„Smój prosće super team!“

štwórtk, 12. decembera 2024 spisane wot:

Kubłanske srjedźišćo UNESCO-geoparka nawjeduje pólsko-němske duwo

Před třomi lětami su zamołwići UNESCO-geoparka Mužakowski zahork Staru blidarnju we Łęknicy (serbsce: Wjeska) po saněrowanju, hromadźe z modernym přitwarom jako kulturny a kubłanski centrum wotewrěli. Zdobom je pólska wotnožka zarjadnistwa geoparka tehdy do Stareje cyhelnicy w Małym Kólsku (Klein Kölzig) přećahnyła. Nowu němsku wotnožku chcedźa bórze w Starym dwórnišću w Běłej Wodźe wotewrěć.

Powołanskej šćežce

Wot spočatka dźeržitej Pólka Agnieszka Janowska a Němka Paulina Skraba w kulturnym a kubłanskim centrumje wotežki zhromadnje w horšći. Agnieszka Janowska je na uniwersiće w Zielonej Górje wuměłstwo studowała a z masterom zakónčiła. Paulina Skraba je swój studij financow a zličbowanja na priwatnej wysokej šuli we Wrócławju z bachelorom zakónčiła. Wobě žonje bydlitej w Łęknicy.

Wuskidź (AK/SN). Ze zhromadnym wozjewjenjom nastupajo přichodne zastaranje z dalnoćopłotu su so Běłowodźanske měšćanske zawody, město Grodk a Wojerowske zastaranske zawody tzwr na politikarjow w kraju a zwjazku wobroćili. Woni starosća so zastaranja regiona z dalnoćopłotu dla. Priorita hladajo na zaručenje spěchowanskich srědkow a financowanje dyrbjeli socialnje znjesliwe płaćizny, spěšne jednanja za schwalenje naprawow kaž tež zaměrne komunalne planowanje ćopłoty a wutwar infrastruktury być. Na posedźenju Łužiskeho koła we Wuskidźi tele dny su třo jednaćeljo Katrin Bartsch (Měšćanske zawody Běła Woda tzwr), Wolf-Thomas Hendrich (zastaranske­ zawody Wojerecy tzwr) a Michael Schiemenz (měšćanske zawody Grodk tzwr) tajke wozjewjenje pod­pisali. Dokument je nuzny apel politi­karjam.

Móst dospołnje zwottorhaja

srjeda, 11. decembera 2024 spisane wot:

Drježdźany (SN/bn). Potorhanje Carolineho mosta w Drježdźanach, kotryž bě so spočatk septembra z nadal njejasnych přičin zdźěla sypnył, tuchwilu wysokeho pegela Łobja dla njepokročuje, prowizoriska twarska dróha při rěce je přepławjena. Jeničce łódźny bager je aktualnje aktiwny, kaž z radnicy sakskeje stolicy rěka. Přiwšěm maja so dźěła hač do kónca toho lěta zakónčić. Dźensa chce dr. Steffen Marx z Techniskeje uniwersity Drježdźany we wobłuku wurjadneho posedźenja wuběrka za wuwiće města, twarstwo, wobchad a ležownosće fachowy posudk předstajić, kotryž je w nadawku města zdźěłał, a wo aktualnym stawje informować. Město chce analyzu zjawnosći sčasom spřistupnić.

Prawdźepodobnje ma so móst dospołnje zwottorhać, dokelž buštej jězdnje hišće stejaceju wotrězkow twara přejara wobškodźenej. Nimo toho dwěluja eksperća „zasadnje na nošnosći wocloweje konstrukcije“. Wotpowědne pokazki šěrja dźenikaj Dresdener Neueste Nach­richten a Sächsische Zeitung kaž tež rozhłosowy sćelak MDR, wšitcy złožiwši so na městu bliske žórła.

Zasadźuja so za sprawnu Łužicu

wutora, 10. decembera 2024 spisane wot:
Kamjenica (SN). Na krajnej zhromadźi­znje Zelenych w Kamjenicy su minjenu sobotu wobzamknjenje wozjewili, po kotrymž­ ma so „změna struktury we łužiskim brunicowym regionje kaž tež w srjedźoněmskim rewěrje splaham wotpowědujo“ zwoprawdźić. Pozadk toho je, zo měła so změna „sprawnje wuhotować, zo njebychu so socialne njerunosće dale přiwótřili. Wróćo stajene skupiny kaž žony, ćělnje wobmjezowani abo ludźo z migraciski pozadkom často ze spěchowanskich pjenjez njeprofituja, štož wotpućowanje a mjenje inowacije zawinuje.“ Nimo dźěłowych městnow su tež wobłuki kaž by­dlenje, kubłanje, kultura a demokratiske projekty po­trjechene, kotrež su „za towaršnostnu zwjazanosć rozsudne“. Zo móhli to změnić, je „feministiska změna strukturow trěbna, kotraž žiwjenske reality a potrjeby wšitkich splahow kaž tež strukturelne njerunosće wobkedźbuje. Jenož tak móže so Łužica naslědnje a socialnje sprawna wuwiwać.“

Zły Komorow (AK/SN). Za campingowarjow a wobsedźerjow bydlenskich mobilow Złokomorowski jězor woblubowany dowolowy cil wostanje. To aktualne ličby sezony 2024 wotbłyšćuja, rozkładźe Dana Hüttner ze zaměroweho zwjazka Łužiska jězorina Braniborska. „Z něhdźe 70 000 dowolowymi hosćimi prawdźepodobnje něhdźe dźewjeć procentow wjace porno lońšemu docpějemy“, nowinska rěčnica zwjazka nadźijepołna do so nachilaceje sezony rozkładźe. „Runje tak ličba přenocowanjow přiběra a drje prěni króć nad 300 000 leži. To woznamjenja něhdźe sydom procentow wjace hač loni.“

W bilancy zaměrowy zwjazk prózdninske domy w parku za swójby, při­brjóžnym hotelu Złokomorowskeho jězora, přistawnym campje, campingowanišću w Bukojnje hač do oktobra bilancowaše. Po měsacomaj nowember a december móža zamołwići potom doskónčnu zličbowanku zhotowić, kotraž budźe lětsa lěpša hač loni.

Łužica w lěće 2030 „zeleny region“?

póndźela, 09. decembera 2024 spisane wot:

Wuskidź (AK/SN). Łužica měła při zwoprawdźenju komunalnych projektow w zwisku ze změnu strukturow spěšnišo dźěłać. „Njeńdźe jenož wo to, znamjenja wutworić, ale dyrbimy fakty předpołožić“, podšmórny Grodkowska měšćanostka a rěčnica Łužiskeho koła Christine Herntier we Wuskidźi. Tam zetkachu so minjeny štwórtk zastupjerjo Łužiskeho koła. Při tym sej wona mjenje běrokratije nastupajo přizwolenske jednanja, sylnišu podpěru zwjazkoweju krajow a sprawne zhromadne dźěło z energijowym koncernom LEAG žadaše. „Bohužel,“ tak rěčnica dale rozkładźe, „njeje so namjet Łužiskeho koła hladajo na wosebite financielne srědki za komuny přiwzał. Tohorunja njeje za komuny a wobydlerjow spomóžne, zo so rozdźělenje spěchowanskich srědkow dlije.“

Sakske hodowne wiki w Romje

pjatk, 06. decembera 2024 spisane wot:

Rom (SN). Sakska ministerka za kulturu a turizm Barbara Klepsch (CDU) je wot wčerawšeho do jutřišeho w Romje. Ju přewodźa delegacija z 25 ludźimi. Wjeršk jězby je wotewrjenje sakskich adwentnych wikow w italskej stolicy. „Swobodny stat je hodowny kraj a naše hodowne wiki su wažne kulturne a turistiske wjerški. Wjeselu so jara, zo móžemy zhromadnje z našej ewangelskej wosadu a kampanju ,So geht sächsisch’ prěnje sakske adwentne wiki w Romje wotewrěć“, ministerka zwurazni. Nimo regionalnych chłóšćenkow dožiwja wopytowarjo tam tež koncerty bywšich čłonow chóra Thomanerow a sobustawow Collegiuma Zhomanum. Zdobom chce Barbara Klepsch Ochranowsku hwězdu fararjej ewangelskeje wosady w Romje Michaelej Jonasej přepodać. „Z hwězdu přinjesemy wažny symbol sakskeje hodowneje tradicije do Wěčneho města. Hwězda je symbol wěry, zhromadnosće, tradicije a nadźije. Runje to ma dźensniši čas wulki wuznam.“

W delegaciji su zastupjerjo politiki, zarjadnistwa, hospodarstwa a wědomosće. Dalša přičina wopyta je, zwiski mjez Sakskej a kónčinu Latium zesylnić.

Wojerecy (AK/SN). Wojerecy klětu w septembrje 26. dźaknu domchowanku Sakskeje wuhotuja. Swobodny stat zarjadowanje z 200 000 eurami a komuna Wojerecy z 5 000 eurami podpěra. Domchowanka so zhromadnje z měšćanskim swjedźenjom přewjedźe. „Njeje to jenož swjedźeń za ratarstwo, ale tež za wjesne kónčiny. To je swjedźeń za ludźi, kotřiž tu bydla. Jich angažowane, čestnohamtske dźěło ma so hódnoćić“, podšmórny jednaćel Sakskeho krajneho kuratorija Wjesny rum z. t. Marko Klimann zawčera­wšim we Wojerecach. Kuratorij město při přihotach přewodźa.

Wjace mzdy třěchikryjerjam

pjatk, 06. decembera 2024 spisane wot:
Budyšin (SN). Industrijne dźěłarnistwo twarstwo-agrar-wobswět (IG BAU) so wjeseli: 440 třěchikryjerjow w 76 zawodach Budyskeho wokrjesa dóstawa wo tutoho měsaca wjac pjenjez za swoje dźěło: Tarifowa mzda w rjemjesle třěchikryjerstwa stupa wo 3,8 procentow – „z tym ma rjemjeslnik na kóncu měsaca 135 eurow wjac w móšni“, tak Roland Müller, předsyda IG BAU wuchodneje Sakskeje. W běhu třoch lět maja třěchikryjerjo, kotřiž w zawodźe zjednoćenstwa třěchikryjerjow dźěłaja a sami z čłonom dźěłarnistwa su, wuhlad na 10 procentow wjac mzdy, wšako su přichodne schodźenki zwyšenja mzdy hižo z dźěłodawarjemi dojednane. Wučomnicy startuja nětko z 1 000 eurami měsačnje do wukubłanja, w třećim lěće je tomu samo 1 450 eurow. Nimo toho kiwa jim po kóncu wukubłanja 13. měsačna mzda, kotraž tohorunja sylnje stupa. Z tym je dźěłarnistwo poslednje rozdźěle w mzdach třěchikryjerjow po tarifje mjez zapadnej a wuchodnej Němskej přewinyło. Müller na to skedźbnja, zo wukonjeja třěchikryjerjo ćežke a riskantne dźěło, hižo toho­dla su sej přidatne pjenjezy zasłužili.

Tornow (AK/SN). Zaměrowy zwjazk Łužiska jězorina Sakska chce klětu dale do moderneho techniskeho wuhotowanja a polěpšenja infrastruktury w kónčinje inwestować. Tole jednaćel zaměroweho zwjazka Daniel Just wčera na zhromadźiznje w Tornowje podšmórny. Jednohłósnje radźićeljo hospodarske wustawki a klětuši hospodarski plan wobzamknychu. Ćežišća při inwesticijach su wonkowne wuhotowanje wobłuka južnje Lejnjanskeho jězora. Zdobom dyrbja so tam tafle za motorizowany wobchad zhotowić. Dźakowano spěchowanskemu programej STARK kupuje zwjazk dalšu techniku. Za běrow zarjada su nowa technika a nowe meble trěbne. Na twarjenje z wjacorymi funkcijemi při přistawje Lejnjanskeho jězora budu fotowoltaikowa připrawu instalować. Runje tak chce zwjazk wobłuk při wotpočnišću Lejnjanskeho jězora z modernej WLAN-techniku wuhotować, štož z gmejnu Halštrowska Hola wothłosuja.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND