wutora, 22. apryla 2025

Pawk dale na čole zastupjeny

Opole. Serbske młodźinske towarstwo Pawk je dale na čole Młodźiny europskich narodnych skupinow MENS zastupjene. Na hłownej wólbnej zhromadźiznje w Opolu­ wuzwolichu Filipa Budarja za městopředsydu. Wón je w přichodnymaj lětomaj za nutřkowne naležnosće organizacije zamołwity. Do toho so Felica Touvenotec a Krystof Grofa po štyrjoch lětach z předsydstwa MENS rozžohnowaštaj.

Žadosć za měrom zwuraznili

Kamjenc. Pod hesłom „Wójny zakónčić – skónčnje měr“ stej wčera měrowej zwjazkarstwje z Kamjenca a Budyšina na jutrowny pochod do Kamjenca přeprosyłoj. Wjacore sta ludźi wšitkich generacijow zhromadźichu so na tamnišim torhošću a podachu so wottam k wopomnišću něhdyšeho wonkowneho koncentraciskeho lěhwa Herrental, zo bychu swoju žadosć za měrom zwuraznili a přećiwo němskemu wobrónjenju demonstrowali.

Hromak z Łužiskeje jězoriny

srjeda, 16. apryla 2025

Zawod we Łazu je sej po ćežkim lěće loni nowy wikowanski wobłuk wotkrył

Loni bě za Łazowskeho rězaka ćežke lěto. „Krizu w twarskim a bydlenskim hospodarstwje hórko začuwachmy“, zwurazni jednaćel rězaka André Sauer. „Mějachmy jasnje mjenje nadawkow. Naprašowanje za drjewom twarskeho wobłuka – za hrjady, stólcy, łaty – to wšo je chětro woteběrało. Naš wobrot je wo 50 procentow spadował. Wot cyłkownje dźesać sobudźěłaćerjow dyrbjachmy nuzoweho połoženja dla pjeć přistajenych pušćić. „Tež kóšty za energiju kaž za milinu, diesel a płun su jasnje stupali. To bě za rězak dalše poćežowanje a wužadanje.“

wutora, 22. apryla 2025

Dr. Monika Liznarjowa z Radworja wupraja so k hesłam na dróhach a na plakaće wokoło Radworja do jutrow:

Žony na konje! Čehodla nic? Wšako widźimy husćišo žónski splah jěchać po přirodźe a při turněrach. Haj, konjacy sport je přewšo powabliwy, wosebje za holcy.

A jutry? Tu njejedna so wo konjacy sport, ale wo serbski katolski nałožk, wo sta lět hajenu tradiciju.

Tradicije njejsu dogma a hodźa so tež změnić. Hdy je změna wobstejaceje tradicije trěbna abo zmysłapołna? Štó ma prawo, ju změnić?

Maja křižerki być wuraz tuchwilneho přehnateho powšitkowneho ducha časa genderowanja? Emancipacija žonow nima tu městna, wšako ma tu jara prašomny zmysł.

Smy woprawdźe zastarscy, hdyž je za nas w porjadku, zo su „jenož“ křižerjo na konjach? Wšako wukonjeja potencielne křižerki tohorunja spomóžnu słužbu při jutrownym nałožku!

Čuja so wone mjenje hódne? Njejsym to sama hišće ženje tak začuwała.

Štó rěči wo pilnych rukach w kuchinach křižerjow zastaracych domjacnosćow? Wone njejsu česćelakomne a kóžde lěto zaso swěrnje swoju słužbu wukonjeja.

štwórtk, 17. apryla 2025

Kóžde lěto zaso wjeselimy so na jutry, štož rěka, zo zawěsće z redakcije nowiny prašenje přińdźe, hač njeby so hodźało, něšto wo čěskim poćahu k tutomu ­swjedźenjej pisać. Ale što hišće pisać? Před dwěmaj lětomaj smój z Kryštofom Peršínom w naju rozmołwje prajiłoj, zo my Češa serbske jutry tak znajemy, kaž je Serbja njeznaja. Wšako žadyn Serb na přikład spěwanje křižerjow na starym słowjanskim hrodźišću njesłyši a energiju njedožiwi, kotraž na tajkim městnje tučasnosć z dawnej zašłosću zwjazuje. A to jenož nětko, za čas młodeho nalěća, hdyž so zyma rozžohnuje, słónčko hakle swoju ćěrjacu móc hromadźi a so łuki a štomy hišće njezelenja a njepupkuja. Tehdom, před dwěmaj lětomaj, su mi ­někotři prajili, zo budźeće spytać, tajke ranje nad Wotrowom dožiwić. Je so wam poradźiło?

wutora, 22. apryla 2025

Pawk dale na čole zastupjeny

Opole. Serbske młodźinske towarstwo Pawk je dale na čole Młodźiny europskich narodnych skupinow MENS zastupjene. Na hłownej wólbnej zhromadźiznje w Opolu­ wuzwolichu Filipa Budarja za městopředsydu. Wón je w přichodnymaj lětomaj za nutřkowne naležnosće organizacije zamołwity. Do toho so Felica Touvenotec a Krystof Grofa po štyrjoch lětach z předsydstwa MENS rozžohnowaštaj.

Žadosć za měrom zwuraznili

Kamjenc. Pod hesłom „Wójny zakónčić – skónčnje měr“ stej wčera měrowej zwjazkarstwje z Kamjenca a Budyšina na jutrowny pochod do Kamjenca přeprosyłoj. Wjacore sta ludźi wšitkich generacijow zhromadźichu so na tamnišim torhošću a podachu so wottam k wopomnišću něhdyšeho wonkowneho koncentraciskeho lěhwa Herrental, zo bychu swoju žadosć za měrom zwuraznili a přećiwo němskemu wobrónjenju demonstrowali.

Hromak z Łužiskeje jězoriny

wutora, 22. apryla 2025

Drohe koleso pokradnyli

Budyšin. Ani jutrownička njebě paducham w Budyšinje swjata. W času mjez připołdnjom a 18.00 hodź. pokradnychu woni z pincy na Tuchorskej droze koleso typa Specialized. Kaž policija zdźěli, bě jěz­dźidło něhdźe 8 000 eurow hódne.

Alkoholizowaneho šofera lepili

Wěteńca. Dobry čuch mějachu policisća w nocy na póndźelu blisko Wěteńcy. Krótko do połnocy kontrolowachu tam 30lětneho wodźerja VW Golfa a zwěsćichu, zo młody muž alkoholizowany za wodźidłom sedźi. Dale jěć wón wězo njesmědźeše, ale dyrbješe sobu na policajski rewěr přińć. Tam naměrichu pola njeho 0,54 promilow alkohola w kreji. Muž změje nětko pokutu płaćić, dóstanje dypki w Flensburgu a budźe so swojeho awta chwilu wzdać dyrbjeć.

póndźela, 14. apryla 2025

Njedawno přewjedźe naša rjadownja 7-1 Serbskeho gymnazija Budyšin při lěsu pola Lišeje Hory swój pućowanski dźeń. Tam sej wjetšina z nas z kolesom dojědźe. Po krótkim rozjasnjenju rozrjadowachmy so na dwě skupinje. Prěnja běše z hajnikom Michałom Zahonom w lěsu po puću a zhoni zajimawe fakty wo lěsu a jeho funkcijach. Mjeztym je druha skupina z Romanom Wjeselu, našim rjadowniskim wučerjom Měrkom Pohončom a dalšimi pomocnikami małe štomiki na kromje lěsa sadźeć započała.

Jako běše prěnja skupina zaso z lěsa wróćo, tamna hižo pilnje dźěłaše. Pozdźišo so skupinje měnještej. K dopołdnišej přestawce běchu wšitcy zaso zhromadźeni. Mužojo přinjesechu nam dwaj kašćikaj limonady jako mału překwapjenku. To nas wšitkich zwjeseli. Po přestawce so dachmy so zaso do dźěła. Jedyn wury dźěru, tamny sadźi štomik a pjeršć kruće stepta. Při dźěle bjesadowachmy a tak jedyn štomik po druhim do zemje sadźachmy.

štwórtk, 17. apryla 2025
Chrósćicy (SN/MiR). Dočasna starosć wo strowotu woči je zaměr mobilneje wóčneje ambulancy za wobydlerjow na wsach. Pjatk po jutrach, 25. apryla, přijědźe Mirantus-mobil do Chrósćic k wjacezaměrowej hali „Jednota“. Kaž Simon Zabel, nawoda projekta Mirantus Health zdźěli, su hižo wuspěšnje w druhich kónčinach skutkowali. „Wjeselimy so, zo smy zhromadnje z Chróšćanskej gmejnu prěni termin za wopyt našeho wóčneho mobila našli.“ Wukubłani optometrisća přepytuja z modernymi nastrojemi woči pacientow, mjez druhim ćišć we wóčku. Zdobom woni měrja, kak wótrje ludźo widźa a zwěsća sylnosć škleńcow za nawoči. 69 eurow maja zajimcy za wužiwanje poskitka zapłaćić. Wuslědki přepy­towanja sposrědkuja so fachowym lěkarjam, kotřiž informacije z podpěru Mirantus­-platformy wuhódnoća. Pacienća dóstanu wo tym pisomnu informaciju a po potrjebje termin za rěčnu hodźinu online abo za wopyt lěkarskeje praksy. Zajimcy, kotřiž chcyli so w mobilu w Chrósćicach přepytować dać, njech so telefonisce pod čo. 030/232 578 130 abo online pod mirantus.com/crostwitz­ přizjewja.
štwórtk, 17. apryla 2025

Budyšin. Twjerde a papjerjane pjenjezy, medalje, wuznamjenjenja, pohladnicy, literatura, listowe znamki a wšo móžne dalše, štož ludźo zběraja, steja w srjedźišću jutrowneje bursy zběrarjow w Budyšinje. Wona wotměje so wulki pjatk, 18. apryla, wot 9 do 14 hodź. w Budyskim Serbskim domje. Tam móža so zajimcy poradźować dać. Wo ćělne derjeměće budźe postarane..

Wosebity poskitk za prózdniny

Zhorjelc. Pod hesłom „Mission Exoplanet“ wuhotuje Astrocentrum Łužica wot 21. hač do 25. julija wosebity poskitk za prózdniny w Zhorjelcu a wokolinje. 20 dźěći a młodostnych změje w tym času składnosć, dopołdnja slědźersce skutkować a so popołdnju sportowym zaběram wěnować. Mjez druhim chcedźa za nowymi planetami w swětnišću pytać a k nim swětnišćowu łódź pósłać. Nimo toho steja kopańca, kicker a krosnowanje na programje. Zajimcy njech přizjewja so hač do 31. meje e-mailnje pod mission-exoplanet.de.

Zetkanje zabawne a powučne

srjeda, 11. januara 2017

Swójbne mjena su přeco zaso zajimawe swědčenja rěče našich prjedownikow. W serbšćinje maja wone wosebitu hódnotu, dokelž pochadźeja z časa, z kotrehož hišće žane pisomne pomniki njewobsedźimy. Kak su naši prjedownicy před wjele lětstotkami myslili a so rěčnje zwuraznili, wo tym nam wone mjena znajmjeńša něšto přeradźeja.

Chcemy so zaso wěnować někotrym serbskim prócowarjam zańdźenosće, kotřiž maja lětsa kulojtu abo połkulojtu róčnicu narodnin abo posmjertnin, a so zamyslić do jich mjenow. Swójbne mjena nastachu často z mjenow powołanjow, kotrež běchu prěni nošerjo mjenow wukonjeli. Tak je to na přikład pola Šewčika, takrjec „małeho šewca“. Jakub Šewčik, rodźeny w Baćonju a farar mjez druhim w Chrósćicach, wěsty čas předsyda Domowiny, předewšěm pak awtor basnjow patriotiskeho charaktera, změje 6. septembra 150. róčnicu narodnin.

Korla Awgust­ Fiedler, znaty hudźbnik a sobuwuhotowar spěwanskich swjedźenjow, zemrě 16. meje 1917. Swójbne mjeno Fiedler pochadźa tohorunja z mjena powołanja; w tym padźe wšak je wone němskeho pochada, měnjeny je wězo­ „husler“.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND