Spokojnosć hosći připóznaće
Lětuši mjezynarodny folklorny festiwal je nimo. Štož zwostanu, su dopomnjenki na wuběrny swjatk z přemóžacej kulturu ze wšeho swěta. Alfons Handik je so po swjedźenišćach w Budyšinje, Hochozy a Chrósćicach rozhladował a so wopytowarjow festiwala za měnjenjemi prašał.
Marja Gotšalowa z Konjec: Smój so z mandźelskim prěni raz tež do Hochozy podałoj. Byrnjež drje tu telko ludźi njebyło, kaž dožiwjamy to sobotu na Chróšćanskich statokach, so namaj atmosfera tu lubi. Tróšku parujemoj, zo po Choćebuzu lědma něšto na wulki podawk w Hochozy pokazuje. Wjace wabjenja njeby na škodu było. Hochoženjo drje su so prócowali štyri statoki wotpowědnje wuhotować, wjes pak móhła přiwšěm hišće rjeńšo wupyšena być.
Atmosfera hosći přeswědčiła
XIII. mjezynarodny folklorny festiwal „Łužica 2019“ je njeličomnych hosći z najwšelakorišich kónčin přiwabił. Alfons Handrik je so mjez wopytowarjemi kaž tež mjez sobuskutkowacymi a pomocnikami festiwala naprašował, kajki zaćišć je swjatk w nich zawostajił a što je so jim na štyrjoch dnjach połnych kultury we Łužicy wosebje lubiło.
Dominik Krötel, předsyda młodźinskeho kluba z Hochozy: Derje so hišće dopominam, kak smy jako dźěći před 12 lětami wot dwora k dworej běhali a so wjeselili měć we wsy telko wukrajnych kulturnych skupin. Dźensa je nas we wsy něhdźe 60 młodostnych, a smy so hižo w přihotach z našimi móžnosćemi wo to prócowali dobri hosćićeljo być. Staramy so na wšěch štyrjoch dworach w Hochozy wo dobry wotběh. Sam jara wobžaruju, zo njejsym, kaž mojej dźěd a wowka to hišće móžetaj, serbšćinu nawuknył.
Fenomenalny, wulkotny wukon
Budyske Němsko-Serbske ludowe dźiwadło pokazuje tuchwilu lětušu hornjoserbsku inscenaciju „Wopušćeny dom“ na hłownym jewišću. Bosćan Nawka je so po sobotnej prapremjerje někotrych wopytowarjow za prěnim zaćišćom woprašał.
Handrij Kalauch z Łuha: Fenomenalnje! Swójbna problematika je derje přesadźena, wšelake stawizniske nitki a rozdźělne časowe runiny su wušiknje ze sobu splećene. Wostawaš stajnje w scenje, sy woprawdźe wot prěnjeje mjeńšiny putany. Byrnjež jednanje kompleksne było, njezhubiš přehlad. Tež jewišćowy wobraz mam za přewšo radźeny.
Dr. Daniel Měrćink z Budyšina: Wosebje zajimawa je figura Marje Symankoweje. To saha wot wašnja, kak je literarisce zapołožena, přez jeje funkciju w hrě hač k wulkotnej interpretaciji róle přez Majku Kowarjec. Inscenacija zwobraznja ćeže a konflikty třoch generacijow do a po Druhej swětowej wójnje na wašnje, kotrež nazhonjenjam mnohich Serbow a jich wosobinskim resp. swójbnym stawiznam wotpowěduje.
Orchester SLA raz pokazał, što zamóže
Minjeny kónc tydźenja je Serbski ludowy ansambl swój lětuši wječorny ptačokwasny program w Radworju a Kulowje předstajił. Zajim na předstajenjomaj bě jara wulki, w Kulowje zwěsćichu samo telko hosći kaž hišće ženje po politiskim přewróće w Němskej. Bosćan Nawka a Janek Wowčer staj po předstajenjomaj w Radworju a Kulowje měnjenja někotrych wopytowarjow lětušim wo ptačokwasnym programje SLA znosyłoj.
Marija Koklina z Radworja: Prěni zaćišć je jara dobry. Hudźba, spěwy a reje běchu wulkotnje přesadźene a su so mi spodobali. Bě pytnyć, zo su wuměłcy z cyłej wutrobu pódla byli. Hačrunjež njejsym přewrót sama dožiwiła, znaju wězo stawizny a wobrazy kaž tež hudźbu toho časa. Ansamblowcy su něhdyše poměry, tehdyšu atmosferu na poradźene wašnje napodobnili. Spočatnje drje bě trochu ćežko, nitku sćěhować, cyłkownje pak je so program zešlachćił, tak zo jón rady dale poručam.
„Wšitko je so skrućiło a womłodźiło“
Na jubilejnym swjedźenju Serbskeho Sokoła je so Alfons Wićaz někotrych staršich a młódšich čłonow prašał, što jim sportowe zjednoćenstwo woznamjenja.
Jan Macka: Jako bu zwjazk před 25 lětami znowa załoženy, njemějach wo nim žane prawe předstawy. Tehdy njebě hišće wšitko tak, zo móžach rjec, zo podamy so nětko do dźěła. To so hakle pozdźišo wuwiwaše. Spóznach, zo su rozdźělne zajimy w sporće, jedyn hori so za tu, dalši za tamnu družinu. Běch wot młodych lět zahority kopar. Sym so potom wosebje na serbske wubranki zwažił. Běchmy wjele lět stara garda w Sokole. W lětomaj 2014 a 2015 smy nawod Sokoła do młódšich rukow dali. To bě jara derje. Po wjacorych lětach zwěsćam, zo je so wšitko skrućiło a dale womłodźiło. Starosta Milan Funka je dobry nawoda a zamóže dźěło spomóžnje dale wjesć.
Wočakowanja na lěto 2019
Nowe lěto – nowe wočakowanja. Abo wostanje wšitko při starym? Smy so někotrych ludźi za tym prašeli, što su sej za 2019 předewzali abo kotre maja wočakowanja a přeća. Snano namakaće mjez nimi mysl, kotraž tež waše přichodne 363 dnjow wobohaći.
Andreja Rjedźic-Bulankowa z Mješic: Njejsym sej ničo předewzała. Přeju pak sej, zo sej ludźo zaso naše dołho wuwojowane towaršnostne, křesćanskožidowske hódnoty wuwědomjeja. To mi wosebje hladajo na lětuše wólby jara na wutrobje leži.
Jan Nuk z Radworja: Přeju sej w nowym lěće wjace wuwaženosće mjez ludźimi a dostojniše mjezsobne wobchadźenje. Ekstremne diferency, kaž smy je loni stajnje zaso dožiwjeli, dyrbjeli so zwjesć na runinu, kotruž móža wšitcy akceptować. Na serbskim polu měł bój wo zachowanje rěče w srjedźišću stać. Nadźijam so wotpowědnych kročelow w kubłanišćach, kotrež spožčeja nadźiju do přichoda. Serbja dyrbjeli w tym nastupanju hišće wjetši wliw wukonjeć.
Předsydka je jimaca wosobina
Annegret Kramp-Karrenbauer je nowa předsydka CDU, Paul Ziemer nětko generalny sekretar. Wobeju je zwjazkowy zjězd pjatk a sobotu w Hamburgu wuzwolił. Što rěka to za stronu?
Matthias Grahl, delegat na Hamburgskim zjězdźe a předsyda frakcije CDU w Budyskim wokrjesnym sejmiku: Nowe nawodnistwo CDU ma nětko dopokazać, zo steji woprawdźe za rozmach. Wulkej stronje lěpje rozeznawać móc je wuměnjenje za to, zo so politiskej kromje dale njezesylnitej. Nowa předsydka je bjezdwěla jimaca wosobina. Hač móže wona wěrjomnu korekturu kursa wukonjeć, to pokazaja přichodne tydźenje. Sakskej uniji pak bychu wólby Friedricha Merza wjace pohona spožčili.
Ludowu stronu šěršo nastajić
Zwjazkowa kanclerka Angela Merkel znowa jako zwjazkowa předsydka CDU njekandiduje. Smy so w Serbach wobhonili: Kotry puć měła CDU po dobje Merkel kročić?
Matthias Grahl, předsyda frakcije CDU w Budyskim wokrjesnym sejmiku a pokładnik sakskeje CDU: Sym za to, zo so naša strona zaso na jasnje widźomny konserwatiwny kurs poda, kotryž njebu w dobje Merkel sćěhowany. To je trjeba, zo byštej so ludowej stronje zaso rozeznawałoj. Gerhard Schröder bě započał, štož je Angela Merkel wudospołniła, tak zo njejsu rozdźěle hižo spóznajomne. Přejach sej přeco muža kaž Friedricha Merza na čole CDU. Zo chce so wón nětko do politiki wróćić, z tym pak ličił njejsym.
Katharina Jurkowa z Hórkow: Bych sej přała, zo CDU při swojich zasadach wostanje a snano bóle na to dźiwa, zo ma křesćanske hódnoty w swojim mjenje zakótwjene. Wažne mi je, zo so wona bóle za ludnosć a wosebje za starosće jednorych ludźi zasadźa.
Mytowani čuja so česćeni
Přepodaće Myta Domowiny a dalšich počesćowanjow je wuznamjenjenym wulka česć. Što jim myto woznamjenja, za tym je so Milenka Rječcyna někotrych lětsa mytowanych woprašała.
Marek Rjelka, Myto Domowiny za dorost: Nam su z widom na naše skutkowanje w zašłosći myto spožčili. Snano smy druhich ludźi k tomu pohnuli aktiwni na polu serbskeje rěče być, snano tež na serbskim hudźbnym polu so angažować. Njejsmy drje hižo tak prezentni. Přiwšěm sej myslu, zo dale zajim zbudźamy.
Daniel Wjenk, čestne znamješko: Běch wulce překwapjeny wo tym, zo sym mjez mytowanymi. Alojs Langa je te dźěło, kotrež wukonjam w dźiwadłowej skupinje Konjecy/Šunow, sam mnohe lěta činił. Tuž wón wě, kelko dźěła za tym tči. Chcemy dale ludźi zawjeselić. Móžu tuž rjec, zo budźe přichodna premjera 9. nowembra 2019 w Šunowje.
Alena Kubánková, Myto Domowiny: Sym jara zradowana była, a mam to za wulke wuznamjenjenje. Myto dawa mi impuls dale činić, dokelž maja ći, kotřiž su mje namjetowali, moje dźěło za dobre. Tuž chcu, dołhož mi to strowota dowola, dale za Serbow skutkować.
Region jako cyłk wobjednawać
Konferenca Domowiny „Quo vadis, Łužica“ zaběraše so z přichodnym strukturnym wuwićom. Wobdźělnicy běchu ze wšelakorymi wočakowanjemi na zarjadowanje přijěli. Hač su so wone spjelnili, za tym je so Bianka Šeferowa wobhoniła.
Regina Krawcowa, społnomócnjena za serbske naležnosće Budyskeho wokrjesa: Dopóznaće konferency za mnje je, zo strukturne wuwiće mjezy přesahuje. Serbja móhli mosćik być, dokelž mamy wjele nazhonjenjow nastupajo mnohotnosć. Nimamy to jenož pokazać, ale so wotewrěć. Mamy Delnju a Hornju Łužicu jako cyłk zwičnić. Serbja su w regionje parlička a njedźělomny lud.
Dytaŕ Freihoff, čestnohamtski serbski społnomócnjeny wokrjesa Dubja-Błóta: Konferenca bě jara wobšěrna a zajimawa. Sym so na dźěłarničce kreatiwneho hospodarstwa wobdźělił. Tam su mnohostronske puće pokazali, što hodźi so w turizmje, kulturje a kreatiwnym hospodarstwje zdokonjeć. Konferenca bě wažna, dokelž móžach sej z druhimi Serbami mysle wuměnjeć, za čož často přiležnosć nimam.
