Po šćežce Ćišinskeho po puću była
Sobotu, 1. meje, wužiwach rjane wjedro a składnosć, podać so z mandźelskim a lubej přećelku na nowu šćežku Ćišinskeho. Słyšała běch wo njej w Serbskim rozhłosu. Wulke překwapjenje: Při busowym zastanišću w Kukowje a zdobom na prěnjej staciji tohole pućika zhonichmy, zo móžemy jeničce z handyjom kročić po šćežce kotruž je wjele razow nam tak česćeny serbski basnik Jakub Bart-Ćišinski wužiwał.
Nowa taflička přeprosy nas ze „zaskenować a dožiwić!“, a dachmy sej to lubić! Rozsudźić dyrbjachmy so mjez štyrjomi wariantami: němsce, serbsce za dźěći, serbsce za młodostnych abo serbsce za dorosćenych. Poslednja sta so z našim wuběrnym přewodźerjom. Nic jenož, zo přeswědči nas wot wšeho spočatka rozmołwa mjez basnikom Jakubom Bartom a přijomnje wćipnej žónskej. Tale hra mjez krasnym sonarnym muskim a cunim žónskim hłosom wabi dokładnje posłuchać. We wuběrnej a zrozumliwej serbšćinje (paralelnje w dobrej němčinje) předstajataj wonaj městna w bliskej wokolinje, kotrež běchu wažne w žiwjenju a za skutkowanje Ćišinskeho.
Swójby zhromadnje pućowali
Lěsawa na krjepjawje sedźała
Před wjace hač dźesać lětami namakach blisko Noweho Bronja mortwu lěsawu (Waldohreule), kotraž bě so z woporom wobchada stała. Dokelž bě wona wonkownje hišće w porjadku, dach ju preparować, zo móhli sej ju zajimcy woměrje wobhladać. Namakanki dla pak počach kónčinu mjez Bronjom a Kamjenej dokładnišo wobkedźbować, přetož něhdźe wšak dyrbješe lěsawa doma być, sej myslach. Loni wuhlada Jurij Měrćink tajku sowu na swojej zahrodźe. Hač wona tam něhdźe hnězdźeše, njebě jasne, bě pak wot 7. do 25. apryla wšědnje přitomna.
50 lět po maturje so zetkali
Něhdyša rjadownja 12B1 Serbskeje wyšeje šule je so minjenu sobotu zetkała, zo by spominała na połstatu róčnicu złoženja matury 1970. Bohužel so pjećo wobdźělić njemóžachu. Tež naš tehdyši rjadowniski wučer Teo Bejmak chorosće dla pódla njebě.
Najprjedy pobychmy w naše „starej“, nowej šuli, w Budyskim Serbskim gymnaziju. Tele twarjenje někotři z nas hišće njeznajachu. My smy tehdy hišće w Małym Wjelkowje do šule chodźili a w internaće bydlili. Internat hólcow bě na starym hrodźe w Radworju.
Nawoda Serbskeho gymnazija René Wjacławk nas po domje wodźeše. Wón je nam fachowe rumnosće z načasnym wuhotowanjom pokazał, w awli zajimawosće wo šuli powědał a na naše prašenja wotmołwjał. Tak plećeše so rozmołwa mjez druhim tež wo wučbje po systemje 2plus, wo serbskosći na gymnaziju abo wo wućeženju kubłanišća. Skónčnje móžachmy hišće cyle horjeka na štwórtym poschodźe wužiwać krasny wuhlad na cyłe sprjewine město. Renéjej Wjacławkej so za zajimawe a wěcywustojne wodźenje a rozmołwu hišće raz cyle wutrobnje dźakujemy.
Wo nowej trajnej wustajeńcy so wobhonili
Załožba za serbski lud spěchuje tójšto zarjadnišćow a projektow, kotrež k zachowanju a wuwiću serbskeje rěče a kulturny přinošuja. Za natwar wustajeńcy serbskeje ewangelskeje drasty na Ćišćanskim statoku je tamniše kulturne towarstwo wot załožby něhdźe 2 000 eurow dóstało.
We wobłuku informaciskeho zarjadowanja we Wojerowskim regionje su sobudźěłaćerjo załožby tele dny tež Ćišćanski statok wopytali a so wo stawje projekta wobhonili. Witała je jich předsydka Tina Schubertowa. Hans Groba poda přehlad wo aktiwitach Ćišćanskeho kulturneho towarstwa a rozłoži natwar wustajeńcy. Wona je mjeztym hač na někotre mjeńše dźěła kaž wopisanje jednotliwych eksponatow dozhotowjena. Skupinka rjemjeslnikow towarstwa bě wustajenišćo w swójskej režiji přihotowała a je technisce wuhotowała.
Wuprawa župy a skupiny ze samsnym zaměrom
Na swoju kóždolětnu kubłansku wuprawu podachu so čłonojo Budyskeje župy „Jan Arnošt Smoler“ minjeny kónc tydźenja. Dohromady 37 čłonow z dźewjeć Domowinskich skupin a towarstwow dojědźe sej najprjedy z Budyšina do Hrodźišća. Tam wopytachu row serbskeho ludoweho wuměłca Měrćina Nowaka a počesćichu jeho z basnju a spěwom w spominanju na 30. posmjertniny lětsa w juliju. Po tym wjedźeše hrabja Beat von Zenker skupinu hosći po swojim Hrodźišćanskim hrodźe. Po wobjedźe we Wichowje dowjeze nas bus do Radworja, hdźež dožiwichmy w hosćencu „Meja“ serbski program z Moniku a Bjarnatom Cyžec. Mjez druhim předstajištaj wonaj z pomocu klankow serbsku katolsku drastu a rozłožowaštaj zajimawostki wo nałožkach a serbskich swjedźenjach. Při tym dachmy sej kofej a tykanc słodźeć.
Na program přidružichu so nam čłonojo Domowinskeje skupiny z delnjołužiskeho Turjeja. Woni běchu samsny dźeń na wuprawje w Hornjej Łužicy a wopytachu mjez druhim Muzej Měrćina Nowaka w Njechornju. Róža Pinkawina wodźeše jich po domje a powědaše jim ze žiwjenja Njechorńskeho.
Wulki cirkus na šulskim swjedźenju
Njedawny swjedźeń Křesćanskeju šulow we Wóslinku bě zaso dobra składnosć zetkanja a bjesady, wosebje wučerjam, rozmołwjeć so z něhdyšimi šulerjemi, kotřiž su nětko zaso raz kubłanišćo wopytali. Nawodaj šulow Kerstin Hörig a Steffen Günther witaštaj hosći do swjedźenskeho stana z nazymsce pyšenymi blidami. Po nyšporje z fararjom Michaelom Nicolausom a po krótkej narěči noweho wjesnjanosty Johannesa Nitzsche wustupichu šulerjo ze swojim cirkusom EVMOLINO. Tak móžachu wšitcy wobdźiwać dompterku hada. Swoju akrobatisku dokonjanosć předstajištej Johanna Schöne a Eva Domscheck ze 7. lětnika. Runje tak imponowacy běše poskitk Lary Rieger ze 6. lětnika na jednokole. Cirkusowa direktorka Anna z rjadownje 9a měješe swoju nuzu z klawnomaj Wilhelmom a Juliusom. Za kulojty program přijachu šulerjo wutrobny přiklesk. Na to zesydachu so sobu na ławki za blidami, a wšitcy zhromadnje swačachu.
Na reformera lěsnistwa a ornitologu dopominali
Gmejna Njeswačidło a jeje Přećeljo domizny a kultury spominachu na 125. narodniny prof.dr.sc.pust. Arnolda swobodneho knjeza von Vietinghoffa-Riescha, rodźeneho 14. awgusta 1895 na 1945 wotpalenym Nowym hrodźe. Na direktnym narodninskim dnju planowachu poprawom hrodowy koncert z přednoškom wo zasłužbnym zemjanu, kotryž pak je kaž wšitke koncerty Budyskeho hudźbneho lěća koronapandemije dla wupadnył. Tak su narodninski swjedźeń hakle njedawno na Njeswačanskim Starym hrodźe z přeprošenymi hosćimi na dostojne wašnje wotměli, wobkedźbujo postajenja hygieny.
Kermušny nyšpor jako dźak
Serbska cyrkej na Kamjentnej hasy w Budyšinje bu 1240 jako „Cyrkej našeje lubeje Knjenje na Selowych wikach“ dokumentarisce wobkrućena, mjeztym zo jeje spočatki do 11. lětstotka sahaja. Wot 1985 je wona jako filialny Boži dom tachantskej cyrkwi přirjadowana. Kermušu jako dźeń poswjećenja cyrkwje pak swjećachu minjenu njedźelu po dawnym wašnju.
Hižo někotre lěta wuhotuja w Budyskej Serbskej cyrkwi nimo kermušnych kemšow tež wosebity hudźbny nyšpor, lětsa tohorunja. „Dźakować mamy so Bohu za wšě dary a dobroty. Dźakować chcemy so runje tak wšěm, kotřiž so wo Boži dom staraja a so wo njón starosća“, rjekny tachantski farar, prelat Wito Sćapan. Wosadni so serbsce kaž němsce modlachu a spěwachu.
Škotowarjo w sakskej stolicy byli
Na swojej lětušej wuprawje su sej wobdźělnicy serbskeho seniorskeho škota z mandźelskimi, partnerkami a dalšimi přećelemi tradicionalnych jězbow minjenu wutoru Drježdźany wobhladali. Alojs Langa a Měrćin Nowak běštaj wšitko přihotowałoj, šofer Radworskeho Šmitec busoweho předewzaća je wobdźělnikow wěsće po kraju wozył.
Na jězbje z parnikom po Łobju zhonichu wulětnikarjo wjele zajimaweho wo Drježdźanskim parnym łódźnistwje a wobhladachu sej saksku stolicu raz z hinašeje perspektiwy. Wosebje rjany napohlad skićachu skłoniny při Łobju, hdźež wino plahuja. Nimo wjele dalšeho zhonichu tohorunja wo skutkowanju Serbow w Drježdźanach.
Wězo so škotowarjo tež po baroknym centrumje sakskeje stolicy wuchodźowachu. Tak nóžkowachu wot parnika přez hasku z tójšto hosćencami hač k cyrkwi Našeje knjenje, dale nimo hrodu z ćahom wjerchow, nimo Dwórskeje cyrkwje a Semperoweje opery hač k Zwingerej. Tam wobdźiwachu w Galeriji starych mištrow wustajene drohotne mólby 15. do 18. lětstotka.
