Rjemjeslnicy a jich starosće
Studenća zhromadnje pućowali
Drježdźany. Tež lětsa přeprosy studentski zwjazk „Bjarnat Krawc“ znowa na nalětnje pućowanje, kotrež předwčerawšim, njedźelu, přewjedźechu. Pućowanje běchu studenća 2019 po pjeć lětach přestawki wozrodźili. Před lětomaj dyrbjachu je pandemije dla do nazymy přesunyć. Tónraz wobdźěli so dohromady 16 zajimcow. Tež skupina studowacych Lipšćanskeje Sorabije bě sej do Drježdźan dojěła.
Čara je kóžde lěto hinaša. Lětsa startowachmy připołdnju wot Alaunparka w Nowym měsće do njedalokeje Drježdźanskeje hole. Po šěsć kilometrach, někak na połojcy čary, kiwaše studentam a studentkam přestawka. Při krasnym ćopłym słónčnym wjedrje nóžkowachu wobdźělnicy dale přez lěs a podłu rěčki. Druha etapa wjedźeše pućowacych z hole k lěsnemu hrodźikej a wottam podłu Łobja k róžowej zahrodźe, hdźež sej lód popřachu. Naposledk podachu so po cyłkownje dwanaće kilometrach na łuki při Łobju, hdźež so dalši Drježdźanscy studenća přidružichu. Tam dachu zhromadne popołdnjo a wječor při bjesadźe a kartyplacanju wuklinčeć.
Čěšćinarjo w Liberecu pobyli
Skupina čěšćinarjow 7. lětnika Budyskeho Serbskeho gymnazija zetka so minjeny pjatk rano na dwórnišću w Budyšinje. Wottam chcychmy z ćahom přez Biskopicy do Libereca jěć. Bohužel dyrbjachmy na dwórnišću zwěsćić, zo naš ćah do Biskopic problemow dla wupadnje. Tohodla stej so našej wučerce hnydom wo druhi železniski zwisk prócowałoj. Tak hakle poł hodźiny pozdźišo do Biskopic dojědźechmy. Ćah do Libereca je pak tam na nas chwilu čakał, tak zo njetrjebachmy na dalši ćah čakać.
Po tym zo běchmy do města nad Łužiskej Nysu dojěli, podachmy so ze starej, pyšnej tramwajku přez město do zwěrjenca. Tam rozdźělichmy so do skupinkow, při čimž dósta kóžda skupina nadawk. Dyrbjachmy na karće zwěrjenca čěske mjena zwěrjatow zapisać. Při tym zwěsćichmy, zo je zwěrjenc jara wulki a ma wjele rozdźělnych městnow za wšelake zwěrjata, wonka runje tak kaž we wšelakich domach.
Chodojtu zasudźili a spalili
Po tym zo njebě so chodojtypalenje w zašłymaj lětomaj korony dla wotměć móhło, so studenća a studentki Lipšćanskeje Sorabije wjeselachu, zo móžachu starodawnu tradiciju lětsa zaso přewjesć. Minjena sobota zahaji so z wolejbulowym turněrom při internaće na Arna Nitzschowej, na kotrymž běchu so němscy přećeljo Lipšćanskich studentskich radow jědnatkow wobdźělili. Cyłkownje bě jich dwanaće mustwow. Přidatnje k turněrej poskićachu Sorabičenjo a Sorabičanki tež kofej a samopječeny tykanc. Pozdźišo sydachu hišće kołbaski, steaki a wšelake solotwje. Nawječor wuhrachu finalnu hru. W njej nastupištej mustwje Sorabije Lipsk a jědnatkoweje rady medicinarjow. Serbscy studenća zamóchu wospjet swoje kwality w tutym sporće wopokazać a so jasnje přesadźichu.
Zhromadnje wjele měchow wotpadkow nahromadźili
Z nimale 40 druhimi małymi a wulkimi pomocnikami zetkachmy so prěnju sobotu apryla w Pančicach-Kukowje, zo bychmy zhromadnje we wsy wokoło ležace wotpadki hromadźili. Wotpadkowa akcija, kotraž wotměwaše so runočasnje we wjacorych gmejnach wokrjesa, so přez centralu za přirodu w Njeswačidle podpěraše. Wona přewostaji rukajcy, wotpadkowe měchi kaž tež mały dar za wobdźělnikow a staraše so tohorunja wo wotstronjenje nahromadźenych smjećow.
Po krótkim witanju rozdźělichmy so do wjacorych skupin a wuprudźichmy do wšěch směrow. Wosebje wokoło Pančan nakupowanišća, sportoweje hale, sportnišća a skłoninach při holi so wjele njerjada nahromadźi. Tež na turistiskim parkowanišću při klóštrje a w přirowach zwonka wsy so měchi z wotpadkami spěšnje pjelnjachu.
Rjemjeslnicy a předewzaćeljo na wuprawje pobyli
Postajenjow korony dla njemóžachmy so w minjenych měsacach kaž hewak zwučene na wuprawu podać. To płaćeše zdobom za tradicionalnu ekskursiju Zwjazka serbskich rjemjeslnikow a předewzaćelow na spočatku lěta. Njedawno pak to skónčnje nachwatachmy. Předsydka Monika Cyžowa bě nam zajimawy, powučacy a přikładnje planowany program zestajiła. 50 wobdźělnikow, mjez nimi dźesać z Delnjeje Łužicy, poda so do Drježdźan. Zastachmy při VW-manufakturje. Postajenja sej žadachu, zo so do třoch skupin rozrjadowachmy. Fachowcy nas wustojnje po zawodźe wodźachu. Na to móžachmy sej při słónčnym wjedrje na parkowanišću při busu kofej a mnoho słódneho słodźeć dać.
Přichodna stacija bě tak mjenowany TimeRide, potajkim časowa jězba. Pokazachu nam z modernej techniku grandioznje inscenowanu historisku kulisu Drježdźan w lěće 1719. Wječer bě w překrasnym hosćencu Sophienkeller w Taschenbergpalaisu skazana. Po wječeri chwatachmy na poslednju staciju do Drježdźanskeho Friedrichstadt-palasta. Tam widźachmy satirisko-kabaretiski program „Lehmanns launige Lieder“.
Ptaču chěžku před paduchami škitał
Po tym zo stej sej raz w nocy kunje w mojej ptačej chěžce ptaču picu słodźeć dałoj, běch najprjedy bjezradny, kak móhł tomu zadźěwać. Ptača pica je so mjeztym chětro podróšiła. Před lětami płaćeše měch z 30 kilogramami zornjatkow słónčneje róže w Čornym Hodlerju 21 eurow, nětko hižo 27 eurow.
Radworčan Šćěpan Paška mi poruči, wokoło štoma pod chěžku groćane pasy z dołhimi kałačemi připrawić. Tajke wužiwaja poprawom tam, hdźež hołbje na twarjenjach sydać njesmědźa. Šołćic třěchikryjerska firma tajke pasy měješe, a tak je hnydom přičinich, hromadźe z kruchom nuklaceho grotu, kotryž kuny zańč nimaja. To pak bě zmylk, štož je moja kamera w přichodnej nocy zapopadnyła. Dwaj šupaj (Waschbären) běštej po groćanych pasach do chěžki zalězłoj a sej moje zornjatka słodźeć dałoj.
Na šulski čas so dopominali
Połsta lět po złoženju matury 1971 zetka so minjeny pjatk dwaceći něhdyšich šulerjow serbskeje rjadownje Budyskeje Serbskeje rozšěrjeneje wyšeje šule w Lejnjanskim hosćencu.
Zhromadnje zhladowachu na tehdyši zajimawy šulski čas. Z mjenowaneje rjadownje wuńdźechu wučerki Leńka Wałdźina, Hilža Mehrowa a Marhata Korjeńkowa kaž tež městopředsyda Domowiny Marko Hančik a bywši direktor Załožby za serbski lud Marko Suchy. Nimale wšitcy su swoje powołanske skutkowanje zakónčili. Towaršliwa bjesada, serbski spěw kaž tež rozprawy, kak kóždy swój docpěty wuměnk wupjelnja, zetkanje wobrubichu. Přitomni dopominachu so tež na rjadowniskeju wučerjow Hinca Cušku a na lětsa zemrěteho Gerata Hrjehorja. Tak je so zetkanje maturantow po połsta lětach wšitkim wulkotnje spodobało. Hubert Žur
„Hdźež so módrja, zelenja“ tola zaklinčało
Město Budyšin haji mjeztym 20 lět partnerske zwiski z pólskim Bolesławiecom. Koronapandemije dla běchu drje lětsa wjacore zhromadne projekty wotprajene, přiwšěm stej wobaj krajnoradnej zarjadaj mały folklorny festiwal přewjedłoj, a to pod hesłom „Přezmjezna kultura Budyšina a Bolesławieca“. Městnosć cyłodnjowskeho zarjadowanja bě Bolesławiecske Stare dźiwadło, štož je rjany pisany plakat připowědźił. Z Pólskeje su so njeličomne ludowe ansamble, chóry a kapały za festiwal přizjewili. Z Budyskeho wokrjesa pak stej po mnohich próstwach a naprašowanjach jeničce balet Serbskeho ludoweho ansambla a nĕmski chór Njewotwisneho zwjazka seniorow připrajiłoj, program sobu wuhotować.
Lejnjanski stary móst zawrjeny
Via Regia a zdobom wjesna dróha přez stare Lejno stej tuchwilu přetorhnjenej, dokelž bu móst wobškodźenja přez Małowosyčansku rěku dla zawrjeny. Železne nošaki su přezerzawjene, tak zo su so kamjenje jězdnje pušćili.
Wohnjowa wobora, wuchowanske a zastaranske awta a dalše jězdźidła docpěwaja tam bydlacych nětko jenož hišće z wuchoda abo zapada wot statneje dróhi S 100 hač k rěčce. Za to je komunalny twarski zawod gmejny Pančicy-Kukow jězdnju w šěrokosći třoch metrow spřihotował.
Dalši móst w bjezposrědnjej bliskosći je tohorunja wobškodźeny. Tam pak město železnych nošakow dołhe zornowcowe stołpy přez rěku leža. Gmejnscy dźěłaćerjo powjerch mosta nětko z betonom wukidaja. Hdyž budźe dźěło zdokonjane, smědźa po nim jenož hišće hač do 3,5 tonow ćežke wozydła jězdźić.
Wobydlerjo Lejna so wězo nadźijeja, zo budźe stary móst Via Regije bórze zaso znowa natwarjeny, wšako je historiski puć w originalnej čarje přez wjes wosebity swědk stawiznow – nic jenož Lejna – a zdobom wažny wobchadny zwisk při njej bydlacym. Benedikt Cyž
