Zapósłane (05.03.25)
Alfons Ryćer z Šunowa piše:
W póndźelnišim wudaću Serbskich Nowin je so Maximilian Gruber chětro pesimistisce nastupajo serbowanje na póstniskich dnjach w Kulowje wuprajił (hlej přilopk „Hórki póstniski plack“).
Sam sym z wulkim zadźiwanjom něšto cyle nawopačne a za mnje chětro njezwučene dožiwił. We wšitkich barach wisachu a ležachu mjenujcy dwurěčne serbsko-němske napojowe lisćiny (hlej wobraz). A wospjet dožiwich, zo prócowachu so němskorěčni posłužowarjo w barach mi přećelnje moju skazanku serwěrować, jako ju jim serbsce přednjesech. Po naprašowanju mi wopodstatnichu, zo je tuta widźomna dwurěčnosć wurazne přeće princowskeho pora – dalokož wěm scyła prěni raz w stawiznach Kulowskeho karnewala. Wulki dźak jimaj, zo z tym jara sebjewědomje serbskosć do zjawnosće njesetaj.
A njeje po mojim měnjenju trjeba, stajnje wšitko čornje a pesimistisce widźeć. Druhdy zetkawamy so ze žiwej serbskosću tež na cyle njewočakowane wašnje, kaž to wopisane dožiwjenje pokazuje.
Zapósłane (04.03.25)
Jan Wjenk z Wotrowa: Štó swěcu w Serbach hasnje?
Jako do Delan jědźech, přijědźe mi bus z Kamjenca napřećo. Při busowym zastanišću w Jaworje widźach, kelko dźěći ze šulskej tobołu wulěze a do směra Miłoćic a Jawory nóžkuje. Někotre dny pozdźišo wobkedźbowach to samsne w Pančicach-Kukowje. Kak dołho hišće, a změjemy w Pančicach podobny staw kaž w Radworju? Wo tym sym wšelakim serbskim wosobinam listy pisał, ale ničo so njesta, tež w rozhłosu žane słowo. To mje jara mjerza!
Zapósłane (26.02.25)
Alfons Ryćer ze Šunowa:
Wólby do Zwjazkoweho sejma su nimo. A zaso njezmějemy žanoho zapósłanca, kotryž so specielnje wo serbske naležnosće stara. Při tym by to bjeze wšeho móžno było. Wšako wobsahuje Zwjazkowy wólbny zakoń hižo wot lěta 1949 wosebite wuwzaćne rjadowanje za připóznate narodne mjeńšiny w Němskej. Jelizo nastupja wone mjenujcy z politiskim zastupnistwom k wólbam, njepłaći za nje tak mjenowana pjećprocentowska hranična klawsla za docpěće mandatow (na tutej klawsli stej na přikład FDP a BSW zašłu njedźelu zwrěšćiłoj).
Danojo a Frizojo su mudri. Woni tute wuwzaćne zakonske rjadowanje wušiknje wužiwaja. Su sej za to załožili Južnoschleswigski wolerski zwjazk (němska skrótšenka SSW). Z nim mějachu hižo w lěće 1949 zastupjerja w Zwjazkowym sejmje. A zašłu njedźelu je so jim to znowa poradźiło – z jeničce něšto wjace hač 55 000 hłosami. Bjezmała bychu při wotpowědnej wyšej ličbje wolerjow hišće dalšeho zapósłanca dóstali.
Zapósłane (21.02.25)
Na přilopk Milenki Rječcyneje minjenu wutoru reaguje dr. Měrćin Wałda a so myslam přizamknje:
Snano móhli so jeje zwěsćenja hišće dale plesć. Serbja su historisce zrosćeny awtochtony lud we Łužicy. Woni sydla tu jako lud hižo wot zažneho srjedźowěka a su samostatnu kulturu a rěč wuwiwali. Zo so woni oficialnje tež narodna mjeńšina mjenuja, je za němski stat zarjadniskotechniske a narodoprawniske kategorizowanje, kotrež so předewšěm na modernym statnym prawje orientuje. To je w porjadku. Přiwšěm je fakt, zo nimaja Serbja swójski maćerny kraj, kaž je to na přikład pola druhich mjeńšin ze škitnym statom. To čini Serbow wosebje škita potrěbnych, dokelž wotwisuje jich dalewobstaće a připóznaće jako lud z wotpowědnymi prawami jeničce wot připóznaća a podpěry němskeho stata.
Zapósłane (21.02.25)
Zapósłane (19.02.25)
Damian Dyrlich, čłon CDU, z Noweje Wjeski reaguje na zapósłane Daniela Nuka, wozjewjene 17. februara w SN. Zdobom wupraja so wón nastupajo naladu w towaršnosći.
Zapósłane (17.02.25)
Daniel Nuk poskića wudospołnjenja hladajo na přinošk wo wustupje Karstena Hilseho w SN 12. februara.
Hilse měni, zo je wot čłowjeka zawinowana změna klimy łža a zo je wuhlikowy dioksyd „płun žiwjenja“. 97 procentow wšitkich klimowych wědomostnikow je sej wěstych, zo je klimowa změna hłownje wot čłowjeka zawinowana – tutym ja wosobinsce skerje dowěrjam hač Hilsemu, kiž bě do zapósłanstwa wobchadny policist. Wuhlikowy dioksyd hraje wurjadnu rolu. Mnóstwo je dźensa wo 50 procentow wyše hač w předindustrielnym času, a dokelž je wuhlikowy dioksyd parnišćowy płun, woćopli so naš planet. To je kaž z awtom, kiž so w słóncu woćopli, dokelž njemóže ćopłota z awta twochnyć.
Zapósłane (12.02.25)
Dr. Měrćin Wałda wupraja so k artiklej wo mjeńšinowym sekretariaće, wozjewjenemu 30. januara w SN:
Skandal to, wuzamknyć Serbski sejm: Ze Serbskich Nowin z 30. januara 2025 dyrbjachmy zhonić, zo je sej mjeńšinowy sekretariat w zwjazkowym ministerstwje nutřkowneho wot Zwjazkoweje centrale za politiske kubłanje žadał, naspomnjenje Serbskeho sejma z brošurki wo narodnych mjeńšinach w Němskej wotstronić. Hakle dny do toho wupraji předsydstwo Domowiny Serbskemu sejmej praktisce zakaz přistupa do Serbskeho domu. Wjetšina sejmikarjow su sobustawojo Domowiny, někotři samo we wjacorych towarstwach. Tajke eklatantne naprawy su ćežki dyr přećiwo demokratiskim principam, pluralizmej a transparency mjez Serbami. Wone steja w jasnym přećiwku k poručenjam poradźowaceho wuběrka za Ramikowe dojednanje wo škiće narodnych mjeńšin, kotryž sej w poslednjej rozprawje žada, hladajo wosebje na Serbski sejm wšitke měnjenja w Serbach wobkedźbować, „zo by so mnohotnosć perspektiwow znutřka serbskeje zhromadnosće wutworiła“.
Zapósłane (11.02.25)
Felicitas Birkhofenowa reaguje na artikl a přilopk w SN 3. februara:
W artiklu Serbskich Nowin póndźelu, 3. februara, rozprawješe Bianka Šeferowa wo wopyće noweho sakskeho ministra za ratarstwo a wobswět Georga-Ludwiga von Breitenbucha (CDU) w Čornym Hodlerju. W swojim přilopku wona piše, zo trjebamy w politice wjace realistow a fachowcow, kaž mjenowaneho ministra, kiž je sam ratar ze swójskim zawodom; ideologow pak njetrjebamy. Wona kritizuje zwjazkoweju ministrow Özdemira (ratarstwo) a Habecka (hospodarstwo), kotrajž po jeje měnjenju njejstaj kmanaj, tutej ministerstwje prawje nawjedować, wšako njejstaj fachowcaj, ale staj něhdy raz něšto cyle druheho studowałoj. Awtorka wopodstatni to z prašenjom, hač prosće čłonstwo w stronje Zelenych dosaha, zo stanješ so ze zwjazkowym ministrom. Wočiwidnje měri so tuž jeje kritika skerje přećiwo faktej, zo přisłušataj mjenowanaj ministraj wěstej politiskej stronje. Prašam so, logice awtorki sćěhujo, hač bě tuž něhdy tež jeničce přisłušnosć k CDU wěstu fyzikarku wukmaniła, zo bě jako kanclerka 16 lět dołho naš kraj nawjedowała?
Zapósłane (07.02.25)
Michał Šołta z Frechena: Chwalobne postupowanje
Wóndano zhonich ze Serbskich Nowin, zo je so Serbski institut wzdał swojeje prezency na socialnym mediju X, bywšim Twitteru. Wčera zhonich tohorunja z našeho wječornika, zo je w Brixu jara wosobny hotel Elephant Alexandra Gaulanda, čestneho předsydu AfD, z domu wupokazał. Mam to za jara chwalobne a zmužite postupowanje. Wšako smy hižo w šuli wukli, zo je jara wažne, swoje klasowe stejišćo raznje zastupować. To płaći tež za wědomosć, hospodarstwo a druhe towaršnostne pola. Wosebje w tajkich rozsudnych časach kaž nětčišich.
