-Žitawa a za Wopomnišćo Budyšin nałožować.

Wola noweho prezidenta

Flensburg. Federalistiska unija europskich narodnych mjeńšinow (FUEN) swoju konferencu w oktobrje 2025 w Bozenje w Južnym Tirolu přewjedźe. Na konferency ma so nowy prezident wolić. Kaž Sydslesvigsk Forening e. V. (SSF) dźensa zdźěli, je jedyn z kandidatow Južnoschleswigčan Jens A. Christiansen, kotryž ma hladajo na politiku mjeńšinow wobšěrne nazhonjenja.

Płaćizny imobilijow rozdźělne

Montag, 14. Juli 2025

Krušwica (SN/VaŽ). Dožiwjenski swět Krušwica měješe po dwutydźenskim turnusowym­ hladanju dźensa zaso wotewrěć – tola tutón plan je so změnił. Na Drježdźanskim hamtskim sudnistwje bu zašły štwórtk próstwa wo insolwencu zapodata­. Financne problemy su so naposledk dramatisce přiwótřili. Na internej zhromadźiznje sobudźěłaćerjow rěkaše, zo su wšitke pjenjezy přetrjebane. Za čas hladanja běchu w domje lědma rjemjeslnicy widźeć. Jednaćel Stefan Blümel, kotryž je wot januara 2025 w zastojnstwje, njebě za naprašowanja docpějomny. Jenički towaršnik, gmejna Krušwica, deficitarnu cyłolětnu kupjel bytostnje ze srědkami podpěra. Najebać zwyšenje wobrota w lěće 2023, nachwilneho zawrjenja Łužiskeje kupjele we Wojerecach dla – stupace energijowe a personalne kóšty zawod sylnje poćežuja. Z nowonatwarom Łužiskeje kupjele je nachwilna šansa, so financielnje zhrabać, nětko nimo.

Stupace mzdy zawinowachu přidatne kóšty we wysokosći něhdźe 100 000 eurow. Hač a hdy so kupjel zaso wotewri, wostanje njejasne.

Donnerstag, 03. Juli 2025

Manfred Hermaš ze Slepoho ma wosobinske přispomnjenje k wčerawšemu čitarskemu listej Jadwigi Malinkoweje:

Zo móže wšo hinak hić, je Slepo na „Zjězdźe Serbow 2000“ dnja 1. julija 2000 dopokazało. Tam smy njedźelu ekumenisku Božu słužbu swjećili. Spočatnje tomu tehdyši Serbski superintendent zadźěwaše. Ale z podpěru našeje tehdyšeje fararki Ulriki Menzeloweje smy mšu potom zmóžnili. Sam sym tehdy Serbsku wosadnu słužbu EKsOL nawjedował. Ze Šćěpanom Delanom smój so potom na zhromadny liturgiski wotběh dojednałoj. Prědowanje smój do třoch blokow dźěliłoj, tak zo rěčachu naša wjesna fararka, serbski superintendent a kanonik Šćěpan Delan. Tež na spěwy smój so dojednałoj. Tak spěwachmy wotměnjejo kěrluše z hornjoserbskich ewangelskich spěwarskich a z katolskeho Wosadnika. Jenož při jednym choralu smy našeho katolskeho bratra prosyli, zo spěw resp. hrónčko z česćowanjom Marije njespěwa. Kóžda strona je kompromisy akceptowała a tak smy po tym na farskej zahrodźe zhromadnje lipy sadźeli.

Dienstag, 15. Juli 2025
W Serbskim kubłanskim srjedźišću LIPA w Smjerdźacej wobdźěleja so na prózdninskim poskitku wot wčerawšeho dźědojo a wowki ze swojimi wnučkami. Swójby mjez druhim z Pěskec abo Kulowa pochadźeja. Woni chcedźa so zhromadnje zaběrać a wězo su tež wulěty předwidźane. Tak pojědu do Kamjenca a chcedźa sej tamniši policajski rewěr wobhladać. Wčera pak su so wobdźělnicy poskitka najprjedy raz w kubłanskim srjedźišću zeznali a tam zhromadnje spěwali a samo wolejbul hrali. Dohromady 20 zajimcow so tam tele dny zetkawa. Foto: Michaela Rabowa

Dienstag, 15. Juli 2025

Wjace pjenjez za kulturu

Zhorjelc. Cyłkownje pjeć milionow eurow Sakska kulturnym rumam swobodneho stata po schwalenju dwójneho etata 2025/26 přidatnje přewostaja. Nimo toho steji dohromady dodatnych dźesać milionow eurow za sakske dźiwadła a orchestry k dispoziciji. W kulturnym rumje Hornja Łužica-Delnja Šleska chcedźa přidatne pjenjezy mj. dr. za Gerharta Hauptmannowe dźiwadło Zhorjelc-Žitawa a za Wopomnišćo Budyšin nałožować.

Wola noweho prezidenta

Flensburg. Federalistiska unija europskich narodnych mjeńšinow (FUEN) swoju konferencu w oktobrje 2025 w Bozenje w Južnym Tirolu přewjedźe. Na konferency ma so nowy prezident wolić. Kaž Sydslesvigsk Forening e. V. (SSF) dźensa zdźěli, je jedyn z kandidatow Južnoschleswigčan Jens A. Christiansen, kotryž ma hladajo na politiku mjeńšinow wobšěrne nazhonjenja.

Płaćizny imobilijow rozdźělne

Dienstag, 15. Juli 2025

Rěku zanjerodźili

Budyšin. Dźakowano pokiwej swědka je policija njedźelu wječor zwěsćiła, zo je Sprjewja w Budyšinje při Mosće swjateho ducha zanjerodźena. Na wodźe płuwaše módra so błyšćata maćizna, při kotrejž so po wšěm zdaću wo lak jednaše. Alarmowana wohnjowa wobora je proby z rěki wzała. Pozdźišo tež zwěsćichu, hdźe je so maćizna do rěki dóstała. Kriminalna policija pad dale přepytuje.

Spytaja wobšudźić

Budyšin. Wot měrca tohole lěta dóstawaja wobydlerjo a firmy w Budyskim a Zhorjelskim wokrjesu mailki abo listy, kotrychž wotpósłar je pječa Němska zakonska zawěsćernja za njezboža (DGUV). W nich připowědźa so nowy digitalny model prewencije, za kotryž měli adresaća pjenjezy na španiske konto přepokazać. Před tym policija wuraznje warnuje. Štóž je tajku mailku dóstał, njech to policiji zdźěli, zo móhli zastojnicy za woprawdźitym wotpósłarjom slědźić.

Freitag, 11. Juli 2025

W prěnim prózdninskim tydźenju je sobudźěłaćerka Rěčneho centruma WITAJ a socialna pedagogowka Radworskeje serbskeje wyšeje šule Edit Šurowa šulerjow na projekt „Zhromadnje hrać, paslić a warić“ přeprosyła. W srjedźišću steješe strowe zežiwjenje.

Holcy z 5. lětnika wyšeje šule přeprošenje sćěhowachu a so wšědnje dopoł­dnja w šuli zetkawachu. Tam najprjedy raz wšelake deskowe hry na nje čakachu. Holcy mějachu wjele wjesela při hraću, dokelž hewak w šuli hromadźe wuknu a chwile za zhromadnu zaběru njeje.

Po połdra hodźinje rěkaše potom wobjed přihotować. Holcy smědźachu same rozsudźić, što chcedźa rady warić. Za to wužiwachu płody ze šulskeje zahrody, wo kotruž so we wobłuku cyłodnjowskeho poskitka na iniciatiwu socialneje pedago­gowki staraja. Tak móžachu truskalcy, janske jahody, kisałe wišnje a kulirabije žnjeć.

Donnerstag, 26. Juni 2025

Pod hesłom „Die Überlebenskünstler“ chcetej w Budyšinje skutkowacej angažowanej žonje socialny projekt zwoprawdźić. Před tydźenjomaj zahajištej akciju, zo byštej za to trěbne pjenjezy nazběrałoj.

Budyšin (SN/MiP). Projekt ma być skupinski poskitk za dźěći w starobje 6 do 11 lět w Budyskim wokrjesu, kotrež su direktnje abo indirektnje wot namocy w staršiskim domje potrjecheni. Fachowa poradźowarka za trawmatiske dožiwjenja Stefanie Kausche dźěła w Budyskej wotnožce sakskeho towarstwa Pomoc za wopory namocy. Socialna pedagogowka Boudine Mark pak skutkuje w interwenciskej poradźowarni přećiwo namocy w swójbje za dźěći a młodostnych we Wuchodnej Sakskej. Tuta je w nošerstwje Budyskeho towarstwa Dom za škit žonow.

Dienstag, 15. Juli 2025

Drježdźany (NH/SN). Błóćanych pućow dla je planowane pućowanje Drježdźanskich serbskich swójbow po Drježdźanskej holi minjenu njedźelu wupadnyć dyrbjało. Jako narunanje poskićichu zajimcam samsny dźeń móžnosć zetkanja na znatej plantaži při „Jahodowej kofejowni“ w Moritzburgu. Poskitk wuži jeno mała horstka. Třo dorosćeni a pjeć dźěći da sej najprjedy lód, kofej a tykanc zesłodźeć. Byrnjež so sčasami dešćowało, mějachu dźěći na hrajkanišću wjele wjesela. Znajachu dźě so ze skupiny serbskeje dnjoweje maćerje w Drježdźanach kaž tež wot zašłych zeńdźenjow dźěćaceho kružka. Přichodne zetkanje kružka je za awgust planowane.

Kino při Sprjewi

Budyšin. Při tak mjenowanym kolenje Sprjewje w Budyšinje pokazuje tudyši Kamjentny dom srjedu, 16. julija, španiski historiski drama „Der Lehrer, der uns das Meer versprach“. Film jedna wo idealistiskim wučerju, kiž w španiskej wsy přećiwo konserwatiwnym mocam wojuje. Zastup je wot 20 hodź. Film započnje so při ćmičkanju mjez 21 a 22 hodź. Zastup płaći wosom eurow.

Dalša rěčna swětłownja

Mittwoch, 11. Januar 2017

Swójbne mjena su přeco zaso zajimawe swědčenja rěče našich prjedownikow. W serbšćinje maja wone wosebitu hódnotu, dokelž pochadźeja z časa, z kotrehož hišće žane pisomne pomniki njewobsedźimy. Kak su naši prjedownicy před wjele lětstotkami myslili a so rěčnje zwuraznili, wo tym nam wone mjena znajmjeńša něšto přeradźeja.

Chcemy so zaso wěnować někotrym serbskim prócowarjam zańdźenosće, kotřiž maja lětsa kulojtu abo połkulojtu róčnicu narodnin abo posmjertnin, a so zamyslić do jich mjenow. Swójbne mjena nastachu často z mjenow powołanjow, kotrež běchu prěni nošerjo mjenow wukonjeli. Tak je to na přikład pola Šewčika, takrjec „małeho šewca“. Jakub Šewčik, rodźeny w Baćonju a farar mjez druhim w Chrósćicach, wěsty čas předsyda Domowiny, předewšěm pak awtor basnjow patriotiskeho charaktera, změje 6. septembra 150. róčnicu narodnin.

Korla Awgust­ Fiedler, znaty hudźbnik a sobuwuhotowar spěwanskich swjedźenjow, zemrě 16. meje 1917. Swójbne mjeno Fiedler pochadźa tohorunja z mjena powołanja; w tym padźe wšak je wone němskeho pochada, měnjeny je wězo­ „husler“.

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND