Po dlěšej přestawce organizowaše naša Domowinska skupina Komorow-Rakecy-Trupin lětsa zaso wulět. Tón wjedźeše nas njedawno do Delnjeje Łužicy.

Prěnja stacija bě Serbski muzej w Choćebuzu, hdźež nas Christina Kliemowa witaše. Wona pokaza nam wobnowjenu trajnu wustajeńcu z ćežišćemi wěra a nabožina, nałožki a narodne drasty kaž tež hudźba a wupućowanje. Jara zajimawa wustajeńca wobsahuje mjez druhim repliki a originale pismowstwa a ludoweho wuměłstwa kaž tež filmy.

Na to podachmy so do Dešna. Tam nam Babette Zenkerowa tamniši ­domizniski muzej ze swojej wobšěrnej zběrku na přikład narodnych drastow a domjaceje nadoby, sydlišćo Stary lud a wosadnu cyrkej pokaza a mnoho ­pozadkow rozłoži. Farar a sobuzałožer Domowiny Bogumił Šwjela bě so wo to ­postarał, zo běchu při wobnowjenju Dešnjanskeje cyrkwje tež serbske napisy zachowali.

Do zwěrjenca sej wulećeli

štwórtk, 22. junija 2023 spisane wot:

Runja lońšemu lětu su so seniorojo Worklečanskeje dnjoweje hladarnje „Při Krabatowym puću“ tež lětsa na zhromadny wulět podali. Minjene dny tak daloko bě. Na zachodne durje našeje dnjoweje hladarnje napisachmy rano cedlu, na kotrež steješe „Smy sej wulećeli. Jutře smy zaso tu!“.

Jako we Worklecach wotjědźechmy, běchu wobdźělnicy z prawom wćipni, wšako bě cil našeje wuprawy překwapjenka. Naš puć wjedźeše po rjanej łužiskej krajinje do Biskopic. Naš cil bě tamniši zwěrjenc. Wón njeje přewulki a tuž dosć přewidny, přiwšěm móžeš sej tam wjele rjaneho wobhladać. Při zachodźe na nas hižo młoda žona čakaše, zo by nas po Biskopičanskim zwěrjencu přewodźała.

Z wulkim wjeselom je horstka zajimcow minjeny pjatk ze sakskeho Dźěwina do Śiseje (Wolfshain) w braniborskej gmejnje Cersk (Tschernitz) pućowała. Nawod měještaj rěčna motiwatorka Domowiny Juliana Kaulfürstowa a znajer hojenskich zelow Hync Rychtaŕ. Po puću nawuknychu serbske mjena rostlin, štomow kaž tež žitnych družin na polach. Dale namakachu někotre eksemplary domjacych orchidejow, překročichu namjeznu rěčku mjez Hornjej a Delnjej Łužicu a storčichu na stare dwórnišćo Śiseje při bywšej železniskej čarje Běła Woda–Baršć. W Śisej slědźachu pućowarjo na kěrchowje za serbskimi mjenami na narownych kamjenjach. Po něhdźe wosom kilometrow dołhej čarje słodźachu přikuski w piwowej zahrodźe, hdźež šwjerče tak prawje wótře zynčachu. Serbske pućowanja chcetaj organizatoraj w Slepjanskich kónčinach štyri króć wob lěto přewjesć, nalětnje pućowanje je so hižo wotměło. Juliana Kaulfürstowa

Budyšin (CRM/SN). Na zarjadowanje w rjedźe Kofej w třoch je Serbski muzej znowa minjenu srjedu přeprosył. Na blidźe přihotowany pak njeběše ke kofejej tónraz słódny pjekarski abo samopječeny tykanc, ale nakrate běchu wšelake družiny chlěba a k tomu sydaše butra, měd, marmelada a domjaca kołbasa. Tema kuratorki Andreje Pawlikoweje dźě bě „Naslědnosć w domjacnosći – sušić, naselić, zawarić“. Wona zwěsća, zo „wjele z něhdyšeho so dźensa zaso wožiwja“. K tomu nima dom wězo jenož eksponaty w swojim składźe. Wona składźe nowše knihi na blido a bě sej tohorunja swětłowobrazowy přednošk zdźěłała.

Čłonojo Zwjazka serbskich rjemjeslnikow a předewzaćelow z předsydku Moniku Cyžowej kóždolětnje kubłansku wuprawu přewjeduja. Njeje to jenož kubłanska jězba, ale tež wutrobne zetkanje sobustawow. Woni so wobstajnje zet­ka­waja, nawjazuja nowe přećelstwa a wobstejace skrućeja a pohłubšeja. Stajnje knježi dobra atmosfera. Njedawno překwapi nas předsydka ze słódnej jědźu wonka w přirodźe a dožiwichmy zajimawy program wo nastaću briketow.

Kolesa transportowachmy ze swojimi awtami do Łaza. Wottam kolesowachmy do Hórnikec. Tam dožiwichmy zajimawostki wo nastaću briketow. Krosnowachmy na najwyši poschod bywšeje briketownje a wobdźiwachmy staw historiskeje techniki. Po tym swačachmy wonka w přirodźe.

Wobydlerjo Lejna su minjenu sobotu 600lětne wobstaće swojeje wsy swjećili. Swjatočnosć započa so popołdnju z historiskim wuchodźowanjom po wsy. Benedikt Cyž, mjez Lejnjanami mjenowany „wjesny chronist“, wjedźeše nas podłu Wysokeje dróhi, něhdyšeje wikowanskeje dróhi a powědaše zahoriće wo kublerjach a wulkoležownosćach, wo njesprawnych zdźědźenjach wulkeho kubła dźowkam, dokelž njebě synow, wo znje­zboženych planach młynskeho twara, wo „piwowej zwadźe“, kotraž nasta, jako wobydler swój dom njeprawnisce na gmejnskich płoninach natwari, tam pućowacym piwo a palenc předawaše a z tym 500 metrow zdalenemu oficialnemu předawarjej konkurencu činješe.

Z dudami so zeznajomili

póndźela, 05. junija 2023 spisane wot:

Wjace hač 60 šulerjow je na mjezynarodnym dnju dźěsća Wojerowskeje zakładneje šule „Handrij Zejler“ Wojerowski Domowinski dom wopytało. Ze swojeho kubłanišća sej tam pěši dóńdźechu, zo bychu dožiwili projekt „Dudy tu a tam“. Za to přihotowaštaj rěčnaj motiwatoraj Lucian Kaulfürst a Marija Šołćic pokazku wo dudach. Dźěći móžachu spóznać, zo mamy w Serbach a druhich ludach wjac hač 20 wšelakich dudow w europskich krajach.

Na hrajkace wašnje, ale tež z narokom, wozrodźić, kubłać a zbudźić zajim, zaběraše so pilotowa faza tutoho projekta ze wšěmi čłowječimi zmysłami: dudy słyšeć, je přimnyć směć, geografiske roze­znawanje wšelkich dudow, serbski spěw a reja. Tole dožiwichu dźěći w třoch poskitkach w bróžni, ale tež klubownja pod teptanjom rejwarkow a rejwarjow ržeše. Woni zarejwachu serbsku reju Katyržinku runje tak kaž bretonisku Gavotte. A sobu dom wzali su sebi wšitcy prózdninski zešiwk, zhotowjeny za tutón projekt.

Na krasnej swjatkownej soboće swjećachu tež w Hórkach mejemjetanje. Po tym zo bě meja padnyła, dwanaće porow dźěći a młodostnych srjedź wsy zarejwa. ­Pola dźěći běše John Jödicke najspěšniši běhar a wuzwoli sej Claru Bětnarjec jako swoju kralownu. Pola młodostnych bu­štaj Jan Zarjeńk a Ida Harttrumpfec mejski porik. Wšitke holcy běchu sej serbsku ­narodnu drastu woblekli. Po mejskich rejach předstajichu wjesne dźěći wopytowarjam pisany nalětni program. Wječor zahudźichu z Hórkow pochadźacaj Cyžec bratraj Dawid a Krystof kaž tež Tomaš Hejduška a Clemens Mark serbske a němske pěsnje. Při tym knježeše mjez wjesnjanami w stanje při wohnjowej ­woborje krasna nahlada. Mejemjetanje je wjesne towarstwo „Při skale“ zhromadnje z Hórčanskim młodźinskim klubom organizowało.

Na slědach wupućowarjow

wutora, 23. meje 2023 spisane wot:

„W lěće 2015 rozsudźi so skupina Serbowkow a Serbow, sej do texaskeho Serbina dolećeć a so tam na swjedźenju potomnikow serbskich wupućowarjow před někak 150 lětami wobdźělić“, praji Marko Suchy, bywši direktor Załožby za serbski lud njedawno při swojim přednošku ze swětłowobrazami před seniorami Budyskeje katolskeje tachantskeje wosady. A dale wón wuwjedźe, zo pak zwostachu po spočatnej euforiskej naledźe jenož štyrjo, kotřiž so z lětadłom najprjedy do New Yorka podachu a potom z awtom kontinent wot wuchoda do zapada hač do Serbina přeprěčichu: Suchec mandźelskaj z Budyšina kaž tež Marko Kowar ze swojej mandźelskej z Miłoćic.

Krok po kroku so serbskim senioram Katol­skeje tachantskeje wosady w Budyšinje radźi, po přestawce pandemije dla swoje měsačne zetkanja stajnje třeću wutoru měsaca wožiwić. Tak běchu hišće zbywacy starši, ale zdobom bohudźak tež trochu młódši zajimcy njedawno po rańšich kemšach do domu Carity pře­pro­šeni. Tam poskićichu po zwučenym wašnju přednošk. Běše dźě so na zběranju nowych idejow Jurij Žur z Hrubjelčic spontanje zwólniwy wuprajił, jako na nazhonjenja bohaty křižer rozprawjeć. To wobkrući so nětko w jutrownym času jako dosć zajimawa tema.

nowostki LND