W rěči susodow po měsće hić

srjeda, 27. měrca 2024 spisane wot:
Budyšin (SN). Hižo wot lońšeho móžeš so z digitalnym awdijo-přewodnikom po Budyšinje wodźić dać. Krótko do jutrow su zamołwići města nětko poskitk rěčow rozšěrili. Wot ćicheho pjatka móža so zajimcy tež jendźelsce, čěsce a pólsce po sprjewinym měsće wodźić dać. „Tak turisća z wukraja naše wosebitosće lěpje ze­znaja“, rjekny zamołwita za turizm města Mandy Kohlert. App SmartGuide steji ­zajimcam w Google Playstore a w App Store darmotnje k dispoziciji. Spěšnosć za wobhladanje města móže kóždy sam postajić. Tež přestawki na přikład za wopyt muzeja abo kofejownje su kóždy čas móžne. W serbskej rěči awdijo-přewodnik bohužel hišće njepředleži.

Policija (27.03.24)

srjeda, 27. měrca 2024 spisane wot:

Paduchow lepili

Wojerecy. W kupnicy při Kamjenskim kolenje we Wojerecach su zaso raz paduchow lepili. Sobudźěłaćer informowaše póndźelu popołdnju policiju wo podhladnym poriku. Zastojnicy narěčachu wobeju, jako běštaj wonaj nimo kasy šłoj. Kaž so wukopa, staj wobaj wjacore bleše palenca w cyłkownej hódnoće něhdźe 700 eurow w swojej drasće schowałoj. Jednaše so wo 31lětneho muža a wo 30lětnu žonu z Rumunskeje. Pokradnjene wěcy wostachu hnydom w kupnicy. Město toho dóstaštaj paduchaj chłostanske zdźělenje. Policija pad nětko dale přepytuje.

Instalacija podlěšena

srjeda, 27. měrca 2024 spisane wot:
Rakecy. Spirituelna zwukowa instalacija „Lubowany“ w Rakečanskej ewangelskej cyrkwi je wulkeho zajima dla dlěje přistupna, a to hač do 14. apryla. Boži dom je wšědnje wot 9 do 20 hodź. přistupny. Zastup je darmotny. Ze 24 wótřerěčakow je słyšeć chór Rakečanskeje Pawołskeje šule. K tomu postaraja so swětłomjetaki wo wosebitu atmosferu w cyrkwi. Zwukowa instalacija traje 25 minutow. Po pjeć minutow trajacej mjezyhudźbje ­wona awtomatisce znowa startuje. Tak móže so wopytowar kóždy čas wot hudźby, swěcy a tekstow inspirěrować dać.

Studija za rěčku Jaworu

srjeda, 27. měrca 2024 spisane wot:

LfULG je studiju za lětdźesatkaj drěmacy projekt do nadawka dał

Njebjelčicy (SN/MiR). Sakski krajny zarjad za wobswět, ratarstwo a geologiju (LfULG) podpěruje Njebjelčanski „Koncept k wodźiznowemu a łučinowemu renaturowanju Jawory“. Budźe to pilotowy projekt k spěchowanju wodźiznow w Sakskej. Kónc februara je LfULG w zarjadniskim zwjazku Při Klóšterskej wodźe w Pančicach-Kukowje ideje k přesadźenju renaturěrowanja rěčki Jawory předstajił. Wosebitosć je, zo su do projekta štyri komuny zapřijate, měsće Kamjenc a Halštrow kaž tež gmejnje Njebjelčicy a Pančicy-Kukow. Dale přitomne běchu zarjady Budyskeho wokrjesa, krajne zarjadnistwo za rěčne zawěry Sakskeje a Sakska krajna direkcija. Wo planowanje projekta „Njebjesa – njebjeske městno“ kotryž mjeztym hižo dwaj lětdźesatkaj předleži, stara so planowanski běrow Stowasser. Nětko je LfULG studiju wo „Renaturowanju wodźiznow a łučiny Jawory“ do nadawka dała. Studija, kotruž LfULG zdobom financuje, ma zaměr, zo so komuny sylnje do wobsahoweho dźěła zapřijeja a zo nastanje na kóncu zhromadny wuslědk za plan.

Hódnotny dar do jutrow

srjeda, 27. měrca 2024 spisane wot:

Budyšin (CRM/SN). Jako hódnotny dar k zazběhej swjateho tydźenja hódnoćeše tachantski farar Wito Sćapan pasionski nyšpor bołmončku nawječor w Budyskej Cyrkwi našeje lubeje Knjenje. Ćežišćo hodźiny sakralneje hudźby w póstnym času, kiž so hižo wjele lět w měšćanskej Serbskej cykwi poskićuje, běše tónraz prapremjera sekwency „Stabat mater“ Budyskeho cellista a komponista Helfrieda Knopsmeiera.

Wón hraješe dotal stajnje w Smochčanskim kubłanišću swj. Bena z dalšimi smyčkarjemi Serbskeho ludoweho ansambla a skupiny Chordophone na Wulkim pjatku wot sławnych italskich mištrow a tež dalšich wuznamnych komponistow zhudźbnjenu baseń, pochadźacu prawdźepodobnje z 13. lětstotka. W sławnym duchownym poemje „Stabat mater dolorosa...“ wobspěwa so ćerpjenje Jězusa Chrystusa z perspektiwy jeho maćerje Marije – kaž znajemy to tež z kěrlusa „Stała mać je bolosćiwa“.

Štóž sej z křižerjow za jutrońčku konja wupožči, dóstanje je zwjetša pjatk abo sobotu. Štóž sam konje wobsedźi, móže so tež zašo wo nje starać, tak kaž pola Čornakec w Konjecach. Jan Čornak (na wobrazu) je hižo 33 razow sobu jěchał. Nětko wón to synomaj Danielej a Frankej přewostaji. Do jutrow swójske konje wurjedźić pak je dale jedyn z jeho nadawkow. Foto: Feliks Haza

Krótkopowěsće (27.03.24)

srjeda, 27. měrca 2024 spisane wot:

Dar Jürgena Maćija přiwzali

Budyšin. Wobstatk eksponatow fotografikarja Jürgena Maćija w Budyskim Serbskim muzeju je wospjet rozrostł. ­Budyski wokrjes je dar přiwzał, tak zo wopřijima zběrka wotnětka tež seriju „Agrarlandschaften“ a kasetu z 23 portretami a awtografami cyłkownje dźewjeć serbskich spisowaćelow, mjez druhim Kita Lorenca, Jurja Kocha a Jurja ­Brězana. Maćij „dźakuje so rukopisy přewostajacym awtoram za podpěru“.

Medicinska uniwersita we Łužicy

Choćebuz. Braniborski kabinet je wčera w Podstupimje wobzamknył, zo ma so w Choćebuzu medicinska uniwersita Łužica – Carl Thiem załožić. Naćisk zakonja dyrbi parlament wobjednawać. Koncept noweje uniwersity je naprawa wuwića strukturow we łužiskej pohórnistwowej kónčinje.

Digitalizacija so wudaniła

Policija (26.03.24)

wutora, 26. měrca 2024 spisane wot:

Moped manipulowany był

Ćisk. W nocy na póndźelu je wodźer ­mopeda w Ćisku spytał, so policajskej kontroli wuwinyć. Młodostny bě wobsadce policajskeho awta na Budyskej dróze napadnył, přikaz zastać wón ignorowaše. Na nawsy pak policisća 16lětneho dosahnychu. Spěšnje so wukopa, čehodla bě wón ćeknył. Moped njebě zawěsćeny a technisce manipulowany. Za to wužiwane dźěle pochadźachu po wšěm zdaću z padustwow. Nimo toho młodostny scyła žanu jězbnu dowolnosće njewobsedźeše. Dale jěć wón tuž hižo njesmědźeše. Jězdźidło policisća sćazachu.

Mało chwile za prawy rozsud

wutora, 26. měrca 2024 spisane wot:

Pro a kontra přepławjenskeje hrjebje w Šunowje dla

Róžant (JK/SN). Gmejna Ralbicy-Róžant ma płaćiwy koncept za hladanje a wobhospodarjenje wodźiznow 2. rjadu. Koncept je wuwiła a zestajiła dźěłowa skupina gmejnskich zastupjerjow pod fachowym nawodom inženjerskeho běrowa Stowasser z Radebeula. W koncepće je mjez druhim předwidźane, wěste wodźizny na teritoriju gmejny porjadnje pod wobswětoškitnymi aspektami a wobkedźbujo škit před wulkej wodu wuporjedźić a brjohi podłu wodźiznow skrućić.

Njepowalna kačka

wutora, 26. měrca 2024 spisane wot:
Ze zašłeho pjatka přileći na balkon Šołćic mandźelskeju Pawoła a Borbory w Budyskim starym měsće kóžde rano dźiwja kačka. Najebać to, zo je ju Borbora Šołćina trójce, to rěka pjatk, sobotu a njedźelu wućěriła, je so wona tež wčera nawróćiła a kaž dotalne dny sej křidleška wupěrajo a kwětki ze zemje torhajo městno w balkonowym kašćiku wudźěłała. „Myslu sej, zo wona tele dny prěnje jejko lehnje“, rjekny Pawoł Šołta a přida, „to změja naše prawnučki swoje wjeselo při wobkedźbowanju wódneho ptačka, snano tež małych pilatkow, kotrež so nadźijomnje z jejkow wu­dypaja.“ Foto: SN/Bojan Benić

nowostki LND