Nowy wonkowny wobraz za město a šulu
Kulow. Kulowska Krabatowa zakładna šula je so loni we wobłuku projekta „Tradicije wobchować – přichod wuhotować“ na idejowym wubědźowanju Swobodneho stata Sakskeje simul+ wobdźěliła. Woči wšěch wobdźělenych so błyšćachu, jako wulosowa so Kulowske kubłanišćo jako dobyćer wupisanja. Hižo dołho mějachu ideju škleńčany zachod mjez zakładnej a wyšej šulu wudebić z motiwami Krabata, wšako so wonkownje dotal nihdźe na Krabata njepokazuje. Ideja kolaže móžeše so dźakowano pjenježnemu darej we wobjimje 5 000 eurow skónčnje zwoprawdźić.
Nětko móža so šulerjo a wučerjo wobeju kubłanišćow, ale tež wopytowarjo a wuchodźowarjo zwjeselić nad wobrazowymi impresijemi chorwatskeho obrista Janka Šajatovića a powěsćoweje figury Krabata. Škleńcy zachodneho pawiljona wudebichu mjenujcy pod hesłom „Mytos a woprawdźitosć“.
Krabat njeliči jenož jako móst mjez rěču a kulturu, ale je dźěćom zdobom přikład za přiswojenje wědy a za stajne wuknjenje. Wón je takrjec žiwy sposrědkowar serbskeje rěče a podšmórnje hódnotu hajenja nałožkow a tradicijow.
Lutk jako „klimowy lěpjer“
Čas žnjow postaja nazymu. W tymle počasu ludźo na kraju z radosću a dźakownosću žně swjeća. „Hłowne dźěła w ratarstwje su dokonjane a wuslědki su wunoški“, měni Dietmar Koark, wot spočatka lěta 1994 předsyda tradiciskeho towarstwa Halštrowski kraj. Na Horach su lětsa 41. běrnjacy bal swjećili.
Towarstwo je swjedźeń intensiwnje přihotowało. Zarjadowanje je jedyn z wjerškow w běhu lěta. Mnozy hosćo woblěkaja so k tomu serbsku narodnu drastu. Hižo 25 lět serbska dujerska kapała Horjany běrnjacy bal hudźbnje z wulkim wjeselom přewodźa.
Lětuša tema běrnjaceho bala bě přihot a přepodaće wěna (Aussteuer) młodemu njewjesćinskemu porej. Na wěnje dźěłachu swójby něhdy hižo lěta do kwasa. „Młode holcy dóstachu dźěle wěna k wšelakim składnosćam wot swojich staršich a přiwuznych, jako dar“, Dietmar Koark wuswětla. „Na druhim dnju kwasa so wěno na wulke žnjenske wozy kładźeše a do domu wožeše, w kotrymž mějachu młodźi bydlić.“ Wjesni wobydlerjo wobdźiwachu meble, křinje, kołwrót a předewšěm poslešća. Tež drohotne drasty k tomu słušachu.
Delnjoserbske spěwy posrědkowachu dobru naladu
Ručež chór LIPA zaspěwa, je dobra nalada wěsta. Termin nazymskeho koncerta w delnjołužiskich Janšojcach běchu sej spěwarki a spěwarjo chóra LIPA z nawodnicu Jadwigu Kaulfürstowej hižo před dlěšim časom do protyki zapisali.
Smječkečenjo na štyrjoch kolesach
Bywša starownja w parku widźeć
Tež lětsa přeprosy Domowinska skupina Šunow-Konjecy na wulět. Je z dobrej tradiciju, zo sej rjanosće a zajimawostki našeje domizny jako cil wupytamy. Startowachmy z busom na twjerdźiznu Königstein. Hižo w busu zhonichmy něšto wo stawiznach tohole taflowca a wězo tež wo wokolinje, po kotrejž běchmy po puću. Zajimawe wodźenje po sobu najwjetšej twjerdźiznje w Europje sćěhowaše. Tak pobychmy na městnosćach, kiž hewak jako wopytowar njewidźiš. Po wulkich chódbach labyrinta móže so čłowjek zabłudźić. Wobdźiwachmy, kak su twjerdźiznu něhdy twarili a kak su na njej žiwi byli. Dźensa přewjeduja tam cyłe lěto najwšelakoriše zarjadowanja. Wosebity tip drje su adwentne wiki.
Dale jědźechmy do Wehlena k wobjedu. Njedaloko hosćenca maja tam miniaturowy park. W nim su typiske městnosće regiona widźeć. Z wjeselom wuhladachmy tam něhdyšu starownju w Swinarni. Tute twarjenje běše jónu jara wažna póštowa stacija při sławnej dróze Via regia. Samo konje hodźachu so tam wuměnić.
Zakónčaca jězba do Berlina
Wotchadna jězba wjedźeše nas šulerjow 10. lětnika Ralbičanskeje wyšeje šule hišće do nazymskich prózdnin do Berlina. Ze swojimaj wučerjomaj Christinu Hajnowej a Mathiasom Klimankom dojědźechmy sej k Aleksandrowemu naměstu a wottam z tramwajku k hostelej. Bórze na to podachmy so pod zemju němskeje stolicy, mjenujcy do tak mjenowaneho Fichtoweho bunkera. Tam tójšto wo druhej swětowej wójnje a wo powójnskim času zhonichmy.
Neple zběrali
Lipsk – něhdy a dźensa
Mnohe lěta hižo wjesela so čłonojo Serbskeho šulskeho towarstwa na jězby po rjanych kónčinach Němskeje. Lětuša dnjowa wuprawa wjedźeše při najrjeńšim nazymskim wjedrje do Lipska. Ze Šmitec wozydłownistwom podachu so pućowacy njedawno hižo rano zahe wot Budyšina přez Baćoń, Chrósćicy a Pančicy po awtodróze do Lipska. Wjace hač 40 čłonow a přećelow towarstwa bě so za jězbu přizjewiło.
Klóšter w Oseku sej wobhladali
Předsydstwo Domowinskeje skupiny Pančicy-Kukow je sej za lětuši wulět skupiny cyle wosebity cil wupytało: cistercienski klóšter w čěskim Oseku. Osek je wjele wobydlerjam Pančic-Kukowa znate zapřijeće. Měješe dźě abt osekčanskeho klóštra mnohe lětdźesatki dohlad nad klóštrom Marijna hwězda a za čas wojowanjow na kóncu Druheje swětoweje wójny wućěkachu mniški wottud do Oseka.
Zašłu sobotu wužiwaše tójšto skupinarjow a někotři hosćo składnosć, pobyć w klóštrje w Oseku a sej wobhladać w baroknej pyše dorestawrowanu cyrkej Marije donjebjeswzaća kaž tež powostanki romaniskeje a gotiskeje architektury. Najžadniši tam wuchowany wuměłski eksponat je ambo z wudypaneho pěskowca a wjerćatym so pultom.
W programje hódny podźěl serbskeje kultury
Minjenu njedźelu dožiwištej Hodźijska gmejna a tamniša wosada bohaty program. Z wabjenskimi łopjenami a plakatami „Hodźij swjeći zaso kermušu“ wabješe přihotowanski komitej na swjedźensku łuku a do stana při ćěłozwučowarni blisko gmejnskeho zarjada.
Kermušu zahajichu z Božej słužbu w cyrkwi. Superintendent Krystof Rummel a lektor Gerat Krawc spominaštaj mjez druhim na tysaclětnu tradiciju křesćanstwa w Hodźiju. Wobaj dźiwaštaj na proporcionalnu dwurěčnosć a wěnowaštaj so tež z wosebitej pasažu serbskim kemšerjam w jich maćeršćinje.
