Pomoc w ćežkich chwilach
„Hdyž lubeho čłowjeka zhubiš, maš jednoho jandźela pěstonja wjace poboku“ – tute hrónčko nas z aspektom našeho žiwjenja konfrontuje, na kotryž rady zabywamy. Smjerć pak je runje tak wažny dźěl našeho byća kaž kóždy druhi wokomik, kotryž směmy dožiwić. Wjeselo, zrudoba, radosć, hórkosć; sylzy wjesela a zrudoby – wšo to je žiwjenje. A za wšo to budźmy dźakowni. Wšako hakle přez swoje emocije pytnješ, zo sy žiwy. Přiwšěm bywa wokomik smjerće lubeho čłowjeka stajnje zaso ćežki – za swójbu, znatych a přećelow. W tajkich chwilach trjebaš ludźi, na kotrychž móžeš so spušćeć. Tajcy ludźo su sobudźěłaćerjo pohrjebnistwow. Woni wědźa, što ma so činić a kak móže so wšitko za dostojne chowanje zrjadować. Z tym nam, kotřiž na swěće hišće zwostawamy, móžnosć poskićeja, woměrje žarować, bjeztoho zo dyrbiš so wo běrokratiju abo wo městno na pohrjebnišću starać. Kedźbnosć, sensibilitu a kompetentne poradźowanje, často tež w našej maćeršćinje, při tym nazhonjamy.
Z Delnjej Łužicu so zeznajomnili
Budyšin (SN). Towarstwo Serbski kulturny turizm je wčera wšitkich zajimcow – wosebje turistow a pućowanskich žurnalistow – na jónkrótnu wuprawu pod titulom „FAM-Trip“ přeprosyło. „FAM“ – to je skrótšenka jendźelskeho słowa „familiarization“. Přełožk zapřijeća je: Z něčim so zeznajomnić. Runje to běše tež wotmysł poskitka towarstwa: Zajimcow z turistiskeje branše ze serbskej kulturu kaž tež z kulturno-turistiskimi poskitkami łužiskeho regiona hłubšo zeznajomnić a tak turizm we Łužicy dale spěchować.
Něhdźe 40 zajimcow je so z busom na turu po romantiskej krajinje Delnjeje Łužicy podało, mjez druhim do Dešna, do Gatojc a do Janšojc. Na stacijach, kaž na př. w domizniskim muzeju abo w muzeju pod hołym njebjom „Stary lud“ w Dešnje su tójšto wo stawiznach, tradicijach a nałožkach Serbow zhonili.
Powołanje za dale a wjac holcow atraktiwne
Budyšin (CS/SN). Wothłós na mjeztym pjaty camp molerjow na Budyskej Edisonowej je přewšo dobry. Wšitkim 11 wobdźělenym je so dźěłarnička jara lubiła. Selina je jedna ze šěsć holcow, kotrež so na campje wobdźělichu. Wona bydli w Pančicach-Kukowje a je wučomnica w Bilkec molerskim zawodźe. Na dźěle rěča tež serbsce, 16lětna powěda. Lubosć k powołanju molerja maja w jeje swójbje mnozy, wšako staj tež dźěd a wuj molerjej. Selinje so na powołanju wosebje mnohostronskosć a wužadanje kreatiwneho razu lubitej. Tole drje je tež přičina, čehoždla so dale a wjac holcow za tute powołanje rozsudźa, praji molerska mišterka Gabriele Sporka, kotraž młodostnych přez cyły tydźeń přewodźowaše. Selina hori so wosebje za techniku špachtlowanja, druhim wobdźělenym so airbrush jara lubješe. Za tutu techniku bě krótkodobnje molerski mišter Andreas Hentsch ze Šunowa jako nawoda zaskočił. W jeho zawodźe nałožuja techniku w něhdźe 50 procentach nadawkow.
Łódź z Lipska do Łužicy přiwjezli
Žadanja ratarjow chutnje brać
Budyšin (SN/BŠe). Změna klimy je tež ratarjam wužadanje, wšako dožiwjamy dale a časćišo wjedrowe ekstremy. Tajke zawostajeja zdźěla eksistencu wohrožace škody a tuž žadaja sej ratarjo w Němskej wosebite zawěsćenje, w kotrymž su wjacore ekstremne podawki sobu zapřijate. „Tajke móhło za přichod zawěsće dobra móžnosć być, rizika kaž suchotu, sylny dešć, wichor a zmjerzk zawěsćić. Fenomeny njehodźa so mjenujcy kalkulować. Hižo wjele lět znajemy zawěsćenje přećiwo škodam krupow dla, kotrež nimale wšitcy ratarjo w nalěću wobzamknu“, wujasni předsyda regionalneho burskeho zwjazka Budyšin-Kamjenc Stefan Triebs. Tola wulki rozdźěl je, zo so krupy jenož regionalnje na poměrnje małki teritorij wobmjezuja. Tu mjenowane strachi pak často cyłkowny Budyski wokrjes abo wuchodnu Saksku potrjechja. Tohodla je tajke zawěsćenje chětro drohe. Zwjazkowe knježerstwo móhło ratarjam pomhać a wěstu přiražku płaćić. To by móžna pomoc ratarjam ze stron stata była, jelizo suchota abo powodźenja zachadźeja a škody zawinuja.
Domicil za dowol a přechodnu fazu
Na regionalnej konferency Hornjołužiska hola a haty (OHTL) před tydźenjomaj w Pančicach-Kukowje zastupjerjo před wjesnjanostami kónčiny a turistiskimi poskićowarjemi wo swojich aktiwitach rozprawjachu. K tomu słuša tohorunja ekskursija, w kotrejež ramiku zajimawe projekty wopytachu.
W jězorinje wjele prózdninskich poskitkow
Wojerecy (SN/BŠe). W nazymskich prózdninach njeje trjeba so do cuzby podać. Tež w domiznje je dosć a nadosć wulkotnych dožiwjenja połnych poskitkow. Pohórnistwowa krajina we Łužicy so dale na idylisku jězorinu z přirodoškitnymi kónčinami změnja. Nihdy do toho njeje so w Europje region z wjacorymi brunicowymi jamami w tajkim měrje, z tajkim wobšěrnym ekologiskim narokom renaturěrował. Wysoke wudawki pak su so wupłaćili. Tak móža sej swójby w nazymskich prózdninach na wodźenjach abo pućowanskich čarach rjanu kónčinu wotkryć.
Alpaki drje njejsu klasiska družina wužitnych zwěrjatow w jězorinje. Na burskim statoku Cornelije Schnippa w Ptačecach při Lejnjanskim jězorje so wone přiwšěm derje čuja. Dokelž su kontakt k čłowjekej zwučene, móža so swójby z dźěćimi wot štyrjoch lět ze swěrnymi štyrinohačemi po zapokazanju na pućowanje podać. Tež ergoterapeutka Christine Berthold zmóžnja swójbam wuchodźowanje z alpakami. Wot Złeho Komorowa tury po regionje startuja.
Štó je „wučomnik přichoda“?
Druhi raz wuhotowaše Ralbičanska wyša šula wóndano „Regionalne powołanske wiki“. Njemało zajimčow a zajimcow je přichwatało. Tež podijowa diskusija bě lětsa wobstatk programa.
Štóž šulu zakónči, ma w optimalnym padźe plan, što chce ze swojim přichodom započinać. Za šulerki a šulerjow je tuž esencielne, zo informuja so wo móžnosćach wukubłanja, wšojedne, hač na uniwersiće abo w zawodach. Ralbičanska serbska wyša šula je wóndano druhi raz tajki poskitk informowanja zarjadowała.
„Regionalne powołanske wiki“ – za tutym hesłom chowa so pisany poskitk. Zawody z dwurěčneje Hornjeje Łužicy jón zarjadowachu. Z wothłosom su organizatorojo jara spokojom. Jedyn z organizowacych wučerjow, Mathias Kliemank, po zarjadowanju přeradźi: „Dopołdnja běše něhdźe 500 šulerkow a šulerjow tu, kotřiž su z busom přijěli. Hala bě potajkim stajnje połna.“ Wosebje chwali sej Kliemank wulki angažement wustajerjow, kotřiž „spytachu šulerkam a šulerjam woprawdźe něšto praktiske sobu na puć dać.“ Wosebity highlight bě za njeho podijowa diskusija, kotruž běchu lětsa prěni raz zarjadowali.
Kótwišćo kultury na hračkach
Ani po wusudźe sudnistwa financowanje muzeja w Dešnje wěste njeje
Dešno (SN/mj). Stari Słowjenjo – rjemjeslnicy a wojacy muzeja pod hołym njebjom w Dešnje – su po dalšej wuspěšnej sezonje swoje stany wottwarili a so ze swojim podomkom wotsalili. Ale serbski domizniski muzej sam dyrbi dale wo swoju eksistencu wojować – najebać njedawny wusud zarjadniskeho sudnistwa w Choćebuzu. Zwada ze zarjadom hamta Bórkowy dźe dale, kotryž bě muzejej lěta 2020 swoju přiražku njejapcy šmórnył.
Na próstwje zaměrnje dźěłaja
Łužica chce so z regionom za zelenu energiju stać, kotryž je po cyłej Europje jónkrótny. Tak ma so w kónčinje prěni „Zero Net Valley“ jako pilotowy projekt přewjesć, w kotrymž so žadyn wuhlikowy dioksyd njewustorkuje. Na wiziji zastupjerjo z politiki zaměrnje dale dźěłaja. Nětko so znowa schadźowachu.
