Na popołdnjo wo serbskich kwasach w Slepjanskej wosadźe je njedawno tamniša Domowinska skupina přeprosyła. Do toho běchu wobydlerjow namołwjeli, stare wobrazy wo serbskich kwasach w Slepjanskim regionje zapodać. Wolfgang Kotisek z Brězowki je digitalizowaše. Na zarjadowanju samym widźachu wopytowarjo potom swoje wobrazy na wulkej płachće w Slepjanskim Serbskim kulturnym centrumje.
Při kofeju a samopječenym tykancu wjerćeše so rozmołwa wokoło nałožkow a tradicijow na serbskim kwasu. Zajimawe bě zwěsćić, štó bě na jednotliwych fotach widźeć a na čejim kwasu běchu wone nastali. Runje tak zajimawe bě, kak wulke kwasne hosćiny něhdy běchu, kotru drastu kwasni hosćo nošachu a kak je so wona w běhu časa přiměriła. Předewšěm widźeć běchu wobrazy tak mjenowanych čestnych kwasow. Ale tež fotowe dokumenty nječestnych kwasow kaž tohorunja kwasow w połněmskej drasće je sej něhdźe połsta wopytowarjow wobhladało. Pokazać pak móžachu tónraz jeno dźěl dohromady 160 wotedatych fotow. Stephanie Bierholdtec
Wo swojich dožiwjenjach w běhu nimale poł lětstotka jako zwóńk w najwjetšej simultanej cyrkwi Němskeje a jako sobudźěłaćer Budyskeho tachantstwa za najwšelakoriše nadawki je Handrij Njek wězo tójšto dožiwił. Njedawno wědźeše wón serbskich seniorow we wobłuku jich měsačneho zetkanja ze swojim fenomenalnym pomjatkom na něštožkuli dopomnić, štož běchu zdźěla tež sami dožiwili. Ze swojim šibałym wašnjom zamóže wón tež derje zabawjeć a někotružkuli zwažliwu naležnosć złahodźić. Byrnjež so po 47 lětach słužby loni do renty podał, „zaby wón na wuměnk hić“. Bydli dale na tachantstwje a spjelnja hišće kopicu nadawkow. Tak widźi w tymle powołanju swójske powołanje: jónu zwóńk – stajnje zwóńk.
Na kubłansku jězbu podachu so čłonojo župy „Michał Hórnik“ minjenu sobotu do něhdźe 300 kilometrow zdaleneho Wrócławja. Najmłódša wobdźělnica na wuprawje běše šěsć lět, najstarši wjace hač 80 lět. Po štyri hodźiny trajacej jězbje wočakowaše nas Piotr Gaglik, městopředsyda Wrócławskeho Towarstwa přećelow Łužiskich Serbow, kotrež přisłuša jako asociěrowane towarstwo Domowinje. Na wodźenju po starym měsće je wón nam zajimawostki a stawizny metropole pod serbskim hladanišćom wěcywustojnje rysował. Jemu poboku bě Jan Měškank, pochadźacy z Choćebuza, jako přełožowar. Towarstwo přećelow Łužiskich Serbow běchu 1994 załožili a zdobom Domowinje přistupili. Předsydka towarstwa je Ludmiła Gajczewska, kotraž nas tohorunja přewodźeše.
K zhromadnej bjesadźe při šalce kofeja zetkachu so tele dny bywši šulerjo, kotřiž su 1957, potajkim před 60 lětami na Budyskej Serbskej wyšej šuli maturowali. Něhdyša sobušulerka so hižo dołho zbrašenja dla na našich zetkanjach wobdźěleć njemóžeše, dokelž přebywa hižo něšto lět w Budyskim domje za starych a zbrašenych. Překwapichmy ju z tym, zo skazachmy sej za naše zetkanje w jeje dźensnišim přebywanišću takrjec towarstwowu stwu. Wjeselachmy so, zo móžachmy tež postrowić swojeho něhdyšeho wučerja Hansa Dybeka. W krótkej ćišinje wopominachmy swojich zemrětych sobušulerjow. Z něhdy 16 maturantow našeje rjadownje su hižo štyrjo na prawdu Božu wotešli.
Při bjesadźe wo tehdyšich dožiwjenjach a wo dźensnišich starosćach so čas spěšnje miny. Dźakowni, zo smědźachmy tajke zetkanje hišće dožiwić, smy wobzamknyli, bjez wulkich přihotow so snano klětu w někajkej korčmičce zaso zetkać. Terezija Kubašec
Na kubłansku jězbu do Žitawy a Hrádeka nad Nisou je minjenu sobotu župa „Jan Arnošt Smoler“ přeprosyła. Połnje wobsadźeny bus dowjeze wobdźělnikow před muzej města Žitawy w něhdyšim klóštrje franciskanow.
Młodostna Monika Bulankec z Prawoćic widźeše po politiskej změnje jako w Lipsku wukubłana chorobna sotra wobšěrniše nadawki. Wulka nuza bě w dźěsćownjach w sobu najchudšim kraju Europy, mjenujcy w Rumunskej. Wo tym rozprawješe wona tele dny skupinje Budyskich katolskich serbskich seniorow.
Tež hdyž běchu diasowe wobrazy mjeztym chětro njejasne, zawostaji rozprawa wudateje Moniki Süßoweje, kotraž bydli ze swójbu we Wopakej a dźěła po pedagogiskim studiju pola Serbskeho šulskeho towarstwa w Budyšinje, w připosłucharjach hłuboki zaćišć. Z towaršku wjedźeše ju puć do městačka Cristuru Secuiesc w Sedmihródskej. Tež hdyž su Madźarojo w Rumunskej narodna mjeńšina, w tymle regionje tworja woni zdawna wjetšinu, mjenuja městačko Székelykeresztúr, němsce pak Szeklerkreuz.
Kaž je to mjeztym z dobrej tradiciju, su so tež lětsa seniorojo Serbskeho šulskeho towarstwa, a to činješe tele dny 33 ludźi, na dnjowsku kubłansku wuprawu podali. Prěni zaměr bě město Lichtenstein mjez Kamjenicu a Šwikawu. Tam wobhladachmy sej wobhladali tak mjenowany Daetz-centrum. W tymle srjedźišću prezentuja jónkrótnu zběrku mjezynarodneho wuměłstwa drjeworězbarjenja na swěće. 1930 w Hamburgu rodźenaj Marlene a Peter Daetz staj iniciatoraj, załožerjej a darićelej eksponatow přehladki.
Na zašłej hłownej zhromadźiznje našeje Domowinskeje skupiny Pančicy-Kukow běchmy sej Lipsk jako cil swojeje lětušeje wuprawy wupytali. Mnozy město nad Plesnu hižo znajachu, dokelž běchu tam studowali, zwěrjenc wopytali abo w operje byli. A přiwšěm bě minjenu sobotu zajim wulki a bus połnje wobsadźeny.
Lipsk je najwjetše město Swobodneho stata Sakskeje. Jedne z najmarkantnišich twarjenjow je hoberski pomnik Bitwy narodow. Tam wězo pozastachmy. Zo pochadźa mjeno města ze serbšćiny, je wšak powšitkownje znate. Nimo Tomašoweje cyrkwje a katolskeje propstowskeje cyrkwje St. Trinitatis napřećo nowej radnicy maja tež Židźa swoje domy. To a wjele dalšeho zhonichmy na kołojězbje po Lipsku.
Po wobjedźe w domje Srjedźoněmskeho rozhłosa (MDR) wěnowachmy so rozhłosej a telewiziji. Na wodźenju pokazachu nam jednotliwe rumnosće z najwšelakorišim wuhotowanjom. Běchmy překwapjeni, kelko sćelakow tu swoje programy produkuje. Wot lěta 1992 wusyłaja tule znate programy MDR.
Čłonojo towarstwa Němčanski wětrnik podachu so tele dny na Mjezynarodnu zahrodnisku wustajeńcu IGA w Berlinje. Bě to dźakna jězba za aktiwne dźěło na lětušim dnju młynow kaž tež za dobrowólne dźěło w młynje a wokoło njeho. W dwěmaj skupinomaj dachmy so po wulkim wustajenišću wodźić. Mjez druhim zhonichmy, kak běchu „zahrody swěta“ nastali a što wone woznamjenjeja.
Wulce spodobała je so nam tohorunja kwětkowa hala. Wjeršk pak bě jězba z powjaznicu. Z wěže na horje mějachmy wulkotny wuhlad na teren zahrodniskeje wustajeńcy a na Berlin. Dokładnišo wobhladachmy sej němsku stolicu pozdźišo na kołojězbje po měsće. Wjetšina z nas hižo dlěši čas tam była njebě a so dźiwaše, što wšo je so změniło. Wo tym tež hišće na zakónčenju w Němčanskim hosćencu bjesadowachmy. Achim Nowak