Kmanych přistajenych nańć je dźensa wšo druhe hač lochke. Mnohe zawody pytaja za fachowcami, ale tajkich lědma namakaja. Připad je nětko we Wudworskim Krollec zahrodnistwje k tomu wjedł, zo tam wukubłana fachowča wo durje kłapaše.
Wudwor (SN/MWj). Zo su ćěslojo, blidarjo, třěchikryjerjo abo podobnje wukubłani jako wandrowscy po puću, je znate. Wšako tajkich stajnje zaso raz něhdźe wuhladaš. Zo su na přikład pjekarki na walcy, žno je rědšo, ale zo je wučena zahrodnica na te wašnje po puću, je wulke wuwzaće. Ćim bóle so mějićelka Wudworskeho zahrodnistwa Kerstin Kroll dźiwaše, jako so jej před tydźenjomaj wandrowska zahrodnica Laura předstaji a so za dźěłom prašeše. „Pochadźam z bliskosće Würzburga. Přichodnu wutoru budźe tomu runje lěto, zo sym so na puć nastajiła. Mjeztym běch w mnohich kónčinach mjez Wienom a Flensburgom ducy“, wona powěda. W Chrósćicach bě wona bywšeho wandrowskeho wopytała a tam pokiw dóstała tola raz we Wudworju pospytać.
Ratarjo z wunoškom kukuricy lětsa jara spokojom
Budyšin/Zdźěr/Wulki Wjelkow (SN/BŠe). Nimo trawy je tež kukurica za swójsku picu skotej w ratarskich zawodach wažna. Njezadźiwa tuž zo słuša rostlina k najwažnišim družinam, kotrež burja na swojich honach kóžde lěto wusywaja. Młode rostliny su w aprylu a meji niskich temperaturow dla hišće trochu ćerpjeli. W juniju su wone dešća dla wšitko zaso nachwatali. Dale njebě lětsa dlěšich horcych fazow, a zas a zaso běchu spadki, kotrychž dla móžachu so rostliny jara derje wuwić. A kaž bě po wšej Hornjej Łužicy wočiwidne, je kukurica w awgusće derje stała. Mjeztym je nimale wšudźe domchowana, a tuž je načasu so wobhonić, hač su burja z wunoškom spokojom.
Drježdźany (ML/SN). „Kajki je to signal w dobje zjednoćeneje Europy?“ Takle cituje nowina Dresdner Morgenpost w swojim nastawku „Zběžk Serbow přećiwo pomnikej Bismarcka“ minjeny štwórtk předsydu Domowiny Dawida Statnika. Wón wupraja so w nowinskej zdźělence přećiwo planowanemu nowonastajenju pomnika za němskeho a pruskeho kanclera wjercha Otta von Bismarcka w Budyskim lěsu na Čornoboze při tamnišim hórskim hosćencu přez stronje Alternatiwa za Němsku (AfD) bliske spěwne towarstwo Bautzener Liedertafel. „Njehladajo wšěch napjatosćow su ludy Europy dźensa bohudźak daloko preč wot myslenja Bismarcka, zo je wójna wažny wobstatk politiki. Tohodla nochcemy Bismarcka ani darjeneho“, Dresdner Morgenpost Statnika cituje. Pokazuje na to, zo bě Bismarck přećiwo narodnym mjeńšinam kaž Serbam, Polakam a Danam w Južnym Schleswigu raznje postupował.
„Nachwatanski paket“ zmóžnja kubłanišćam spěchowanje a dopomoc
Drježdźany (SN/bn). „Nachwatanski paket“ rěka naprawa Zwjazka a zwjazkowych krajow, z kotrejž chcedźa we wobłuku akciskeho programa „Po koronje nachwatać“ negatiwnym wuskutkam pandemije na šulerki a šulerjow zadźěwać. Cyłkownje nałožuja za nju dwě miliardźe eurow. Za Saksku je dohromady něhdźe 48 milionow eurow k dispoziciji. Ćežišćo programa tworja wučbu wudospołnjace spěchowanske poskitki kaž tež dopomoc. „Kóžda šula w Sakskej ma za to wotpowědny budget, orientowacy so na ličbje šulerjow powšitkownokubłacych runje tak kaž powołanskich šulow. Poskitki wuhotuja předewšěm studentki a studenća wučerstwa kaž tež wučerjo na wuměnku. Nimo toho wupomhaja na přikład tež ludowe uniwersity, dopomocne instituty, wuwiwarjo wuknjenskich programow a samo sportowe towarstwa a dźiwadła. Zrěčenja z nimi zamołwjeja kubłanišća“, zdźěli sakske ministerstwo za kultus (SMK). Zaměr naprawy je, „sćěhi pandemije złahodnić.
Incidenca znowa stupa
Budyšin/Zhorjelc. Chróšćanska a Bóščanska gmejna nimatej tuchwilu žanych na koronu schorjenych. Za tamne serbske a dwurěčne komuny zdźěleja přiběracu ličbu natyknjenjow. Tež incidenca w Budyskim a Zhorjelskim wokrjesu zaso stupa. Dźensa podawa RKI za Budyski 139,9, wčera zličichu tu 159 infekcijow. Incidenca za Zhorjelski wokrjes wučinja po RKI dźensa 166,8.
Udo Zimmermann njeboh
Drježdźany. Komponist, dirigent a bywši intendant Lipšćanskeje opery Udo Zimmermann a generalny intendant Němskeje opery Berlin je njeboh. Kaž ze stron swójby rěka, je wón w nocy na dźensniši pjatk w ródnym měsće Drježdźanach w starobje 78 lět zemrěł. Za swój žiwjenski skutk bu mjez druhim ze Zwjazkowym zasłužbowym křižom a Narodnym mytom NDR počesćeny.
ABBA z třećim nowym spěwom
Kwětki kradnyć chcył
Běła Woda. Kwěćel je njeznaty muž předwčerawšim w Běłowodźanskim kwětkowym wobchodźe pokradnyć chcył. Předawarka jeho na parkowanišću před předawanišćom dosćahny a jemu kwěćel zaso wotewza. Paduch pak njepopušći a dźěše za předawarku wróćo do wobchoda. Jako chcyše wona na to policiju wołać, dóńdźe k rozestajenju z mužom. Swědka předawarce pomhaše, na čož njeznaty skućićel ćekny.
Wokoło jutrow rěčimy wjele wo zajacu. Lětsa wěnujemy dołhowuchačej wjetšu zjawnu kedźbnosć, dokelž je za zwěrjo lěta 2015 pomjenowany. Snano je tón abo tamny při nalětnim wuchodźowanju zajaca wuhladał. Bě pak to woprawdźe zajac abo tola dźiwi nukl?
Via Regia a zdobom wjesna dróha přez stare Lejno stej tuchwilu přetorhnjenej, dokelž bu móst wobškodźenja přez Małowosyčansku rěku dla zawrjeny. Železne nošaki su přezerzawjene, tak zo su so kamjenje jězdnje pušćili.
Wohnjowa wobora, wuchowanske a zastaranske awta a dalše jězdźidła docpěwaja tam bydlacych nětko jenož hišće z wuchoda abo zapada wot statneje dróhi S 100 hač k rěčce. Za to je komunalny twarski zawod gmejny Pančicy-Kukow jězdnju w šěrokosći třoch metrow spřihotował.
Dalši móst w bjezposrědnjej bliskosći je tohorunja wobškodźeny. Tam pak město železnych nošakow dołhe zornowcowe stołpy přez rěku leža. Gmejnscy dźěłaćerjo powjerch mosta nětko z betonom wukidaja. Hdyž budźe dźěło zdokonjane, smědźa po nim jenož hišće hač do 3,5 tonow ćežke wozydła jězdźić.
Wobydlerjo Lejna so wězo nadźijeja, zo budźe stary móst Via Regije bórze zaso znowa natwarjeny, wšako je historiski puć w originalnej čarje přez wjes wosebity swědk stawiznow – nic jenož Lejna – a zdobom wažny wobchadny zwisk při njej bydlacym. Benedikt Cyž
Hač do kónca oktobra namjety zapodać
Biskopicy (SN/MiR). Biskopičanska syć za dźěći a młodźinu (KiJu) spožči lětsa prěni raz myto za angažement młodźiny w Budyskim wokrjesu a jón na te wašnje zjawnje hódnoći. „Po nimale jednym lěće koncepcionelneho dźěła je nětko tak daloko, zo KiJu tele myto wupisa,“ zdźěli Bernadette Zellerowa z regionalneje skupiny Zapadna Łužica KiJu. Wona wuzběhuje, zo je tež w Serbach tójšto młodostnych, kotřiž so čestnohamtsce na dobro towaršnosće a zhromadneho žiwjenja angažuja. Hač do spočatka decembra njewotwisna jury młodostnych rozsudźi, štó měł myto dóstać. Wona postaji tež pjenježnu hódnotu dobyća a kelko mytow budźe přepodatych. 5. decembra chcedźa dobyćerjow wozjewić.
Budyšin. Ansambl FisFüz wuhotuje jutře, sobotu, w 19.30 hodź. Budyski komorny koncert w Marje-Marćinej cyrkwi na Bebelowym naměsće. Wopytowarjo dožiwja program „Lale – Colours of Eurasia“. Ansambl FisFüz je skupina hudźbnikow, kotřiž so na orientaliske melodije, wirtuozne improwizacije a zapadne harmonije koncentruja. Orientaliske jazzowe trijo aranžuje tohorunja tradicionelne aziske twórby a je hudźbnje znowa interpretuje. Lisćik při wječornej kasy płaći 18 eurow, potuńšene 15 eurow.
Štó je šmóratko zhubił?
Pančicy-Kukow. Na pólnym puću mjez Chrósćicami a Kozarcami bu srjedu, 13. oktobra, smartfon typa Oppo namakany. Štóž je jón zhubił, móže sej šmóratko w twarjenju zarjadniskeho zwjazka Při Klóšterskej wodźe w Pančicach-Kukowje wotewzać.
Na knižnu premjeru
Swójbne mjena su přeco zaso zajimawe swědčenja rěče našich prjedownikow. W serbšćinje maja wone wosebitu hódnotu, dokelž pochadźeja z časa, z kotrehož hišće žane pisomne pomniki njewobsedźimy. Kak su naši prjedownicy před wjele lětstotkami myslili a so rěčnje zwuraznili, wo tym nam wone mjena znajmjeńša něšto přeradźeja.
Chcemy so zaso wěnować někotrym serbskim prócowarjam zańdźenosće, kotřiž maja lětsa kulojtu abo połkulojtu róčnicu narodnin abo posmjertnin, a so zamyslić do jich mjenow. Swójbne mjena nastachu často z mjenow powołanjow, kotrež běchu prěni nošerjo mjenow wukonjeli. Tak je to na přikład pola Šewčika, takrjec „małeho šewca“. Jakub Šewčik, rodźeny w Baćonju a farar mjez druhim w Chrósćicach, wěsty čas předsyda Domowiny, předewšěm pak awtor basnjow patriotiskeho charaktera, změje 6. septembra 150. róčnicu narodnin.
Korla Awgust Fiedler, znaty hudźbnik a sobuwuhotowar spěwanskich swjedźenjow, zemrě 16. meje 1917. Swójbne mjeno Fiedler pochadźa tohorunja z mjena powołanja; w tym padźe wšak je wone němskeho pochada, měnjeny je wězo „husler“.
