Rěčne kmanosće njeparujomne
Na integraciskich wikach Zhorjelskeho wokrjesa w Lubiju rozjimachu předewzaćeljo a imigranća swoje nazhonjenja, starosće a žadanja, ale tež wužadanja na ćěkancow a wukrajnikow w zawodach.
Němčina je ćežka rěč. Reza Azimi a Abdul Hossein Rahimi pak kóždy dźeń něšto přiwuknjetaj. W metalotwarskim předewzaću Schubert w Markersdorfje pola Zhorjelca přisłušataj Afghanaj k 15 wučomnikam firmy. Cyłkownje 152 přistajenych zawod ma. „Z ćěkancami smy dobre nazhonjenja zběrali“, měni tamniša jednaćelka Kerstin Thun. „Reza a Abdul staj jara motiwowanaj, dypkownaj a spušćomnaj.“ Na prěnich integraciskich wikach Zhorjelskeho wokrjesa w Lubijskej wikowej hali su we wobłuku podija na přikłady w praksy skedźbnili. Moderatorka Stefanie Simon ze Zhorjelskeho instituta za komunikaciju, informacije a kubłanje je so zaměrnje mjez pjeć regionalnymi firmami wobhoniła.
Ćežki bój plahowarjow sadu
Hodźijska agrofarma je jabłučiny na plantaži w Darinje podrězała, tajki sad wjace njeplahuje. Zwjazk plahowarjow sadu žanu zasadnu krizu njewidźi, rěči pak w tym zwisku wo předewšěm grawěrowacym problemje.
Hodźij. Štóž tuchwilu nimo areala jězdźi, kiž je mjez Hodźijom a wjesnym dźělom Darinom znaty jako jabłukowa plantaža, ma tam zrudny napohlad: Podrězane jabłučiny, zdźěla hišće z brunymi, zmoršćenymi płodami, leža tam po hromadach, hdźež stejachu před něšto měsacami hišće w rynkach a prezentowachu swoje bohate žně.
Nowy jězbny plan wobzamknjeny
Budyšin (SN/BŠe). Nowy jězbny plan regiona za bliskowobchadne lěto 2019/2020, kotrež zahaji so w decembru, je mjeztym wobzamknjeny. Na posedźenju zaměroweho wobchadneho zwjazka Hornja Łužica-Delnja Šleska (ZVON) minjeny tydźeń w Budyšinje su radźićeljo nowemu zrěčenju přihłosowali.
Tak je předwidźane sobujěducym přichodnje lěpše přechody k dalnowobchadnym srědkam zmóžnić. Hłownje płaći to za čary do směra na Lipsk a Frankfurt nad Mohanom.
W Žitawje chcedźa porno tomu tak mjenowany nulowy suk zawjesć. To woznamjenja, zo w měsće w třikrajowym róžku ćahi ze wšitkich směrow krótko do połneje hodźiny dwórnišćo docpěja a je krótko po połnej hodźinje zaso wopušća. Z tutej naprawu chcedźa zamołwići jara dobre přestupne zwiski mjez linijomaj Drježdźany–Žitawa a Žitawa–Zhorjelc–Choćebuz wutworić.
Runje tak maja so takty časow regionalnych ćahow a regionalnych ekspresow na čaromaj Žitawa–Drježdźany a Drježdźany–Zhorjelc změnić. To su sej sobujěducy wospjet přeli.
Njebjelčanske garnele za kupcow z cyłeje Europy
Třo młodźi mužojo chcedźa mórsku delikatesu w bywšim chlěwje plahować
Čerstwa pacifiska, tak mjenowana běłonóžkata garnela wuběrnje słodźi. Njezadźiwa tuž, zo su garnele po cyłej Němskej po łososu (Lachs) najwoblubowaniša jědź z morja. Po tropiskich regionach swěta plahuja garnele we wulkich kumštnych hatach, štož ma sćěhi za čłowjeka a přirodu. Pod tymle pozadkom wuwiwaja inženjerojo tak mjenowane indoor-farmy, kotrež hodźa so hnydom blisko přetrjebarjow tež w zymnych kónčinach wobhospodarjeć. Mjeztym je po cyłej Europje wjele tajkich farmow, a wšitke zjednoća, zo dóstawaja swoje babyjowe garnele – shrimpsy – z plahowarnjow w USA. „Bórze pak měli tajke z Njebjelčic přińć“, wujasnja diplomowy inženjer za wodowe hospodarstwo Friedrich Tietze z Drježdźan. Zhromadnje z hospodarskim inženjerom Romanom Schwarzom a biotechnologu Felixom Kirstenom chce 35lětny w Njebjelčicach firmu Suburban Seafood załožić.
Jenož produkowace rjemjesło na wikach prezentne
Čorna Pumpa (JoS/SN). Wagon z lěta 1921 w Čornej Pumpje je wosebitostka, a kaž jeho wobsedźer Holger Schwarz měni, chce wón wokolinu tak mjenowaneho kolija 19 wožiwić. Je tuž ideju cyle wosebitych rjemjeslniskich wikow zrodźił. „W adwentnym času sym wšelake hodowne wiki wopytał a zwěsćich, zo nimaja wone wjele z dohodownym časom činić. Prašach so, hač nima Łužica žane druhe potenciale, hač drastu, někajke pasy abo tofle předawać“, wón powěda. „Chcych tuž wokoło mjenowaneho wagona rjemjeslniske wiki zarjadować ze zaměrom, wosebite wudźěłki łužiskeho rjemjeslnistwa pokazać a je podpěrać.“
Holger Schwarz je so wobinsce wo kontakty po cyłej Łužicy prócował. Něhdźe 90 procentow zawodow z Hornjeje Łužicy je pozitiwnje reagowało a chce so na wikach wobdźělić, a to posledni kónc tydźenja w měrcu. Předewšěm wokoło Budyšina a Kulowa bě zajim wulki, mjeńšina předewzaćow je z Delnjeje Łužicy. „Rjemjeslnikam w Błótach so najskerje derje dźe. Někotři z nich su z posměwkom na moju ideju reagowali“, Schwarz praji.
Na energijowym forumje wo ćopłotny sektor šło
Budyšin (CS/SN). Na mjeztym 6. energijowym forumje minjeny štwórtk w Budyskim technologiskim a załožerskim centrumje zaběrachu so přitomni tónkróć z energijowej změnu we wobłuku ćopłotneho sektora. Něhdźe połojca přetrjeby energije je za zhotowjenje ćopłoty trěbna, při čimž wučinja podźěl wobnowjomnych energijow jenož 15 procentow.
Statny sekretar sakskeho hospodarskeho ministerstwa Stefan Brangs (SPD) je hosći na forum witał a jim wuswětlił, zo město Budyšin z lěta 2017 poswjećenej energijowej centralu po prawym puću kroči. Budyska měšćanostka za twarstwo Juliane Naumann wuzběhny, zo centrala jara eficientnje dźěła. Mjeztym wobsteji hižo 30 kilometrow dalnoćopłotneje syće. Wutwar žněje wulku akceptancu w ludnosći a dale postupuje. Energijowa bilanca sprjewineho města je so wo dźesać procentow polěpšiła.
46 mytow kiwa projektam za žiwu dwurěčnosć
Wuměnjenja so wobdźělić kaž tež požadanski formular za wubědźowanje wo ideje we wobłuku „Sakskeho fondsa Čiń sobu“ su wot pjatka w interneće přistupne. Zaměr je, strukturnu změnu w srjedźoněmskim a łužiskim rewěrje z idejemi wobydlerjow wudospołnić. K třom powšitkownym kategorijam wuwoła Sakska we Łužicy wosebitu štwórtu „Łužica – žiwa dwurěčnosć“.
Budyšin (SN/at). Za wobłuk łužiskeho rewěra je z wuměnjenjom, zo zapodawarjo wubědźowanskich projektow w Budyskim abo Zhorjelskim wokrjesu bydla. Móža to wobydlerjo być, kotřiž su 18. žiwjenske lěto zakónčili, runje tak kaž zastupjerjo zjawneho towaršnostneho žiwjenja. Postajene tež je, štó njesmě so wobdźělić. Wuzamknjene su mjez druhim strony a wolerske skupiny, ale tež „přirodne a juristiske wosoby, kotrychž ideologiske, politiske abo nabožne wusměrjenje cilej a wobsahej wubědźowanja njewotpowěduje“.
Zahaja digitalnu ofensiwu
Dale a wjac ludźi pyta w interneće za turistiskimi poskitkami. Turistiski zwjazk Łužiska jězorina poskićerjow tuž pohonja prezentni być. Nětko zahaja za to digitalnu ofensiwu.
Zły Komorow (AK/SN). Mjezy přesahowacy turistiski zwjazk Łužiska jězorina chce posłužbarjow na polu turistiki pohnuć nowe medije wužiwać. Za to chcedźa zamołwići na druhim turistiskim dnju 26. měrca w Ranju z akciju „Naši hosćo su online – a wy?“ zaměrnje wabić. Narěčani su hosćencarjo, mějićeljo pensijow, hotelownicy kaž tež wólnočasni a kulturni poskićerjo. „Runje tak su to zastupjerjo komunow“, podšmórny jednaćelka turistiskeho zwjazka Kathrin Winkler na nowinskej rozmołwje minjeny tydźeń.
Zaměrnje dale do turizma inwestować
Hamor (AK/SN). Zaměrowy zwjazk Łužiska jězorina Sakskeje chce lětsa za najwšelakoriše naprawy cyłkownje 926 000 eurow nałožić. Swójski podźěl při tym wučinja 184 00 eurow. To wuchadźa z hospodarskeho plana, kotryž su radźićeljo zwjazka na posedźenju minjeny tydźeń jednohłósnje wobzamknyli. „Swójski podźěl financujemy z likwidnych srědkow“, wuzběhny jednaćel zaměroweho zwjazka Daniel Just tele dny w turistiskim infocentrumje Hamor.
Najwjetša naprawa je předwidźana při Lejnjanskim jězorje, hdźež ma wotpočnišćo wodowych sportowcow nastać. Za to chcedźa 459 000 eurow z etata přewostajić. Něhdźe 71 000 eurow tu swójski podźěl wučinja. Planowane su přenocowanske móžnosće, rumnosće za Wodosportowe towarstwo Lejnjanski jězor, rumnosće za wodoškitnu policiju kaž tež sanitarne připrawy.
Dalša naprawa, kotraž zamołwitych zaběra, je projekt krajnych značkow. Dale pokročować chcedźa hač do lěta 2020 tež ze systemom pućnikow. W hospodarskim planje zwjazka je za to 211 000 eurow zakótwjenych.
