Po Hornjołužiskim hórskim puću nóžkowałoj
Za lětsa smój sej z mandźelskej dowol tak zarjadowałoj, zo móhłoj koparsku europeadu w Awstriskej wopytać. Wšitko bě přihotowane, ale w měrcu bě jasne, zo europeada njebudźe. Što nětko? Termin dowola bě zwjazowacy. Nochcychmoj pak w dowolowym času woprawdźe doma wostać! Při rumowanju namakach w kamorje prospekt „Hornjołužiski hórski puć“. Tón wjedźe wot Wjazońcy (Neukirch) do Žitawy. Na wjacorych etapach poskićeja přenocowanje ze snědanju, zastaranje na puć a transport wačokow k přichodnemu nóclěhej. To bě tola něšto za naju!
Swojeho wučerja rozžohnowali
Na Ralbičanskej wyšej šuli smy so krótko do kónca šulskeho lěta z rjadowniskim wučerjom 8. lětnika Uwe Macku rozžohnowali. Po wjelelětnym skutkowanju na našim kubłanišću je so wón za nowy powołanski puć rozsudźił. Jako dźak nazwučowachu šulerjo 8. lětnika krótki program. Lóštny spěw „Što radosć rjeńšu dawa“ kaž tež přewod Dorotheje Šołćic na pišćałce a Mije Hrjehorjec na gitarje stej wučerja wočiwidnje zawjeseliłoj. To samsne płaći za serbsku baseń Handrija Zejlerja „Ćeža a dobrota“, kotruž je šuler Janek Borška přednjesł.
Jako kónčny dar přepoda rjadowniska rěčnica Dorothea Šołćic rjany hornc w formje čołma, pjelnjeny z kwětkami a zelemi. Mać šulerki 8. lětnika dari mólbu Dorotheje z motiwom Ralbičanskeje šule a wuzběhny wosebje narodnosć a nabožnosć, kotrejž je knjez Macka šulerjam napřećo wšědnje jako přikład zastupował.
Uwe Macka podźakowa so staršiskej rěčnicy Milenje Boršcynej z kwěćelom za wulkotne zhromadne dźěło na dobro dźěći. Přejemy jemu za přichod zmužitosć, wosebje pak wjeselo a rjane nazhonjenja na nowym dźěłowym městnje. Kerstin Šołćina
Do delnjołužiskeju wjeskow sej wulećeli
Spočatk měrca, na Mjezynarodnym dnju žonow, wulećachu sej čłonojo Njebjelčanskeho towarstwa Kamjenjak do delnjołužiskeho Łaza (Laasow) na wuměnu z wuměłcom Willijom Selmerom. Njecyłe dwaceći „Kamjenjakow“ bě so za wuprawu rozsudźiło. Willi Selmer, bě loni mjez wuměłcami na Mjezynarodnej rězbarskej dźěłarničce w Miłočanskej skale. Jeho twórba, zaběraca so z pozhubjowacym so časom, je wulki zajim zbudźiła. Tónkróć wodźeše wón hosći po swojim ateljeju, kiž je zaměstnjeny w něhdyšim Łazowskim hosćencu. Při tym wopytowarjam napadny, zo twori Willi rady dowysoka sahace žónske postawy. Na zahrodźe bě składnosć, popřeć sej wid na měrnu delnjołužisku krajinu, kotraž njeje daloko wot Błótow z jeje groblemi zdalena. Willi Selmer wulětnikarjam powědaše, zo njeje lochko jako swobodnje skutkowacy wuměłc wobstać. Tak wuwučuje wón zdobom na Choćebuskej Techniskej uniwersiće studentow socialneho dźěła. A woni wužiwaja dźěłarnju, material a nazhonjenja wuměłca-awtodidakta we Łazu. Zhromadnje ze swojej partnerku a dalšimi wobydlerjemi domskeho je wón wopytowarjow pohosćił.
Z hudźbu do póstneho časa
K zazběhej póstneho časa wotměwa so w Budyskej Serbskej cyrkwi prawidłownje prěnju póstnu njedźelu duchowny koncert, tak tež lětsa. A znowa su němscy kaž serbscy wěriwi poskitk dźakliwje přiwzali. Wuhotował je póstny hudźbny nyšpor, ke kotremuž poda tachantski farar a prelat Wito Sćapan wotpowědne meditaciske słowa, Budyski smyčkowy kwartet Chordophone. Do cyłka zjednoćeni su jara agilni čłonojo Serbskeho ludoweho ansambla, kotřiž so tohorunja w Smochčanskim Domje biskopa Bena hustodosć angažuja. Su to Bettina Witke a Matthias Reichel na huslach, bračist Artur Malinowski a cellist Helfried Knopsmeier. Woni wědźachu zaso z derje wupytanymi twórbami wšelakich epochow a stilow připosłucharstwo k rozmyslowanju pohnuć. Přetož „dyrbimy akceptować, zo su naše hodźiny, dny, měsacy a lěta zemskeho žiwjenja wobmjezowane a zo so skónčnje zaso do popjeła wróćimy“, kaž tachantski farar wuwjedźe.
Zeleny tydźeń w Berlinje dožiwjenjowpołny był
W nadawku Sakskeho krajneho kuratorija wjesnych kónčin přebywach njedawno wjacore dny na Mjezynarodnym zelenym tydźenju w Berlinje, a to mjeztym třeći raz. A móžu wo rjanych dožiwjenjach tam rozprawjeć. Jako steješe sakski wječor na programje, přichwata tójšto prominency do Berlina, kotraž tež pola našeho stejnišća zasta a nas postrowi. Jako prěnjej přińdźeštaj sakski ministerski prezident Michael Kretschmer a za nim Budyski krajny rada Michael Harig (wobaj CDU). Wobaj mje w serbskej rěči postrowištaj, štož mje jara zwjeseli. Jako so potom za zhromadne foto zestupachmy, sćahny mje ministerski prezident k sebi, zo dyrbjach před nim stać. W krótkej rozmołwje mi wón mjez druhim rjekny, zo mamy sej swoju identitu wobchować.
Baćonjace hnězdo ponowił
Bronjo. Wot lěta 1961 hač do 2015, potajkim 55 lět běchu baćony w Bronju wuspěšnje hnězdźili a dohromady 137 młodźatow woćahnyli. Wot lěta 2016 pak Bronjanske hnězdo hižo wobsadźene njeje. Kóžde lěto mějachu takrjec jenož krótkodobnych wopytowarjow. Bjez dźiwa, zo to wjesnjanow a předewšěm wobsedźerja hnězda Bena Knoblocha hněwaše, hdyž so baćony spěšnje zaso zminychu. Loni bě nadźija na znowawobsadźenje wulka, přetož dypkownje spočatk apryla porik baćonow do wsy přileća, na hnězdźe twarješe a tam tež kwasowaše. Bohužel je porik na kóncu přiwšěm jenož dwaj dnjej wostał.
Tomu Beno Knobloch hižo dlěje přihladować nochcyše. Njedawno natwari wón dźewjeć metrow wysoke róšty, zo móhł hnězdo na swójsku iniciatiwu ponowić. Wón wobstara sej dołhe hałžki wjerby, spleće z nich nahladny wěnc a přičini jón na metalowej podłoze, zo njemóhł wětřik hnězdu zeškodźeć. Hdyž so baćony kónc měrca z Afriki nawróća, změja wone w Bronju wulkotne hnězdo.
Pozabyte do pomjatka zwołałoj
Budyšin. Kak intensiwnje je mnoholětny jednaćel Domowiny Bjarnat Cyž před třiceći lětami za serbske naležnosće rozsudne wuhibki sobu stajał, wuwědomi wón minjenu wutoru w kruhu serbskich seniorow Budyskeje katolskeje tachantskeje wosady. Monika Cyžowa pak, mějićelka drastoweho fundusa, zaměstnjeneho na něhdyšej Róžeńčanskej šuli, je jara nazornje na wšelake warianty drasty katolskich Serbowkow pokazała.
„Serbski kofej“ na druhich městnach dale wjesć
Prěni tak mjenowany Serbski kofej wotmě so minjenu njedźelu popołdnju w Malešanskim hosćencu „Wódny muž“. Na nim wobdźěli so wjace hač třiceći ludźi. Hosćo přichwatachu z regiona wokoło Malešec, Barta, Hućiny, Kubšic a Klukša. Po tym zo bě jich motiwator za serbsku rěč a kulturu Budyskeje Domowniskeje župy w Malešecach a wokolinje powitał, dachu sej přitomni tykanc a kofej kaž tež pomazki a čaj zesłodźeć. Wo rjane wuhotowanje hosćenca běchu so někotre młode swójby z Malešec a Hućiny postarali. Wone so jara za serbstwo horja a nětko serbsku rěč wuknu.
Ćělnje posylnjeni sej wopytowarjo popołdnja hromadźe zaspěwachu. Při tym je jich akordeonist, kotrehož bě organizator zarjadowanja skazał, přewodźał. Zetkanje traješe hač do wječora. Na kóncu běchu sej wšitcy přezjedni, zo měli Serbski kofej wospjetować.
Přichodne tajke zarjadowanje pak njebudźe w Malešecach, ale ma so po woli přitomnych hosći druhdźe wotměć. Móžne přichodne wsy, hdźež móhli je přewjesć, su na přikład Bart, Bošecy, Krakecy abo Poršicy. Termin za přichodny Serbski kofej hišće wěsty njeje.
Lucian Kaulfürst
Nawodniska stafeta třećej generaciji dowěrjena
Minjenu njedźelu njeběchu jenož katolscy Serbja Budyskeje tachantskeje wosady znowa na hodowničku přeprošeni, ale bě to wospjet tež zhromadne popołdnjo z ewangelskimi Serbami. Zetkanje ze wšelakimi hosćimi, kotrež běše swój čas prelat Jan Andricki zawjedł, wotmě so lětsa 55. raz.
Přibližnje 150 ludźi wšěch generacijow móžeše prelat Wito Sćapan na žurli swjateho Bena na Tzschirnerowej witać. Wón dźakowaše so Ludmile Bizoldowej za wjelelětne organizowanje swjedźenja z hodownej swačinu a stajnje wotměnjawym kulturnym programom. Wona běše słužbu wot swojeje maćerje Hańže Rjenčoweje přewzała. Nětko je Ksenja Měrćinkowa stafetu w třećej generaciji přewzała. Zhromadnje z Madleńku Šołćic je so wona wo kulturny program starała, kotryž wopokaza so jako wšeje chwalby hódny, wuprudźacy čerstwosć ducha a zdobom zdźěłanosć našich młodych swójbow.
Z hodownej hru znowa připóznaće žnjeli
Z dobrej tradiciju stej w Jaseńcy kóžde lěto w hodowniku dwaj podawkaj: beneficny koncert skupiny PoŠtyrjoch w Rynčec bróžni a adwentnička w kulturnym domje „Bjesada“. Za to su mnohe přihoty trěbne. Najrjeńši dźak zarjadowarjam tuž je, hdyž mnozy – młodźi kaž stari – połni wočakowanja přichwataja. Dźěći wjesela so najbóle na wopyt rumpodicha, starši skerje na nowu hodownu hru.
Při čiłej bjesadźe – w tak wulkej ličbje so Jasčenjo hewak lědma zetkaja –, při dobrym kofeju a słódnym wosušku je so čas tež lětsa spěšnje minył. Dujerjo Njeswačanskeje wosady přitomnych znowa ze swojimi adwentnymi a zymskimi melodijemi zawjeselichu, starajo so wo duchowne a dušine wokřewjenje Jasčanow. Z wutrobnym přikleskom a małym darom so woni hudźbnikam dźakowachu.
