Młodźi Brětnjenjo rejowali a nałožki předstajili
Budyšin (ML/SN). Žurla Budyskeho Serbskeho muzeja bě ćichu sobotu popołdnju z něhdźe 150 hosćimi přepjelnjena, kotřiž přewšo zajimowani hodźinski program Serbskeho rejwanskeho towarstwa z Brětnje sćěhowachu. Štyri pory młodźinskeje rejwanskeje skupiny a wosom staršich a młódšich rejowacych dźěći we Wojerowskej narodnej drasće so publikumej z temperamentnymi a lóštnymi ludowymi rejemi a ze serbskimi jutrownymi nałožkami předstajichu. Młodej holcy z wulkimaj karanomaj w ruce zwobrazništej chodźenje po jutrownu wodu. Jutrownu póndźelu wopytaja mótki hač do dwanaće lět kmótry a kmótow a dóstanu jutrowne dary. Dźakowachu so po tym ze serbskimi a němskimi hrónčkami.
Rozhłosownik wo swojich jězbach přednošował
W duchu do dalokeho swěta podachu so zawčerawšim Jasčenjo a jich hosćo w kulturnym domje, jako jim rozhłosownik Beno Bělk ze swětłowobrazami wo swojich jězbach po swěće rozprawješe. Njebě wšak to rozprawa wo jednej jězbje abo jednym kraju, ale přednošowar wjedźeše nas po mnohich krajach a kontinentach a koncentrowaše so na wosebitosće, njewšědnosće a kuriozity.
Po swojej prěnjej jězbje z mopedom do Olomouca před nimale 50 lětami je Beno Bělk ze swojej mandźelskej w běhu lětdźesatkow telko po swěće jězdźił, zo móhł cyły dźeń powědać. Nimo někotrych małych problemow z policiju abo hranicarjemi dožiwi zwjetša přećelnych, pomocliwych a hospodliwych ludźi, a to po cyłym swěće. Tak woni pomhachu, hdyž bě so jemu awto skóncowało abo hdyž njeměješe prawe dokumenty.
Wo nadawkach kantora křižerskeho procesiona zhonili
Hory. Wo přihotach a dźěle křižerjow kaž tež wo zamołwitych za křižerske procesiony zhonichmy my wobdźělnicy Serbskeje bjesady na Horach minjenu srjedu takrjec z prěnjeje ruki. Kantor Róžeńčanskeho wjesneho procesiona Janek Wowčer předstaji nam swoje nadawki jako křižer a wjesny kantor w běhu lěta. Wone započinaja so hižo tři dny po jutrach, štož mnohim z nas scyła wědome njebě.
Ze słowami „Po jutrach je do jutrow“, zahaji Wowčer swój ekskurs po nadawkowym swěće kantorow a křižerjow. Wšako – znajmjeńša kantorojo Ralbičanskeho wosadneho procesiona – srjedu po jutrach na zhromadźiznje zašłu jutrowničku wohódnoća, zo bychu naležnosće, kotrež so njejsu tak derje radźili, lěto po tym lěpje činili. Zdobom Kulowčan rozłoži, zo ma so wjesny kantor tež wo daledaće informacijow wo zranjenjach křižerjow starać. Zajimawe nam tohorunja bě, zo so kantorojo Ralbičanskeho procesiona znajmjeńša jónu do jutrow zetkaja, zo bychu sej wažne naležnosće dorěčeli.
Na wuprawje do Bretonskeje w Parisu pozastali
Quimper. Šulerjo 8. a 9. lětnika Worklečanskeje wyšeje šule „Michał Hórnik“ a chowancy 9. a 10. lětnika Budyskeho Serbskeho gymnazija su tuchwilu na wuměnje z bretonskimi šulerjemi w francoskim Quimperje. Na dołhu jězbu 1 700 kilometrow startowachu młodostni wčera tydźenja. Prjedy pak, hač dojědźe serbska delegacija k swojej partnerskej šuli w Bretonskej, pozasta wona dźeń po wotjězdźe a po nimale tysac kilometrach najprjedy w francoskej stolicy Parisu. Tam wobhladachu sej zajimawosće města, kaž na přikład Eiffelowu wěžu, katedralu Notre Dame, Luovre a pobychu w kofejowni z najlěpšim lodom Parisa.
Štwórtk přewjedźechu Budyšenjo a Worklečenjo z busom kołojězbu po francoskej stolicy. Popołdnju podachu so do Versaillesa, hdźež wobdźiwachu krasny hród a wulkotnu zahrodu. Wječor čakaše na šulerjow hišće wosebitosć. Smědźachu so na 286 metrow wysoke wuhladnišćo Eiffeloweje wěže podać a widźachu wottam krasny wječorny panorama Parisa.
Běrokratija dźěło młodostnych poćežuje
Radwor. Namołwu młodźinskeje přirady a socialneje dźěłaćerki Rěčneho centruma WITAJ na zhromadny kofej do Radworja slědowaše tele dny cyłkownje 14 młodostnych. Zastupjerjo a zastupjerki wosom serbskich młodźinskich cyłkow čuješe so w hosćićelskim Radworskim młodźinskim klubje, hdźež běchu přikusk přihotowali a mjechke křesła do słónca zestajeli, widźomnje derje.
Hač do zažnych wječornych hodźin knježeštej žiwa rozmołwa a wuměna. Tak předstajichu młodostni aktiwity swojich cyłkow a rozprawjachu wo wužadanjach a ćežach při pěstowanju młodźinskeje a serbskeje kultury. Holcy a hólcy rozłožichu, kak z wjele prócu serbske nałožki pěstuja. Často pak maja za to njetrjebawše běrokratiske a financne zadźěwki přewinyć. Tak maja za wuhotowanje swjedźenjow a zarjadowanjow wulke wudawki, kotrež z dochodami jeno zrědka zarunaja. Pod smužku maja potom mało swójskich dochodow a z tym hubjeny financny zakład swoje imobilije wudźeržować, kluby wuhotować a zhromadne aktiwity zwonka wjetšich zarjadowanjow planować.
Bjesada z dobrej bilancu
Po tym zo běchu so Jasčenjo spočatk měrca k póstniskej zabawje w kulturnym domje zetkali, běchu woni tele dny na sobustawsku zhromadźiznu wjesneho towarstwa prošeni. Předsyda Guido Zahrodnik móžeše před 35 přitomnymi pozitiwnu bilancu dźěławosće w lěće 2018 sćahnyć. Derje wopytanej běštej mjez druhim swětłowobrazowy přednošk loni w měrcu kaž tež adwentnička w decembru. Wjeršk lěta 2018 pak bě wjesny swjedźeń, kotryž wotmě so wot 8. do 10. junija. Jara dobre bě tež dźěłowe zasadźenje na sportnišću a wokoło kulturneho domu do swjedźenja.
W financnej rozprawje pokładnik towarstwa Tomaš Nowak přitomnym rozprawješe, zo su Jasčenjo solidnje z pjenjezami wobchadźeli a zo maja tuž plus na konće.
Tež za lěto 2019 sej wjesnjenjo wjacore zarjadowanja zaplanowachu, a předsydstwo Bjesady nadźija so bohateho wopyta na nich. Přichodne zetkanje budźe njedźelu, 14. apryla. Tón dźeń wočakuja w kulturnym domje rozhłosownika Bena Bělka, kiž chce Jasčanam a dalšim zajimcam z pomocu wobrazow wo swojich jězbach po swěće rozprawjeć. Ludwig Zahrodnik
Nowe baćonjace hnězdo twarili
Wjacore lěta so wjesne towarstwo Miłočanska žaba prócuje, baćonjace hnězdo na kromje wsy blisko přemysłoweje přestrjenje ponowić. Drjewjany sćežor bě hižo chětro nachileny a po lětach wužiwanja prosće přetrjebany. Z pomocu spěchowanskeho towarstwa za přirodu Hornjołužiskeje hole a hatow z Mikowa je so lětsa skónčnje poradźiło tutón projekt zwoprawdźić.
Stary sćežor smy dospołnje wotstronili, a na samsne městno stajichmy nowy betonowy. Jako podłohu za hnězdo zasadźichmy lochke potrjebane aluminijowe koleso, z witkami wobwite a ze šmrěkowymi hałzami wukładźene. Na konstrukciju přińdźe hišće dźěl stareho hnězda, tak zo je nětko wšitko za přichodnu hnězdźensku dobu přihotowane. Nowe baćonjace hnězdo a betonowy sćežor płaćitej dohromady něhdźe 2 000 eurow, štož zaruna sakske ministerstwo za wobswět a ratarstwo ze spěchowanskimi srědkami.
Miłočenjo nětko čakaja, zo so „jich“ baćony nawróća. W minjenych lětach bě to stajnje něhdźe poslednje dźesać dnjow měrca. Baćony hnězdźa w Miłoćicach mjeztym wot lěta 1994. Hubert Šwejda
Hižo šesty raz w Radworju
Chětro zahe je lětsa prěni baćon do Radworja přilećał, a to runje 1. měrca. Loni bě wón hakle tydźeń pozdźišo tam. Je to wosebity baćon, dokelž ma rynku na lěwej noze. Na njej móžeš spóznać, zo je to samsny ptak, kotryž hižo šeste lěto bjez přestawki do Radworja přileći. Wón bě so 2009 w Rochlitzu wulahnył. Tam su jeho 25. julija samsneho lěta w hnězdźe wopjeršćenili.
Baćon tohodla tak zahe do Radworja přileći, dokelž nazymu do zapadneho směra wotleći a w Španiskej přezymuje. Wuhladali su jeho hižo sydom króć w měsće Almagro na poł puća mjez Madridom a Cordobu. Chłódne temperatury we Łužicy baćonej ničo njewučinjeja, ma dźě pjerja. Wažne je, zo picu namaka. Na tamne baćony, kotrež z Afriki přez Turkowsku, Balkan, Słowaksku a Pólsku k nam přileća, dyrbimy hišće hač do kónca měrca/spočatk apryla čakać.
Andreas Baumgärtel
Brigadnicy zwučowali a pućowali
Chór 1. serbskeje kulturneje brigady přebywaše wot póndźele hač do dźensnišeho w probowym lěhwje w čěskich Hejnicach. Tamniši klóšter z putniskej cyrkwju Marije wopytanja je dźensa mjezynarodny duchowny centrum. Wulkot- nje hodźeše so tam wšitko to nazwučować, štož budźe słyšeć na přichodnych koncertach chóristow Budyskeho Serbskeho gymnazija. Tam su woni pod nawodom Friedemanna Böhmy nazwučowali nowy repertoire, mjez druhim oratorij „Hrodźišćo“ Měrćina Weclicha a Madleny Nasticcyneje. Tale twórba změje kónc septembra prapremjeru a je zdobom swójski dar k 70. róčnicy 1. serbskeje kulturneje brigady.
Dale dźěłachu brigadnicy na nowych twórbach. Zdobom su hižo znate „Podlěćo“ Korle Awgusta Kocora a Handrija Zejlerja pohłubšili.
„Pantery“ najzajimawše byli
Jako so Ralbičanscy wohnjowi wobornicy njedawno při gratowni zetkachu, nječakaše na nich zasadźenje, ale wulki bus. A njejědźechu tež na žane zwučowanje, ale na Drježdźanske lětanišćo. Při krasnym wjedrje wuži 18 wobornikow ze swójbnymi móžnosć, sej je raz dokładnišo wobhladać. Bě to prěni wulki zhromadny wulět tajkeho razu. Organizatoriski team wokoło Achima Měrćinka bě so wo wšo trěbne starał.
Prěni wulki wjeršk za dźěći bě busowa jězba sama. Napjeće so wone prašachu, što drje na nje čaka a hač snano z lětadłom poleća. Na lětanišću dósta kóždy z našeje skupiny, wopřijaceje něhdźe połsta ludźi, wopytowarsku kartku, takrjec wupokaz za dźeń. Bórze so nam tež naši přewodźerjo přidružichu.
Prěnja etapa po lětanišću bě wěstotny check, potajkim normalna kontrola, jako by chcył z lětadłom wotlećeć. Pola někotrych zaklinča při přeprěčenju wrotow signal. To rěkaše přidatne přepytowanje přez sobudźěłaćerjow security. Procedura dosć dołho traješe, wšako dyrbjachmy hač na poslednjeho dočakać.
