Suchota a płaćizny so wuskutkuja
Nowoslicy (JK/SN). Lětuše, ale tež hižo lońše suche wjedro z mało spadkami je so negatiwnje na ratarske zawody wuskutkowało. Mjenje dochodow z produkcije mloka a špatniša kwalita žita suchoty dla stej tež w Róžeńčanskej Agrarnej akciskej towaršnosći Sorabia slědy zawostajiłoj. Na wčerawšej hłownej zhromadźiznje zamó nawoda předsydstwa Matej Korjeńk přitomnym akcionaram jenož negatiwny wuslědk lońšeho hospodarskeho lěta předstajić.
Wopytowarjo sej wjele zajimawych poskitkow wotkryli
Čorna Pumpa (JoS/SN). Awtowe znački na parkowanišću minjenu sobotu pokazowachu na wulki zajim ludźi zbliska a zdaloka, kotřiž su na Čornopumpske stejnišćo předewzaća Łužiska energija a milinarnje (LEAG) na dźeń wotewrjenych duri přichwatali a sej wudźěłki na zakładźe brunicy wobhladali. Mjez bywšimi přistajenymi běchu tež dźěći a wnučki dźěłaćerjow, kotřiž so wo tuchwilnym połoženju bywšeho płunoweho kombinata wobhonichu. Zawěsće je LEAG hišće z wjace ludźimi ličiła, horcoty dla pak bě tón abo tamny snano radšo doma wostał. Štóž pak je přišoł, móžeše tójšto zhonić a dožiwić. Tak jězdźachu zajimcy z busom po industrijnišću. Dale wobhladachu sej zawodnu wohnjowu woboru, wukubłanski centrum a halu z kolijowymi jězdźidłami, kaž su to lokomotiwy abo wagony.
Poskića wukony tež industrijnym kupcam
Z wěcywustojnosće a rumoweho potenciala hłowneje dźěłarnje předewzaća Łužiske hórnistwo a energija (LEAG) měli přichodnje tež industrijni kupcy lěpšinu měć. Hladajo na wobzamknjeny kónc wudobywanja brunicy w Němskej chcedźa tak dźěłowe městna zawěsćić.
Hrozy hišće dlěši dźěłowy čas
Budyšin (SN/at). Zakoń wo dźěłowym času njesmě so znjewužiwać, warnuje Dźěłarnistwo Cyrobizny, požiwadła a hosćency (NGG) w Drježdźansko-Kamjeničanskim regionje. NGG powołuje so na „monitor nadhodźin“, kotryž je institut Pestel w jeho nadawku zestajał. Dźěławi w Budyskim wokrjesu nadźěłachu loni nimale 4,4 miliony nadhodźin, z toho 2,4 miliony njepłaćene.
Po wobličenju instituta Pestel njebu 44 procentow wšitkich w hóstnym přemysle Budyskeho wokrjesa nadźěłanych nadhodźin płaćenych. 39 procentow dźěłowych městnow tohole wobłuka pak su minijoby, za kotrež njeje přizasłužba zakonsce scyła dowolena.
Nastupajo dźěłowy čas dźe NGG Sakskeje do ofensiwy. Z kampanju „#fairdient“ podpěruje dźěłarnistwo nimale 5 000 dźěławych w hotelach a hosćencach Budyskeho wokrjesa. Wšako hrozy jim nimo zhubjeneje mzdy njepłaćenych nadhodźin dla dalši problem: Zwjazk němskich hotelow a hosćencow Dehoga tłóči na to, zo měło zwjazkowe knježerstwo wšědny maksimalny dźěłowy čas na 13 hodźin rozšěrić, NGG kritizuje.
Ze Slepjanskej wosadu so zwjazana čuje
Monika Kuhlee wodźi wopytowarjow po geoparku Mužakowskeho zahorka
Monika Kuhlee čaka njesćerpnje na kóždeho wopytowarja. Rady so wona na wodźenjach prašenjam zajimcow wěnuje. „Zahajam zarjadowanje stajnje hakle potom, hdyž smy wšitcy hromadźe, tak zo móža wšitcy informacije sćěhować“, wujasnja wodźerka po přirodźe a krajiny geoparka UNESCO Mužakowski zahork (Faltenbogen). Runje nětko přihotuje so wona na wodźenje pod hesłom „Doł Nysy ze wšitkimi pjeć zmysłami dožiwić“, zo by wopytowarjam w nadawku wokrjesneje ludoweje uniwersity Sprjewja-Nysa z regionalnym stejnišćom w Grodku (Spremberg) kónčinu Mužakowskeho zahorka pokazała.
Přichodnymaj knježerstwomaj
Choćebuz (SN). Choćebuska wobswětowa skupina je wčera žadanja potrjechenych z wuhlowych jamow we Łužicy přichodnymaj knježerstwomaj w Braniborskej a Sakskej wozjewiła. „Nowe wudobywanske kónčiny kaž Wjelcej II a wosebite polo Miłoraz maja so hnydom wuzamknyć a wot dźěłacych brunicowych jamow wuchadźace problemy bjez dlijenja pomjeńšić“, zjima Renej Šuster.
Dohromady su potrjecheni nowymaj knježerstwomaj Braniborskeje a Sakskeje wosom resp. jědnaće žadanjow napisali. Na přikład dźe wo pomjeńšenje Wochožanskeje a Janšojskeje jamy, wo rjadowanje naslědnych kóštow, wo iniciatiwu Zwjazkoweje rady, změnić hórski zakoń wo wobběh wody. „Přez lěta sej hižo žadamy přichodne jamowe jězory, tež při Wochožanskej jamje, tak přeplanować, zo přidatnych wuparnych stratow dla so njedostatk wody we wobłuku Sprjewje njepřiwótři. Po suchim lěće 2018 měli sej krajni politikarjo tematiku wuwědomić. Jězory so přez lětstotki wuskutkuja, tu njeměli krótkodobne dobytki koncerna LEAG rólu hrać“, rěka w zdźělence wobswětoweje skupiny.
Nowa papjerowa twornja z dobrym přikładom
Grodk (JoS/SN). Projektny nawoda twarskeho projekta twornje za papjeru Hamburger Rieger w Grodku Uwe Amann přewodźa mjeztym hižo třeće twarnišćo na tamnišim industrijnišću. Prěni raz nawjedowaše wón twar prěnjeho papjernika. Po tym slědowaše milinarnja za narunanske paliwa. Nětko je Porynčan třeći króć we Łužicy, zo by tu swoju wědu a zamóžnosće pokazał a rozłožił.
Twarnišćo je gigantiske. Zakładny kamjeń noweje twornje su před lětom połožili. Bórze chcedźa tam zběhanku, takrjec połčas, swjećić, a klětu ma wšitko hotowe być. Su-li dźěłaćerjo a monterojo dale tak spěšni, njebudźe to problem. Hač do nowembra chcedźa hruby twar zakónčić. Potom zahaja kónčnu fazu na twarnišću. Wot minjeneje póndźele montuja paralelnje hižo papjerowu mašinu, z Finskeje pochadźacu. Přiwšěm su hišće dalše nastroje trěbne, kotrež pódla hoberskeje mašiny natwarja. Cyłkowne kóšty projekta wučinjeja něhdźe 370 milionow eurow.
Šansy su dobre
Budyšin (SN/BŠe). W Budyskim wokrjesu maja šulscy wotchadnicy hišće dobre šansy, wukubłanske městno w twarstwje dóstać. Firmy přizjewjeja 72 swobodnych městnow, kaž industrijne dźěłarnistwo twarstwo-agrar-wobswět (BAU) wuchodneje Sakskeje zdźěla. Po cyłej Sakskej je po informaciji dźěłoweje agentury w branši hišće 500 městnow njewobsadźenych. „Wukubłanje na mulerja, ćěslu abo dróhotwarca njezaruča jenož dobru mzdu, ale skići zdobom solidnu perspektiwu do přichoda“, wuswětla předsyda dźěłarnistwa Peter Schubert, při čimž tohorunja na potrjebu socialnych bydlenjow zhladuje. „Jeničce z pomocnikami žana chěža njenastawa.“ Tež hladajo na ponowjenje pućow, železniskich čarow a twarjenjow je potrjeba fachowcow wulka.
Dale a wjac wody so wuparja
Choćebuz (dpa/SN). Suchota pohórnistwowe jězory na juhu Braniborskeje chětro poćežuje. Po trochowanju knježerstwa budźe tam wuparjenje wody přichodne lěta wo dwaceći procentow přiběrać. To wujewja małe naprašowanje braniborskich Zelenych.
Tuchwilu wuchadźeja zamołwići z lětneho wuparjenja 2,97 kubiknych metrow wody na sekundu po cyłkownej, něhdźe 12 500 hektarow wulkej přestrjeni jězorow. Po kóncu wudobywanja brunicy ma to 15 000 hektarow być. Potom budźe wuparjenje wody 3,57 kubiknych metrow na sekundu wučinjeć. „W tym zwisku je njerozumne, čehodla přeco hišće žadyn koncept za wobhospodarjenje łužiskich jězorow njepředleži“, kritizowaše minjeny štwórtk wobswětopolitiski rěčnik frakcije Zelenych w Braniborskim krajnym sejmje Benjamin Raschke.
Hižo měsacy ćerpi Łužica pod ekstremnej suchotu, a połoženje rěkow je jara napjate. W dwutydźenskim rytmusu schadźuje so tuž skupina fachowcow, kotřiž połoženje wokoło wody posudźuja. Přichodnje budźe trjeba, wodu za Sprjewju a biosferowy rezerwat Błóta składować.
Rezoluciju schwalili
Drježdźany (SN). Prezidenća rjemjeslniskich komorow na wuchodźe Němskeje žadaja sej wot politikarjow, jenake žiwjenske poměry na wuchodźe a zapadźe. Wotpowědnu rezoluciju su woni na swojim posedźenju minjeny štwórtk a pjatk w Greifswaldźe schwalili. „Znajemy dosć přikładow, hdźež je aktiwna hospodarska a přisydlenska politika ze statnym spěchowanjom na wuchodźe Němskeje wulki wuspěch žnjała“, potwjerdźi prezident Drježdźanskeje rjemjeslniskeje komory Jörg Dittrich.
Prócowanja njeměli so jenož na wulke města koncentrować, ale dyrbjeli tež wjesne kónčiny na wuchodźe Němskeje, kaž na přikład Łužicu, zapřijeć. Rjemjeslniske komory žadaja sej wjetše inwesticije za wutwar wobchadneje infrastruktury a lěpše poskitki bliskowobchadnych srědkow. Tež na spěšniši internet měło so dźiwać. Dale wuprajeja so komory za slědźenske instituty we wuchodnych zwjazkowych krajach.
Program za polěpšenje regionalneje hospodarskeje struktury měło knježerstwo přiměrić a komunalnu hospodarsku infrastrukturu spěchować.
