Sakska spěchuje bliskowobchad
Drježdźany (SN/CoR). Za wobnowjenje, modernizowanje a wutworjenje sakskeje infrastruktury za zjawny bliskowobchad steja komunam a wobchodnym předewzaćelam lětsa dohromady 139 milionow eurow k dispoziciji, kaž sakske ministerstwo za hospodarstwo, dźěło a wobchad zdźěli. Tak je móžno, wšitke přizjewjene předewzaća dale wjesć respektiwnje znowa zahajić.
„Tež w tych ćežkich časach chcemy z wysokim spěchowanjom bliskowobchada pokročować. Chcemy ze srědkami atraktiwne poskitki mobility w měsće a na wsy wobchować. Runje tak wažne su dźěłopolitiske efekty naprawow za twarsku branšu wosrjedź koronakrizy“, rjekny statny minister za hospodarstwo Martin Dulig (SPD).
Najwjetše předewzaće je, krok po kroku Kamjeničanski model zwoprawdźić. Dale chcedźa integrowany managementowy system za wobchad w srjedźnej Sakskej spěchować. W regionje VVO/ZVON chcedźa informaciske systemy za wužiwarjow bliskowobchada instalować a w Zhorjelcu mobilne a stacionarne awtomaty za jězbne tikety wobstarać.
Lutowarnja chce pomhać
Budyšin (SN/BŠe). Budyska wokrjesna lutowarnja chce swojim klientam w času koronakrizy pomhać. Priwatne wosoby smědźa danje a wotpłaćenje tři měsacy wusadźić. Najpozdźišo wot julija pak dyrbja swoje kredity dale wotpłaćeć, štož je tež zakonsce zrjadowane. Bjez wjetšeho běrokratiskeho postupowanja móža próstwu wo wusadźenje kredita na internetnej stronje abo na swójskim portalu onlinebanking stajić. Wotpowědny formular maja tam k dispoziciji.
Nastupajo wusadźenje podlěši so čas, w kotrymž maja kredit poprawom wotpłaćić. Tak njetrjebaja priwatnicy pobrachowacu sumu třoch měsacow naraz zapłaćić, ale smědźa swój kredit regularnje dale posłužować.
Před tydźenjemi hižo je Budyska lutowarnja wozjewiła, zo wostanje ludźom tež w času koronakrizy k dispoziciji. Tak maja škitne naprawy we filialach, kaž na přikład, zo hižo telko wosobow naraz w samsnej rumnosći njeporadźuja. Bankowe awtomaty tam desinfikuja. Klientam pak přiwšěm radźa nastroj z nósnikom abo w rukajcach posłužować, zo njebychu so snano natyknyli.
Zawody w regionje ćerpja pod pandemiju
Choćebuz (SN/BŠe). Koronapandemija wuskutkuje so na wjacore wjetše předewzaća we Łužicy. Hakle njedawno je koncern Łužiska energija a milinarnje (LEAG) wozjewił, zo chce energiju za ludnosć dale zaručić. Přilubjenja so tam kruće dale dźerža, přiwšěm ma dźěl sobudźěłaćerjow wot spočatka apryla doma wostać. Tež dalše koncernej přisłušace zawody a institucije njemóža swoje dźěło hižo wukonjeć. K tomu słušeja na přikład přistajeni Lubnjowskeho konferencneho centruma, hdźež zarjaduja kubłanja a seminary. Koronakrizy dla su tam wšitko wotprajili.
Tež zawod LEAG w Čornej Pumpje, hdźež maćizny zlěpšeja, ma wulke ćeže. Tak njejsu jich wudźěłki hižo we wulkim mnóstwje požadane, wšako su wosebje za industrijne procesy trěbne, hdźež su fabriki tohorunja zawrjene. Zdobom wuskutkuje so pandemija w přisłušacej transportnej a logistiskej firmje TSS, kotraž je sobudźěłaćerjow tohorunja do krótkodźěła pósłała.
Dźěłaja pod wulkim ćišćom
Přistajeni w zežiwidłowej industriji dźěłaja tuchwilu na hranicy swojich móžnosćow. Tež w Budyskim wokrjesu spyta wjac hač 5 000 sobudźěłaćerjow kupcam wobšěrny sortiment wudźěłkow spřistupnjeć, zo bychu wotpowědnje derje zastarani byli.
Budyšin (SN/BŠe). Něhdźe 5 100 sobudźěłaćerjow zežiwidłoweje industrije w Budyskim wokrjesu stara so wo derjeměće ludźi a so wo to prócuje, zo maja dosć k jědźi a piću. Na to pokazuje nětko tež dźěłarnistwo Cyrobizny, požiwadła a hosćency (NGG). „Nadhodźiny a přidatne změny steja na dnjowym porjedźe. Přistajeni dźěłaja na hranicy móžneho a swojich mocow“, wuswětla jednaćel zastupnistwa dźěłopřijimarjow Volkmar Heinrich. Politika je, problem spóznawši, wobłuk jako systemorelewantny postajiła. Runje nětko pak jewja so mnohe prašenja sobudźěłaćerjow.
Staraja so dale wo zahrodniski grat
Staw dnowneje wody stabilny
Snadne spadki minjenych tydźenjow wuskutkuja so na staw dnowneje wody runje tak kaž na pegele rěkow a rěčkow. Zjawne zastaranje z wodu pak je dale zawěsćene.
Drježdźany (SN/bn). Aktualny staw dnowneje wody w regionje je po informacijach Sakskeho krajneho zarjada za wobswět, ratarstwo a geologiju (LfULG) „přewažnje konstantny. Wuhódnoćene měrjenja dohromady 311 pruwowanskich městnosćow wujewjeja, zo leži přerězny pegel w 77 procentow padow wo něhdźe 51 centimetrow pod wjelelětnym přerězkom.“ Přičina toho su hłownje „poměrnje snadne spadki w minjenych tydźenjach“. Přiwšěm je rozdźěl mjez jednotliwymi měrjenskimi stacijemi we Łužicy – tež wotwisnje wot wašnja pruwowanja pak w šachtowej studni, pak z tak mjenowanej wobkedźbowanskej rołu za dnownu wodu – dosć wulki. Tak zwěsćeja w Małym Wjelkowje 15 centimetrow resp. w Barće samo 57 centimetrow niši a we Łuhu 21 cm resp. w Klětnom samo 63 cm wyši přerězny staw. Złožujo so na aktualnu meteorologisku situaciju zarjad z toho wuchadźa, zo „pegel přichodnje trochu postupi“.
Zawodne wukubłanje dale wažne
Předstajenje wuwića na dźěłowych wikach we wuchodnej Sakskej zwjaza Budyska agentura za dźěło wutoru z połlětnej bilancu lěta powołanskeho poradźowanja 2019/2020. Hłowne poselstwo je, najebać wšitke njewěstosće zawodne wukubłanje dale wjesć.
Budyšin (SN/at). Přistajeni dźěłodawarskeho serwisa w Budyskej wotnožce agentury za dźěło su wot lońšeho oktobra hač donětka 2 438 zawodnych wukubłanskich městnow zličili, 85 wjace hač w samsnej dobje před lětom. Minjene poł lěta je 2 481 młodostnych, 62 mjenje hač w přirunowanskej dobje, pola powołanskich poradźowarjow dźěłoweje agentury abo jobcenterow Budyskeho a Zhorjelskeho wokrjesa wo pomoc prosyło, zo bychu wukubłanske městno dóstali.
Dalša saněrowanska kročel docpěta
Zły Komorow (SN/BŠe). Kupa na Złokomorowskim jězorje je najprjedy raz saněrowana. Bagry a płuwace připrawy nětko zaso na kraj dowjezu, zdźěli Łužiska a srjedźoněmska towaršnosć hórnistwoweho zarjadnistwa (LMBV). Wot nowembra su tam z pomocu płuwaceje techniki płoninu wokoło kupy wobdźěłali. „Najebać ćežke wobstejnosće je twarska firma ETK za wódnu techniku kupu saněrowała“, wuzběhny nawoda saněrowanskeho wobłuka pola LMBV Gerd Richter. Dalše dźěła pak su trěbne a móhli hišće chwilu trać.
Nětko slěduje najprjedy raz dokumentacija wo zakónčenych naprawach. Dźěle wobłuka wokoło jězora, kotrež běchu hižo dlěje njepřistupne, budu bórze zaso wobchodźomne. Wčera je braniborski zarjad za geologiju a hórnistwo wo přestrjenjach rozsudźił, kotrež měli dale zawrjene wostać. Hižo dźensa chcyše LMBV areal z Kóšynskeho směra wotewrěć, hdźež móža so ludźo přichodnje zaso wočerstwić a wuchodźować.
Lěsy zamołwitych wulce starosća
Šmrěki a chójny rozmnoženja škódnikow a klimoweje změny dla wosebje wohrožene
Lěs w Hornjej Łužicy steji před wužadanjemi, kotrež njehodźa so hišće wotwidźeć. Škódniki, kaž na přikład skórnik, so dale a bóle wupřestrěwaja. „Hižo měsacy njemóžemy přećiwo nim ničo skutkowne činić. Cyła kulturna krajina hrozy so razantnje změnić“, wopisuje nawoda lěsniskeho wobwoda Hornja Łužica zawoda Sakske lěsnistwo Holm Karraß tuchwilne přewšo chutne połoženje. Wo přičinach, sćěhach a konsekwencach kaž tež wo namołwje wobsedźerjam lěsow je so Andreas Kirschke z Karraßom rozmołwjał.
Kak so hornjołužiskemu lěsej dźe?
H. Karraß: Jeho strowotny staw zatraša. Wosebje potrjechene su šmrěki a chójny, kotrež kulturnu krajinu w Hornjej Łužicy přewažnje tworja. Na wjele blakach, hdźež su jenož šmrěki, hrozy so system sypnyć. Tak zhubja so kompleksne lěsne funkcije, kotrež njewuskutkuja so jenož na wobstatk a předźěłanje drjewa. Samsny zjaw wobkedźbujemy nimo toho na městnach, hdźež předewšěm chójny rostu. Tam je wuwiće trochu słabše, ale zakładnje jenak.
Wot 5. apryla budźe mjenje ćahow po puću
Drježdźany/Budyšin (SN/at). Ćahi we wobłuku wobchadniskeju zwjazkow Hornje Łobjo (VVO) a Hornja Łužica-Delnja Šleska (ZVON) su dotal najebać wobmjezowanja koronakrizy dla dale tak po puću byli, kaž to jězbny plan postaja. To pak so nětko změni.
Mjeztym dźeń a mjenje ludźi z ćahom jězdźi. Železniske předewzaća tuž wot jutřišeho 1. apryla swoje poskitki na někotrych čarach jasnje přiměrja, kaž VVO informuje. Najebać to ma stabilny taktowy poskitk wostać. Ćahi DB Regio z Wojerec (RE 15) a Srjedźoněmskeje regioželeznicy z Kamjenca (RB 34) jězdźa dale kóždu hodźinu do Drježdźan. VVO na to skedźbnja, zo su na čaromaj Drježdźany–Kamjenc a Drježdźany–Kinspork někotre ćahi jeno z jednym ćěridnym wozom město hewak z dwěmaj po puću. „Mobilitu za wobydlerjow w regionje, kotřiž su za swoje wšědne jězby na bliskowobchad pokazani, tak zhromadnje zaručamy“, informuje jednaćel VVO Burkhard Ehlen.
