Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy wonkowny minister Heiko Maas chce měrowy proces na wuchodźe Ukrainy pospěšić. „Chcemy w Minskowskim procesu spěšnišo doprědka přińć – tohodla podam so dźensa do Kijewa“, rjekny politikar SPD po informacijach wonkowneho ministerstwa do wotlěta dźensa rano. „Mjeztym dlěje hač štyri tydźenje trajacy přiměr bróni je najdlěši wot lěta 2014 a nadźijepołne znamjo. Na tym chcemy natwarić.“ W Kijewje wočakowachu Maasa toho kolega w zastojnstwje Dmytro Kuleba, statny prezident Wolodymir Selenskij a ministerski prezident Denys Šmyhal. Z nimi chcył Maas pruwować, kak móhli „pozitiwny momentum za wažne politiske signale wužiwać“.
Poslednje wjerškowe zetkanje z Ruskej, Ukrainu, Němskej a Francoskej bě so loni w decembru w Parisu wotměło. Na nim běchu so dojednali, měrowy proces na wuchodźe Ukrainy znowa nastorčić.
Minskowske měrowe zrěčenje bě w februaru pjeć lět stare. Měr na wuchodźe Ukrainy při wšěm wotwidźomny njeje.
Brandenburg (dpa/SN). Braniborski ministerski prezident Dietmar Woidke (SPD) je za to, winowatosć wužiwanja nahubnika po wšej Němskej jednotnje rjadować. Na zetkanju ministerskich prezidentow zwjazkowych krajow ze zwjazkowej kanclerku Angelu Merkel (CDU) přichodny štwórtk chcył wón tutón temu narěčeć, rjekny Woidke sćelakej rbb. „Trjebamy jednotne rjadowanje w Němskej“, rjekny Woidke Podstupimskim nowinarjam. Njemóže być, „zo jědźeš ze spěšnikom po třoch zwjazkowych krajach a wšudźe płaća hinaše rjadowanja.“ Woidke chce tež narěčeć, zo pobrachuja kapacity testow koronawirusa. „To mje jara starosća“, ministerski prezident potwjerdźi.
Woidke hladajo na zaso přiběrace ličby koronainfekcijow njewuzamkny, zo měli so wšěm pokuty napołožić, kotřiž so spjećuja, nahubnik wužiwać. „Trjebamy tu, to sej myslu, sylny signal, zo njeje pandemija hišće nimo“, rjekny wón rbb. Kóždy dyrbjał wědźeć, zo njejsu nahubniki dobrowólna naležnosć, wone měli so tež wužiwać.
Nawoči, kiž bě indiski wojowar wo swobodu Mahatma Gandhi pječa wužiwał, su we Wulkej Britaniskej za 260 000 puntow (278 000 eurow) přesadźili. Trochowali běchu pomoc k lěpšemu widźenju na najwjace 15 000 puntow, zdźěla awkciski dom w Bristolu. Při tym njemóže sej nowy wobsedźer ani stoprocentnje wěsty być, zo je Gandhi nawoči woprawdźe wobsedźał. Předawar to twjerdźi.
Přewidne toalety su najnowša atrakcija japanskeje stolicy Tokija. Swětosławny architekt Shigeru Ban bě je naćisnył, zo by špatnu nahladnosć zjawnych hajzlow polěpšił. Njeje-li nichtó na toaleće, móža wšitcy přez wulke škleńcy do nich hladać a widźeć, kak čiste su. Zastupi-li něchtó do škleńčaneje budki w měšćanskim parku, so z wjacorych worštow škleńcy wobstejace wokna awtomatisce přebarbja a su naraz njepřewidne.
Wilmington (dpa/SN). K zakónčenju stronskeho zjězda Demokratow USA je Joe Biden nominowanje za kandidata strony za zastojnstwo prezidenta přiwzał a swojim wolerjam „kónc kapitla ameriskeje ćmy“ přilubił. „Zjednoćeni móžemy dobu ćmy w Americe přewinyć“, rjekny 77lětny bywši wiceprezident wčera wječor w drje najwažnišej narěči swojeje dotalneje politiskeje karjery. Biden přilubi, so za wšěch Američanow zasadźeć.
Žadyn nowy lockdown
Berlin (dpa/SN). Hladajo na přiběrace ličby koronainfekcijow warnuje němske hospodarstwo před dalšim wšo wopřijacym zawrjenjom zjawneho žiwjenja. Naprawa by zahubna była a by hospodarstwu „lěta, snano lětdźesatk“ zeškodźała, rjekny prezident Zwjazka němskich industrijnych a wikowanskich komorow Eric Schweizer magacinej Focus. Wón pokaza na to, zo ma 40 procentow předewzaćow likwidaciske problemy. Kóžde dźesate je wot insolwency wohrožene.
Komuny: Ničo k rozdźělenju
Berlin/Moskwa (dpa/SN). Znateho ruskeho režimoweho kritikarja Alekseja Nawalnyja chcedźa móžneho zajědojćenja dla w Němskej lěkować. Specialne lětadło, kotrež ma 44lětneho z ruskeho Omska do Berlina přiwjezć, je dźensa rano z Němskeje wotlećało, filmowy producent Jaka Bizilj powěsćerni dpa rjekny. Po jeho informacijach je skupina lěkarjow w mašinje. Do toho běchu sej wšitke trěbne dowolnosće k přepołoženju pacienta z Ruskeje wobstarali. Nawalny móhł hišće dźensa do Berlina dolećeć. Tam chcedźa jeho w Charité lěkować. Kóšty za lět a lěkowanje zapłaća priwatnicy, rjekny filmowy producent Bizilj.
Kritikarja Krjemla běchu wčera do chorownje w sibirskim Omsku dowjezli, hdźež leži we womorje. Jeho rěčnica Kira Jarmyš je přeswědčena, zo bu Nawalny „wotpohladnje zajědojćeny“.
New York (dpa/SN). Němska, Francoska a Wulka Britaniska su pospyt USA wotpokazali, sej znowapostajenje wšitkich sankcijow UNO přećiwo Iranej wunuzować. Zjednoćene staty su so jednostronsce z atomoweho zrěčenja z Iranom z lěta 2015 wróćo sćahnyli a nimaja tuž žane prawo, tak mjenowany snapback-mechanizm aktiwizować, rěka we wčera wozjewjenej zhromadnej deklaraciji. „Njemóžemy tutón akciju podpěrować, dokelž wona našim prócowanjam k podpěrje atomoweho zrěčenja njewotpowěduje.“
USA běchu do toho připowědźili, wšitke sankcije zaso aktiwizować, kotrež běchu Iranej do 2015 ze stron UNO napołožene, dokelž Iran pječa atomowu bombu twari. Sankcije buchu po wotzamknjenju zrěčenja 2015 zběhnjene. Do toho bě so Iran zawjazał, atomowu energiju jenož za měrniwe zaměry wužiwać. USA běchu zrěčenje 2018 wupowědźili.
Wonkowny minister USA Mike Pompeo je hněwnje na reakciju europskich krajow w UNO reagował, wumjetujo EU, zo „steji Iranej poboku“.
Berlin (dpa/SN). Němske hospodarstwo ma wikowanje z wuchodnej Europu za na dobrym puću. Přiwšěm je koronakriza zdźěla hłuboke straty zawinowała. „Najniši dypk je pak překročeny“, zdźěli wuchodny wuběrk Němskeho hospodarstwa. Prěnje połlěto je wobjim wikowanja z wuchodnymi krajemi wo 14,6 procentow woteběrał. „Smy połni nadźije, zo widźimy druhe połlěto efekty nachwatanja“, rjekny předsyda wuchodneho wuběrka, Oliver Hermes.
Najwažniši wikowanski partner regiona je Pólska. Wobjim němsko-pólskeho wikowanja je prěnje šěsć měsacow „jenož“ wo 7,4 procenty woteběrał. Nadpřerězne straty nastachu we wikowanju z Ruskej, Kazachstanom a Azerbajdźanom. We wšitkich třoch padach zwisowaše to z woteběracym zajimom za nošerje energije a z tym zwisowacym spadowanjom płaćiznow za wolij a płun.
Mjeztym je Ruska w tabulce wuchodoeuropskich krajow nastupajo wikowanje z Němskej na štwórte městno spadnyła, za Pólskej, Čěskej a Madźarskej. Cyłkownje wikuje Němska ze 29 wuchodnymi krajemi we wobjimje 197 miliardow eurow.
Pjany slepy pasažěr na kolesonošaku pućowanskeho busa je w Berlinje zasadźenje policije zawinował. Naležnosć bě poměrnje strašna, dokelž bě nošak kolesow za najwjace 75 kilogramow twarjeny. Muž sedźeše na nim kaž na ławce parka. Skónčnje so poradźi, bus zadźeržeć a šofera informować. Komunikacija ze slepym pasažěrom bě lědma móžna, dokelž bě chětro napity. Tuž ani njewědźa, kak dołho je z busom „čornje“ sobu jěł.
Pod pomnikoškitom steji wotnětka znaty Berlinski Friedrichstadtski palast. 1984 wotewrjeny twar je posledni socialistiski reprezentaciski twar do powalenja murje. Po měnjenju Berlinskeho kulturneho senata je so architektam poradźiło, „wuměłsce jónkrótne twarjenje“ stworić. W domje su za čas NDR mjez druhim „Kotoł pisaneho“ nawjerćeli.