Hosćency a korčmy su za towaršnostne žiwjenje wažne městna, wšako so tam ludźo rady zetkawaja. Často maja tež zajimawe stawizny. W swojej lětnjej seriji tajke gastronomiske předewzaća předstajamy, dźensa hotel a hosćenc „Při młynje“ w Nowej Łuce. (7)

Štyri kilometry sewjerozapadnje Wojerec dojědźeš sej do Noweje Łuki w gmejnje Halštrowska Hola. Přeprěčiš-li móst přez Halštrowsku wodu steji na lěwej stronje hotel a hosćenc „Při młynje“. Stawizny hosćenca napřećo bywšemu młynej sahaja do lěta 1861. To bě tam hižo dźědowy wuj nětčišeje mějićelki hosćenca Roswity Kochoweje hosći witał. Dom samy je wudwór, słušacy k Wojerowskemu hrodej. Po Prěnjej swětowej wójnje wjedźeštaj jón Awgust a Marie Koar, kotrajž staraštaj so tež wo palencarnju a ratarstwo. Dokelž njeměještaj žane dźěći, zdźědźištaj wobsydstwo swojemu bratrowcej Wilhelmej Koarjej. Wón bě pilny a angažowany. Z mandźelskej Hanu ­a dźěsćomaj Ernu a Maksom je wón hosćenc a ratarstwo tež přez ćežke lěta wjedł. Z industrializaciju a přiběracym wudobywanjom brunicy ludźo hosćenc dale a bóle wopytowachu.

Lubin (SN/BŠe). Błótowske towarstwo chce so zaměrnje za skutkowne wuwiće kónčiny zasadźeć, kotraž je tež jako Leaderowy region Błóta-plus woznamjenjena. Tak chce so tež wo pjenjezy přichodneje spěchowanskeje periody wot lěta 2023 do 2027 z hornca Europskeje unije požadać. W minjenej dobje wšak je so z pomocu 25,15 milionow z programa Leader a 13,5 milionow eurow ze zhromadneho nadawka k polěpšenju agrarneje struktury wjele zeskutkowniło. ­Cyłkownje 130 projektam su zamołwići spěchowanske srědki přizwolili.

We wobłuku „regionalne hódnoty a kwalita“ je projekt pod hesłom „pjekarska błudnosć“ pjenjezy dóstało. Štož trochu błudnje klinči, pak ma směrodajnu zakładnu ideju. W nowej pječerni chcedźa zhotowjenske procesy wužiwać, při čimž tak mało resursow kaž móžno pře­trjebaja. „Z trochu zbožom produkujemy hižo wot klětušeho kompletnje bjez wuhlikoweho dioksida“, rozłožuje Philipp Fumfahr, kiž pjekarsku tradiciju we Wětošowje (Vetschau) wobchowuje.

Benjamin Hrjehor z Wiena poćahuje so na přinošk „Młody pjekar z łužiskim chlěbom“ w SN z 23. julija:

Móže to špatny čłowjek być, kiž tajki rjany chlěb pječe? Foto wo młodym ­pjekarju z łužiskim chlěbom namakaš tróšku nakromnje na štwórtej stronje pjatkowneho wudaća Serbskich Nowin, tam hdźež snano někotři hižo tak dokładnje njehladaja. Pjekar je sobustaw AfD, kaž to znajmjeńša w poslednjej lince steji. Wón pak je wjace hač to. Za pře­ćelnym posměwkom chowa so jedyn z hłownych akterow Budyskeje wotnožki neofašistiskeho identitarneho hibanja.

Paul Neumann pochadźa z pjekarskeje swójby a je na serbskim gymnaziju ma­turował. Swoje znajomosće serbšćiny wužiwaše w zašłosći při zhotowjenju serbskorěčnych plakatow a transparentow za neofašistiske demonstracije. W socialnych syćach pokazuje so wědomje byrgarski, tež tu pak wukopaja so přez zhromadne wobrazy přeco zaso zwiski k militantnej neonacistiskej scenje. Tajke postupowanje so šlachći. Wjace hač 800 ludźi — mjez nimi tež syła młodych Serbow a Serbowkow — sćěhuje Neumanna na Instagramje, podobna ličba na Facebooku.

Dalšu koronainfekciju zwěsćili

Budyšin/Zhorjelc. Budyski wokrjes je wčera dalše natyknjenje z koronu zwěsćił, RKI poda dźensa incidencu 7,3. Aktualnje je tu tuchwilu 35 ludźi na wirus schorjenych, dwě wosobje lěkuja w chorowni. W Zhorjelskim wokrjesu je incidenca dale na 1,6. Wot dźensnišeho zwjazkowa policija tež na mjezy do Čěskeje a Pólskeje w Hornjej Łužicy sylnišo kontroluje, hač so wšitcy pućowacy na winowatosć testowanja dźerža.

Znowa přidatne městna

Budyšin. Tež w poslednim tydźenju Budyskeho lětnjeho dźiwadła móže NSLDź snadneje incidency dla publikumej 135 přidatnych městnow za kóžde předstajenje inscenacije „Sherlock Holmes a paski Beatlesow“ poskićić. Hač do njedźele je jich dohromady hišće šěsć předstajenjow na Budyskim hrodźe.

Dalša pomoc za start-upy

Čisło pobrachowało

Miłkecy. Dokelž na jeho jězdźidle prědnje čisło pobrachowaše, je předwčerawšim wječor 22lětny wodźer kwada po puću mjez Miłkecami a Łahowom wobsadce policajskeho awta napadnył. Jako zastojnikaj jeho kontrolowaštaj, napadny jimaj „chorhojčka“ młodeho muža. Test na to wunjese, zo měješe 22lětny 0,66 promilow alkohola w kreji. Dale jěć wón wězo njesmědźeše. Šofer kwada ma nětko z chłostanjom a wotpowědnym sudniskim jednanjom ličić.

Wokoło jutrow rěčimy wjele wo zajacu. Lětsa wěnujemy dołhowuchačej wjetšu zjawnu kedźbnosć, dokelž je za zwěrjo lěta­ 2015 pomjenowany. Snano je tón abo tamny při nalětnim wuchodźowanju zajaca­ wuhladał. Bě pak to woprawdźe zajac abo tola dźiwi nukl?

Hladajo na wokomiknje zaso stupace korona-ličby a tak hrožace wospjetne čujomne wobmjezowanja zhromadneho schadźowanja smy sej jako Domowinska skupina Worcyn krótkodobnje swoju kubłansku jězbu zarjadowali. Jasne hnydom bě, zo pojědźemy k Monice Cyžowej do Noweje Jaseńcy. Ju wšak skoro wšitcy z njedawneho zarjadowanja župy Budyšin znajachu, hdźež wustupištaj Cyžec mandźelskaj z lóštnym hudźbnym programom.

Najprjedy pak wjedźeše nas puć do klóštra Marijineje hwězdy w Pančicach-Kukowje. Tam njewobhladachmy sej jenož jara rjanu wučbnu zahrodu, ale z runje tak wulkim zajimom tež wustajeńcu narodneje drasty, wot Moniki Cyžoweje wuhotowanu. Prjedy hač so k Cyžecom do Noweje Jaseńcy podachmy, dachmy sej hišće w Kozarčanskim Fischerec hosćencu wobjed zesłodźeć.

Pola sebje doma překwapi nas Monika Cyžowa z dalšej nahladnej kopicu eksponatow serbskeje drasty. Wuběrnje rozłoži nam spore dźěło, ke kotremuž njesłušeja jenož lubosć, ale předewšěm wušiknosć a sćerpnosć. Jeno žony so tomu njedźiwachu, ale tež mužojo njemóžachu přehladku dochwalić.

Budyšin. Křesćan Krawc předstaji zajutřišim, 5. awgusta, swoju knihu „Was wir in uns tragen“ w Budyskej Smolerjec kniharni, a to nimale po zwučenym wašnju w 19 hodź. na městnje. W Ludowym nakładnistwje Domowina wušła zběrka portretow je přełožk publikacije „Sej statok stajili“ a wopřijima tohorunja re­portažu wo „Chróšćan zběžku“. Wopytowarjo měli płaćiwe postajenja hygieny wobkedźbować.

Pomhaja pěstowarni

Budyšin. Na iniciatiwu Budyskeho Lionsoweho kluba su so štyri kluby regiona k zhromadnej akciji zjednoćili pomhać wot přepławjenja potrjechenej kónčinje nad rěku Mosel. Budyski klub wobdźěli so z 5 000 eurami. Dorostowa organizacija kluba Leo Club je 2 000 eurow přinošowała. Pjenjezy su za dospołnje skóncowanu pěstowarnju w porynsko-pfalcskim Salmtalu. Dalše pjenežne dary na konto Lionsoweho kluba pod čisłom DE39 8509 0000 5091 8010 37 su rady witane.

Swójbne mjena su přeco zaso zajimawe swědčenja rěče našich prjedownikow. W serbšćinje maja wone wosebitu hódnotu, dokelž pochadźeja z časa, z kotrehož hišće žane pisomne pomniki njewobsedźimy. Kak su naši prjedownicy před wjele lětstotkami myslili a so rěčnje zwuraznili, wo tym nam wone mjena znajmjeńša něšto přeradźeja.

Chcemy so zaso wěnować někotrym serbskim prócowarjam zańdźenosće, kotřiž maja lětsa kulojtu abo połkulojtu róčnicu narodnin abo posmjertnin, a so zamyslić do jich mjenow. Swójbne mjena nastachu často z mjenow powołanjow, kotrež běchu prěni nošerjo mjenow wukonjeli. Tak je to na přikład pola Šewčika, takrjec „małeho šewca“. Jakub Šewčik, rodźeny w Baćonju a farar mjez druhim w Chrósćicach, wěsty čas předsyda Domowiny, předewšěm pak awtor basnjow patriotiskeho charaktera, změje 6. septembra 150. róčnicu narodnin.

Korla Awgust­ Fiedler, znaty hudźbnik a sobuwuhotowar spěwanskich swjedźenjow, zemrě 16. meje 1917. Swójbne mjeno Fiedler pochadźa tohorunja z mjena powołanja; w tym padźe wšak je wone němskeho pochada, měnjeny je wězo­ „husler“.