Dojutrowne rjedźenje
Kaž minjene lěta tak stej tež nětko zaso Němčanski wjesny klub a dobrowólna wohnjowa wobora nalětnje rjedźenje organizowałoj. Tak zetka so minjenu sobotu wjace hač 30 mužow z dźěłowym gratom, zo bychu kromu statneje dróhi a pućniki we wsy wurjedźili. Hdyž jutrońčku cyrkwinske chorhoje zmawuja a křižerjo so na puć do Kulowa podadźa, ma wjes čista być. Wšako pojědu mnozy ludźi z druhich kónčin přez Němcy.
Dźěła bě dosć, dokelž bě přez zymu wšitko chětro zanjerodźene. Dźiwamy so, zo město Wojerecy tu awto z rjedźenskej techniku njezasadźa.
Druha skupina muži dźěłaše při wjesnej kapałce. Tam wurězachu hałzy štomow a rjedźachu městno před kapału a pućniki wokoło njeje. Hdyž dźěło zakónčichu, běchu wšitcy spokojom a zwěsćichu, kak wažna wjesna zhromadnosć je. Achim Nowak
Šulske lěta pola kapałnikow
Serbskim senioram rozprawještaj 1929 w Pozdecach rodźeny Měrćin Bulank kaž tež bywši Njebjelčan Jurij Łušćanski wo swojich lětach jako šulskaj pachołaj w chórje Drježdźanskich kapałnikow.
W myslach do dalokeho swěta sej wulećeli
Wjesna skupina Bjesada přeprosy sej minjenu njedźelu serbskeho krosnowarja Achima Miča z delnich Sulšec do Jaseńcy. Něhdźe 40 zajimcow, přewažnje wjesnjanow, bě přeprošenje sćěhowało. Jara čile a nazornje rozprawješe Achim Mič wo swojim třećim tak mjenowanym sabatowym lěće.
Cyłkownje štyri wulke jězby smědźeše wón dožiwić, kotrež je nam nětko w pisanym swětłowobrazowym přednošku předstajił. Spočatnje wza nas w myslach sobu do sewjerneje Španiskeje. Pućowaše po woblubowanym Jakubowym puću do Santiaga de Compostela. Na domojjězbje pozasta w francoskim putniskim měsće Lourdes. Nazymu poda so na swoju prěnju ekspediciju do Nepala. Tak pokaza nam rjanosć a pisanosć hłowneho města Kathmandu kaž tež pućowanje po horinach Himalaje.
Gymnaziasća swoju šulu wuměłsce wupyšili
Po tydźenje trajacym sprócniwym dźěle skića někotre něhdy prózdne a blěde sćěny w twarjenju Budyskeho Serbskeho gymnazija nětko nowy kreatiwny napohlad. We wobłuku wučby pod nawodom wučerki wuměłstwa Jeleny Neumannoweje běchu so šulerjo wuměłskeho zakładneho kursa 12. lětnika wot decembra podali na chódby kubłanišća, zo bychu tam wostudłe jednobarbne sćěny ze serbskimi motiwami wožiwili.
Proby jara intensiwne a wunošne
Zhorjelc/Konjecy. Serbski muski chór Delany je so njedźelu popołdnju z třidnjowskeho zwučowanskeho lěhwa nawróćił. Přewjedli běchu je w młodowni ewangelskeho młodźinskeho towarstwa CVJM wosrjedź stareho města Zhorjelca. „Hospodu poručił je nam chór Budyšin, kiž bě tam hižo raz zwučowanski kónc tydźenja přewjedł. Loni běchmy prěni króć tam, a nam so předewšěm zwučowanske wuměnjenja lubja- chu. Wšako maš w młodowni, kotraž bě něhdy hudźbna šula, nimo dweju zwučowanskeju rumnosćow z klawěromaj-křidłomaj dalšu z pišćelemi, štož je za nas jara přijomne“, powěda předsyda delanskeho muskeho spěwneho cyłka Janek Wowčer.
Dohromady je tak wot pjatka wječora do njedźele připołdnja cyłkownje 22 muži w Zhorjelskej młodowni wjacore serbske a słowjanske pěsnje nawuknyło abo skrućiło kaž tež dźěle łaćonskeje mšě, kotrež chcyli tež w serbskich wosadach předstajeć. Proby zaručili su z Handrijom Henčlom, Pawołom Šołtu-Kulowskim a Chrystofom Mikławškom hnydom třo dirigenća a hudźbnicy. Tak běchu zwučowanja po hłosowych skupinach jara intensiwne a wunošne.
Wuběrnu wustajeńcu wopytali
Katolske zjednoćenstwo kubłarjow Sakskeje organizuje hižo wjele lět za wšitkich sobustawow w małym róžku tradicionalny kulturny dźeń. Tón wjedźeše jich lětsa, 6. februara, do cyle zažnych stawiznow archeologije.
Wjetšina sobustawow wopyta w Drježdźanach „Zeitenströmung“ – wuběrnu wustajeńcu hoberskeho rownišća staro- egyptowskeho faraona Tutanchamuna, kiž bě před wjace hač 3 300 lětami zemrěł. Napodobnjenje jeho rownišća je hakle docyła móžne, dokelž je britiski archeologa Howard Carter row faraona 1922 w dole kralow blisko egyptowskeho města Luxor wuslědźił. Wuznamnu namakanku je fotograf Harry Burton dokumentował. Na zakładźe jeho 2 800 wulkoformatnych škleńčanych negatiwow, kotrež wšitke objekty a jich połoženje w rownišću jasnje pokazuja, su němscy egyptologojo a egyptowscy wuměłcy rownu komoru ze sarkofagom, amuletami, sćěnowymi mólbami a pozłoćanymi figurami Bohow natwarili.
Wažny kulturnopolitiski podawk
Jako bě před 50 lětami w Ludowym nakładnistwje Domowina Nowy zakoń jako dźěl Swjateho pisma znowa wušoł, njeběše to jenož nabožny, ale zdobom kulturnohistorisce wažny podawk, spěchowacy narodne wědomje Serbow. Tole potwjerdźi minjenu sobotu swjedźenske zarjadowanje na Chróšćanskej farje, na kotrež běše Towarstwo Cyrila a Metoda přeprosyło. Přełožk z łaćonskeje wulgaty přez Michała Hórnika a biskopa Jurja Łusčanskeho z lěta 1896 běše dźě rozpředaty respektiwnje přez nacionalsocialstow zničeny.
Njewšědna pomoc dźěćom
Njedawno běch w Bergisch-Gladbachu pola swojeje sotry a jeje swójby na wopyće. Zhromadnje chcychmy sej tamniši wulki róžowopóndźelny ćah wobhladać. Mnohim přećelam a znatym z bydlenskeje štwórće swojeje sotry do toho powědach, zo so w Budyšinje za njepřewodźanych małolětnych ćěkancow angažuju. Wo wulkej pomocy a wutrobnosći Kölnjanow, kotruž na to nazhonich, běch přemóženy. Spontanje započachu młódši a starši za mnje tak mjenowane „Kamelle“ zběrać, potajkim słódčizny najwšelakorišeho razu, kotrež sobujěducy na wulkich póstniskich wozach do publikuma mjetaja. Kóždy z pomocnikow znajmjeńša cyłu titu połnu plackow, poprjancow, gumijowych zwěrjatkow a wjele dalšich wěcow z póstniskeho ćaha sobu přinjese, zo bych je dźěćom w Budyšinje rozdźělił, wo kotrež so sobu staram. Na kóncu běštej to dohromady dwaj centnarskej měchaj. K tomu přińdźechu hišće wjacore pakety drasty, tak zo bě moje awto hač pod třěchu napakowane.
„Wjele noweho zhonili a widźeli“
Budyšin. „Zańdźene lěto smy zajimawej přednoškaj słyšeli, na wulěće do Njebjelčic a Kamjenca wjele noweho zhonili a widźeli a porjadnu kermušu woswjećili“, takle hódnoćeše Hilža Nukowa, předsydka Domowinskeje skupiny Budyšin-město jeje dźěło minjeny štwórtk na zapozdźenej hłownej zhromadźiznje na žurli Budyskeho Serbskeho domu. Čłonojo sej tež lětuši plan dorěčachu. Tak chcedźa so mjez druhim do Žitawy podać, zo bychu so ze stawiznami a kulturnymi wosebitosćemi města zeznajomili.
Na zhromadźiznje wupraji předsyda Domowiny Dawid Statnik skupinarjam dźak za spomóžne dźěło a wupřa jim dalše dobre skutkowanje.
Prěnje lětuše předewzaće zwoprawdźichu z tym, zo je Jan Nuk, bywši předsyda Domowiny, wo swojim socialnym dźěle pola najchudšich wobydlerjow Južneje Afriki rozprawjał. Z pomocu wobrazow a krótkofilmow předstaji wón skutkowanje misionskeje stacije w měsće Port Elizabeth, hdźež zmóžnjeja dźěćom kubłanje, zastaruja bjezdźěłnych z jědźu a napojemi. A činja to z pomocu mnohich dobrowólnikow, wosebje z Europy.
Dźěłaj a spěwaj w chórowym lěhwje
Jako druzy młodostni hišće póstnicy w Kulowje swjećachu, podachu so hólcy a holcy chóra 1. serbskeje kulturneje brigady do proboweho lěhwa. Wot róžoweje póndźele přebywachu mjeztym dźesaty raz štyri dny w Mjezynarodnym duchownym centrumje w čěskich Hejnicach. Něhdyši klóšter skića z rjanym hotelom a wulkej awlu optimalne wuměnjenja za zwučowanje. Nawoda chóra Friedemann Böhme wujasni šulerjam wažnosć přichodnych dnjow, wšako su wone zakład za lětuše koncerty chóra. Tuž dyrbjachu tójšto nowych spěwow nazwučować. Za to bě dirigentej mecosopranistka Tanja Donatec k pomocy, kiž přewjedźeše ze šulerjemi hłósne zwučowanja.
