„Njespokojnosć z knježerstwom“

štwórtk, 11. januara 2024 spisane wot:

Po cyłej Němskej, tež w Hornjej Łužicy, ratarjo tele dny protestuja. Mjez druhim haća ze swojimi ratarskimi mašinami wobchad. Redaktorojo Serbskich Nowin wobhonichu so mjez čitarjemi, hač maja zrozumjenje za protesty.

Joachim Glücklich z Bórkhamora: Zasadnje protesty podpěram. Wone wotbłyšćuja tež njespokojnosć ludnosće z amplowym knježerstwom. Politikarjo SPD a Zelenych sonja a činja město prěnjeje kročele najprjedy třeću a štwórtu. Woni tykaja miliardy pjenjez do wukraja. Wězo mamy solidarni być, ale nic w tej měrje. To budźe na škodu našeho hospodarstwa. Minjenu póndźelu wobdźělich so na demonstraciji we Wojerecach, hdźež strach ludźi před přichodom začuwach. Tež ja so toho boju.

Što wočakujeće wot noweho lěta?

srjeda, 03. januara 2024 spisane wot:

Zaćehnje poněčim zaso wšědny dźeń. Smy so někotre čitarki a někotrych čitarjow prašeli, što wot noweho lěta wočakuja:

Radek Čermák z Prahi: Wjeselu so na mnohe rjane dožiwjenja ze swojej swójbu. Na dźěle wočakuja mje planowanje za rozšěrjenje měšćanskeje štwórće Praha 19. Nastupajo serbsko-čěsku wzajomnosć nadźijam so wjacorych literarnych projektow. Chcu wudać zběrku Marje Krawcec, kotrejež 75ćiny smy loni wopominali. Dźěłam na zběrce z basnjemi Fryca Liba. Česko-lužický věstník ma z wjace čisłami wob lěto wuńć a wozjewić chcu w nim basnje Sylwije Šěnowe a Žylki.

Kerstin Šěnowa z Lejna: Dam so cyle jednorje překwapić, što nowe lěto přinjese. Nimam sprawnje prajene krute přeća abo předstawy za nowe lěto, dokelž wuprudźa to wěsty ćišć, kotremuž nochcu so wusadźić.

Přeradnicy abo partnerojo?

srjeda, 25. oktobera 2023 spisane wot:

Sahra Wagenknecht wozjewi póndźelu w Berlinje, zo chce swójsku nowu stronu załožić. Maximilian Gruber je měnjenja k tomu zběrał.

Caren Lay, zapósłanča zwjazkoweho sejma za Lěwicu:

„Wustup Sahry Wagenknecht a jeje zwjazkarjow z Lěwicy je njezamołwity. Woni zabudu na stawizny a přeradźa wolerjow a wolerki, wšako su woni Lěwicu wolili a nic Sahru Wagenknecht. Ja zwostanu wězo z politikarku Lěwicy, wšako buch za to wolena. Lěwica je strona, kotraž zastupuje zajimy wuměnkarjow, wuchodnych Němcow a mjeńšinow. Njewobdźělimy so na prawicarskich kulturnych bojach. Mamy nětko šansu zaso rosć, přetož zjawna zwada so nětko skónči a stworimy zaso wobsahowu jasnotu, kotruž je knjeni Wagenknecht často ničiła. Přeprošamy wšitkich ludźi so w Lěwicy angažować – wosebje tež Serbowki a Serbow. Runje nětko! Móžemy so skónčnje zaso na to koncentrować za socialnu runoprawosć wojować. Do dźěła zdar!“

Marja Michałkowa, něhdyša zapósłanča w zwjazkowym sejmje za CDU:

„Wšeje česće!“

štwórtk, 31. awgusta 2023 spisane wot:

Na delnjosakskej krajnej zahrodniskej přehladce w Bad Gandersheimje je so Cordula Ratajczakowa wobhoniła, kak je so publikumej swjedźeń „Serbja-lěćo-słónco“ spodobało.

Maria Grosek z Kreiensena: Ze swojim mjeztym zemrětym mandźelskim sym hižo w klóštrje Marijinej hwězdźe w Pančicach-Kukowje pobyła. Wopyt je zajim a pasion za Serbow w namaj zbudźił. Smój so tam „natyknyłoj“. Prawidłownje serbski telewizny magacin „Wuhladko“ hladam. Jako sym słyšała, zo Serbja tu budu, bě hnydom jasne, zo tam tež budu. Hižo wčera wobhladach sej program Serbskeje rejowanskeje skupiny Ćisk. To bě jara dobre, woni woprawdźe něšto zamóža! A tohodla jim tež dorost přeju. Sym wobkedźbowała, kajke kročele su rejwali a sej mysliła, to ja chcyła tež rady móc! Tuž sym nětko poskitk cyłka Serbska reja rady wužiwała a so sobu pohibowała. Snano njejsym perfektnje rejwała, to pak njewadźi, bě wulkotne dožiwjenje.

Přeja sej škit před słóncom

štwórtk, 03. awgusta 2023 spisane wot:

Kajki da wón nětko běše, lětuši folk­lorny festiwal Łužica 2023, předewšěm wječor w Chrósćicach? Anja Nowakowa je so žonow ze Sernjan a Smječkec ­za jich zaćišćemi a namjetami, zhla­dujo na přichodny festiwal za dwě lěće prašała.

Damaris Handrikowa ze Sernjan: ­Běše to wulkotna składnosć, wustupy wšelakich folklornych cyłkow dožiwić. Smjerdźečan rejowanska skupina a Španičenjo słušachu k mojim wosobinskim faworitam. Wjedro běše překrasne, tuž sym sej wosebje sobotu wječor dołho lubić dała. Za přichodny festiwal bych pak sej płaćizny dla přała zastupny li­sćik jenož za sobotniši wječor.

Juliana Bulankowa ze Sernjan: Nimam ničo wustajeć, wosebje sobotu w Chrósćicach dožiwichmy přewšo krasny wječor z wulkotnej atmosferu. To bě dobra składnosć, přećelow a znatych ­zetkać, kotrychž wšědny dźeń njewidźiš. Njedźelu popołdnju bych sej wjace móžnosćow zaběry runje za mjeńše dźěći přała a horcoty dla tež wjetši škit před słóncom.

Pozitiwny nastork za ludźi

wutora, 11. julija 2023 spisane wot:

Redakcija je so wopytowarjow folklorneho festiwala za jich zaćišćemi pra­šała.

Mila Zachariasowa z Kósobuza wo programje w Hochozy: Je rjenje, zo je sej telko skupinow z druhich krajow k nam dojěło. A rjenje tež je, zo słyšiš wšudźe serbske słowa, wšojedne, hač hornjo- abo delnjoserbske abo hdys a hdys prosće „pšosym“ a „źěkujom se“, a zo wuhladaš wšudźe wjele serbskich drastow.

Kulowski farar Gabriš Nawka: Ludźo trjebaja pozitiwne nastorki za žiwjenje – kaž tón festiwal, móžeš wodychnyć a duši so kolebać dać. Festiwal je wulki dobytk za wobydlerjow we wobkruhu dwaceći kilometrow a njeparujomny. Běše po dołhej přestawce najwjetši čas, zo so zaso wotměwa!

Bettina Wenderothowa z Chrósćic: Mam wulkotne wuměnjenja, dokelž w Chrósćicach bydlu. Sym z babyfonom po dworach po puću była. Cyły swět, lětsa přewažnje Europa, so pola nas zetkawa. Mi so předewšěm měšeńca mjez temperamentnymi a měrnymi zynkami spo­doba. Wosebje wćipna běch na skupinu „Nowa Doba“.

Najebać swobodu lědma praskotaki

štwórtk, 29. decembera 2022 spisane wot:

Po dwěmaj skerje skromnymaj silwestromaj w pandemiji bjez wulkeho praskotanja chcyše redakcija Serbskich Nowin­ wědźeć, kak budu so ludźo lětsa ze starym lětom rozžohnować a nowe witać.

Jadwiga Čornakec z Drježdźan: Budźemoj z přećelom a ze susodami woměrje w naju bydlenju w Drježdźanach swjećić. Chcemy zhromadnje picu pjec a hry hrać. Za start do noweho lěta njepóndźemy won, dokelž mamy z bydlenja rjany napohlad na město. Praskotaki sej tak a tak sami njekupimy.

Jan Ješka z Pančic-Kukowa: Swjećimy lětsa silwester měrnje w swójbje. Wokoło 18 hodź. chcemy so z někotrymi wjesnjanami zetkać a z dźěćimi kusk praskotać. Po tym pojědźemy wječerjeć a na to jako swójba zhromadnje do noweho lěta swjećimy.

Sabrina Wagnerowa z Čorneho Chołmca: Je rjenje, zo směmy lětsa zaso swjećić. Zetkamy so z přećelemi, kotrychž hižo z młodosće sem znajemy. Syda fondue, w połnocy sej ze sektom abo winom připijemy. A někotre rakety chcemy pušćić. Wulke praskotanje pak njebudźe, to młodźinje we wsy přewostajimy.

Su husćišo ze „zjawnymi“ jěli

wutora, 23. awgusta 2022 spisane wot:

Kónc awgusta skónči so doba 9eurowskeho tiketa za wužiwanje regionalnych busow a ćahow po cyłej Němskej. Kak posudźujeće tutu móžnosć? Naši redaktorojo su so k temje naprašowali.

Michał Donat z Chrósćic: Lipšćanscy studenća płaća kóždy semester přinošk za wužiwanje regionalneho wobchada w měsće a kołowokoło njeho. Spočatk junija bu płaćiwosć studentskeho tiketa na cyłu Němsku rozšěrjena. Tuž njetrjebach sej tiket ani kupić. W zašłych třoch měsacach sym husćišo hač hewak z ćahom jězdźił.

Weronika Žurowa z Lejna: Na tajki poskitk sym hižo dołho čakała, a to wosebje, dokelž leži mi škit klimy na wutrobje. Wobstaranje a wužiwanje tiketa bě bjez problemow. Busy njeběchu přepjelnjene, wšo je derje fungowało, znajmjeńša na mojej čarje. Po mojim zdaću su tajke poskitki dobry puć, mnóstwo awtow na pućach a tak škódne wotpłuny redukować.

Sylne wuprudźenje dožiwili

srjeda, 22. junija 2022 spisane wot:

Po premjernym předstajenju „Pink Guerilla“ w Budyskim dźiwadle na Hrodźe je so SN wobhoniła, kak je so publikumej kruch lubił.

Měrana Cušcyna z Budyšina: Sarah Cyžec je talentowana hrajerka. Bě pytnyć, zo je sej w běhu swojeho wukubłanja w dźiwadle tójšto přiswojiła. Wona je so do róle zanuriła a čućiwje z hłosom a ćěłom agěrowała. Tež pantomima jej wočiwidnje wjeselo čini. Scyła ma wona při hraću sylne wuprudźenje. A tute wuprudźenje smy dźensa dožiwili w koncentrowanym předstajenju róle 16 lětnjeje Sunny. Sama na jewišću stać słuša zawěsće k najwjetšim wužadanjam dźiwadźelnikow a Sarah Cyžec je wužadanje suwerenje zmištrowała. Přeswědčiwje je elewka z monologa dialog tworiła a tak tamne róle – sobušulerjow, wučerki, staršeju – zapletła. Ale tež wšelakorosć młodeje duše – jako pěkna dźowka, rebelowaca abo njewěsta – je zamóhła derje předstajić.

Hódny měznik

štwórtk, 31. měrca 2022 spisane wot:

Što waža sej prěni sobuwojowarjo Jana Bar­ta na jeho skutkowanju? Andreas Kirschke je so někotrych prašał.

Jan Nuk, wot lěta 2000 do 2011 předsyda Domowiny: Jan Bart je njesprócniwje ludźi za Witaj we Łužicy přeswědčił a tak sobuwojowarjow na­de­šoł, mjez druhim w Serbskim šulskim towar­stwje, pola Domowiny a mjez serbskimi pedagogami. Jeho retoriske kmanosće a zamóžnosć přeswědčić kaž tež jeho fachowa wěda wjedźechu tomu, zo mnozy starši jeho ideju slědowachu. Za to je wón w lěće 1999 přijał Myto Domowiny. Wosobinsce čuju so z nim zwjazany, dokelž­ je wón relatiwnej bjezmócnosći z widom na wotemrěće našeje maćeršćiny škričku nadźije dał.

Serbska debata

nowostki LND