Zapósłane (11.11.25)
Křesćan Krawc z Hrubjelčic:
Mejanam dźak za nazymski koncert zańdźenu sobotu w Serbskim domje! Předstajenje je było přez cyłe wjeselo zbudźace, dušu hrějace, styskne mysle podušace. Sće spěwali a na hnujace wašnje předstajili „Staraj budźemoj, šěraj budźemoj, ženje wjace rejwać njeb’dźemoj …“, wot Radworčana-Mejana zbasnjene. Wón, Michał Nawka, je na to přišoł, wo čo w žiwjenju dźe: „Pěstoń čistu wutrobu, njenoš so ze zrudobu, młodosć zdźerž a witaj starobu!“ Chór je spěwał a pódla chóra na jewišću, na ławce sedźo, je porik wyšeje staroby spěwanje přewodźał. Je ze skromnymi gestami a runje tak skromnym posměwkom publikumej k wědźenju dał, wo čo dźe. Mi njeje hańba přiznać: Sylzy su mi po tym štučki zarejowali, njemóžach je zwuzdźić. Mojej žonje je so runje tak šło. – Štóž so jako Serbowka, Serb čuje, so dźensa – Serbja praja dźensniši dźeń – stysknym myslam njewuwinje. Tola po tutym koncerće je namaj lěpje. Prajimoj sej: Wjeselo – njewopušć naju!
Zapósłane (04.11.25)
Weronika Bulankowa z Prawoćic piše:
Šwarna ličba lubowarjow je njedźelu nawječor do Chróšćanskeje wjacezaměroweje hale „Jednota“ přichwatała, zo by sej inscenaciju Němsko-Serbskeho ludoweho dźiwadła „Won do swěta“ wobhladało. Wjele zajima za wupućowanje Serbow we 1850tych lětach, jich stawizna, wosebje fararja Jana Kiliana, je lóšt a lubosć za tutu hru wubudźił! Hra je so mi jara lubiła, wjace nochcu přeradźić!
Jara wuměłski to wukon šěsć hrajerjow. Najbóle zahori mje kěrluš, kotryž je Jan Kilian spisał a kotryž dźensa hišće na Božej mši spěwamy „Hdyž budźemy so widźeć něhdy“. Tón su dźiwadźelnicy profesionalnje a wjacehłósnje zaspěwali! Je mje jara hnuło.
Mócny přiklesk a wězo přidawk na kóncu hry wot tym swědči, zo je so wšěm hra jara lubiło!
Wobhladajće sej tute „Won do swěta“-předstajenje, dokelž so tu tež stawizny Serbow nazornje rysuja.
Zapósłane (03.11.25)
Tomaš Kreibich-Nawka, intendant Serbskeho ludoweho ansambla (SLA), piše k přilopkej „Nimoměry němski“ (SN z 22.10.):
Skrótšenje wěcnych wobstejnosćow resp. wopačne zwobraznjenje a wospjetowanje njereflektowanych faktow njemóža tak w rumje stejo wostać. Najprjedy k wumjetowanju přiběraceho přeněmčenja ansambla: Při produkciji „Dalina“ smy so wědomje za wužiwanje němskeje rěče rozsudźili, derje wědźo, zo njebudźe so tutón rozsud wšitkim hosćom spodobać.
W prěnim dźělu hry poskići so z „Fischerin“ (po spěwohrě Goetheho) z pjera Emilie Mayer prapremjera. Prapremjery so w originalu – tu w originalnej rěči – předstajeja. Tak wobchowachmy tež wjetšu orchestrowu wobsadku a njeschroblichmy so, twórbu našej wulkosći orchestra přiměrić. Jako kompromis poskići so přihladowarjam prěni raz profesionelne serbske nadtitulowanje.
Zapósłane (28.10.25)
Eliza Płocieniak-Alvarez wotmołwi na wozjewjeny list Cosimy Stracke-Nawka z 8. oktobra 2025 wo prapremjerje serije „Kito, Maja a potajna křinja“ na dźěćacym filmowym festiwalu:
Na filmowym festiwalu Schlingel w Kamjenicy njejednaše so wo serbsku prapremjeru. Ta wotmě so swjatočnje a z wulkim wopytom 22. septembra w Ralbicach. Tam pokazachu štyri epizody, serbscy rěčnicy a sobuskutkowacy Serbskeho rozhłosa su so předstajili a móžachu samo awtogramy dawać. Runje tohodla njebu němska prapremjera w Kamjenicy hišće raz medialnje přewodźana. Tuž so prašam: Hdźe měli potom scyła němsku wersiju zjawnje pokazać?
Tež serbšćina bě na festiwalu bjezdwěla prezentna: Koawtorka serije Lubina Hajduk-Veljkovićowa je so při předstajenju cyłeho teama na spočatku zarjadowanja serbsce na publikum wobroćiła a pokaza na serbsku tematiku serije. Hač njeje knjeni Stracke-Nawka to hišće na žurli była?
Zapósłane (24.10.25)
Christiana Piniekowa z Choćebuza: Tekst do wučby zapřijeć
Dźakuju so za wozjewjenje myslow Stanija Nawki pod nadpismom „Mosty nad bjezdnom“ w našim wječorniku 22. oktobra. Přihłosuju jemu we wšěm. To je wulkotny tekst, dokelž Nawka wobšěrnje, na bazy faktow a žiwjenju přiwobroćeny argumentuje a rěč je wuběrna. Tuž namjetuju, zo so hnydom do šulskeje wučby zapřija, na přikład w předmjetach towaršnostnowěda/prawniske kubłanje/hospodarstwo, geografija, nabožina/etika a wězo tež w serbšćinje, dokelž runje w tutych předmjetach dźe nimo posrědkowanja faktow wo to, zo zwučujetej a nawuknjetej so tekstowa interpretacija a diskusija.
Zapósłane (23.10.25)
Čitarka Serbskich Nowin Wórša Wićazowa z Chrósćic je nam slědowacy komentar připósłała: We wčerawšim wudaću Serbskich Nowin, dnja 22. oktobra, pod „Přilopk“ steješe mjez druhim, zo so „nowy rejowanski kruch baleta wo pampuchu ... ryzy němsce předstaja“. To je wopaki a by někotremužkuli Serbej (dźěćinje a dorostłym) z přičinu być móhło, předstajenje njewopytać. – Prawje ma rěkać, zo so balet pod prawym titulom „Mały pampuch“ w serbskej kaž tež w němskej tekstowej wersiji předstaja.
Přispomnjenje redakcije: Předstajenje budźe wotpowědnje hrajnemu planej w Budyskim domje SLA dwójce němsce (23.11. a 30.11.), w Chrósćicach 6.12. serbsce a w Choćebuzu 13.12. dwurěčnje.
Zapósłane (22.10.25)
Stani Nawka z Hamburga: Mosty nad bjezdnom:
Pontifex maximus – haj, to bě bamž Franciskus. Hač mjez katolskej cyrkwju a muslimami, hač mjez tradicijemi cyrkwje a žadosću za reformami, hač mjez bohatymi a chudymi – wón bě mostytwarc par excellence.
Mosćik k mojemu žiwjenju je tón, zo wopytach prěnjeho bjezdomneho w Hamburgu pod jednym mostom. Tutón čłowjek wočini mi mojej woči. To bě za mnje kluč do mojeho pozdźišeho, mjeztym tři lětdźesatki trajaceho angažementa za chudych a bjezdomnych.
W Hamburgu mamy wjace mostow hač we Venedigu, Amsterdamje a Londonje hromadźe. Je jich na 2 500! New York (wo wjele wjetša swětowa metropola) steji z tróšku wjace, mjenujcy 2 800 mostami na prěnim městnje. Dźensa je wjele Hamburgskich mostow, kaž po cyłym kraju, w chětro katastrofalnym stawje. Ale to je tež zjaw towaršnosće.
Mosty zwjazuja hajki, lěski, krajiny, města, haj samo kontinenty (Bosporus). Wone přeprěčeja hoberske doliny a zaliwy. Najdlěši (165 km) kaž tež najwyši (625 m) móst swěta stejitej w Chinje. Najdlěši móst Němskeje je w Hamburgu a je štyri kilometry dołhi.
Zapósłane (21.10.25)
Křesćan Krawc z Hrubjelčic poćahuje so na temu přinoška „Na slědach ludoweho basnika“ na dźensnišej 4. stronje SN:
Swjatočne zahajenje pomjatneje šćežki Pětra Młónka po Hodźiju a wokolnych wsach bě za naju překwapjenje. Njejsmoj wočakowałoj telko zajima za serbskeho ludoweho basnika. Hodźijska wulka cyrkej běše połnje wobsadźena. Poswjećenje so zahaji z nutrnosću. Na nju je witał Hodźijski farar a serbski superintendent Krystof Rummel. Z přewodom Měrćina Krawcowych dujerjow smy serbske spěwy spěwali, tež „Rjana Łužica“. Po tym busowa ekskursija po Młónkowych pućach a skutkowanišćach z wujasnjenjemi dr. Gerata Krawca z Hornjeho Wunjowa je była wobsahowje konkretna a derje zrozumić. Na kóncu smy so zetkali při kofeju a přewšo bohatej swačinje. Kelko přihotowanja za cyłe tute popołdnjo je trěbne było, za naju kaž kulturny festiwal. Za to so dźakujetaj Krawcec z Hrubjelčic.
Zapósłane (08.10.25)
„Serbska“ prapremjera we wobłuku lětušeho filmoweho festiwala Schlingel w Kamjenicy bě Cosimje Stracke-Nawka z přičinu, so kritisce pjera jimać:
Zapósłane (26.09.25)
Lukaš Novosad z Prahi reaguje na wutoru wozjewjeny čitarski list Tima Meškanka z Lipska:
„Nazyma započina so 22. septembra“, pisa w swojim teksće Timo Meškank. Hdyž na kalender hladamy nic astronomisce, ale meteorologisce, započina so nazyma 1. septembra a cyły požnjenc tohodla ličimy kaž nazymski měsac, štož kóždy najpozdźišo wot pěstowarnje wě.
Na podobne wašnje móžemy nimale kóždu sadu knjeza Meškanka problematizować. Kelko medialnych wustupow trjebamy, zo bychmy kajkužkuli temu jako derje wopisanu deklarować móhli a wědźeli, zo je ju towaršnosć woprawdźe zapřijała? Su nadawki politikarjow woprawdźe jenož technisce „so starać wo zakonske wuměnjenja“, abo wočakujemy wot politiki tež moralisku dimensiju? Wažny pak je wjeršk mojeje arogancy, kiž knjez Meškank zwjazuje z moju sadu: „Nimamy zajim, srjedźnu a wuchodnu Europu zrozumić“, najskerje dokelž je wón lětsa dowol na Balkanje spožiwał.
