K znapřećiwjenju Dawida Statnika we wudaću našeho wječornika z 12. apryla na přinošk Klawsa Thielmanna „Koordinowane – znajmjeńša“ (SN ze 6. apryla) wupraja so Měrćin Krawc z Delnjeho Wunjowa:
Dawid Statnik měni w swojim znapřećiwjenju, zo by Domowina tež politiske zastupnistwo Serbow zaručiła, a skedźbnja k tomu na přewjedźene rozmołwy ze zapósłancami a statnymi ministrami, na wuzběhnjenje Serbow w podłožkach nastupajo strukturnu změnu kaž tež na poradźowanske gremije młodźiny pola zwjazkoweho ministerstwa za nutřkowne naležnosće. Lěpje hač předsyda Domowiny njemóžeš tuchwilnu politisku bjezmócnosć a wobmjezowanosć našeho ludu dopokazać: wuradźowanja a wuzběhnjenja su wjeršk našeje politiskeje participacije! Tu wšak so kompetency zastupnistwa zajimow, kajkaž Domowina z.t. je, njewuchilnje kónča.
Priwatny docent dr. Timo Meškank z Lipska měni k nastawkej wo čěskim ministerskim předsydźe Babišu we wudaću SN z 12. apryla:
Je derje a chwalobne, zo Serbske Nowiny prawidłownje wo połoženju w susodnej Čěskej republice rozprawjeja. K tomu słušeja tež politika a jeje zastupjerjo. Andrej Babiš je wot lěta 2017 předsyda knježerstwa. Zdobom je wón załožer a mějićel wulkeho koncerna Agrofert. Narodźił a wotrostł bě wón w Bratislavje, mać a nan běštaj komunistiskaj funkcionaraj. W lěće 1980 sta so wón tohorunja z čłonom Komunistiskeje strony Čěskosłowakskeje (KSČ). Wot toho lěta wjedźeše jeho statna bjezstrašnosć jako dowěrnika, wot lěta 1982 pak jako agenta.
Dawid Statnik, předsyda Domowiny, wupraja so k přinoškej Klawsa Thielmanna „Koordinowane – znajmjeńša!“ (diskusija w SN ze 6. apryla 2021):
Knjez Thielmann je z wjac hač sto linkami twjerdźić spytał, zo so Domowina pozdatnje jeničce „wo kulturne aspekty w zmysle kulturneho namrěwstwa stara“. Jeho konkluzija: Tohodla ma so skupina, kotraž sebje samu „Serbski sejm“ mjenuje, wo politiske zastupnistwo Serbow starać. W aktualnej protyčce Domowiny namakaš jenož w běžnym měsacu wjac hač dźesać ryzy politiskich terminow: na přikład rozmołwy ze zapósłancami CDU, Zelenych, Lěwicy, wuradźowanje ze sakskim statnym ministrom za regionalne wuwiće a wuměnu ze społnomócnjenym zwjazkoweho knježerstwa za wuchodnu Němsku.
Jan Brězan z Drježdźan piše:
Jara zajimawa a wobšěrna rozprawa knjenje Rejzy Šěnoweje k 100. narodninam prof. Joachima Lehmanna, wozjewjena 19. měrca w přiłoze Serbskich Nowin, je mje pohnuła, so k sćěhowacym podawkam a dožiwjenjam wuprajić:
Jako je Joachim Lehmann prěnje štyri lěta Serbsku ludowu šulu w Radworju wopytał, tak je woprawdźe wot doma tež serbsce rěčał. Jeho wučerjej běštaj nam derje znataj Jan Andricki a Michał Nawka. Jako studowach wot lěta 1952 na Techniskej wysokej šuli w Drježdźanach mašinotwarstwo, bě Joachim Lehmann dwě lěće mój profesor za wyšu matematiku. Nam studentam pak njebě znate, zo je wón tež Serb.
Rafaela Zahrodnikowa z Chrósćic podawa tule někotre mysle jako serbska hospoza, mać a mandźelska k martrownemu tydźenjej a k přihotam lětušich jutrownych swjatych dnjow:
Połna zaćišćow a wočakowanjow sym martrowny tydźeń zahajiła. Tójšto pilnych a přeswědčenych ludźi je Božu mšu na bołmončku wuhotowało a wobrubiło. Wšitkim wutrobny dźak, běše to woprawdźe dostojny zazběh do swjateho martrowneho tydźenja.
Lětsa je, kaž tež hižo loni, nadobo wšitko hinak. Što pak nětk budźe? Kelko kwěćelkow za konje mam přihotować, kelko tykanca abo kołbasy mam skazać? Ma to wšo scyła hišće zmysł? Sym wo tym přeswědčena, zo ma tež tele wužadanje pandemije dla wulki zmysł. Bóh tón Knjez chce nas pruwować, a sym sej wěsta, zo naš mały serbski lud tele pruwowanje derje wobsteji.
Předsydstwo Towaršnosće k spěchowanju Serbskeho ludoweho ansambla wupraja so k aktualnym wozjewjenjam w serbskich medijach w zwisku z intendantku SLA Judith Kubicec:
Judith Kubicec je mjezynarodnje připóznata serbska dirigentka, kotraž je z kompetencu nadawk jako intendantka Serbskeho ludoweho ansambla pod ćežkimi wuměnjenjemi přewzała. Móžachmy so w rozmołwje z njej přeswědčić, zo njebě jej tele dźěło žadyn normalny job, ale wosebite wužadanje na dobro serbskeho ludu, kotremuž je so jako horliwa Serbowka wěnowała. Zo je pandemije dla tež žiwjenje na hudźbnym jewišću SLA hižo cyłe lěto zlemjene, je jeje naročnu dźěławosć jara poćežowało.
Dr. Pětr Nawka wěnuje so hišće raz diskusiji wo knize serbskeho archetypusa dr. Křesćana Kessnera a so praša: Chcemy bóle wo prežiwjenje wojować, abo radšo žiwi być?
Benjamin Hrjehor je telko temow narěznył, zo bych za wobšěrnu wotmołwu wjac městna trjebał, hač móža je nowiny skićić. Koncentruju so tohodla na tři čłowječe zapřijeća: Swoboda, zamołwitosć a lubosć ćahnu so kaž čerwjena nitka přez twórbu Křesćana Kessnera. Tež Benjamin Hrjehor je so jich jimał.
Spytam za tele tři zapřijeća podać krótke přikłady. Wone su dźělene do dweju móžnosćow wjedźenja žiwjenja: a) přežiwić a b) žiwy być.
1. Swoboda a) prawo sylnišeho a manipulatora a b) prawo na dostojnosć kóždeho čłowjeka, potajkim tež prawa mjeńšin.
2. Zamołwitosć móžemy a) přenjesć na druhich, z tym zo změni so skućićel na wopor. A b) přewzamy zamołwitosć sami, tak zo stej naša swoboda a zamołwitosć jenak derje wuwitej.
Regina Šołćina z Konjec so pjera jima:
Mějach rjany són, njewěm čehodla, ale tón mje k pisanju pohnu. Spěwachmy z někotrymi młodymi žonami nimale zabyty spěw „Budź bož’mje, moja lubčička“. Mam česćownosć před hudźbnje nadarjenymi młodymi ludźimi, kotrychž nowe hudźbne twórby w našim rozhłosu publikuja, a te dadźa so po wěstym času tež na priwatne nastroje dele sćahnyć. Ale njezabudźmy při tym prošu tež na herbstwo ludoweho spěwa našich prjedownikow, kotrež bu nam jako zawostajenstwo a zdobom nadawk daty, njesć jón do přichoda jako drohotne kubło.
Modernizować naše serbske pismowstwo we wšěch jeho fasetach njedosaha, hdyž budźe paralelnje naša drohotna ludowa hudźba dale ćerpjeć a snano samo mrěć. Njejsym hišće „stara dosć“ rozeznawać, kajka hudźba móže wutroby zhrěć. Horju so samo za jendźelske melodije – byrnjež teksty njerozumiła, su-li tak mjenowane wuchopleńčaki.
Pod nadpismom „Moje nazhonjenja jako spěwar chóra Lipa z Judith Kubicec“ so tule Wendelin Brězan ze Smječkec słowa jima:
Mějach zbožo, zo sym runje za čas přihotow a předstajenjow „Serbskeho rekwiema“ a oratorija „Israelowa zrudoba a tróšt“ w chórje Lipa sobu spěwał. Dožiwich dirigentku, kotraž wukonja wot prěnjeho wokomika koncentrowana, z disciplinu a wulkej wuměłstwowej wědu swoje dźěło – z profijemi a z nami lajskimi-spěwarjemi. Zahoritosć, kotruž sym pola njeje začuwał, njepokazuje wona jeno z mimiku a gestiku. Pytnješ, zo je jej wažne hudźbny kruch we wuběrnej kwaliće nazwučować a přednjesć.
Maria Untchowa z Bóšic měni k rozmołwje z Handrijom Henčlom, wozjewjenej 1. měrca w Serbskich Nowinach:
W februaru 2021 je Załožba za serbski lud wozjewiła, zo so intendanca Judith Kubicec w Budyskim Serbskim ludowym ansamblu 31. julija skónči. Tale powěsć je mje chětro zadźiwała a zdobom tróšku zrudźiła, wosebje za wuměłske dźěło ansambla. A njemóžach sej prawje předstajić, čehodla njewidźi knjeni Kubicec w SLA „za zwoprawdźenje swojich narokow přichod“. Wšako běch zas a zaso nazhoniła, kak hnujace a wozbožace zhromadne dźěło z njej je. Z rozmołwy redaktorki z předsydu zawodneje rady knjezom Henčlom wučitam, zo wón intendantku njerespektuje. Cyle nawopak knjez Henčl měni, zo ma intendantka swoju koncepciju wo skutkowanju SLA kóždemu sobudźěłaćerjej we wšitkich swojich fasetach wotkryć a rozjimać. Poprawom pak dyrbjało być w zajimje kóždeho sobudźěłaćerja, wužadanjam intendantstwa a tak cyłeho nawodnistwa wotpowědować a wšědnje swoje najlěpše dać. Nimo toho měli nadawki w dźěłowych zrěčenjach sobudźěłaćerjow jasnje wopisane być.