W druhej połojcy 19. lětstotka za čas industrializacije twarjachu tež w Hornjej Łužicy železniske čary. Runočasnje nastachu dwórnišća, stražniske chěžki a wuhibkarnje. W lětnjej seriji so rozhladujemy, kak trěbne wone něhdy běchu a što je so z nimi stało. (11)
Hižo srjedź 19. lětstotka njeprócowachu so jenož Budestecy, ale tež wokolne gmejny w zajimje hospodarstwa wo železnisku čaru južnje Budyšina. Pahórkata krajina mjez 432 metrow wysokim Lubinom a wo 40 metrow wyšim Mnišoncom pak bě planowarjam wulke wužadanje. 1863 trěbne podłožki sakskemu knježerstwu zapodachu a lěto pozdźišo su zamołwići přihłosowali, čaru ze statnych srědkow zapłaćić. Pod ćežkimi dźěłowymi wuměnjenjemi zapołožichu 1877 železnisku čaru, kotraž wot Budyšina přez Dźěžnikecy hač do Wjelećina 95 metrow stupaše.