„To pola SLA samoho lěpje njewidźiš!“
Prapremjera oratorija Měrćina Weclicha a Madleny Nasticcyneje „Hrodźišćo“ je minjenu sobotu wopytowarjow w Chróšćanskej wjacezaměrowej hali „Jednota“ zahoriła. Bosćan Nawka je so po předstajenju někotrych hosći za jich prěnim zaćišćom woprašał.
Kristin Belkotowa z Hózka: Oratorij bě jara hnujacy a je mje woprawdźe zahorił! Sym přewšo wjesoła, zo ma naša młodźina tajke móžnosće, so zhromadnje z profijemi wuspytać a sej snano to a tamne wot nich wothladać. Bě pytnyć, kelko dźěła za wšěm tči. Připóznaće a wulki dźak za wuběrny wukon!
Ambrož Handrik ze Serbskich Pazlic: Mi je so jara lubiło. Hudźbnje bě twórba cyle hinaša, hač sym ju wočakował. Słyšiš-li titul „Hrodźišćo“, dźě najprjedy raz na někajku starodawnu podawiznu mysliš. Ćim bóle překwapił je mje chětro načasny raz oratorija z nowymi, za Łužicu skerje njetypiskimi instrumentami. Fujara je přiwšěm mjenowany tradicionalny charakter podšmórnyła. Rejwarjo su sceny wizuelnje skulojćili, štož je čas spěšnišo zańć dało.
Žiwjenjea nazhonjenja
Musical „Quo vadis-dokal dźeš?“ Worklečanskeje Serbskeje wyšeje šule „Michał Hórnik“ je na štyrjoch předstajenjach wulku syłu přihladowarjow přiwabił. Milenka Rječcyna je so někotrych za jich zaćišćemi prašała.
Franciska Hejdušcyna: To bě poskitk, kiž swědči wo hłubokim zwisku mjez wučerjemi a šulerjemi. Začuwać bě zhromadnosć a zo serbska wutroba wšitko zwjazuje. Sym sej něštožkuli za swoje žiwjenje sobu brała. Dopóznach, zo maš, wšojedne dokal će puće w žiwjenju wjedu, swoje korjenje tam, hdźež su swójbni a přećeljo.
Hannah Šmitec: Mi je so musical wulkotnje lubił. By rjenje było, móhli tajke něšto tež na Serbskim gymnaziju w Budyšinje činić. Wěm, zo je to wjele dźěła. Ale na kóncu widźiš, zo so wudani. Wosebje spodobałoj stej so mi wulki chór a hudźba, kotruž je band live hrała. Myslu sej, zo je wobsahowe žro hry młodym ludźom wjele sobu na puć dało.
Z wuslědkami zdźěla spokojom
Na wólbach krajneho sejma minjenu njedźelu wobdźělichu so tež mnozy młodźi Serbja, zdźěla prěni raz. Kak běchu so na wólby přihotowali a kak posudźuja wuslědk, za tym je so Pětr Dźisławk někotrych z nich woprašał.
Michał Donat z Chrósćic, 19 lět: Do wólbow wuspytach sakski Wahl-O-Mat, zo bych zwěsćił, kotra strona so najlěpje k mojim politiskim předstawam hodźi. To běše mi wulka pomoc. Zo wostanje CDU w Sakskej najsylniša strona, mje jara wjeseli, byrnjež so tróšku dźiwał. Běch ze słabšim wotrěznjenjom křesćanskich demokratow ličił. Słaby wukon Lěwicy je mje tohorunja překwapił.
Greta Čórlichec z Kulowa, 18 lět: Dokelž smědźach prěni raz wolić, zaběrach so hižo cyłe lěto intensiwnje z krajnej politiku jednotliwych stron a zapósłancow. Tak cyle dokładnje wědźach, hdźe mam swój křižik sadźić. Zo je so w mojim wólbnym wokrjesu kandidat AfD cyle snadnje přesadźił, mje zrudźa. Přiwšěm so wjeselu, zo njeje so AfD poradźiło wjetšinu hłosow w Sakskej zdobyć.
Spokojnosć hosći připóznaće
Lětuši mjezynarodny folklorny festiwal je nimo. Štož zwostanu, su dopomnjenki na wuběrny swjatk z přemóžacej kulturu ze wšeho swěta. Alfons Handik je so po swjedźenišćach w Budyšinje, Hochozy a Chrósćicach rozhladował a so wopytowarjow festiwala za měnjenjemi prašał.
Marja Gotšalowa z Konjec: Smój so z mandźelskim prěni raz tež do Hochozy podałoj. Byrnjež drje tu telko ludźi njebyło, kaž dožiwjamy to sobotu na Chróšćanskich statokach, so namaj atmosfera tu lubi. Tróšku parujemoj, zo po Choćebuzu lědma něšto na wulki podawk w Hochozy pokazuje. Wjace wabjenja njeby na škodu było. Hochoženjo drje su so prócowali štyri statoki wotpowědnje wuhotować, wjes pak móhła přiwšěm hišće rjeńšo wupyšena być.
Atmosfera hosći přeswědčiła
XIII. mjezynarodny folklorny festiwal „Łužica 2019“ je njeličomnych hosći z najwšelakorišich kónčin přiwabił. Alfons Handrik je so mjez wopytowarjemi kaž tež mjez sobuskutkowacymi a pomocnikami festiwala naprašował, kajki zaćišć je swjatk w nich zawostajił a što je so jim na štyrjoch dnjach połnych kultury we Łužicy wosebje lubiło.
Dominik Krötel, předsyda młodźinskeho kluba z Hochozy: Derje so hišće dopominam, kak smy jako dźěći před 12 lětami wot dwora k dworej běhali a so wjeselili měć we wsy telko wukrajnych kulturnych skupin. Dźensa je nas we wsy něhdźe 60 młodostnych, a smy so hižo w přihotach z našimi móžnosćemi wo to prócowali dobri hosćićeljo być. Staramy so na wšěch štyrjoch dworach w Hochozy wo dobry wotběh. Sam jara wobžaruju, zo njejsym, kaž mojej dźěd a wowka to hišće móžetaj, serbšćinu nawuknył.
Fenomenalny, wulkotny wukon
Budyske Němsko-Serbske ludowe dźiwadło pokazuje tuchwilu lětušu hornjoserbsku inscenaciju „Wopušćeny dom“ na hłownym jewišću. Bosćan Nawka je so po sobotnej prapremjerje někotrych wopytowarjow za prěnim zaćišćom woprašał.
Handrij Kalauch z Łuha: Fenomenalnje! Swójbna problematika je derje přesadźena, wšelake stawizniske nitki a rozdźělne časowe runiny su wušiknje ze sobu splećene. Wostawaš stajnje w scenje, sy woprawdźe wot prěnjeje mjeńšiny putany. Byrnjež jednanje kompleksne było, njezhubiš přehlad. Tež jewišćowy wobraz mam za přewšo radźeny.
Dr. Daniel Měrćink z Budyšina: Wosebje zajimawa je figura Marje Symankoweje. To saha wot wašnja, kak je literarisce zapołožena, přez jeje funkciju w hrě hač k wulkotnej interpretaciji róle přez Majku Kowarjec. Inscenacija zwobraznja ćeže a konflikty třoch generacijow do a po Druhej swětowej wójnje na wašnje, kotrež nazhonjenjam mnohich Serbow a jich wosobinskim resp. swójbnym stawiznam wotpowěduje.
Orchester SLA raz pokazał, što zamóže
Minjeny kónc tydźenja je Serbski ludowy ansambl swój lětuši wječorny ptačokwasny program w Radworju a Kulowje předstajił. Zajim na předstajenjomaj bě jara wulki, w Kulowje zwěsćichu samo telko hosći kaž hišće ženje po politiskim přewróće w Němskej. Bosćan Nawka a Janek Wowčer staj po předstajenjomaj w Radworju a Kulowje měnjenja někotrych wopytowarjow lětušim wo ptačokwasnym programje SLA znosyłoj.
Marija Koklina z Radworja: Prěni zaćišć je jara dobry. Hudźba, spěwy a reje běchu wulkotnje přesadźene a su so mi spodobali. Bě pytnyć, zo su wuměłcy z cyłej wutrobu pódla byli. Hačrunjež njejsym přewrót sama dožiwiła, znaju wězo stawizny a wobrazy kaž tež hudźbu toho časa. Ansamblowcy su něhdyše poměry, tehdyšu atmosferu na poradźene wašnje napodobnili. Spočatnje drje bě trochu ćežko, nitku sćěhować, cyłkownje pak je so program zešlachćił, tak zo jón rady dale poručam.
„Wšitko je so skrućiło a womłodźiło“
Na jubilejnym swjedźenju Serbskeho Sokoła je so Alfons Wićaz někotrych staršich a młódšich čłonow prašał, što jim sportowe zjednoćenstwo woznamjenja.
Jan Macka: Jako bu zwjazk před 25 lětami znowa załoženy, njemějach wo nim žane prawe předstawy. Tehdy njebě hišće wšitko tak, zo móžach rjec, zo podamy so nětko do dźěła. To so hakle pozdźišo wuwiwaše. Spóznach, zo su rozdźělne zajimy w sporće, jedyn hori so za tu, dalši za tamnu družinu. Běch wot młodych lět zahority kopar. Sym so potom wosebje na serbske wubranki zwažił. Běchmy wjele lět stara garda w Sokole. W lětomaj 2014 a 2015 smy nawod Sokoła do młódšich rukow dali. To bě jara derje. Po wjacorych lětach zwěsćam, zo je so wšitko skrućiło a dale womłodźiło. Starosta Milan Funka je dobry nawoda a zamóže dźěło spomóžnje dale wjesć.
Wočakowanja na lěto 2019
Nowe lěto – nowe wočakowanja. Abo wostanje wšitko při starym? Smy so někotrych ludźi za tym prašeli, što su sej za 2019 předewzali abo kotre maja wočakowanja a přeća. Snano namakaće mjez nimi mysl, kotraž tež waše přichodne 363 dnjow wobohaći.
Andreja Rjedźic-Bulankowa z Mješic: Njejsym sej ničo předewzała. Přeju pak sej, zo sej ludźo zaso naše dołho wuwojowane towaršnostne, křesćanskožidowske hódnoty wuwědomjeja. To mi wosebje hladajo na lětuše wólby jara na wutrobje leži.
Jan Nuk z Radworja: Přeju sej w nowym lěće wjace wuwaženosće mjez ludźimi a dostojniše mjezsobne wobchadźenje. Ekstremne diferency, kaž smy je loni stajnje zaso dožiwjeli, dyrbjeli so zwjesć na runinu, kotruž móža wšitcy akceptować. Na serbskim polu měł bój wo zachowanje rěče w srjedźišću stać. Nadźijam so wotpowědnych kročelow w kubłanišćach, kotrež spožčeja nadźiju do přichoda. Serbja dyrbjeli w tym nastupanju hišće wjetši wliw wukonjeć.
Předsydka je jimaca wosobina
Annegret Kramp-Karrenbauer je nowa předsydka CDU, Paul Ziemer nětko generalny sekretar. Wobeju je zwjazkowy zjězd pjatk a sobotu w Hamburgu wuzwolił. Što rěka to za stronu?
Matthias Grahl, delegat na Hamburgskim zjězdźe a předsyda frakcije CDU w Budyskim wokrjesnym sejmiku: Nowe nawodnistwo CDU ma nětko dopokazać, zo steji woprawdźe za rozmach. Wulkej stronje lěpje rozeznawać móc je wuměnjenje za to, zo so politiskej kromje dale njezesylnitej. Nowa předsydka je bjezdwěla jimaca wosobina. Hač móže wona wěrjomnu korekturu kursa wukonjeć, to pokazaja přichodne tydźenje. Sakskej uniji pak bychu wólby Friedricha Merza wjace pohona spožčili.
