Z wudaća: srjeda, 30 septembera 2015

srjeda, 30 septembera 2015 14:00

Do sezony z nowymi trikotami

K zazběhej sezony 2015/2016 je prěnje blidotenisowe mustwo Viktorije Worklecy hižo dwójce doma hrało. W prěnjej partiji přesadźi so wone z 11:4 přećiwo ST Wětnicy/Holi, w druhej podleža načolnikej ze Zhorjelca 6:9. Do duela přećiwo Wětnicy/Holi dóstachu serbscy blidotenisća nowu drastu wot Wojerowskeje firmy za poradźowanje wokoło dawkow ETL-HKB. Foto: Křesćan Mikławšk

wozjewjene w: Sport
srjeda, 30 septembera 2015 14:00

Krótkopowěsće (30.09.15)

Dar Maćicy Serbskeje za kapałku

Praha. Lěta 2004 běchu rotundu swjateho Wjacława w twarjenju Karloweje uniwersity na Małostronskim naměsće našli. Maćica Serbska dari 250 eurow za zachowanje tysac lět stareho twarskeho pomnika. Prěni raz je kapałka naspom­njena w swjatowjacławskej legendźe z 13. lětstotka. Wjace wo namakance na internetnej stronje nase-rotunda.cz

Łužiske myto kiwa

Choćebuz. Hospodarska iniciatiwa Łužicy­ WIL wupisa pjaty raz Łužiske myto za wědomostny transfer. Myto 10 000 eurow hódnoći kooperaciske projekty mjez předewzaćemi a wědomostnymi institucijemi Łužicy. Informaciske zarjadowanje k wubědźowanju přewjedźechu dźensa pola lońšeho dobyćerja, firmy BOSIG w Elsterwerda.

Pišćele změja dlěšu přestawku

wozjewjene w: Krótkopowěsće
srjeda, 30 septembera 2015 14:00

Prěnja gmejna próstwu zapodała

Łukojce chcedźa do serbskeho sydlenskeho ruma

Podstupim (SN/at). Posedźenje Rady za naležnosće Serbow w Krajnym sejmje Braniborskeje wčera w Podstupimje bě w tymle nastupanju njewšědne. Prěni raz po schwalenju nowelěrowaneho Serbskeho zakonja w lěće 2014 je braniborska gmejna z Delnjeje Łužicy próstwu zapodała, zo bychu ju do připóznateho serbskeho sydlenskeho ruma přiwzali. Z tym zda so bytostna naležnosć tohole zakonja zwoprawdźić. Tale prěnja gmejna su Łukojce (Wiesengrund) we wokrjesu Sprjewja-Nysa, ležace mjez Choćebuzom a Baršćom. Gmejna je próstwu hromadźe ze serbskej radu přihotowała. Na posedźenju serbskeje rady staj předsyda Torsten Mak a wjesnjanosta Łukojc Egbert S. Piosik (SWZ) dokument podpisałoj, na to přepoda jón wjesnjanosta statnemu sekretarej Martinej Gorholtej (SPD), społnomócnjenemu braniborskeho knježerstwa za serbske naležnosće.

wozjewjene w: Kraj a swět
srjeda, 30 septembera 2015 14:00

Wopřijeća a wužiwanje zelow rozjimowali

Wojerecy (SN/JaW). Župa „Handrij Zejler“ je Serbske rěčne koło we Wojerecach wožiwiła. Na wčerawšim prěnim zarjadowanju w Domowinskim domje zabě­rachu so Serbja z Wojerec a wokoliny ze zelemi, zeleninu jich serbskim pomjenowanjom a wužiwanjom. Mjez wobdźělnikami běchu zamołwita za serbske nalež­nosće města Wojerec Gabriela Linakowa a fachowča za strowe zežiwjenje Rafa­ela Wićazowa kaž tež na serbšćinje zajimowani Němcy. Wojerowčan Werner Bejma bě korb połny zelow ze swójskeje zahrody sobu přinjesł, zo by je nimale 30 přitomnym předstajił a jim rozłožił, za čo hodźa so w kuchni abo strowotni­stwje zasadźeć. „Sym koło po swojej zahrodźe šoł, kwěćel zelow zestajał, někotre zdźěla wurył a te abo tamne zelko kaž koza powoptał“, Bejma swoju prezentaciju šibale zahaji. Mjez druhim předstaji rólnu křipicu/přasku (Ackerschachtelhalm), kotraž ma po słowach Bejmy wjele siliciuma w sebi. A tón trjebamy za strowu włokninu (Bindegewebe). Kaž wón dale rozprawješe, hodźi so zahrodna běłonka/babjace zelo (Mutterkraut) přećiwo migrenje zasadźeć.

wozjewjene w: Towarstwa
srjeda, 30 septembera 2015 14:00

Kwota niska

Budyšin (CK/SN). Bjezdźěłnosć we wuchodnej Sakskej je aktualnje tak mała kaž dotal hišće ženje wot 1991. To pak njezaleži jenož na demografiskich efektach, zwěsći šef Budyskeje agentury za dźěło Thomas Berndt. W septembrje bě 25 427 bjezdźěłnych přizjewjenych. „Hornjołužiske dźěłowe wiki móžeš jako robustne posudźować, njeje žanežkuli znamjo dramatiskeje změny“, rjekny wón dźensa na př­edstajenju aktualneje statistiki. Kwota bjezdźěłnosće w agenturnym wobwodźe je na 8,7 procentow spadnyła, štož njebě po słowach Berndta tak wotwidźomne. Kwota pak so dale rozeznawa mjez 4,8 procentami w Radebergu, 4,9 proc. w Kamjencu a 13 proc. w Zhorjelcu.

wozjewjene w: Hospodarstwo
srjeda, 30 septembera 2015 14:00

Konkretne naprawy w jězorinje

Hamor (AK/SN). Zaměrowy zwjazk Łužiska jězorina swój regionalny wuwićowy a jednanski koncept „Łužiska jězorina“ (REK) dale wjedźe. To wobzamknychu wčera radźićeljo zwjazka. „Z konceptom wuprajamy so jako region jasnje za změnu brunicoweho regiona na turistisku kónčinu. Tak swoje zaměry do přichoda kruće zapisamy“, wuzběhny předsyda zaměroweho zwjazka, Budyski krajny rada Michael Harig (CDU).

Jednanski koncept je wusměrjeny na wobłuki hospodarstwo, turizm, zawěsćenje byća, sydlenje a infrastruktura, ratarstwo a přirodoškit. Zwjazk je nastajił 16 jězorowych profilow a 13 profilow zwiskow a kanalow mjez jězorami. Cyłkownje je w koncepće 134 naprawow zakótwjen­e. „K tomu słuša, při Bjerwałdskim jězoru wuwić gastronomiju, wu­twarić přistaw a infrastrukturu. Přeće do při­choda je přistawnišćo“, rjekny Andreas Worbs, nawoda wobłuka wuwiwanje projekto­w a planowanje města Drježdźan. W nadawku zaměroweho zwjazka je wón regionalny koncept wuwića­ a jednanja nastajił. Sakske nutřkowne ministerstwo podpěruje jón z 55 000 eurami. Zbytk přida zaměrowy zwjazk jako swójski podźěl.

wozjewjene w: Hospodarstwo

Budyšin (SN/bl). Na 27. Wendish Fesće minjenu njedźelu w Texasu poby lětsa delegacija jědnaće ludźi Budyskeho Němsko-Serbskeho ludoweho dźiwadła. Tójšto wustupow tam mějachu a zahorichu přihladowarjow z njewšědnym serb­sko-němsko-jendźelskim programom. Ně­hdźe 2 500 ludźi bě na swjedźensku łuku w Serbinje přišło, zo bychu Łužičanow dožiwili. Hosćićeljo měnjachu, zo bě hudźbna skupina najlěpša, kotruž hdy na tamnišim swjedźenju mějachu.

Hudźbna skupina Floppy dolls zawjeseli publikum ze serbskimi šlagrami 70- ­a 80tych lět kaž tež z delnjoserbskej narodnej­ drastu. Tón jedyn abo tamny jendźelski spěw tohorunja zaklinča. Intendant NSLDź Lutz Hillmann překwapi Texasčanow na basowej gitarje. „Jimacy běše wokomik, jako na wjeršku našeje jězby, Wendish Fesće, starc spontanje na jewišću serbsku pěseń zaspěwa“, powěda Madleńka Šołćic, zastupjerka intendanta a dramaturgowka NSLDź.

wozjewjene w: Kultura
srjeda, 30 septembera 2015 14:00

To a tamne (30.09.15)

Ze swojim turbanom staj přisłušnikaj nabožneje zhromadnosće sikh wjacorych młodostnych w Indiskej před zatepjenjom wuchowałoj. Poprawom nabožne předpisy mužam njedowoleja, turban w zjawnosći z hłowy wzać, medije rozprawjeja. Młodostni běchu we wobłuku nabožneho nałožka do kanala padnyli a hrožachu so zatepić. Mužej tuž swój dźewjeć metrow dołhi turban rozwali­štaj a staj z nim młodostnych wućahnyłoj.

Pola šewca po črije byli su třo najwjetši mužojo swěta w münsterlandskim Vredenje. Běchu to z 2,51 metrami najwjetši muž, 33lětny Sultan Kösel z Turkowskeje, w Parisu bydlacy Marokkočan Brahim Takioullah z 2,46 metrami a 2,32 metrow wulki Abdramane Dembele, tohorunja w Parisu bydlacy ze Słonowinoweho pobrjoha. Dźěłarnja Georga Wes­selsa hižo wjele lět črije za nich zhotowja.

wozjewjene w: To a tamne
Migranća wopušćeja lěhwo ćěkancow njedaloko chorwatskeho města Tovarnika, zo bychu­ so z busom do Madźarskeje a wottam dale do zapadneje Europy podali. Mjezynarodne pomocne organizacije potrjechene kraje namołwjeja, swoje napi­nanja na dobro ćěkancow zesylnić, wšako je tež na balkanskich krajach dźeń a zymnišo. Mnozy njejsu scyła na to nastajeni. Foto: dpa/STR

wozjewjene w: Kraj a swět
srjeda, 30 septembera 2015 14:00

Chcedźa brónje cofnyć

New York (dpa/SN). Do wuradźowanja wo konflikće na Ukrainje pjatk w Parisu su so konfliktne strony dojednali, brónje podłu frontoweje linije wróćo sćahnyć. Tak hodźał so spočatk septembra wujednany přiměr dale zawěsćić. Němski wonkowny minister Frank-Walter Steinmeier (SPD) hódnoći dojednanje jako wažny krok, połoženje změrować. Brónje cofnyć běchu hižo srjedź februara w Minsku wobzamknyli, ale dotal njezwoprawdźili. Wuradźowanja w Parisu ma Steinmeier za wurjadnu składnosć, w ukrainskim konflikće substancielny postup docpěć. Na Pariskim zetkanju wobdźěla so nimo hosćićela Françoisa Hollandea němska kanclerka Angela Merkel (CDU) kaž tež prezidentaj Ru­skeje a Ukrainy Wladimir Putin a Petro Porošenko.

wozjewjene w: Kraj a swět

nowostki LND