Wobydlerjo gmejny Ralbicy-Róžant drje budu přichodny čas někotrym politikarjam jara dokładnje na porsty hladać a słuchać, što woni praja. Z rjanymi słowami dźě běchu ministerski prezident Michael­ Kretschmer, krajny rada Michael Harig a jeho zastupjer Udo Wićaz (wšitcy CDU) připowědźili, zo chcedźa gmejnu w prócowanju podpěrać, w Ralbicach nowu pěstowarnju natwarić. Hižo nětko pak jewi so wulki problem, zo dyrbja planowanje a twarske dźěła po wšej Europje wupisać. To stej komuna kaž tež zarjadniski zwjazk Při Klóšterskej wodźe prosće přećeženej. Nětko budźe tuž zajimawe wobkedźbować, hač woprawdźe něchtó komunje pomha. Tak so potom tež pokaza, kelko hódne słowo politikarjow je. Runočasnje wšak so trochu dźiwam, zo je europske wupisanje nadobo tajke proble­ma­tiske. Hižo loni 30. awgusta dźě su to na posedźenju delanskeje gmejnskeje rady zdźělili. Marian Wjeńka

W přinošku „Akcija ‚sroka‘ zaběžała“ we wudaću SN ze 16. januara je zmylk nje­dorozumjenje zbudźił. Sabine Gotscha-Schock je jednaćelka Budyskeho wokrjesneho rjemjeslnistwa, kotrejž přisłuša pjekarske­ zjednoćenstwo Budyšin. Akcija „sroka“ je, kaž je prawje napisane, zhromadna informaciska iniciatiwa Łužiskeho Lionoweho kluba Budyšin, pjekarskeho zjednoćenstwa Budyšin a Załožby za serbski lud. Klub Lusatia Lions je tity a jich ćišć zapłaćił. Pjekarjow narěčało a informowało je wokrjesne pjekarske zjednoćenstwo, Załožba za serbski lud je so wo grafiku a rozdawanje titow starała. Prosymy wo wodaće za misnjenje. SN

Křesćan Krawc z Hrubjelčic je so nastupajo Zapósłane Jana Nuka z Radworja we wutornym wudaću SN wo stawje serbskeho šulstwa pjera jimał:

Štož dawno wěmy: Serbsku rěč poda­waja w šulach dźensa kaž cuzorěčny předmjet. To ći přišeptnu serbske wučerki, kaž njebychu to wótře prajić směli. Wu­wzaća su šule w Ralbicach, Pančicach-Kukowje, Chrósćicach, Worklecach, Ra­dworju z maćernorěčnej wučbu. W někotrych z nich wuwučuja serbšćinu tež dźělnje kaž cuzu rěč. Schodźenk niže: Na pjeć porstach móhł wotličić, na kotrych šulach serbšćinu hišće jako runoprawny předmjet po­dawaja, wězo w praksy jako předmjet kaž cuzeje rěče. A třeći schodźenk: W nam znatych dwurěčnych šulach serbšćina mjeztym docyła žanu rólu wjace njehraje, w dalokim wobkruhu z Bórkhamora, Łaza, Wujězda, Hamora, Wósporka, Huski, Hodźija atd.

Jan Nuk so praša: „Móžemy na wobstejacej katastrofalnej situaciji hišće něšto změnić?“ Wón sej žada: „Je načasu wolić nowe puće, a je načasu wzać swój dóńt do swójskeju rukow.“ Ja so prašam: Kelko zajimowanych­ na tutón apel wotmołwi?

Serbow a Němcow mjez sobu dale zbližić

Budyšin (SN/MiR). Prěni kurs wo serbskej rěči za sobudźěłaćerjow Budyskeho stejnišća Sakskeho krajneho zarjada za šulu a kubłanje (LaSuB) je tójšto zajimcow přiwabił. Zakład toho je Plan na­prawow sakskeho statneho knježerstwa k pozbudźowanju a wožiwjenju serbskeje rěče. Mjeztym dźesać wobdźělnikow so w zarjedźe jako dospołni nowačcy prěni króć intensiwnje ze serbšćinu zabě­ra. „Jako docenta smy Benedikta Cyža­ zdobyli“, praji ko­ordinator zarjada za serbske naležnosće Bosćij Handrik. „Cyž ma wjacelětne nazhonjenja, kursy serbskeje rěče podawać.“

„Rewolucija a demokratija“

Drježdźany. Před pozadkom 30. róčnicy měrniweje rewolucije a prěnjeho załoženja swobodneho stata před sto lětami je sakska statna kenclija spěchowanski program „Rewolucija a demokratija“ wuwołała. Lětsa a klětu hodźa so z nim projek­ty spěchować, kotrež na historiske podawki a na natwar demokratije dopominaja a swoju hódnotu do fokusa zjawnosće stajeja. Próstwy přijimać budźe wot 31. januara Sakska natwarna banka.

Změna w zastojnstwje

Lipsk. Sakski justicny minister Sebastian Gemkow (CDU) je wčera Martinu Gerhardt jako nowu prezidentku Sak­skeho financneho sudnistwa zapokazał a jeje předchadnika dr. Jürgena Rühmanna ze zastojnstwa rozžohnował. Rühmann dźakowaše so sudnicam, sudnikam a předewšěm njesudniskemu personalej, kotryž ze swojim dźěłom skutkowanje sudnikow hakle zmóžnja.

Dwě jězbje do Ruskeje

Při awtomaće pjenjezy zabył

Biskopicy. Třicyfrowu sumu pjenjez je muž zawčerawšim při pjenježnym awtomaće w Biskopicach wotzběhnył, zaby pak bankowki wućahnyć. Poprawom so fašk po wěstym času wotsamo začini. Njeznata wosoba bě po wšěm zdaću spěšniša a je pjenjezy sobu wzała.

Wokoło jutrow rěčimy wjele wo zajacu. Lětsa wěnujemy dołhowuchačej wjetšu zjawnu kedźbnosć, dokelž je za zwěrjo lěta­ 2015 pomjenowany. Snano je tón abo tamny při nalětnim wuchodźowanju zajaca­ wuhladał. Bě pak to woprawdźe zajac abo tola dźiwi nukl?

Z tołstej mapu dokumentow wo po­wójnskich lětach w sewjernych Čechach, hdźež přebywaše tehdy něhdźe 2 000 Serbowkow a Serbow, přińdźe něhdyši wučer a wědomostny sobudźěłaćer Mikławš­ Krawc minjenu wutoru na zetkanje Budyskich serbskich katolskich seniorow.­ W lěće 1936 w Sernjanach narodźeny słušeše wón 1947 do najmłódšich serbskich chowancow gymnazija we Varnsdorfje-Warnoćicach. Za swój přednošk pak njetrjebaše w swojej dokumentaciskej mapje listować. Wažne fakty a wjele wosobinskich dopomnjenkow wón čile z pomjatka powědaše.

Ruce do klina złožić njeje Gretel, kaž ju ludźo mjenowachu, zamóhła. Nětko je Margarethe Johanna Nowak z koła aktiwistow na prawdu Božu wotešła: w starobje 92 lět je Budyšanka zemrěła.

Zeznach ju po lěće 1990, jako so tež w sprjewinym měsće Budyšinje skupinka Černobylskeje iniciatiwy za to zasadźowaše, wot atomoweje hawarije strowotnje škodźenym dźěćom přebytk we łužiskej přirodźe zmóžnić. Wot toho časa je kóžde lěto skupina běłoruskich dźěći tež nam do Stróže na zahrodowy swjedźeń přijěła, a přeco bě Gretel Nowakowa jedna z prěnich a přeco zaso słyšach jeje prašenje: Móžu wam pomhać?

Miłoćicy. Mjezynarodny dźeń wuměłstwa přewjedźe towarstwo Kamjenjak jutře wot 17 hodź. a njedźelu wot 10 hodź. při Miłočanskej skale. Z hosćom budu tam Krabatowy wuměłc Jörg Tausch, Krabatowy slědźer Hans-Jürgen Schröter, wuměłcy rězbarskeje dźěłarnički a čłonojo towarstwa. Při wohenju, zapyrjenej pjecy a w tepjenych rumnosćach změja zajimcy składnosć k bjesadźe. Wo ćělne derjeměće budźe postarane.

„Ćěkancy a my“

Chrósćicy. Propst Clemens Hrjehor ma wotewrjenu wutrobu za nuzu ćerpjacych. Tak je jako Radworski farar přiwzał swójbu ćěkancow z Bosniskeje, jako wona před wójnu na Balkanje wućek pytaše. Na swojim nowym skutkowanišću w Kamjenicy je farski dom swójbje muslimskich migrantow wotewrěł. Čehodla je to činił? Što je při tym dožiwił a hišće dožiwja, runje w měsće, hdźež je po smjertnej nožowej atace na wobydlerja k protestam přećiwo migrantam dóšło? Wo tym porěči propst Clemens Hrjehor njedźelu, 20. januara, w Chróšćanskej putniskej hospodźe. Wječor na temu „Ćěkancy a my – nazhonjenja fararja“ započnje so w 19 hodź. Wšitcy zajimcy su wutrobnje přeprošeni.

Swójbne mjena su přeco zaso zajimawe swědčenja rěče našich prjedownikow. W serbšćinje maja wone wosebitu hódnotu, dokelž pochadźeja z časa, z kotrehož hišće žane pisomne pomniki njewobsedźimy. Kak su naši prjedownicy před wjele lětstotkami myslili a so rěčnje zwuraznili, wo tym nam wone mjena znajmjeńša něšto přeradźeja.

Chcemy so zaso wěnować někotrym serbskim prócowarjam zańdźenosće, kotřiž maja lětsa kulojtu abo połkulojtu róčnicu narodnin abo posmjertnin, a so zamyslić do jich mjenow. Swójbne mjena nastachu často z mjenow powołanjow, kotrež běchu prěni nošerjo mjenow wukonjeli. Tak je to na přikład pola Šewčika, takrjec „małeho šewca“. Jakub Šewčik, rodźeny w Baćonju a farar mjez druhim w Chrósćicach, wěsty čas předsyda Domowiny, předewšěm pak awtor basnjow patriotiskeho charaktera, změje 6. septembra 150. róčnicu narodnin.

Korla Awgust­ Fiedler, znaty hudźbnik a sobuwuhotowar spěwanskich swjedźenjow, zemrě 16. meje 1917. Swójbne mjeno Fiedler pochadźa tohorunja z mjena powołanja; w tym padźe wšak je wone němskeho pochada, měnjeny je wězo­ „husler“.