Jablonec nad Nisou wopytali
Kaž Budyske měšćanske zarjadnistwo wudźeržuje tež Njewotwisny zwjazk seniorow wokrjesa Budyšin hižo lětdźesatki dobre zwiski k senioram partnerskeho města Jablonec nad Nisou. Kóždolětnje so z horstku sobustawow mjez sobu wopytujemy a přežiwjamy zhromadnje rjany dźeń w susodnym kraju.
Njedawno poda so 26 seniorow z Budyšina do Jabloneca, hdźež nas lubje witachu. Přišoł bě tohorunja tamniši wyši měšćanosta Petr Beitl a dari kóždemu z nas němskorěčnu chroniku města. Při tej składnosći wobě stronje hišće raz potwjerdźištej, zo chcetej přećelske styki a wopyty dale pěstować.
Tři wuznamne wosobiny sej zbližili
Na popołdnišim wulěće Domowinskeje skupiny Budyšin-město zeznajomichu so čłonki a čłonojo njedawno z třomi zasłužbnymi mužemi, kotřiž běchu so w blišej domiznje narodźili a na wšelakore wašnje spomóžnje za swój lud skutkowali. W Hornjej Hórce narodźi so nahladny ryćerkubler a prawiznik a přiwšěm skromnje žiwy Jan Michał Budar. Jeho žiwjenje předstaji wulětnikarjam při jeho ródnym domje Helmut Gros. Na skutkowanišću fararja a přełožowarja Michała Frencla w Budestečanskej cyrkwi zbliži nam dr. Lucija Hajnec dźěło a wuznam tohole sobuzałožerja hornjoserbskeje rěče. Na třećej staciji w Delanach spomni předsydka skupiny Hilža Nukowa na fararja a kěrlušerja Jana Kiliana. Woblubowany kěrlušer je serbskich wupućowarjow do Texasa nawjedował, jim w nowej domiznje w maćeršćinje prědował a jich na ćežkim započatku přewodźał.
Při zabawje a słódnej jědźi w Kubšiskej Čerwjenej korčmje skónči so zajimawa kołojězba při miłym wjedrje po rjanej blišej domiznje. Jurij Łušćanski
Na bjesadźe zhromadnje spěwali
Drježdźanscy Serbja su so minjenu njedźelu zaso raz k bjesadźe zetkali. Wona wšak bě jenož dodawk. Prawidłownje jězdźi farar Gabriš Nawka k nam do sakskeje stolicy, zo móhli serbsku Božu mšu swjećić. Smy jemu jara dźakowni, zo wón słužbu swěrnje pola nas w Drježdźanach wukonja. Tónraz běchmy nimale 50 ludźi, telko kaž hišće ženje. Po kemšach dachmy sej we wosadnicy kofej, samopječeny tykanc a pomazki zesłodźeć. Wězo sej tež zaspěwachmy. Towaršne spěwniki bě farar Nawka sobu přiwjezł. Přichodna serbska Boža mša w Drježdźanach budźe 5. nowembra w 15 hodź. we wosadźe swj. Antoniusa.
Ekumeniski nyšpor ze superintendentom Janom Malinkom swjećimy potom 2. decembra w 15 hodź. w cyrkwi swj. Józefa. Tež tónle nyšpor do prěnjeho adwenta je rjana, wjelelětna a woblubowana tradicija. Jadwiga Nawka
Słowakska serbskich fanow folklory witała
Skupina 38 ludźi wokoło organizatorow Volkmara a Britty Šołćic poda so minjeny pjatk rano zahe do směra na Słowaksku. Tam wopytachu folklorny festiwal „Jánošíkove dni“ w Terchovej. Hižo při přijězdźe pokaza so krajina w cyłej swojej rjanosći. Podarmo njerěka, zo su gmejna Terchová w sewjerozapadnym dźělu Słowakskeje zastupne wrota k najkrasnišim blečkam narodneho parka Malá Fatra. Na woběmaj bokomaj puća wuhladachmy wulkotnu krajinu. Prjedy pak hač hotel w Žilinje docpěchmy, wobhladachmy sej hród Orava. Srjedźowěkowski hród steji na nahłej skaliznje 112 metrow nad rěku Orava. Krasny bě wottam wuhlad a wodźenje po nim zajimawe.
Wo wjesnych nowosćach zhonili
Minjeny tydźeń zetkachu so w Němčanskej Grofic „La galeriji“ seniorojo wsy. Při šalce bunjaceho a wólnej rozmołwje informowaše jich wjesny předstejićer Wolfgang Neubert wo nowosćach. Tak woni na přikład zhonichu, zo su hakle njedawno zamołwite sakske instancy přepodali městu Wojerecam přizwolenje 2,4 milionow eurow spěchowanja za wutwar dróhi přez Němcy. Naprawa je hižo dawno připowědźena a poprawom chcychu lětsa twarić započeć. Nětko pak dyrbja projekt po cyłej Europje wupisać. Wuměnkarjo so wězo nadźijeja, zo wutwar dróhi klětu budźe. Dalša zwjeselaca powěsć bě, zo hrajkanišćo pěstowarnje „Pumpot“ wutwarja a zo su hižo nastroje za 12 000 eurow skazali.
Herbert Schnabel z biosferoweho rezerwata Hornjołužiska hola a haty přednošowaše Němčanskim senioram wo ptakach, jich škiće a přebytku w našej wokolinje. Předewšěm zajimowachu so rentnarjo za tuchwilny wobstatk baćonow. Za fachowe wuwjedźenja a wotmołwy na prašenja dźakowaše so Monika Neubertowa referentej z małym darom. Achim Nowak
Dźěći z gmejny Srbsko Łužicu wopytali
W Bóščanskej gmejnje mějachmy minjene dny luby wopyt z čěskeje partnerskeje gmejny Srbsko, 35 kilometrow sewjerozapadnje Prahi. Njedźelu we wobłuku folklorneho festiwala běchu naši přećeljo do Chrósćic dojěli. Zhromadnje z nimi wobhladachmy sej swjedźenski ćah a galaprogram kulturnych skupin. Wječor dorosćeni domoj wotjědźechu, dźěći pak wostachu hišće něšto dnjow w swójbach we Łusču, Dobrošicach a Jaseńcy.
Lubin wopytali
Čłonojo Brězowskeje Domowinskeje skupiny a dalši zajimcy su sej tele dny do Lubina wulećeli. Jězbu do městačka mjez hornimi a delnimi Błótami organizował je Wolfgang Kotisek, kiž bě tam swoje dźěćatstwo a čas młodosće přežiwił.
W Lubinje zhoni 40 wulětnikarjow tójšto zajimaweho wo bohatych stawiznach a kulturje města. Wone słušeše lěta 2014 k prěnim braniborskim komunam, kotrež so na zakładźe nowelěrowaneho serbskeho zakonja k serbskemu sydlenskemu rumej wuznachu.
Tak wopytachu Brězowčenjo měšćanski muzej a jeho woponowu žurlu, čołmikowachu po błótowskich groblach a wobjedowachu w hosćencu „Złoty law“, w kotrymž su znate serbske baje zwobraznjene. Na hrodowej kupje wobhladachu sej instalacije „aquamediale“, mjezynarodneho našočasneho wuměłstwoweho festiwala, kotryž wot lěta 2005 w Lubinje přewjeduja. Wolfgang Kotisek
Čěscy hosćo ze seniorami swjećili
Je z rjanej tradiciju, zo přewjeduje Budyski njewotwisny zwjazk seniorow kóžde lěto nalětni swjedźeń na ležownosći swojeho kluba na Löhrowej, lětsa mjeztym 25. raz. Předsydka Judith Mühldorfer z Hodźija wopytowarjow powita, mjez druhim 26čłonsku delegaciju z partnerskeho města Jabloneca nad Nisou.
Z Budyšina a wsow něhdyšeho Budyskeho wokrjesa bě 110 ludźi přišło, bywši předsyda zwjazka Ernst Brunner samo ze Sakskeje Šwicy. Swjedźeń wobrubichu Wulkodubrawscy muzikanća z přewažnje čěskej dujerskej hudźbu. Po wobjedźe, kotryž běchu na grilu spřihotowali, dachu so Češa do rejki. Jako jenički z němskeje/serbskeje strony zmužich so z nimi rejwać. Nadobo teptachu koło wokoło mnje. Jako chcych so do njeho sobu zarjadować, mje dalša žona do rejki přimny. Snano chcychu so mi na te wašnje dźakować, zo sym so jako jenički za jich blido sydnył a z nimi čěsce bjesadował.
W šuli so z wotpadkami zaběrali
W aprylu zahajichu šulerjo Kulowskeje wyšeje šule „Korla Awgust Kocor“ projekt na temu plasta. Mjez druhim su jedyn dźeń při Salowskej dróze a při Čornicy wotpadki zběrali. Minjeny tydźeń nětko dale na swojim projekće dźěłachu. Tak podaštej so 7. a 9. lětnik do recyclingoweho zawoda w Drobach blisko Minakała. Tam widźachu, kak plastowe wotpadki, zhromadźene w žołtych sudobjach domjacnosćow, sortěruja. W tym zwisku rozkładźechu šulerjam tohorunja kompostowanje biowotpadkow.
Dalšu formu wobdźěłanja wotpadkow dožiwichu wuknjacy we Łutach, hdźež wobhladachu sej spalernju wotpadkow. Projekt, kotryž su zhromadnje z Njeswačanskej přirodoškitnej staciju organizowali, bě połny wuspěch, dokelž móžachu sej šulerjo na te wašnje škit wobswěta lěpje wuwědomić. Achim Nowak
Mnozy sej wětrnik wobhladali
Kaž na mnohich dalšich městnach wotmě so zawčerawšim tež w Němcach Němski dźeń młynow, a to hižo 21. raz. Z njewěstym wuhladom na wjedro natwarichu čłonojo towarstwa stany a z dobrym wjedrom w 10 hodź. hosći witachu. Hižo při zahajenju běše nawal za wodźenja po młynje wulki. Wučerka Daniela Krügerowa hosćom jara nazornje techniku a stawizny młyna rozłoži. Mjeztym bě tež wulki nawal pola plahowarjow nuklow, kiž mějachu wustajeńcu swojich štyrinohatych lubuškow přihotowanu. Někotre zwěrjata sy w tomboli samo dobyć móhł. Němčanski dom žiwjenskeje pomocy demonstrowaše, kak so korbiki pletu a je tež předawaše. Tež hobbymolerka Wórša Walterowa wustaješe swoje wobrazy. Při stejnišću za třělenje bě zajim wulki. Mjeztym dachu sej hosćo šašliki a praženu kołbasu słodźeć.
Wosebje bohaty běše wuběr tykanca, tak zo po wobjedźe mnoho hosći na kofej přichwata. Mjeztym móžachu dźěći paslić a na ponijach Wojerowskeje dźěćaceje a młodźinskeje farmy jěchać. Čłonojo towarstwa běchu z wopytom přewšo spokojom. Achim Nowak
